ΑΠΟ πού να πρωτοξεκινήσει και πού να καταλήξει κανείς. Από τον πρώτο Πόλεμο του Κόλπου και τη μετέπειτα εισβολή των Αμερικανών στο Ιράκ, που οδήγησε στην πτώση του Σαντάμ Χουσεΐν, μέχρι το Αφγανιστάν, τη Συρία, αλλά και την περιβόητη Αραβική Ανοιξη σε Λιβύη, Αίγυπτο και άλλες χώρες πριν από μία δεκαετία.

ΣΕ όλα τα παραπάνω υπάρχει ένας κοινός παρονομαστής. Τι ήθελε και τι θέλει ο δυτικός κόσμος; Να έχει καλή οικονομική συνεργασία με τις κυβερνήσεις των αραβικών χωρών. Αν δεν μπορεί να το πετύχει, τότε να επιβάλλει ηγεσίες που θα είναι πρόθυμες να συνεργαστούν.

ΜΕΣΑ σε όλα αυτά, υπάρχει πάντοτε και μία λανθάνουσα ιδεοληψία της Δύσης. Πως μπορούν να εγκαθιδρυθούν «δυτικού τύπου δημοκρατίες» στον ισλαμικό κόσμο. Ας μην κρυβόμαστε, όμως, πίσω από το δάχτυλό μας. Στις περισσότερες χώρες του αραβικού κόσμου υπάρχουν τρεις διαφορετικές εναλλακτικές διακυβέρνησης: μοναρχία, στρατιωτική δικτατορία ή θεοκρατικό καθεστώς. Αυτό υποδεικνύει -εδώ και εκατοντάδες χρόνια- η κουλτούρα αυτών των λαών, για τους οποίους, άλλωστε, η θρησκεία παίζει κορυφαίο ρόλο στην καθημερινότητα και την πολιτική τους.

ΗΤΑΝ η Δύση που με τις πράξεις της οδήγησε στην πτώση του καθεστώτος του Μουαμάρ Καντάφι στη Λιβύη. Τότε, κάποιοι μιλούσαν για «άνεμο δημοκρατίας». Τελικά, όμως, από τον αιματηρό εμφύλιο της Λιβύης δημιουργήθηκαν δύο διαφορετικές εστίες εξουσίας φεουδαρχικού τύπου. Γιατί οι παραπάνω εναλλακτικές διακυβέρνησης στην ουσία προσομοιάζουν με φεουδαρχικά καθεστώτα.

ΘΑ μπορούσε η Δύση να είχε ντιλάρει με τον Σαντάμ ή με τον Καντάφι; Κανείς δεν ξέρει. Θα ήταν προτιμότερο να είχε ντιλάρει μαζί τους αντί να προκύψουν καθεστώτα με τα οποία πολύ δύσκολα βρίσκεται πεδίο συνεννόησης; Προφανώς. Ας σκεφτούμε τι θα συνέβαινε με την τωρινή κρίση στη Μέση Ανατολή αν, π.χ., στην Αίγυπτο βρίσκονταν ακόμα στην εξουσία οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι και δεν είχαν ανατραπεί από τον Σίσι.

ΑΠΟΔΕΙΚΝΥΕΤΑΙ, λοιπόν, πως σε γεωπολιτικό επίπεδο οι επιλογές πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τι χειρότερο μπορεί να προκύψει τόσο από τη στρατιωτική παρέμβαση σε μία ξένη χώρα όσο και από την πιθανή αλλαγή εξουσίας σε αυτήν.

ΓΙΑΤΙ από την αποτυχία των αμερικανικών και δυτικών παρεμβάσεων τις προηγούμενες δεκαετίες στον αραβικό κόσμο προέκυψε και το τεράστιο μεταναστευτικό ζήτημα, που ταλαιπωρεί την Ευρώπη.