Για πάντα αυθαίρετα και κατεδαφιστέα θα μείνουν όσα παράνομα κτίσματα έχουν ανεγερθεί μετά την 28η Ιουλίου 2011 που ξεκίνησε η διαδικασία τακτοποίησης, όπως προβλέπεται -σύμφωνα με πληροφορίες- στο νομοσχέδιο για την αυθαίρετη δόμηση που ετοιμάζει το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και αναμένεται να παρουσιάσει μέχρι το ερχόμενο φθινόπωρο.

Τα αυθαίρετα αυτά δεν θα έχουν τη δυνατότητα να ενταχθούν στις διαδικασίες τακτοποίησης που προβλέπει ο ισχύων νόμος 4178/2013, αλλά και η νέα ρύθμιση που ετοιμάζει το ΥΠΕΝ.

Κι αυτό, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, γιατί από ελέγχους που διενήργησε το Σώμα Επιθεωρητών Περιβάλλοντος έχουν διαπιστωθεί νέες ανεγέρσεις αυθαιρέτων, σε αρκετές περιοχές της χώρας, και ιδίως σε τουριστικές περιοχές.

Υπενθυμίζεται ότι ο «νόμος Παπακωνσταντίνου» που έχει κηρυχθεί αντισυνταγματικός (4014/2011) είχε θέσει ως «κόκκινη γραμμή» την 28η Ιουλίου 2011 για τη νομιμοποίηση αυθαιρέτων, πέραν της οποίας κανένα αυθαίρετο δεν μπορεί να ενταχθεί στις διαδικασίες τακτοποίησης. Την «κόκκινη αυτή γραμμή» υιοθέτησε και ο «νόμος Καλαφάτη» (4178/2013), με αποτέλεσμα να μη γίνεται δεκτή καμία αίτηση νομιμοποίησης αυθαιρέτου που η ανέγερσή του ξεκίνησε μετά την 28η Ιουλίου 2011, εκτός και αν προσκομιστούν παραστατικά που πιστοποιούν το αντίθετο.

Τακτικοί έλεγχοι

Για το λόγο αυτό, το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, στο σχετικό νομοσχέδιο που ετοιμάζει, προβλέπει τακτικούς ελέγχους (ανά εξάμηνο) από κλιμάκια μηχανικών, οι οποίοι σε συνδυασμό με τους ηλεκτρονικούς ελέγχους και διασταυρώσεις που γίνονται, αλλά και με την παρακολούθηση της ηλεκτρονικής ταυτότητας των κτιρίων, θα διαπιστώνουν αυθαιρεσίες που έγιναν μετά την εν λόγω «κόκκινη γραμμή». Οι πληροφορίες μάλιστα αναφέρουν ότι στη ρύθμιση που ετοιμάζει το ΥΠΕΝ θα προβλέπεται η δημιουργία παρατηρητηρίων δομημένου περιβάλλοντος σε κάθε μία από τις περιφέρειες της χώρας, που θα παρακολουθούν «από κοντά» κάθε νεοανεγειρόμενη οικοδομή.

Παράλληλα, θα διενεργούνται έλεγχοι σε όλες τις μεταβιβάσεις ακινήτων, προκειμένου να διαπιστωθεί αν υπάρχουν αυθαιρεσίες που δεν έχουν τακτοποιηθεί και ποιας χρονολογίας είναι.

Πρέπει να σημειωθεί, πάντως, ότι ο αρμόδιος αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιάννης Τσιρώνης, έχει δηλώσει, σχεδόν από όταν ανέλαβε στο υπουργείο, ενάμιση χρόνο τώρα, ότι θα προχωρήσει στην τροποποίηση του νόμου 4178/13, χωρίς, μέχρι στιγμής, να έχει παρουσιάσει σχετική ρύθμιση!

Πλαφόν

Η νέα ρύθμιση για την αυθαίρετη δόμηση, σύμφωνα πάντα με πληροφορίες, θα έχει ως αρχή την προστασία του πολεοδομικού σχεδιασμού και τη βελτίωση του περιβαλλοντικού αντισταθμίσματος στις επιβαρυμένες πολεοδομικά περιοχές, με εργαλείο τη μείωση του συντελεστή δόμησης. Ετσι, θα τίθεται πλαφόν στον αριθμό των αυθαιρέτων που μπορούν να νομιμοποιηθούν σε κάθε δήμο, ανάλογα με τις υποδομές που διαθέτουν και τον δομημένο χώρο της περιοχής.

Παράλληλα, όπως έχει ήδη δηλώσει ο αναπληρωτής υπουργός ΠΕΝ, θα προχωρήσει η εφαρμογή της ταυτότητας κτιρίου, ώστε να τερματιστεί οριστικά η αυθαίρετη δόμηση και η αξιοποίηση εγκαταλελειμμένων οικισμών και διατηρητέων κτιρίων, σε συνδυασμό με την ανάρτηση και κύρωση δασικών χαρτών.

Εχει διαβεβαιώσει πάντως ότι για όσους έχουν ενταχθεί στον νόμο για τα αυθαίρετα και έχουν καταθέσει τους φακέλους των απαιτούμενων δικαιολογητικών δεν τίθεται θέμα αλλαγής στο καθεστώς υπαγωγής και δεν πρόκειται να θιγούν.

Υπενθυμίζεται ότι έχει δοθεί παράταση μέχρι και τις 8 Οκτωβρίου 2016 για την υπαγωγή στις διατάξεις του Ν.4178/2013 για την αντιμετώπιση της αυθαίρετης δόμησης. Ετσι, όσοι ιδιοκτήτες αυθαιρέτων καταθέσουν την αίτηση τακτοποίησης μέχρι τις 8 Οκτωβρίου, μετά την υπαγωγή τους στη διαδικασία τακτοποίησης, θα έχουν τη δυνατότητα πληρωμής του προστίμου έως και σε 60 δόσεις, ενώ θα μπορούν να μειώσουν το ύψος των προστίμων έως και 50%, σε περίπτωση που πραγματοποιήσουν εργασίες ενεργειακής αναβάθμισης ή στατικής επάρκειας του κτιρίου που εντάσσεται στη ρύθμιση.

Oι δόσεις αποπληρωμής των προστίμων είναι είτε εξαμηνιαίες, είτε μηνιαίες, ανάλογα με τις δυνατότητες των ενδιαφερομένων.

Μεταβίβαση μόνο με ηλεκτρονική ταυτότητα κτιρίου

Οσον αφορά το επίμαχο θέμα της ηλεκτρονικής ταυτότητας κτιρίου, καμία μεταβίβαση και δικαιοπραξία γενικότερα επί ακινήτων δεν θα μπορεί να γίνεται, εάν δεν έχει συμπληρωθεί η ταυτότητα αυτή.

Η σχετική ρύθμιση, που εκκρεμεί από το 2010, δίνει προθεσμία από 5 μέχρι 10 χρόνια για τη συμπλήρωση της ταυτότητας, τόσο για τις κατοικίες, όσο και για τα επαγγελματικά και δημόσια κτίρια, ενώ για ορισμένες κατηγορίες ακινήτων, όπως γκαράζ και αποθήκες, η προθεσμία ορίζεται σε 15 χρόνια. Σε αντίθετη περίπτωση, τα κτίρια θα θεωρούνται και θα χαρακτηρίζονται ως αυθαίρετα και θα επιβάλλονται οι σχετικές κυρώσεις περί αυθαιρέτων.

Συγκεκριμένα, η πρώτη καταγραφή ακινήτων θα έχει ολοκληρωθεί σε 10 χρόνια τόσο για τα δημόσια, όσο και για τα ιδιωτικά κτίρια. Απαιτείται όμως συμπλήρωση της ταυτότητας του κτιρίου είτε σε περίπτωση μεταβίβασης, είτε σε περίπτωση έκδοσης έγκρισης δόμησης ή εργασιών μικρής κλίμακας για οποιοδήποτε ακίνητο. Μετά την αρχική συμπλήρωση, η ηλεκτρονική ταυτότητα κτιρίου πρέπει να συμπληρώνεται, μετά από έλεγχο, περιοδικά ανάλογα με τη χρήση του κτιρίου. Η υποχρέωση συμπλήρωσης της ταυτότητας του κτιρίου σε κάθε μεταβίβαση, ο περιοδικός έλεγχος και η ενημέρωση αυτής αποτελεί τον μόνιμο και διαρκή τρόπο παρακολούθησης των κατασκευών.

Στις πολυκατοικίες μπορούν όλοι οι ιδιοκτήτες μαζί να φτιάξουν την ταυτότητα του κτιρίου και όχι μόνο ανά ιδιοκτησία, γεγονός που επιμερίζει το κόστος μεταξύ των ιδιοκτητών. Αν δεν συμφωνεί η πλειοψηφία της πολυκατοικίας, τότε μπορεί ο κάθε ιδιοκτήτης να προχωρήσει μόνος του τη διαδικασία της ηλεκτρονικής ταυτότητας κτιρίου για την αυτοτελή ιδιοκτησία του.

ΜΙΧΑΛΗΣ ΜΥΓΙΑΚΗΣ