Συστηματική άσκηση, αλλά με κανόνες ασφάλειας

Γενικά, τα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη μπορούν να συμμετέχουν σε όλα τα επίπεδα άσκησης ή σπορ, φυσικά και το καλοκαίρι, ακόμα και σε επίπεδα υψηλού ανταγωνισμού ή και πρωταθλητισμού. Ωστόσο, καλύτερα να αποφεύγουν τα ακραία και ριψοκίνδυνα σπορ, ιδίως όταν ο υδράργυρος χτυπάει κόκκινο.

Η συστηματική, μέτριας έντασης άσκηση ασκεί άμεση αλλά και μακροχρόνια ευνοϊκή επίδραση στη γλυκόζη του αίματος, καθώς και στον μεταβολισμό των λιπιδίων και των πρωτεϊνών. Η συστηματική αερόβια άσκηση, επίσης, μειώνει το σπλαχνικό λίπος και τα κιλά, βελτιώνει την ευαισθησία των ιστών στην ινσουλίνη και συμβάλλει στον έλεγχο σακχάρου, πιέσεως και υπερλιπιδαιμίας. Αυτά είναι τα θετικά…

Μην ξεπερνάτε όμως τα όρια

Υπάρχουν, όμως, και τ’ αρνητικά… Η άσκηση σε κάθε της έκφραση βοηθάει σίγουρα στη βελτίωση του μεταβολικού ελέγχου, αλλά δεν οδηγεί κατ’ ανάγκη σε βελτιωμένο γλυκαιμικό έλεγχο. Αρκετές φορές συνοδεύεται από παρατεταμένες υπογλυκαιμίες (συνήθως μέχρι 12 ώρες), ενώ ορισμένες φορές εμφανίζονται και ανεξήγητα υψηλά ζάχαρα αμέσως μετά την άσκηση.

Τα επίπεδα της ινσουλίνης και σακχάρου στο αίμα μας, άρα και του κινδύνου υπογλυκαιμίας, καθορίζονται από τον τύπο της ινσουλίνης, τη δόση, το σημείο, τον χρόνο που έγινε η τελευταία ένεση και, φυσικά, από την ένταση και τη διάρκεια της άσκησης.

Ασκηση και υπογλυκαιμία

Γενικά χρειάζεται προσοχή, καθώς σε περιόδους συστηματικής άσκησης μειώνονται δραστικά οι ανάγκες του σώματος για ινσουλίνη και αυτό ισχύει περισσότερο το καλοκαίρι, καθώς η ζέστη μπορεί να εξαντλήσει έναν ήδη καταπονημένο οργανισμό.

• Η γευματική ινσουλίνη (ταχεία) καλό είναι να έχει ολιγόωρη απόσταση από την ώρα της άσκησης.
• Η υπογλυκαιμία που εμφανίζεται κατά τη διάρκεια της άσκησης απαιτεί υψηλές ποσότητες υδατανθράκων. Καθώς μάλιστα η υπογλυκαιμία συχνά επανέρχεται, καλό είναι να λαμβάνουμε ένα δεύτερο ελαφρύ γεύμα σύνθετων υδατανθράκων (π.χ. φρούτο, ξηροί καρποί κλπ.) μισή ώρα μετά την άσκηση.
• Επανειλημμένες υπογλυκαιμίες οδηγούν σε φαύλο κύκλο, οπότε πρέπει να διακόπτουμε την άσκηση.

Ιδιαίτερη προσοχή, πριν από την άσκηση, για τους ινσουλινοεξαρτώμενους ασθενείς

• Ο κίνδυνος υπεργλυκαιμίας και  κετοξεωτικού κώματος είναι πολύ μεγάλος αν το σάκχαρο είναι μεγαλύτερο από 250mg/dl και συνυπάρχει κετοξέωση στα ούρα ή αν το σάκχαρο είναι απλά μεγαλύτερο από 300mg/dl πριν από την άσκηση.
• Σε μια τέτοια περίπτωση χρησιμοποιήστε ανάλογο ινσουλίνης ταχείας δράσης, περιμένετε 1 ώρα και στη συνέχεια μετρήστε το σάκχαρο. Μην ξεκινήσετε την άσκηση αν δεν έχετε τιμές μικρότερες από 250mg/dl.

Χρυσοί κανόνες για τους διαβητικούς τύπου 1 που αγαπούν τα σπορ

• Η ινσουλίνη που χρησιμοποιείται πριν από την άσκηση θα πρέπει να γίνεται υποδόρια, συνήθως στην κοιλιακή χώρα και γενικά όχι σε σημεία που θα χρησιμοποιήσεις κατά την άσκηση.
• Μείωσε προοδευτικά από 10% ως 80% τη βασική ινσουλίνη αν προγραμματίζεις διακοπές με καθημερινά έντονα σπορ (π.χ. σέρφινγκ, ποδηλασία κ.λπ.) και ιδίως αν συνηθίζεις να κανείς άσκηση μόνο κατά τις διακοπές σου… Ανάλογα με την τιμή του σακχάρου, το είδος, τη διάρκεια και την ένταση της άσκησης μείωσε ή και παράλειψε τη δόση της κρυσταλλικής ινσουλίνης πριν από την άσκηση.
• Προγραμμάτισε να ασκηθείς 3-4 ώρες μετά την ένεση κρυσταλλικής ινσουλίνης και 2 ώρες μετά την ένεση των ταχέως δρώντων αναλόγων.
• Πάντα, πριν ξεκινήσεις την άσκηση, μέτρησε το σάκχαρό σου.
• Πριν ξεκινήσεις την άσκηση και το σάκχαρο είναι χαμηλότερο από 100mg/dl, κατανάλωσε 20-60g απλού υδατάνθρακα (π.χ. 1 ποτήρι πορτοκαλάδα ή 1 μέτριο φρούτο ή 1 φέτα ψωμί ολικής). Θα πρέπει να μετρήσουμε ξανά το σάκχαρο 20΄-25΄ μετά και να μην ξεκινήσουμε την άσκηση αν δεν ξεπεράσει τα 110-120 mg/dl.
• Οι ιδανικές τιμές σακχάρου είναι από 120-180 mg/dl, για να ξεκινήσεις ή να συνεχίσεις άσκηση και σπορ.
• Μην ασκηθείς αν το σάκχαρό σου είναι μεγαλύτερο από 250 mg/dl και υπάρχουν κετόνες στα ούρα ή είναι μεγαλύτερο από 300 mg/dl, ακόμα και χωρίς κετόνες.
• Κατά την έντονη άσκηση, κάθε περίπου 30΄- 45’, κατανάλωσε 20-60g απλού υδατάνθρακα (π.χ. 2 κράκερ, 1 μικρό φρούτο, 1 μικρό ποτήρι με χυμό, 1 χούφτα ξηρούς καρπούς κ.λπ.).
• Ελεγχε το σάκχαρο κάθε 30΄- 40’ έντονης ασκήσεως.
• Μετά την άσκηση μείωσε την προγραμματισμένη προγευματική ινσουλίνη κατά 10%-50%.

Πιο απλά τα πράγματα για τους διαβητικούς τύπου 2, αρκεί… να μην τεμπελιάζουν

Για τον διαβήτη τύπου 2 οποιαδήποτε μορφής άσκηση αποτελεί απαραίτητο συστατικό της θεραπείας. Προτιμάμε τακτικές αερόβιες ασκήσεις χαμηλής προς μέτριας έντασης (τζόγκινγκ, τένις, κολύμπι, ρακέτες, ποδήλατο κ.λπ.), τις οποίες καλό θα είναι να συνεχίζουμε συστηματικά σε όλες τις ηλικίες και για όλη μας τη ζωή. Οποιαδήποτε συστηματική άσκηση στα άτομα με διαβήτη τύπου 2 χαμηλώνει και ρυθμίζει τις τιμές του σακχάρου. Κυριολεκτικά σώζει ζωές!

Τόσο ο μεταβολικός όσο και ο γλυκαιμικός έλεγχος βελτιώνονται δραστικά με την άσκηση. Παράλληλα αυξάνεται και υποβοηθείται η απώλεια βάρους, ενώ μπορεί να μειωθεί η πίεση μέχρι και 1 βαθμό. Σε αρκετές μελέτες υπολογίζεται ότι προλαμβάνει 1 στα 3 εμφράγματα.

Παρ’ όλα αυτά, δυστυχώς, μόνο 16% των διαβητικών τύπου 2 ασχολούνται περισσότερο από 1 ώρα σωματικής άσκησης την εβδομάδα.

Οδηγίες άσκησης για τους διαβητικούς τύπου 2 το καλοκαίρι

• Ο κίνδυνος υπογλυκαιμίας είναι μικρότερος αλλά πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί εάν είμαστε αρκετές ώρες νηστικοί ή αν χρησιμοποιούμε ινσουλινο-εκκριτικά αντιδιαβητικά δισκία.
• Καλύτερο και πιο ασφαλές είναι, σε αυτές τις περιπτώσεις, να μετράμε το σάκχαρο πριν ή κατά τη διάρκεια της άσκησης αν αυτή προβλέπεται να διαρκέσει περισσότερο από 1 ώρα.
• Αντίθετα, σχετικά υψηλές τιμές σακχάρου θα βελτιωθούν δραστικά μετά την άσκηση.

Γενικές οδηγίες πριν βγούμε με τα αθλητικά μας στον ήλιο

• Κανόνας πρώτος, προσοχή στην αφυδάτωση! Ενα καλό γενικό πρόγραμμα ενυδάτωσης περιλαμβάνει 2 ποτήρια νερό 2 ώρες πριν από την άσκηση, 1 ως 2 ποτήρια νερό 30΄ πριν και ½ ποτήρι νερό κάθε 15΄ περίπου κατά την άσκηση.
• Κανόνας δεύτερος, καλό είναι να τρώμε ελαφρά 2-3 ώρες πριν και μετά την άσκηση.
• Κανόνας τρίτος, οι χυμοί φρούτων -ακόμα και οι φυσικοί- είναι χρήσιμοι, αλλά προσοχή διότι μπορεί να ανεβάσουν πολύ τις τιμές του σακχάρου, ιδίως στους ινσουλινοθεραπευόμενους.

 *Από το ένθετο Διαβήτης που κυκλοφορεί με τον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής

Ειδήσεις Σήμερα

Στην παραλία… με αντλία

Κολοκυθάκια γεμιστά με αυγολέμονο – Το πιο καλοκαιρινό φαγητό στην πιο εύκολη συνταγή

Διακοπές στην Ελλάδα για τους Ντε Γκρες – Η φωτογραφία της Μαρί Σαντάλ με τα παιδιά της

Η Αγγελική Νικολούλη επιστρέφει – Το πρώτο τρέιλερ

Βασίλισσα Λετίθια: Η σπάνια εμφάνιση με την πεθερά της και ο ανανεωμένος Φελίπε

Exathlon: Ποιοι παίκτες από το Survivor κλείδωσαν για το νέο ριάλιτι

Γιώργος Λιάγκας – Μαρία Αντωνά: Ερωτευμένοι στην Τήνο

Τηλεθέαση: Όταν οι επαναλήψεις βγάζουν νοκ άουτ τις ζωντανές εκπομπές

 Η Γη της ελιάς: Πέντε σκηνές που καθηλώνουν στο νέο τρέιλερ