
Το μυθιστόρημα, που εκτυλίσσεται στην πόλη Κουαουναγουάκ του Μεξικού κατά την Ημέρα των Νεκρών, παρακολουθεί τη δραματική πορεία του Τζέφρι Φέρμιν, ενός πρώην πρόξενου και αλκοολικού, ο οποίος βρίσκεται στην αγωνιώδη πορεία προς την αυτοκαταστροφή. Η περιγραφή του Lowry καθώς προετοιμάζεται να αντιμετωπίσει τον θάνατο, συνιστά μια συγκλονιστική, πολυδιάστατη αφήγηση της πτώσης ενός ανθρώπου.
Η υπόθεση του βιβλίου είναι σε πρώτη ανάγνωση απλή: η ζωή ενός κατεστραμμένου ανθρώπου που προσπαθεί να βρει τη διέξοδο από την προσωπική του κόλαση. Ωστόσο, η αφήγηση του Lowry ξεπερνά την απλή ψυχολογική ή κοινωνική ανάλυση, καθώς μεταμορφώνεται σε ένα ποιητικό και φιλοσοφικό έργο που διερευνά τα όρια της ανθρώπινης ύπαρξης. Στη διάρκεια της ημέρας, ο Τζέφρι προσπαθεί να αποδεχτεί τις τραγικές συνέπειες των πράξεών του, την αποτυχία του γάμου του με τη Χάνα και την εξάρτησή του από το αλκοόλ, ενώ ταυτόχρονα επαναλαμβάνονται αλληγορικές εικόνες και αναμνήσεις του παρελθόντος του.
Η δομή του μυθιστορήματος, με τις συνεχείς χρονικές εναλλαγές, τις ονειρικές παρεκτροπές και τα έντονα συμβολικά στοιχεία, καθιστά το έργο προκλητικό και συχνά δυσνόητο, αλλά ταυτόχρονα βαθιά συγκινητικό. Το ηφαίστειο, που παρακολουθεί από μακριά την εσωτερική καταστροφή του πρωταγωνιστή, λειτουργεί ως μεταφορά για την έκρηξη του προσωπικού και κοινωνικού χάους, προαναγγέλλοντας το τέλος του Φέρμιν και της εποχής του.
Μια από τις πιο ενδιαφέρουσες πτυχές του βιβλίου είναι η ικανότητα του Lowry να συνδυάζει το υπαρξιακό βάρος με την πολιτική προειδοποίηση. Ενώ ο Τζέφρι είναι εγκλωβισμένος στην ατομική του θλίψη, η πολιτική κατάσταση του Μεξικού και οι ιστορικές αναφορές δημιουργούν μια αίσθηση ευρύτερης κοινωνικής παρακμής και απογοήτευσης. Ο Lowry, μέσα από την προσωπική ιστορία του ήρωα, αποτυπώνει τις αγωνίες μιας ολόκληρης γενιάς που βρισκόταν στο κατώφλι της παγκόσμιας αναταραχής.

Η γλώσσα του βιβλίου είναι εξαιρετική και πλήρης εικόνων, με τον συγγραφέα να μεταφέρει τον αναγνώστη σε έναν κόσμο γεμάτο φανταστικά τοπία και παραμορφωμένες πραγματικότητες. Η χρήση της μετάφρασης από την Κατερίνα Σχινά ενισχύει την αυθεντικότητα του έργου και την ένταση των συναισθημάτων, δίνοντας τη δυνατότητα στον ελληνικό αναγνώστη να βιώσει πλήρως την ποιητική και τραγική διάσταση της ιστορίας.

Η επίδραση του «Κάτω από το Ηφαίστειο» είναι αδιαμφισβήτητη. Το έργο όχι μόνο αποτυπώνει την προσωπική καταστροφή του ήρωα, αλλά και τις κοινωνικές και πολιτικές εντάσεις της εποχής του. Είναι ένα έργο που συνεχίζει να προκαλεί και να συγκλονίζει, προκαλώντας αναγνώστες να αναρωτηθούν για τα όρια του ανθρώπινου πόνου, της μετάνοιας και της σωτηρίας.

