Πλέον είναι δύσκολο να ανταποκριθεί μία μέση οικογένεια στο ύψος του ενοικίου, πόσω μάλλον να χρεωθεί για να χτίσει και μάλιστα εκεί που είναι τα επιτόκια. Οι λόγοι για την εκτίναξη των τιμών είναι πολλοί και γνωστοί. Τα χρόνια της οικονομικής κρίσης τσάκισαν, εκτός από τα εισοδήματα, και την αγορά ακινήτων. Οικοδομές δεν χτίζονταν, άρα νέα σπίτια δεν έμπαιναν στην αγορά και παλιά ακίνητα παρέμεναν κλειστά επειδή οι ιδιοκτήτες τους δεν μπορούσαν να τα ανακαινίσουν. Μετά την κρίση, ήρθε η μόδα της βραχυχρόνιας μίσθωσης, που απορρόφησε ένα μεγάλο πακέτο ακινήτων και εκτόξευσε τις τιμές σε όσα απέμειναν για μακροχρόνια χρήση. Κάπως έτσι φθάσαμε να ζητούνται 700 ευρώ για δυάρια και –ίσως- τριάρια.

Βασικό ζητούμενο, λοιπόν, είναι να αυξηθεί η προσφορά, ώστε να λειτουργήσει ο ανταγωνισμός και να πέσουν οι τιμές. Το έλλειμμα κατοικιών είναι ακόμα μεγάλο, αν και η ψαλίδα έχει αρχίσει να κλείνει. Σύμφωνα με επικαιροποιημένη μελέτη της Τράπεζας Πειραιώς, ενώ το 2024 το έλλειμμα μεταξύ προσφοράς και ζήτησης ήταν 225.000, τώρα έχει μειωθεί σε 180.000 και εκτιμάται πως θα καλυφθεί την προσεχή πενταετία. Ο υπολογισμός προκύπτει από το δεδομένο πως κατασκευάζονται περίπου 35 χιλ. κατοικίες ανά έτος.

Ομως, πλέον το κράτος δεν κάθεται με σταυρωμένα χέρια. Η κυβέρνηση φιλοδοξεί, μέσα από μια σειρά μέτρων και παρεμβάσεων, να επιταχύνει τους ρυθμούς αύξησης του στεγαστικού αποθέματος. Τα προγράμματα που τρέχουν αφορούν, μεταξύ άλλων, αγορά (Σπίτι μου Ι και ΙΙ), επιδότηση ενοικίου, κίνητρα για ανακαινίσεις και ενεργειακές αναβαθμίσεις, δηλαδή αγκαλιάζουν ενιαία και ολιστικά το πρόβλημα.

Κομβικό σημείο σε αυτή την προσπάθεια είναι το νομοσχέδιο του υπουργείου Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, που κατατέθηκε χθες στη Βουλή. Οικόπεδα του Δημοσίου θα παραχωρούνται σε ιδιώτες, οι οποίοι θα αναλαμβάνουν την ανέγερση κατοικιών με την υποχρέωση τουλάχιστον το 30% των ανεγερθεισών οικιών να προορίζεται για κοινωνική κατοικία. Τα σπίτια θα παραχωρούνται με κοινωνικά κριτήρια έναντι μισθώματος πολύ χαμηλότερου από αυτό που διαμορφώνεται στην αγορά. Λύθηκε το πρόβλημα; Οχι, αλλά μαζί με τις φορολογικές ελαφρύνσεις, τις φοιτητικές εστίες που χτίζονται, τις παρεμβάσεις στη βραχυχρόνια μίσθωση με την απαγόρευση εισαγωγής νέων ακινήτων σε επιβαρυμένες περιοχές της Αθήνας κ.ά., η λύση δεν φαίνεται αδύνατη.