Στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, στις 25 Νοεμβρίου, η Φιαλρμόνια θα ερμηνεύσει δύο έργα του τιμώμενου συνθέτη αλλά και ακόμα δύο έργα από αντίστοιχους συνθέτες που προηγήθηκαν και ακολούθησαν την γενιά του Σοστακόβιτς, του πατέρα της σοβιετικής συμφωνίας, Νικολάι Μιασκόφσκυ και του Μίετσισλαβ Βάινμπεργκ, έργο του οποίου παρουσιάεται για πρώτη φορά στη χώρα μας. Στη συνέντευξη που παραχώρησε στο eleftherostypos.gr, ο Βύρων Φιδετζής μιλάει για το διαχρονικό έργο του Σοστακόβιτς και τη σημασία της συνέχειας και της παράδοσης στη μουσική.  

Η συναυλία «Γύρω από τον Σοστακόβιτς» αποτελεί έναν φόρο τιμής στα 50 χρόνια από τον θάνατο του μεγάλου Σοβιετικού συνθέτη. Τι σημαίνει για εσάς αυτή η “επανεξέταση” του έργου του σήμερα;

Η “επανεξέταση” όπως εγώ τουλάχιστον την αντιλαμβάνομαι, σημαίνει μία εκ νέου εμβάθυνση και μελέτη του έργου ενός σημαντικού συνθέτη. Οι σπουδαίοι δημιουργοί, σε όλες τις τέχνες, παράγουν έργο το οποίο είναι αυτό που λέμε «διαχρονικό». Τι σημαίνει «διαχρονικό»; Σημαίνει ότι μπορεί να προσεγγιστεί κάθε στιγμή, σε χρόνους και συνθήκες πολύ διαφορετικές από τη στιγμή που δημιουργήθηκε, και από πολλούς και τελείως διαφορετικούς μεταξύ τους ανθρώπους, και κάθε φορά να δημιουργεί νέα ερεθίσματα, νέες αφορμές για σκέψη και συναισθηματική διέγερση, νέες εμπειρίες αισθητικής απόλαυσης. Επιπλέον, η χρονική απόσταση από την εποχή που τα έργα αυτά συντέθηκαν μας απαλλάσσει από την προσλαμβάνουσες της εκάστοτε επικαιρικής συγκυρίας και τοποθετεί το έργο στις σωστές του διαστάσεις.

Στο πρόγραμμα συνυπάρχουν τρεις γενιές Ρώσων και Σοβιετικών συνθετών. Πώς δομήσατε αυτή την «αφήγηση» μέσα από τη μουσική και τι θέλατε να αναδείξετε;

Οι μουσική, όπως και οι άλλες καλές τέχνες, ακόμη και στις περιπτώσεις εκείνες που διακηρύττουν ότι λειτουργούν ανατρεπτικά προς το παρελθόν, βασίζονται στη συνέχεια και στην παράδοσή τους. Κάθε νέα γενιά συνθετών παραλαμβάνει τη σκυτάλη από τους προηγούμενους για να την παραδώσει στους επόμενους, αφού έχει προσθέσει κι αυτή, εν τω μεταξύ, την δική της δημιουργική συνεισφορά. Την αέναη αυτή διαδικασία σκεφτήκαμε και θελήσαμε να αναδείξουμε μέσα από το κτίσιμο του προγράμματος αυτής της συναυλίας. Ο Σοστακόβιτς έζησε, ανδρώθηκε και δημιούργησε μέσα στην Σοβιετική Ρωσία, αλλά πριν από αυτόν υπήρχε ο Μιασκόφσκυ, της Προσοβιετικής και Πρωτοσοβιετικής εποχής, όπως και ο νεότερος Βάινμπεργκ, που έζησε για να δει και την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης. Έτσι, τα 50 χρόνια από τον θάνατο του Σοστακόβιτς δίνουν την ευκαιρία ανάδειξης αλλά και γνωριμίας με τον ευρύτερο μουσικό πολιτισμό της Ρωσίας και της Σοβιετικής Ένωσης.

Ο Μιασκόφσκι και ο Βάινμπεργκ παρουσιάζονται σπάνια στην Ελλάδα. Πώς αντιδρά, κατά τη γνώμη σας, το ελληνικό κοινό απέναντι σε λιγότερο γνωστά αλλά τόσο σημαντικά έργα του ρωσικού ρεπερτορίου;

Ο Μιασκόφσκυ θεωρείται ο πατέρας της σοβιετικής συμφωνίας και ο Βάινμπεργκ ένας εκ των σημαντικότερων συνεχιστών της, μετά τον Σοστακόβιτς. Του πρώτου έχουν παιχτεί εδώ σποραδικά κάποια έργα ενώ του δεύτερου, αν δεν απατώμαι, ορχηστρικό έργο του παίζεται στην Ελλάδα για πρώτη φορά. Το ελληνικό κοινό πιστεύουμε πως δεν διαφέρει από το κοινό οποιασδήποτε άλλης χώρας της Ευρώπης, το οποίο χρειάζεται την κατάλληλη «διαπαιδαγώγηση» και τις κατάλληλες ευκαιρίες και ερεθίσματα για να ανταποκριθεί. Η διαφορά, λοιπόν, είναι όχι στο κοινό, αλλά στο γεγονός ότι οι ευκαιρίες αυτές δίνονται σπανιότερα και ίσως όχι με την προσοχή, την ποιότητα και τη μεθοδικότητα που χρειάζεται, ώστε να είναι σε θέση να ανταποκριθεί και να απολαύσει αισθητικά τα πιο απαιτητικά έργα του διεθνούς ρεπερτορίου.

Έχετε επανειλημμένα παρουσιάσει στο ελληνικό κοινό έργα του Σοστακόβιτς, ανάμεσά τους και τον Οκτώβρη, ήδη από το 2017. Πώς έχει εξελιχθεί η δική σας σχέση με αυτό το έργο μέσα στα χρόνια;

Έχω ιδιαίτερους δεσμούς με το έργο του Σοστακόβιτς. Ως τσελίστας παρουσίασα την σονάτα και το πρώτο κοντσέρτο για βιολοντσέλο, το τελευταίο για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Ως μαέστρος έχω διευθύνει εδώ και στο εξωτερικό και τις 15 συμφωνίες του όπως και τα 6 κοντσέρτα του για πιάνο, βιολί και βιολοντσέλο. Αυτά όλα σε μια πορεία 50 και πλέον ετών, αποτυπώνουν πιστεύω με εμφανή τρόπο μια σχέση άπειρου θαυμασμού και αγάπης. Την εμπειρία και τον θαυμασμό αυτό θέλω να μεταφέρω και στο κοινό και στους μουσικούς, ώστε κάθε φορά να ξανασυστήνονται και να βρίσκουν νέα στοιχεία και νέες συγκινήσεις στο έργο του.

Η Φιλαρμόνια Ορχήστρα Αθηνών έχει ταυτιστεί με την ανάδειξη του σπάνιου συμφωνικού ρεπερτορίου. Πώς συνεχίζεται αυτό το όραμα μέσα από τη φετινή σας καλλιτεχνική πορεία;

Η Φιλαρμόνια συμπληρώνοντας φέτος τα 9 χρόνια της λειτουργίας της, και έχοντας μπει στην 10^η της καλλιτεχνική σεζόν, νομίζω ότι απέδειξε στην πράξη το σεβασμό της στην προβολή του νεοελληνικού έργου όπως και τον εναλλακτικό – συμπληρωματικό της ρόλο στην ευρύτερη μουσική ζωή του τόπου. Οι καταστατικοί αυτοί στόχοι δεν θα αλλάξουν, διότι αυτός ακριβώς είναι και ο λόγος της ύπαρξης της ορχήστρας. Δεν θα είχε νόημα να δημιουργηθεί ακόμη μια ορχήστρα που να λειτουργεί όπως ακριβώς με τον ίδιο τρόπο. Σεβόμαστε το έργο και την προσφορά όλων των συναδέλφων μας, αλλά θέλουμε να συνεχίσουμε να δίνουμε τον δικό μας τόνο και να υλοποιούμε το δικό μας όραμα.

Πρόγραμμα

DMITRI SHOSTAKOVICH | Εισαγωγή σε ρωσικά και κιργκιζιανά λαϊκά θέματα

MIECZYSLAW WEINBERG | Φαντασία για τσέλο και ορχήστρα, έργο 52

DMITRI SHOSTAKOVICH | Συμφωνικό ποίημα «Οκτώβρης», έργο 131

NIKOLAI MYASKOVSKY | Συμφωνία αρ. 25, έργο 69

Σολίστ: Ρενάτο Ρίπο, βιολοντσέλο

Μουσική Διεύθυνση: Βύρων Φιδετζής

Πληροφορίες: www.megaron.gr/event/filarmonia-orchistra-athinon-gyro-apo-ton-sostakovits/

Η προπώληση έχει αρχίσει

Τιμές εισιτηρίων

7 € (εκπτωτικά) • 10 € • 15 €

Eισιτήρια

210 72 82 333 • megaron.gr

Πληροφορίες

http://www.megaron.gr

https://www.facebook.com/megaron.gr

https://www.instagram.com/megaron_athens/

https://www.youtube.com/user/AthensConcertHall