Η σχέση των δύο πιο υπερτροφικών «εγώ» του πλανήτη εξερράγη με πάταγο την Πέμπτη, με αφορμή ένα κυβερνητικό νομοσχέδιο, που αυξάνει κατά 2,4 τρισ. δολάρια τις δημόσιες δαπάνες. Ο Ελον Μασκ θεώρησε πως αυτό ακυρώνει το έργο του στο υπουργείο Κυβερνητικής Αποτελεσματικότητας (DOGE), που ξεκίνησε με στόχο να «πριονίσει» 2 τρισ. δολάρια από τη λειτουργία του αμερικανικού κράτους. Οι περικοπές περιορίστηκαν ρεαλιστικά -αλλά αρκετά επώδυνα για πλήθος κρατικών λειτουργιών και για τους ωφελουμένους του κοινωνικού κράτους- περίπου στο ένα δέκατο αυτού του ποσού.

Ετσι, βγήκαν τα μαχαίρια και ο «πρώτος φιλαράκος» (first buddy) μεταμορφώθηκε ξαφνικά στον χειρότερο εχθρό του προέδρου, κατηγορώντας τον εμμέσως στο X (πρώην twitter) ακόμη και για συμμετοχή στα πάρτι οργίων (συχνά με ανήλικες) του αυτόχειρα μεγιστάνα, Τζέφρι Επστάιν!

Ακόμη και αν οι πυροσβεστικές μεσολαβήσεις συμβούλων του Λευκού Οίκου κατευνάσουν προσωρινά τα πνεύματα -καθώς ο Τραμπ έχει πολύ σοβαρότερα προβλήματα να ασχοληθεί από τα καπρίτσια ενός μεγιστάνα-, είναι πολύ δύσκολο η σχέση του προέδρου με τον πλουσιότερο άνθρωπο του κόσμου και επικεφαλής των Tesla και SpaceX να ξαναγίνει όπως πριν. Αλλωστε, προτού γίνουν… φίλοι χάριν του κοινού συμφέροντος, δεν είχαν πάντοτε τις καλύτερες σχέσεις.

Οι διακυμάνσεις στη σχέση των δύο ισχυρών ανδρών

Ο Ελεύθερος Τύπος της Κυριακής επιχειρεί να καταγράψει την πολυκύμαντη πορεία των δύο υπερτροφικών «εγώ» του Ντόναλντ Τραμπ και του Ελον Μασκ σε βάθος δεκαετίας.

• Νοέμβριος 2016: Αρχικά ο Μασκ υποστήριζε τη… Χίλαρι Κλίντον λέγοντας πως ο Τραμπ «δεν είναι ο κατάλληλος άνθρωπος και δεν διαθέτει τον χαρακτήρα για να κυβερνήσει τις ΗΠΑ». Αλλαξε, όμως, γνώμη όταν ο Τραμπ τον διόρισε οικονομικό του σύμβουλο μαζί με τον CEO της Uber, Τράβις Κάλανικ, έναν μήνα μετά την πρώτη εκλογική του νίκη.

• Ιούνιος 2017: Η πρώτη επαγγελματική συνεργασία των δύο ανδρών δεν είχε καλό τέλος. Οταν ο Τραμπ απέσυρε τις ΗΠΑ από τη Συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα, ο Μασκ υπέβαλε την παραίτησή του. «Αποχωρώ από σύμβουλος του προέδρου. Η κλιματική αλλαγή είναι πραγματική. Η εγκατάλειψη του Παρισιού δεν είναι καλή για τον κόσμο και τις ΗΠΑ», έγραψε ο πολυδισεκατομμυριούχος στο twitter (τώρα Χ), το οποίο δεν είχε περάσει ακόμη στην ιδιοκτησία του.

• Ιανουάριος 2022: Η σχέση αναθερμαίνεται με πρωτοβουλία του Τραμπ, που περιέγραψε τον Ελον Μασκ ως μία από τις «μεγάλες ιδιοφυΐες» του καιρού μας, συγκρίνοντάς τον με τον εφευρέτη Τόμας Εντισον. Ο πρόεδρος διατυμπάνιζε πως ο Μασκ δεν είναι καλός μόνο στα ηλεκτρικά αυτοκίνητα αλλά και στους πυραύλους, δηλώνοντας εντυπωσιασμένος από τα τεχνολογικά επιτεύγματα της SpaceX.

• Ιoύλιος 2022: Το «ειδύλλιο» δεν κράτησε πολύ, καθώς περνώντας στο άλλο άκρο ο Τραμπ αποκάλεσε τον Μασκ «καλλιτέχνη για τα μπάζα». Ο λόγος που «στράβωσε» ήταν η επιχειρούμενη εξαγορά του twitter από τον Ελον Μασκ, προκειμένου να το κάνει πλατφόρμα «πλήρους ελευθερίας του λόγου χωρίς περιορισμούς», δηλαδή κύρια φωνή της αμερικανικής και της διεθνούς alt-right. Τότε ο Τραμπ λάνσαρε τη δική του πλατφόρμα Truth Social και τον έβλεπε ανταγωνιστικά. Οι δυο τους αντάλλαξαν δηλητηριώδη σχόλια στα social media και ο Τραμπ αμφισβήτησε ακόμη και ότι ο Μασκ τον ψήφισε το 2020.

• Νοέμβριος 2022: Ο Μασκ αποκατέστησε τον λογαριασμό του Τραμπ στο Χ, τον οποίο είχε κλείσει η προηγούμενη ιδιοκτησία για διασπορά fake news και ακραία προπαγάνδα μετά τις ταραχές της 6ης Ιανουαρίου 2021 στο Καπιτώλιο. «Φωνή λαού, φωνή Θεού», δικαιολογήθηκε τότε ο μεγιστάνας, καθώς το 51,8% των χρηστών ζήτησε να αποκατασταθεί ο λογαριασμός του Ρεπουμπλικανού προέδρου.

• Σεπτέμβριος 2023: Ο Μασκ εκθειάζει τις πολιτικές θέσεις του Τραμπ για το Μεταναστευτικό, με έμφαση την ανέγερση τείχους στα σύνορα με το Μεξικό.

• Μάρτιος 2024: Παρότι ο Μασκ επαναπροσεγγίζει ολοφάνερα τον Τραμπ, διστάζει να πάρει θέση λέγοντας ότι δεν θα χρηματοδοτήσει κανένα από τα δύο κόμματα στις επικείμενες προεδρικές εκλογές. Ο Τραμπ δεν είναι ακόμη φαβορί και η αντικατάσταση του Μπάιντεν από την Κάμαλα Χάρις απέχει αρκετά.

• Ιούλιος 2024: H δολοφονική απόπειρα κατά του Τραμπ στο Μπάτλερ της Πενσιλβάνια αποδεικνύεται σημείο καμπής. Δευτερόλεπτα μετά την εκδήλωσή της, ο Μασκ ανακοινώνει την υποστήριξή του στους Ρεπουμπλικανούς και δεσμεύεται να δίνει 45 εκατομμύρια δολάρια κάθε μήνα στην επιτροπή πολιτικής δράσης American PAC, που αποτελεί την εμπροσθοφυλακή της τραμπικής εκστρατείας.

• Αύγουστος 2024: O Mασκ φιλοξενεί τον Τραμπ σε μια μαραθώνια συζήτηση στο Χ, όπου πέφτει η ιδέα του «υπουργείου Κυβερνητικής Αποτελεσματικότητας» και ο νοτιοαφρικανοκαναδικής καταγωγής δισεκατομμυριούχος (που φτάνει πλέον στην κορυφή της παγκόσμιας λίστας) δέχεται να αναλάβει επικεφαλής του.

• Οκτώβριος 2024: Ο Μασκ κάνει την πρώτη προεκλογική εμφάνισή του στο πλευρό του Τραμπ φορώντας ένα μαύρο μπλουζάκι MAGA. Την ίδια μέρα ανακοινώνει ότι θα δίνει 1 εκατ. δολάρια την ημέρα σε ψηφοφόρους των διεκδικούμενων Πολιτειών (swing states) που θα υπογράψουν υπέρ της ατζέντας του American PAC.

• Noέμβριος 2024: Ο Μασκ παρακολουθεί τα αποτελέσματα μαζί με τον στενό κύκλο του Τραμπ, στη βίλα του Μαρ-α-Λάγκο, στην Φλόριντα. Λίγο αργότερα, ο Τραμπ ανακοινώνει ότι ο Μασκ και ο αντίπαλός του για το ρεπουμπλικανικό χρίσμα, Βίβεκ Ραμασουάμι, θα αναλάβουν το DOGE (υπουργείο Κυβερνητικής Αποτελεσματικότητας), για να περικόψουν τις κρατικές δαπάνες και τη γραφειοκρατία. Τον ίδιο μήνα, ο Τραμπ παρίσταται σε εκτόξευση πυραύλου της SpaceΧ, όπου ο Μασκ αυτοαποκαλείται «first buddy». Πληροφορίες τούς θέλουν να συναντιούνται καθημερινά και τον Μασκ να συμμετέχει σε συσκέψεις με ξένους ηγέτες.

• Δεκέμβριος 2024: Διάχυτη δυσφορία στο Κογκρέσο, ακόμη και σε Ρεπουμπλικανούς, για την αυξανόμενη επιρροή του πλουσιότερου ανθρώπου στον κόσμο. Τον αποκαλούν πλέον «πρόεδρο Μασκ» και ο Τραμπ αναγκάζεται ενοχλημένος να διευκρινίσει, μεταξύ σοβαρού και αστείου, ότι «δεν μου παίρνει την προεδρία».

Οι «New York Times» αποκαλύπτουν ότι ο Μασκ νοίκιασε ένα… σπιτάκι των 2.000 δολαρίων τη βραδιά, λίγες εκατοντάδες μέτρα από την προεδρική βίλα στη Φλόριντα. Ομως, στις σχέσεις των «αυτοκόλλητων» εμφανίζονται τα πρώτα σύννεφα. Ο Τραμπ φέρεται «σφόδρα ενοχλημένος» από την επίθεση που εξαπέλυσε ο Μασκ κατά αξιωματούχων της κυβέρνησης και του κινήματος MAGA για την ανάκληση της ειδικής βίζας εργασίας Η-1Β, που είχε αξιοποιήσει και ο ίδιος όταν μετανάστευσε από τη Ν. Αφρική, προτού γίνει Αμερικανός πολίτης. Το Μεταναστευτικό αποτελεί ευαίσθητο θέμα για τον Τραμπ και τους οπαδούς του, ενώ ο Μασκ τόνισε ότι εκατοντάδες ταλαντούχοι εργαζόμενοι στις επιχειρήσεις του ενσωματώθηκαν στην Αμερική χάρις στην H-1B. «Δεν χωράνε δύο τίγρεις σε μία βουνοκορφή», σχολίασε τότε ένας πολιτικός αναλυτής στην Ουάσιγκτον.

• Πρώτο τρίμηνο 2025: Οι καβγάδες του Μασκ με τα μέλη της κυβέρνησης πληθαίνουν. Οι φωνές του με τον υπουργό Οικονομικών, Σκοτ Μπέσεντ, ακούστηκαν έως το Οβάλ Γραφείο, όπου βρισκόταν ο πρόεδρος. Στο μεταξύ, ο υπερφίαλος δισεκατομμυριούχος αποτυγχάνει παταγωδώς στην κύρια αποστολή του. Ως μόνος, πλέον, επικεφαλής του DOGE (ο Ραμασουάμι παραιτήθηκε για να διεκδικήσει το κυβερνείο του Οχάιο), εξοικονόμησε μόλις 175 δισ. δολάρια από τα υπεσχημένα 2 τρισ. δολ. και χαμήλωσε τον στόχο στο 1 τρισ. δολάρια. Στο μεταξύ, οι 100.000 απολυμένοι δημόσιοι υπάλληλοι διαφόρων κλάδων προσέφυγαν στα δικαστήρια, δημιουργώντας χάος σε κοινωνικές υπηρεσίες, σχολεία κ.λπ., ακόμη και στη Μετεωρολογική Υπηρεσία των ΗΠΑ.

• Απρίλιος – Μάιος – Ιoύνιος 2025: Ο Μασκ ολοκληρώνει απογοητευμένος τη θητεία του στο υπουργείο Κυβερνητικής Αποτελεσματικότητας (στην πραγματικότητα, έναν αυτόνομο, συμβουλευτικό οργανισμό) και αποκαλύπτει ότι θα περνάει λιγότερο χρόνο στην Ουάσιγκτον, για να επιστρέψει στις επιχειρήσεις του.

Η αποχαιρετιστήρια συνέντευξη με τον Τραμπ στις 30 Μαΐου πηγαίνει φαινομενικά καλά. Ωσπου ο Μασκ εξαπολύει τις επόμενες μέρες ένα μπαράζ επικρίσεων στα ΜΜΕ κατά του «μεγάλου, όμορφου νομοσχεδίου» (Big Beautiful Bill), που θεωρεί ότι τον παρακάμπτει και καταστρέφει τον πυρήνα του έργου του.

Κυριολεκτικά μαινόμενος, ο επικεφαλής της Tesla άφησε την οργή του να ξεχειλίσει, καταγγέλλοντας το «εξωφρενικό, γεμάτο σκουπίδια νομοσχέδιο» ως ένα «αηδιαστικό βδέλυγμα». Παρότι ο Τραμπ προσπάθησε να τον επαναφέρει στην τάξη καλώντας τον να μην προσποιείται τον έκπληκτο, ο Μασκ χαρακτήρισε «ψεύτη» τον πρόεδρο των ΗΠΑ.

Από εκεί και πέρα λύθηκε το χειρόφρενο και το «ειδύλλιο» του «πρώτου φιλαράκου» με τον πρόεδρο έγινε χίλια κομμάτια.

Την Πέμπτη 5 Ιουνίου ο Μασκ κατηγόρησε τον Τραμπ για αχαριστία επειδή «χάρις σε αυτόν κέρδισε τις εκλογές». Υπερέβη τα όρια υπονοώντας ότι το όνομα του προέδρου υπήρχε στους φακέλους του αυτόχειρα εκατομμυριούχου Τζέφρι Επστάιν, που διοργάνωνε πάρτι οργίων με ανήλικες, μέσα σε γιοτ και εξωτικές βίλες. Στα πάρτι αυτά φέρονται να συμμετείχαν ο Μπιλ Κλίντον, ο πρίγκιπας Ανδρέας και άλλες προσωπικότητες του τζετ σετ.

Η πρώτη αντίδραση του Τραμπ και του κύκλου του ήταν να κάνουν «έλεγχο ζημιών», σταματώντας, ει δυνατόν, τη βεντέτα εν τη γενέσει της, με ένα μίγμα κατευνασμού και αδιαφορίας. Οποιος, όμως, βγάζει το τζίνι από το μπουκάλι δύσκολα το ξαναβάζει μέσα…