Την ύπαρξη της βρεφοδόχου θυμήθηκα από την υπόθεση του παιδιού που βρέθηκε δίπλα σε κάδο σκουπιδιών στην περιοχή του Αλίμου. Μία είδηση που έπαιξε στους πρώτους τίτλους των μέσων ενημέρωσης, αλλά πριν από 70 χρόνια δεν θα γραφόταν ούτε σε μονόστηλο εφημερίδας. Τροφή για σκέψη, πόσο η κοινωνία άλλαξε στις μεταπολεμικές δεκαετίες.

Δεν θυμάμαι πόσα χρόνια έχουν περάσει από την τελευταία φορά που είδα μητέρα να σέρνει το κλαμένο παιδί της ρίχνοντάς του σφαλιάρες. Τη δεκαετία του ‘60 δεν θα γύρναγε κεφάλι. Σήμερα θα είχαν πάρει το… 100. Επίσης, πόσο νορμάλ θα φαινόντουσαν γονείς να λένε «να στείλουμε τα παιδιά σε ιδιωτικό Δημοτικό γιατί στα δημόσια δεν δίνουν σημασία». Και το «σημασία» να σημαίνει να μπαίνουν στον κόπο να τα δέρνουν με τον χάρακα. Κάτι που δεν ήταν ελληνική πατέντα, αφού στα αγγλικά υπήρχε η βικτωριανή φράση «αν τσιγκουνεύεσαι τον χάρακα, θα χαλάσει το παιδί».

Ετσι όμως ήταν η Ελλάδα, αλλά και ολόκληρη η Ευρώπη. Σκληρή στα παιδιά. Οχι επειδή οι άνθρωποι εκείνης της εποχής ήταν σαδιστές, αλλά επειδή τα παιδιά έπρεπε να μάθουν να επιβιώνουν σε έναν σκληρό κόσμο. Σε έναν κόσμο που όχι μόνο πεταλώνανε τα άλογα, αλλά και τους ανθρώπους. Κάτι που θα θυμούνται οι παλιοί με τα πέταλα στα τακούνια των παπουτσιών, που έκαναν τον χαρακτηριστικό μεταλλικό ήχο στο πλακόστρωτο.

Οι εποχές δεν βγάζουν καλύτερους ή χειρότερους ανθρώπους. Βγάζουν ανθρώπους που μπορούν να επιζήσουν. Η πρώτη μεταπολεμική εποχή έβγαλε μια τέτοια αντιπροσωπευτική παρτίδα. Ανθρώπους που, όπως το παιδί στον παπουτσωμένο γάτο, έφευγαν από το σπίτι και πήγαιναν στην Αυστραλία και την Αμερική γνωρίζοντας ότι το πιθανότερο είναι να μην ξαναδούν τους φίλους και τους συγγενείς τους. «Τα παιδιά που χάθηκαν», που είχαν μάθει να μη ζητάνε ψωμί από τον φούρναρη και νερό από τον καφετζή, που λέει και το τραγούδι του Διονύση Σαββόπουλου. Ολα αφιερωμένα σε μια εποχή που ξεθωριάζει σε έναν μακρινό καθρέφτη. Απόμακρη, σκληρή και παράξενα γοητευτική.

ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΧΡΗΜΑ 

Κάποτε οι αγώνες των ομάδων ήταν ανάμεσα σε γειτονιές και πόλεις. Τα Καμίνια και ο Ατρόμητος εναντίον της Πλάκας με τη Νίκη και τα Πράσινα Πουλιά Καλαμάτας εναντίον της Αναγέννησης Καρδίτσας. Και οι παίκτες των ομάδων ήταν από τις αντίστοιχες περιοχές.

Η σύνθεση των ομάδων σχεδόν αποκλειστικά από ντόπιους άλλαξε στην Ελλάδα τη δεκαετία του ’60, με τον Παναιγιάλειο των «πασάδων του Αιγίου». Της ομάδας αποκλειστικά από Ελληνες, με τους Ελληνες και «Ελληνες» της διασποράς, από τον Ολυμπιακό αρχικά και τον Παναθηναϊκό αργότερα, της δεκαετίας του ‘70. Της ομάδας με έναν και δύο ξένους, λίγο αργότερα. Και από τη δεκαετία του ‘90 και την υπόθεση Μπόσμαν, η σχέση των παικτών με την πόλη της ομάδας που παίζουν είναι ανύπαρκτη. Το μόνο που έχει μείνει είναι οι κλισέ τίτλοι των εφημερίδων με τους «μάγκες του Πειραιά» για τον Ολυμπιακό, τις «μπαλοθιές» για τον ΟΦΗ και «το μπλόκο της Κοκκινιάς» για τον Ιωνικό.

Με τον τελικό της Ευρωλίγκας του μπάσκετ στο Ντουμπάι έχουμε ακόμα ένα βήμα στην εξέλιξη του επαγγελματικού αθλητισμού χωρίς πατρίδα. Μία ευρωπαϊκή διοργάνωση ενός βασικά αμερικανικού αθλήματος σε μία αραβική χώρα, που ανάθεμα αν κάποιος παίζει μπάσκετ. Και αν για κάποιους είναι ένα βήμα μπροστά, για άλλους είναι η απόδειξη ότι στον επαγγελματικό αθλητισμό τα πάντα πωλούνται.

Σαν σκηνή από ελληνική κωμωδία της δεκαετίας του ‘60

Πριν από τρεις μήνες, στη Ν.Δ., όταν η κουβέντα πήγαινε στα Τέμπη, η θέση ήταν «ας περιμένουμε να δούμε τι θα πει η Δικαιοσύνη». Με την αναζωπύρωση της υπόθεσης των Τεμπών να αποδεικνύεται ενορχηστρωμένη κίνηση και οι διάφορες θεωρίες για ξυλόλια και μπαζώματα να πηγαίνουν περίπατο, η κυβέρνηση μοιάζει όχι μόνο να μην αποφεύγει τη συζήτηση, αλλά να την επιδιώκει. Οπως η σύγκρουση Φλωρίδη – Βελόπουλου στη Βουλή. Με τον δεύτερο να τα γυρνάει για τις τερατολογίες του παρελθόντος, λέγοντας ότι δεν ήταν δικές του θεωρίες, αλλά ερωτήματα των συγγενών των θυμάτων και να προσπαθεί να απαξιώσει το πόρισμα του Πολυτεχνείου, κάνοντας «λάθος» το όνομα του καθηγητή Καρώνη, αποκαλώντας τον Μαρμαρώνη ή Ομέρ Βρυώνη. Σαν σκηνή από ελληνική κωμωδία του ’60, που με τη δημόσια εικόνα του Βελόπουλου δεν είμαστε μακριά.

Το κομμάτι της υπόθεσης για τα Τέμπη, που δύσκολα θα εξιχνιαστεί, είναι τα 50 χιλιάδες bots. Οι 50 χιλιάδες «κουκουλοφόροι ηλεκτρονικοί λογαριασμοί που ενεργοποιήθηκαν από χώρα του εξωτερικού για να επιτεθούν στην Ελλάδα», όπως είπε ο Φλωρίδης. Προσθέτοντας ότι είναι η αγαπημένη χώρα του Βελόπουλου. Και όλοι αναφώνησαν «πα νιε μάι», που είναι το «κατάλαβα» στα ρωσικά.