Παρά τη συνεχή ανάπτυξη των αγορών και των επενδύσεων, το κόστος κατοικίας αυξάνεται με ρυθμούς που ξεπερνούν τα εισοδήματα των πολιτών, δημιουργώντας ένα περιβάλλον οικονομικής πίεσης και κοινωνικού αποκλεισμού. Το E.T. Magazine του Eleftherostypos.gr αναλύει τα δεδομένα της στεγαστικής κρίσης που επικρατεί στη χώρα μας, ιδιαιτέρως τη τελευταία δεκαετία (2015-2025).

Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία της Eurostat (2025), οι τιμές κατοικιών στην Ε.Ε. έχουν αυξηθεί κατά περίπου 60% από το 2010, ενώ τα ενοίκια έχουν αυξηθεί κατά 28% την ίδια περίοδο. Σε πολλές πρωτεύουσες —όπως το Δουβλίνο, το Άμστερνταμ, η Λισαβόνα και η Βαρσοβία— η αύξηση ξεπερνά το 100%. Η στεγαστική κρίση δεν αφορά πλέον μόνο τις ευάλωτες ομάδες, αλλά ολόκληρη τη μεσαία τάξη, που βλέπει τη στέγαση να απορροφά ολοένα και μεγαλύτερο μέρος του εισοδήματός της.

Η ευρωπαϊκή εικόνα με αριθμούς

• Ο μέσος δείκτης τιμών κατοικιών στην Ε.Ε. (2015=100) έφτασε το 2024 στο 153, σημειώνοντας ιστορικό ρεκόρ.
• Οι ενοικιαστές σε πολλές ευρωπαϊκές πόλεις δαπανούν πάνω από το 30% του καθαρού εισοδήματός τους για στέγαση.
• Το 9,8% των νοικοκυριών στις ευρωπαϊκές πόλεις θεωρείται ότι βρίσκεται σε στεγαστική επιβάρυνση — δηλαδή ξοδεύει πάνω από το 40% του εισοδήματος για το σπίτι του.
• Σε χώρες με υψηλό τουριστικό ή επενδυτικό ενδιαφέρον (Ισπανία, Πορτογαλία, Ιρλανδία), η πίεση είναι ακόμη μεγαλύτερη λόγω βραχυχρόνιων μισθώσεων και επενδυτικών αγορών.

Η ελληνική πραγματικότητα

Στην Ελλάδα, η στεγαστική κρίση έχει ιδιαίτερη φυσιογνωμία. Μετά από μία δεκαετία οικονομικής ύφεσης και υποεπενδύσεων στην κατοικία, η χώρα βρίσκεται αντιμέτωπη με απότομη αύξηση της ζήτησης χωρίς επαρκή προσφορά.

Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της BluPeak Estate Analytics, από το 2017 έως το 2024, οι τιμές των κατοικιών αυξήθηκαν πάνω από 50%, ενώ σε περιοχές όπως η Αθήνα, η Θεσσαλονίκη και η Κρήτη η αύξηση ξεπερνά το 70%. Παράλληλα, η προσφορά διαθέσιμων ενοικίων έχει μειωθεί, καθώς χιλιάδες ακίνητα διοχετεύονται σε βραχυχρόνιες μισθώσεις ή παραμένουν κενά λόγω γραφειοκρατίας και φορολογικών ασυνεπειών.

Ένα ιδιαίτερα ανησυχητικό στοιχείο είναι ότι το 29% των νοικοκυριών στις ελληνικές πόλεις δαπανά πάνω από το 40% του εισοδήματός του για στέγαση — το υψηλότερο ποσοστό σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Επιπλέον, χιλιάδες ακίνητα παραμένουν ανενεργά ή αδήλωτα, γεγονός που στερεί από την οικονομία πολύτιμα αποθέματα κατοικίας και μειώνει την ακρίβεια των στοιχείων για τη χάραξη πολιτικής.

Τα βαθύτερα αίτια της στεγαστικής κρίσης

Η στεγαστική κρίση στην Ελλάδα δεν είναι απλώς ένα οικονομικό φαινόμενο. Πίσω από τις αυξήσεις στα ενοίκια και την αδυναμία πρόσβασης σε προσιτή στέγη, κρύβεται μια πολύ βαθύτερη παθογένεια, η έλλειψη πληροφορίας και συντονισμού. Οι δημόσιες βάσεις δεδομένων που αφορούν την ιδιοκτησία, τη χρήση γης και την αξία των ακινήτων παραμένουν κατακερματισμένες. Άλλα στοιχεία βρίσκονται στο Κτηματολόγιο, άλλα στους Δήμους, άλλα στην ΑΑΔΕ, και κανείς δεν μπορεί να έχει τη συνολική εικόνα.

Έτσι, οι αποφάσεις για στεγαστικές πολιτικές λαμβάνονται χωρίς ενιαία, αξιόπιστα δεδομένα για το πού υπάρχει πραγματικά ανάγκη, ποια κτίρια μένουν άδεια ή ποια θα μπορούσαν να μετατραπούν σε κατοικίες. Η απουσία ενός ενιαίου μηχανισμού ελέγχου και χαρτογράφησης οδηγεί αναπόφευκτα σε καθυστερήσεις, αναποτελεσματικές παρεμβάσεις και απώλεια πόρων. Ωστόσο η Ελλάδα για πρώτη φορά φαίνεται πως έχει μία χρυσή ευκαιρία να διαφοροποιήσει την κατάσταση καθώς υπάρχει έντονη πολιτική βούληση από τη πλευρά των αρμόδιων υπουργείων.

Φάκελος Στεγαστικό-Μιχαηλίδου: Οι στοχευμένες κινήσεις του υπουργείου και το μεγάλο στοίχημα

Μιλώντας στο E.T. Magazine του Eleftherostypos.gr, η υπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας κα. Δόμνα Μιχαηλίδου επεσήμανε ότι «Η στεγαστική κρίση δεν θα αντιμετωπιστεί με ένα μόνο εργαλείο. Χρειάζεται συνδυασμός πολιτικών, με σχέδιο και συνέπεια. Η κυβέρνηση χτίζει ένα συνεκτικό πλαίσιο που αγγίζει κάθε πτυχή του προβλήματος – από την πρόσβαση στη στέγη μέχρι την αξιοποίηση του ανεκμετάλλευτου αποθέματος.». Μάλιστα έκανε ιδιαίτερη αναφορά στα προγράμματα που βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη. Όπως τόνισε «Με προγράμματα όπως το «Σπίτι μου 1 & 2», το «Ανακαινίζω – Νοικιάζω», την Κοινωνική Αντιπαροχή και τη μετεγκατάσταση στον Έβρο, ενεργοποιούμε δημόσιους και ιδιωτικούς πόρους για να αυξήσουμε την προσφορά κατοικίας, να μειώσουμε τα ενοίκια και να μετατρέψουμε το όνειρο της στέγης σε ρεαλιστική επιλογή για τους νέους και τις οικογένειες. Η νέα ενιαία πλατφόρμα stegasi.gov.gr συγκεντρώνει όλα τα στεγαστικά προγράμματα σε μια εφαρμογή, προκειμένου κάθε πολίτης να γνωρίζει με διαφάνεια σε ποιο πρόγραμμα υπάγεται, τι δικαιούται και πώς μπορεί να ωφεληθεί. Προχωράμε με ρεαλισμό και κοινωνική στόχευση: το κράτος οφείλει να εγγυάται όχι μόνο στέγη, αλλά και προοπτική για όσους θέλουν να μείνουν, να εργαστούν και να δημιουργήσουν στη χώρα.».

Ένα πρόγραμμα που αναμένεται να δώσει ανάσα σε πολλούς δικαιούχους είναι αυτό της κοινωνικής αντιπαροχής. Τι αλλαγές όμως θα φέρει στο στεγαστικό ζήτημα; «Το νέο νομοσχέδιο για τον θεσμό της Κοινωνικής Αντιπαροχής εισάγει τρεις βασικές αλλαγές:

• Η δημόσια ακίνητη περιουσία (αδόμητα ή υπό ­αξιοποίηση ακίνητα του Δημοσίου) θα αξιοποιείται μέσω συμπράξεων Δημοσίου – Ιδιωτικού Τομέα, με προκήρυξη διαγωνισμού προς κατασκευαστές-αναδόχους.
• Ο ανάδοχος θα αναλαμβάνει το κόστος ανέγερσης ή ανακατασκευής, θα έχει δικαίωμα εκμετάλλευσης μέχρι του 70% της ιδιοκτησίας, ενώ τουλάχιστον το 30% των κατοικιών θα διατίθεται σε ευάλωτα νοικοκυριά με κοινωνικό μίσθωμα.
• Δημιουργείται ηλεκτρονικό μητρώο για την πλήρη διαφάνεια της διαδικασίας και στον ΟΠΕΚΑ θα συσταθεί μητρώο δικαιούχων, ώστε κάθε κατοικία να «πηγαίνει» σε εκείνον που τη χρειάζεται περισσότερο.» αναφέρει η αρμόδια υπουργός.

Μάλιστα παρουσιάζει και το χρονοδιάγραμμα των εργασιών «Ο πρώτος διαγωνισμός αναμένεται μέχρι τα τέλη του 2025, ενώ η κατασκευή των πρώτων κατοικιών αναμένεται να ξεκινήσει στις αρχές του 2026. Με τον τρόπο αυτό, η κυβέρνηση στοχεύει στην αύξηση του αποθέματος προσιτής στέγης και την ενεργοποίηση της δημόσιας περιουσίας προς κοινωνικό όφελος».

Το στίγμα της επόμενης ημέρας έδωσε η υπουργός και για τα προγράμματα «Σπίτι μου» και «Σπίτι μου 2». «Το «Σπίτι μου» δεν είναι ένα μέτρο προσωρινής ανακούφισης, αλλά μια στοχευμένη πολιτική που έχει αποφέρει μετρήσιμα αποτελέσματα. Μέσα σε λίγους μήνες από την ενεργοποίηση του προγράμματος «Σπίτι μου 2», έχει απορροφηθεί πάνω από το 67% του προϋπολογισμού, ποσοστό που δείχνει την αυξημένη ζήτηση και την εμπιστοσύνη των νέων στη στεγαστική μας πολιτική. Περισσότεροι από 11.000 δικαιούχοι –κυρίως νέοι, νέες οικογένειες, τρίτεκνοι και πολύτεκνοι– έχουν αποκτήσει ή βρίσκονται στη διαδικασία απόκτησης του δικού τους σπιτιού, με μηδενικό επιτόκιο για τις πολύτεκνες οικογένειες. Αυτό από μόνο του είναι κοινωνική πολιτική με ουσία.» ανέφερε συγκεκριμένα ενώ τόνισε προς πάσα κατεύθυνση ότι «Η στεγαστική κρίση δεν λύνεται από τη μια μέρα στην άλλη, αλλά βήμα βήμα, με πολιτικές που απαντούν σε πραγματικές ανάγκες.». Η κα. Μιχαηλίδου επεσήμανε ότι μετά την ολοκλήρωση του τρέχοντος κύκλου, θα αξιολογηθεί η δυνατότητα για τη συνέχιση του προγράμματος, με στόχο τη διεύρυνση των δικαιούχων και την καλύτερη προσαρμογή στις ανάγκες της στεγαστικής αγοράς.

Η υπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας στάθηκε και σε ένα επιπλέον σημαντικό πρόγραμμα που προωθεί το υπουργείο σε συνεργασία με τους Δήμους και άλλους φορείς του Δημοσίου. «Το πρόγραμμα προχωρά με γρήγορο ρυθμό. Έχουμε ήδη ολοκληρώσει τη χαρτογράφηση των ακινήτων που παραχωρούνται από το Δημόσιο, τον ΟΑΕΔ και τους δήμους, ενώ σε συνεργασία με το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας εκπονούνται οι τεχνικές μελέτες για τις πρώτες παρεμβάσεις.» ανέφερε και συμπλήρωσε «Από τις συνολικά 1.000 κατοικίες, οι 200 θα είναι νέες κατασκευές και οι υπόλοιπες 800 θα προκύψουν από αναβάθμιση και ανακαίνιση υφιστάμενων ακινήτων του Δημοσίου και των δήμων. Το Δημόσιο, με βάση την αξία γης που διαθέτει, θα διατηρεί ποσοστό περίπου 30% των διαμερισμάτων, τα οποία θα αποδοθούν με κοινωνικό μίσθωμα σε νέους, νέα ζευγάρια και ευάλωτες οικογένειες. Οι πρώτες κατοικίες αναμένεται να είναι διαθέσιμες μέσα στο 2026. Δεν πρόκειται για θεωρητικές εξαγγελίες αλλά για ένα ρεαλιστικό σχέδιο που ενεργοποιεί δημόσια περιουσία και δίνει χειροπιαστές λύσεις σε ένα από τα πιο πιεστικά κοινωνικά ζητήματα της εποχής.».

Φάκελος Στεγαστικό: Οι λύσεις που προτείνουν τρεις δήμαρχοι της Αττικής 

Θέση για το στεγαστικό ζήτημα που αποτελεί πληγή για τους δημότες τους πήραν τρεις σημαντικοί εκπρόσωποι της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Ο δήμαρχος Κηφισιάς, Εκάλης, Νέας Ερυθραίας & Πρόεδρος του Σ.Π.Α.Π κ. Βασίλης Ξυπολυτάς, ο δήμαρχος Σαρωνικού κ. Δημήτρης Παπαχρήστου και ο δήμαρχος Βάρης, Βούλας Βουλιαγμένης & Α’ Αντιπρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος (ΚΕΔΕ) κ. Γρηγόρης Κωνσταντέλλος.

Ο κ. Ξυπολυτάς μιλώντας στο E.T.Magazine του Eleftherostypos.gr, στάθηκε στη σοβαρότητα του ζητήματος και στις συνέργειες που απαιτούνται προκειμένου να ξεπεραστεί ο σκόπελος ενώ δεν παρέλειψε να τονίσει ότι κάθε δήμος εμφανίζει τα δικά του χαρακτηριστικά και πρέπει να εξετάζεται ξεχωριστά. «Το στεγαστικό ζήτημα εξελίσσεται σε ένα από τα σημαντικότερα κοινωνικά προβλήματα της εποχής μας. Δεν αφορά πλέον μόνο ειδικές κατηγορίες ή ευάλωτα νοικοκυριά. Αφορά τη μεσαία τάξη, νέες οικογένειες που αναζητούν στέγη, ανθρώπους που θέλουν να συνεχίσουν να ζουν στην περιοχή όπου μεγάλωσαν. Η πίεση στην αγορά ακινήτων είναι πλέον καθολική σε όλη την Αττική και η συζήτηση για βιώσιμες λύσεις δεν μπορεί να γίνει χωρίς μια σοβαρή ματιά στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε Δήμου.» υποστήριξε αρχικά και στη συνέχεια εστίασε στα προβλήματα που αντιμετωπίζει η Κηφισιά.

«Στην περίπτωση της Κηφισιάς, η πραγματικότητα είναι πιο σύνθετη απ’ όσο παρουσιάζεται συνήθως. Οι τιμές σε αρκετές γειτονιές δεν έχουν ακολουθήσει τη ραγδαία άνοδο που παρατηρείται σε άλλες περιοχές της Αττικής. Αυτό δεν σημαίνει έλλειψη ζήτησης, αντιθέτως, αντανακλά το γεγονός ότι η περιοχή δεν έχει τύχει της ίδιας έντασης δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων με τα νότια και δυτικά προάστια. Η απουσία σύγχρονων υποδομών, μεταφορικών διασυνδέσεων και ενιαίου αναπτυξιακού σχεδιασμού συγκρατεί την εμπορική δυναμική, παρά το υψηλό προφίλ του Δήμου. Σε αυτό το περιβάλλον, η συζήτηση για το στεγαστικό δεν μπορεί να περιοριστεί μόνο στις τιμές. Χρειάζεται να εξεταστεί μέσα από μια ευρύτερη πολεοδομική και κοινωνική οπτική: πώς σχεδιάζεται μια πόλη που θέλει να παραμείνει κηπούπολη, να προστατεύσει τον χαρακτήρα της και ταυτόχρονα να δώσει λύσεις για το αύριο. Η Κηφισιά βρίσκεται σήμερα μπροστά σε μια κρίσιμη καμπή. Από τη μία πλευρά υπάρχει μεγάλη ζήτηση για κατοικία από την άλλη, η ανάγκη να αποφευχθεί η υπερδόμηση που θα αλλοίωνε οριστικά τη φυσιογνωμία της πόλης. Η λύση δεν μπορεί να είναι η πίεση προς το ήδη κορεσμένο κεντρικό τμήμα. Απαιτείται μια ισορροπημένη οικιστική ανάπτυξη προς τον Βορρά, με οργανωμένη επέκταση του πολεοδομικού σχεδίου, ώστε να δημιουργηθούν νέοι χώροι κατοικίας χωρίς να θυσιαστεί ο χαρακτήρας της Κηφισιάς. Ήδη τα δύο τελευταία χρόνια, έχουν ενταχθεί σημαντικές εκτάσεις στο σχέδιο πόλης μέσω νέων πράξεων εφαρμογής, ενώ προχωρούν και άλλες εκκρεμότητες στις εκτός σχεδίου περιοχές. Αυτές οι κινήσεις αποτελούν το πρώτο βήμα. Απαιτούνται όμως συνέργειες και μεγαλύτερη στήριξη από την Πολιτεία, ώστε η τελική οικιστική δομή να είναι ασφαλής, λειτουργική και προσαρμοσμένη στις πραγματικές ανάγκες των πολιτών.».

Ο κ. Ξυπολυτάς στάθηκε στο ζήτημα των αθλητικών εγκαταστάσεων που εκλείπουν από την περιοχή ενώ έκανε ειδική αναφορά και στη διασυνδεσιμότητα των μεταφορών. «Παράλληλα, η περιοχή εξακολουθεί να αντιμετωπίζει σημαντικό έλλειμμα σε αθλητικές εγκαταστάσεις και χώρους νεολαίας. Σε ολόκληρα τα βόρεια προάστια, ουσιαστικά μόνο το ΟΑΚΑ αποτελεί μεγάλη οργανωμένη αθλητική δομή, γεγονός που δημιουργεί πίεση στις δημοτικές υποδομές και περιορίζει τις δυνατότητες άθλησης και ψυχαγωγίας για χιλιάδες κατοίκους. Η έλλειψη αυτών των χώρων συνδέεται άμεσα με τις καθυστερήσεις στη χωροταξική αναδιάρθρωση και επιβεβαιώνει την ανάγκη για έναν ολοκληρωμένο σχεδιασμό που θα συνδυάζει νέα οικιστική ανάπτυξη με σύγχρονες εγκαταστάσεις, ώστε η πόλη να μπορεί να ανταποκριθεί στις ανάγκες της νέας γενιάς. Ο Δήμος Κηφισιάς με μια πολύ έντονη προσπάθεια και με την στήριξη και χρηματοδότηση από ιδιώτες χορηγούς δημιουργεί καινούργιες αθλητικές εγκαταστάσεις, ενώ η προσπάθεια αυτή θα ενταθεί το επόμενο διάστημα ώστε να καλυφθεί το κενό αυτό. Την ίδια στιγμή, η διασυνδεσιμότητα των μεταφορών παραμένει καθοριστικός παράγοντας. Χωρίς την επέκταση της γραμμής 1 του ΗΣΑΠ προς τον Άγιο Στέφανο και της γραμμής 4 του Μετρό προς τη Νέα Ερυθραία, καμία πολεοδομική πρόβλεψη δεν μπορεί να λειτουργήσει με τρόπο που να εξυπηρετεί την καθημερινότητα των πολιτών. Η Κηφισιά δεν μπορεί να στηρίζεται αποκλειστικά στο ιδιωτικό αυτοκίνητο τα βόρεια προάστια συνολικά χρειάζονται έναν νέο συγκοινωνιακό χάρτη, με δημόσιες επενδύσεις ώστε να αποσυμφορηθεί κυκλοφοριακά ιδιαίτερα ο οδικός άξονας που ταλαιπωρεί χιλιάδες οδηγούς, αυτός της λεωφόρου Κηφισού.».

Ο δήμαρχος Κηφισιάς επικεντρώθηκε στη μάχη που δόθηκε στο πεδίο του ΝΟΚ αλλά και στις φορολογικές επιβαρύνσεις που δέχονται οι πολίτες. «Από την πλευρά του, ο Δήμος Κηφισιάς έχει αποδείξει έμπρακτα ότι δεν πρόκειται να αφήσει την πόλη απροστάτευτη απέναντι στην πίεση για υπερδόμηση. Οι στοχευμένες παρεμβάσεις σχετικά με τον Νέο Οικοδομικό Κανονισμό (ΝΟΚ), οι προσφυγές και η ενεργή συμμετοχή στις διαδικασίες διαβούλευσης ανέδειξαν εγκαίρως τα προβλήματα που θα προκαλούσαν τα δυσανάλογα bonus δόμησης του ΝΟΚ. Οι πρόσφατες αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας, αποτελούν μια σημαντική εξέλιξη για την προστασία του παραδοσιακού κέντρου και της αρχιτεκτονικής ταυτότητας της πόλης. Την ίδια στιγμή, οι πολίτες της Κηφισιάς συνεχίζουν να επιβαρύνονται από τα υψηλότερα φορολογικά βάρη στη χώρα, χωρίς αυτό να αντανακλάται στις αντίστοιχες εμπορικές αξίες. Ο εξορθολογισμός της φορολογίας ακινήτων και η ανάγκη να ευθυγραμμιστεί ο ΕΝΦΙΑ με την πραγματική εμπορική δυναμική κάθε περιοχής είναι επιβεβλημένοι – όχι μόνο για λόγους δικαιοσύνης, αλλά και για τη διαμόρφωση υγιέστερων συνθηκών στην αγορά κατοικίας. Η φορολόγηση πρέπει να λαμβάνει υπόψη τη συνολική εικόνα κάθε Δήμου και την επενδυτική ανταπόδοση που λαμβάνουν οι κάτοικοι. Η Κηφισιά δεν ζητά προνομιακή μεταχείριση. Ζητά ισότιμη αντιμετώπιση, λογική στη διαχείριση των πόρων και ένα πολεοδομικό μοντέλο που θα διασφαλίζει, ότι οι επόμενες γενιές θα ζήσουν σε μια πόλη που διατηρεί την ταυτότητά της χωρίς να αποκλείει την εξέλιξη. Μια πόλη που σέβεται την ιστορία της ως κηπούπολη, αλλά ταυτόχρονα ανταποκρίνεται στις ανάγκες της σύγχρονης κοινωνίας με ξεκάθαρους κανόνες και σταθερό θεσμικό προσανατολισμό. Το στοίχημα για την Κηφισιά δεν είναι μόνο η αντιμετώπιση του στεγαστικού. Είναι η διαμόρφωση ενός σύγχρονου μοντέλου ανάπτυξης που θα συνδυάζει την ποιότητα ζωής με τον σεβασμό στο περιβάλλον και την αρχιτεκτονική φυσιογνωμία. Κι αυτό είναι ένα στοίχημα που ο Δήμος οφείλει –και μπορεί– να κερδίσει.».

Ένας άλλος δήμος που δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα στο στεγαστικό ζήτημα είναι ο δήμος Σαρωνικού. Ο δήμαρχος της πόλης κ. Δημήτρης Παπαχρήστου τονίζει ότι μπορεί η συζήτηση για τη στέγη να επικεντρώνεται συχνά στις τιμές των ακινήτων και στα χρηματοδοτικά εργαλεία, όμως η ουσία του ζητήματος είναι βαθύτερη.

«Το δικαίωμα στην κατοικία δεν εξαντλείται στην ύπαρξη απλά ενός σπιτιού, αλλά στη δυνατότητα να ζεις αξιοπρεπώς μέσα σε έναν τόπο που σου προσφέρει υποδομές, ασφάλεια, ποιότητα ζωής και προοπτική. Κι αυτό είναι πεδίο ευθύνης και δράσης των Δήμων» αναφέρει ο ίδιος κάνοντας εκτενή αναφορά στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που παρουσιάζει ο δήμος του καθώς και στα έργα που βρίσκονται σε εξέλιξη και αναμένεται να διαμορφώσουν τις κατάλληλες συνθήκες προκειμένου οι νέοι να σκεφτούν τον Σαρωνικό ως μόνιμο τόπο κατοικίας.

«Ο Δήμος Σαρωνικού είναι ένας τόπος με ιδιαίτερη ταυτότητα. Απλώνεται από το βουνό έως τη θάλασσα, συνδυάζει αστικές και ημιαστικές περιοχές και έχει εξελιχθεί τα τελευταία χρόνια σε πόλο έλξης νέων κατοίκων. Μια περιοχή με εξαιρετικό φυσικό πλούτο και ανθρώπους που θέλουν να μείνουν εδώ, να δημιουργήσουν, να μεγαλώσουν τις οικογένειές τους. Για δεκαετίες όμως, οι κρίσιμες υποδομές δεν είχαν προχωρήσει, αφήνοντας πίσω την καθημερινότητα. Αυτή την εικόνα αλλάζουμε, με έργα που μιλούν από μόνα τους. Σε αυτά σταχυολογώ την ολοκλήρωση του μεγάλου έργου αποχέτευσης στα Καλύβια και τον Κουβαρά, που αποτελεί ένα ιστορικό βήμα για την καθαρότητα, την υγεία και την ποιότητα ζωής των κατοίκων μας. Ένα δίκτυο που καλύπτει πάνω από το 95% των οικισμών και ανοίγει τον δρόμο για τη σύνδεση των νοικοκυριών με σύγχρονες υποδομές. Την ίδια στιγμή, προχωρούν με εντατικούς ρυθμούς οι προπαρασκευαστικές εργασίες για το παραλιακό μας κομμάτι, ώστε μέσα στην πρώτη θητεία μας να ξεκινήσει η κατασκευή του αγωγού που θα ολοκληρώσει το αποχετευτικό δίκτυο του Σαρωνικού. Παράλληλα, το γεωτρύπανο της ΕΥΔΑΠ ήδη πραγματοποιεί μετρήσεις, σηματοδοτώντας την έναρξη της τελικής φάσης μελέτης. Στα Καλύβια, δημιουργούμε νέο πάρκο με παιδική χαρά που θα αποτελέσει σημείο αναφοράς για μικρούς και μεγάλους. Η είσοδος της Αναβύσσου αλλάζει όψη με νέες φυτεύσεις, φωτισμό και διαδρόμους περιπάτου. Η οδοποιία συνεχίζεται σε όλες τις περιοχές με σταθερό ρυθμό. Και φυσικά, υπογράψαμε για το γήπεδο ποδοσφαίρου “Βασίλης Τροχίδης”, έδρα του Σαρωνικού Αναβύσσου, ένα έργο που θα αναβαθμίσει ουσιαστικά τις αθλητικές εγκαταστάσεις του Δήμου.»

Ο κ. Παπαχρήστου στάθηκε και στο μέτωπο των μεταφορών. «Στο ίδιο πλαίσιο, ένα ακόμη σημαντικό βήμα έγινε πρόσφατα με τη νέα λεωφορειακή γραμμή που συνδέει για πρώτη φορά τον Δήμο Σαρωνικού με τον Προαστιακό Σταθμό Κορωπίου. Μια σύνδεση που φέρνει τους κατοίκους μας πιο κοντά στο κέντρο της Αθήνας, στις θέσεις εργασίας, στις υπηρεσίες και στην εκπαίδευση. Μια μικρή, αλλά ουσιαστική τομή που δείχνει πώς η βιώσιμη κινητικότητα γίνεται εργαλείο ισότιμης συμμετοχής και ανάπτυξης.» συμπλήρωσε και τόνισε τον ρόλο κλειδί που μπορεί να έχει η Τοπική Αυτοδιοίκηση στο ζήτημα της κατοικίας.

«Όλα αυτά συνθέτουν μια ενιαία στρατηγική: να γίνουν οι γειτονιές του Σαρωνικού βιώσιμες, λειτουργικές και ανθρώπινες. Δεν μιλάμε για αποσπασματικές παρεμβάσεις, αλλά για ένα σχέδιο που στοχεύει στην ποιότητα της καθημερινότητας και στην αειφορία. Γιατί η στέγη, για να είναι πραγματικά βιώσιμη, χρειάζεται γερά θεμέλια στην ποιότητα της καθημερινότητας και αυτά είναι που χτίζουμε επί ημερών μας. Η Τοπική Αυτοδιοίκηση έχει ρόλο-κλειδί στο ζήτημα της κατοικίας: να διαμορφώνει το περιβάλλον μέσα στο οποίο η ζωή μπορεί να ανθίσει. Με σύγχρονες υποδομές, πράσινο, αθλητισμό, μεταφορές και καθαρό νερό, οι Δήμοι μπορούν να εγγυηθούν ότι οι κάτοικοι δεν θα αναζητούν ποιότητα ζωής αλλού, αλλά θα τη βρίσκουν στον τόπο τους. Και στον Σαρωνικό, είμαστε αποφασισμένοι να κάνουμε αυτό ακριβώς.» καταλήγει.

Από την πλευρά του ο δήμαρχος Βάρης, Βούλας, Βουλιαγμένης & Α’ Αντιπρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος (ΚΕΔΕ) κ. Γρηγόρης Κωνσταντέλλος υποστηρίζει ότι «το οικιστικό πρόβλημα στην Ελλάδα έχει πλέον λάβει διαστάσεις που αγγίζουν τον πυρήνα της κοινωνικής συνοχής.».

Συγκεκριμένα αναφέρει: «Η πρόσβαση σε αξιοπρεπή και οικονομικά προσιτή κατοικία αποτελεί θεμελιώδες δικαίωμα, όμως τα τελευταία χρόνια οι πιέσεις που ασκεί η αγορά ακινήτων —κυρίως στις τουριστικές και αστικές περιοχές— το έχουν καταστήσει άπιαστο για χιλιάδες πολίτες. Στο πλαίσιο αυτό, ο ρόλος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης θα έπρεπε να είναι καθοριστικός. Δυστυχώς, κατά παράβαση του ίδιου του Συντάγματος, οι δήμοι στερούνται ουσιαστικών εργαλείων άμεσης παρέμβασης. Πιστεύουμε στην ελεύθερη οικονομία. Όμως παράλληλα είναι αυτονόητο ότι το κράτος οφείλει να ρυθμίζει θέματα που αφορούν το συλλογικό συμφέρον – την κοινωνία, το περιβάλλον, την καθημερινότητα των πολιτών. Όταν μιλώ για άμεσες παρεμβάσεις, εννοώ πρακτικές λύσεις όπως να μεταβιβαστούν όπως ζητάει η Αυτοδιοίκηση, στους Δήμους τα ορφανά διαμερίσματα του κτηματολογίου, τα οποία είναι πάρα πολλά, και με ειδικό χρηματοδοτικό εργαλείο να ανακατασκευαστούν και να ενταχθούν σε τοπικά σχέδια οικιστικής αλληλεγγύης. Παράλληλα, θα έπρεπε να υπάρχει η δυνατότητα επιβολής ειδικού τέλους διανυκτέρευσης στις βραχυχρόνιες μισθώσεις. Ένα τέτοιο μέτρο θα περιόριζε τα κίνητρα για συνεχή μετατροπή κατοικιών σε τουριστικά καταλύματα και θα αύξανε την προσφορά ακινήτων για μακροχρόνια μίσθωση, οδηγώντας σταδιακά τις τιμές σε πιο λογικά επίπεδα. Ταυτόχρονα, τα έσοδα θα μπορούσαν να κατευθυνθούν σε στοχευμένες πολιτικές στήριξης των πιο ευάλωτων συμπολιτών μας.».

Ο κ. Κωνσταντέλλος στέκεται στον ιδιαίτερο ρόλο που μπορεί και πρέπει να έχει η Τοπική Αυτοδιοίκηση ενώ υπερτονίζει τη μεγάλη μάχη που έδωσε μαζί με τον δήμο Αλίμου προκειμένου να ανακόψει τις δυσμενείς επιπτώσεις του ΝΟΚ. «Παρά τα θεσμικά εμπόδια, η Τοπική Αυτοδιοίκηση μπορεί και πρέπει να επιτελεί σημαντικό ρόλο. Έχει τη δυνατότητα να καθορίζει τη φυσιογνωμία των πόλεων, να επιβάλει όρους δόμησης συμβατούς με τις υποδομές και το περιβάλλον, να παρακολουθεί και να ελέγχει την πληθυσμιακή πυκνότητα. Πρόσφατα, με συντονισμένη παρέμβαση του Δήμου μας και του Δήμου Αλίμου, ανακόψαμε τις δυσμενείς επιπτώσεις του ΝΟΚ, που απειλούσε να επιβαρύνει τις πόλεις με υπερβολικούς όγκους δόμησης και νέες πιέσεις στις υποδομές. Η θέσπιση των Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων αποτελεί ιστορική ευκαιρία: οι τοπικές κοινωνίες, μέσα από διαβούλευση, καθορίζουν τη μορφή και τη λειτουργία των περιοχών τους. Όμως αυτή η αρμοδιότητα πρέπει να ανήκει αποκλειστικά στους δήμους. Η αφαίρεση των Υπηρεσιών Δόμησης ή η θέσπιση οριζόντιων ρυθμίσεων χωρίς τη σύμφωνη γνώμη της Αυτοδιοίκησης αντιβαίνει στη λογική της αποκέντρωσης. Η Πολιτεία οφείλει να επανεξετάσει συνολικά τον τρόπο που αντιλαμβάνεται τον θεσμό. Η πλήρης εφαρμογή των άρθρων 101 και 102 του Συντάγματος —με πραγματικές αρμοδιότητες και αντίστοιχους πόρους— είναι ο μόνος δρόμος ώστε η Τοπική Αυτοδιοίκηση να μπορεί να ανταποκριθεί στην αποστολή της και να στηρίξει αποτελεσματικά την κοινωνία στη μεγάλη πρόκληση του οικιστικού.».