Οι δύο ηγέτες μίλησαν για ουσιαστική πρόοδο και σύγκλιση σε βασικά σημεία, ωστόσο παραδέχθηκαν ότι η τελική συμφωνία εξακολουθεί να σκοντάφτει στο Ντονμπάς, το οποίο παραμένει το μεγάλο «αγκάθι» των διαπραγματεύσεων.

 Συμφωνία σχεδόν έτοιμη – αλλά όχι κλειδωμένη

Σύμφωνα με τον Ουκρανό πρόεδρο, οι αντιπροσωπείες έχουν καταλήξει στο 90% ενός αναλυτικού ειρηνευτικού πλαισίου, που αριθμεί περίπου 20 σελίδες. Από την πλευρά του, ο Ντόναλντ Τραμπ έκανε λόγο για 95% σύγκλιση στις εγγυήσεις ασφαλείας που θα δοθούν στο Κίεβο μετά τον πόλεμο.

Παρότι οι αριθμοί εντυπωσιάζουν, οι λεπτομέρειες παραμένουν θολές: δεν έχει αποσαφηνιστεί τι μορφή θα έχουν οι εγγυήσεις, αν θα περιλαμβάνουν στρατιωτική παρουσία ή απλώς πολιτική και υλικοτεχνική στήριξη.

 Το Ντονμπάς «παγώνει» την τελική συμφωνία

Το κρίσιμο μέτωπο αφορά την ανατολική Ουκρανία και ειδικά το Ντονμπάς. Η ιδέα μιας αποστρατιωτικοποιημένης ζώνης βρίσκεται στο τραπέζι, όμως δεν έχει γίνει αποδεκτή από όλες τις πλευρές.

Ο Τραμπ αναγνώρισε δημόσια ότι «κάποια εδάφη έχουν ήδη χαθεί» και άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο οι εξελίξεις στο πεδίο να επηρεάσουν το τελικό αποτέλεσμα. Η πραγματικότητα είναι ότι η Ρωσία ελέγχει σήμερα περίπου το 20% της ουκρανικής επικράτειας, με σχεδόν πλήρη κυριαρχία στη Λουχάνσκ και μεγάλο μέρος του Ντονέτσκ.

 Δύο κόσμοι, δύο γραμμές

Η Μόσχα πιέζει για πλήρη αποχώρηση των ουκρανικών δυνάμεων από το Ντονμπάς, απαιτώντας de facto αναγνώριση του ελέγχου της. Το Κίεβο, αντίθετα, προτείνει ειδικό καθεστώς για την περιοχή, ακόμη και μοντέλο ελεύθερης οικονομικής ζώνης, με ουκρανική παρουσία ασφάλειας.

Η απόσταση παραμένει μεγάλη και ο ίδιος ο Τραμπ παραδέχθηκε ότι πρόκειται για ένα από τα «δύο πιο δύσκολα ζητήματα» που απομένουν.

Έρχονται νέες συνομιλίες και σενάριο τριμερούς

Την επόμενη εβδομάδα ξεκινά νέος γύρος τεχνικών συνομιλιών μεταξύ ΗΠΑ και Ουκρανίας, με στόχο να «κλειδώσουν» τα ανοιχτά κεφάλαια. Παράλληλα, εξετάζεται συνάντηση στον Λευκό Οίκο τον Ιανουάριο, με πιθανή συμμετοχή και Ευρωπαίων ηγετών.

Ο Τραμπ δεν απέκλεισε ακόμη και μια τριμερή φόρμουλα ΗΠΑ–Ρωσίας–Ουκρανίας, εφόσον ωριμάσουν οι συνθήκες, προειδοποιώντας όμως ότι αν οι συνομιλίες «κολλήσουν», ο πόλεμος μπορεί να συνεχιστεί χωρίς άμεση διέξοδο.

 Ευρωπαϊκό σήμα κινδύνου: «Εγγυήσεις από την πρώτη μέρα»

Η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Γαλλία έστειλαν σαφές μήνυμα ότι καμία συμφωνία δεν μπορεί να σταθεί χωρίς ισχυρές και άμεσες εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία.

Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν μίλησε για «θετική πρόοδο», ενώ ο Εμανουέλ Μακρόν ανακοίνωσε σύνοδο στο Παρίσι στις αρχές Ιανουαρίου, με στόχο να καθοριστεί η συμβολή κάθε χώρας στη μεταπολεμική ασφάλεια του Κιέβου.

 Το μεγάλο ερώτημα

Η ειρήνη φαίνεται πιο κοντά από ποτέ στα χαρτιά. Όμως όσο το Ντονμπάς παραμένει ανοιχτή πληγή, το τελικό «ναι» μοιάζει ακόμα εύθραυστο. Το αν το 90% θα γίνει 100% ή θα καταρρεύσει, θα κριθεί στις επόμενες εβδομάδες.