Σύμφωνα με τα αποτελέσματα του Ευρωβαρόμετρου «Social Media 2025» του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν αναδειχθεί σε βασική πηγή ενημέρωσης για μεγάλο μέρος των πολιτών, ενώ η έκθεση σε παραπληροφόρηση και ψευδείς ειδήσεις συνεχίζει να αποτελεί σημαντική πρόκληση για όλη την Ευρώπη.
Συγκεκριμένα για την Ελλάδα προκύπτει ότι τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι πλέον το κυρίαρχο μέσο ενημέρωσης για πολιτικά και κοινωνικά ζητήματα, αφού πάνω από πέντε στους δέκα (56%) χρησιμοποιούν πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης για να ενημερωθούν και δεύτερη έρχεται η τηλεόραση με 54% (στην Ε.Ε. ο μ.ό. είναι 71%). Ακόμα πιο λυπηρό είναι πως μόλις το 34% των πολιτών στην Ελλάδα επιλέγει να ενημερωθεί άμεσα από εφημερίδες, περιοδικά και διαδικτυακές εκδόσεις (στην Ε.Ε. το 41%).
Οσο για το ποια μέσα θεωρούν αξιόπιστα οι Ελληνες, στην κορυφή βρίσκεται το Facebook (σχεδόν επτά στους δέκα με 68%), ενώ στις νεότερες ηλικίες πρώτη επιλογή είναι το Instagram (66%). Η έρευνα έχει και «καλύτερα». Τέσσερις στους 10 δήλωσαν πως ακολουθούν influencers ή δημιουργούς περιεχομένου…
Τι σημαίνουν τα παραπάνω; Οτι ένας στους δύο Ελληνες ενημερώνεται για τα όσα συμβαίνουν π.χ. στο Μνημείο του Αγνωστου Στρατιώτη αλλά και στην οικονομία, στην εργασία, στην πολιτική και την Υγεία από τις αναρτήσεις στο Facebook ή από τα stories που ανεβάζουν οι influencers. Δηλαδή, διαβάζουν ό,τι ανεβάζουν οι φίλοι τους, οι φίλοι των φίλων τους και οι φίλοι των φίλων των φίλων τους και ενδιάμεσα ό,τι τους πετάξει ο αλγόριθμος του Ζούκερμπεργκ. Χωρίς να υπάρχουν επαρκή φίλτρα για κατασκευασμένες, παραποιημένες και διαστρεβλωμένες ειδήσεις, οι οποίες είναι κατασκευασμένες με τεχνική που να τις κάνει ελκυστικές και αληθοφανείς.
Πριν από μερικές ημέρες η αναπληρώτρια υπουργός Υγείας, Ειρήνη Αγαπηδάκη, ανακοίνωσε ότι ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας θα ενημερώνει με εβδομαδιαία έκθεση για τις ψευδείς πληροφορίες που ανακυκλώνονται στα social media και σε ιστοσελίδες στην Ελλάδα, πολλές από τις οποίες εστιάζουν στα εμβόλια θέτοντας έτσι σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία.
«Ο κόσμος είναι κουρασμένος, συχνά μπερδεμένος, και δυσκολεύεται να ξεχωρίσει την αλήθεια από την ψευδή πληροφορία. Είναι καθήκον μας να αποκαθιστούμε την εμπιστοσύνη στην επιστήμη», είπε. Δίκιο έχει, αλλά με δύο προϋποθέσεις. Πρώτον, η «κούραση του κόσμου» να μην αποτελεί βολική δικαιολογία για τους πολίτες και, δεύτερον, η αντεπίθεση της αλήθειας να βρει τον δρόμο της στους δαιδαλώδεις διαδρόμους του Διαδικτύου.