Λύση δίνουν οι συχνές χοροεσπερίδες που λειτουργούν περισσότερο ως χώροι γνωριμίας της αναδυόμενης μεγαλοαστικής τάξης παρά ως τόποι διασκέδασης. Διοργανώνονται σε παλαιά αρχοντικά, πρεσβείες και νέα κτίρια που δημιουργεί η συνεχής ανοικοδόμηση. Ο νεαρός βασιλιάς Οθων χρησιμοποιεί αρχικά ως προσωρινή βασιλική κατοικία την οικία Κοντοσταύλου, όπου βρίσκεται σήμερα η Παλαιά Βουλή. Το σπίτι αυτό, παρότι εξαιρετικά όμορφο, δεν επαρκεί για πολυπληθείς κοινωνικές εκδηλώσεις, με αποτέλεσμα το 1835 να προστεθεί σε αυτό ξύλινη οκταγωνική αίθουσα χορού.

Γυναικείο χέρι

Ομως, όπως όλοι γνωρίζουμε, χοροεσπερίδες και κάθε είδους συνάξεις αποκτούν άλλο χρώμα όταν παρεμβαίνει γυναικείο χέρι. Ετσι, και στη δική μας περίπτωση, ουσιαστικά η πρώτη μεγάλη χοροεσπερίδα στην Αθήνα δίνεται τέτοιες μέρες πριν από 188 χρόνια, όταν ο νιόπαντρος Οθων επιστρέφει από τη Βαυαρία έχοντας μαζί τη βασίλισσα Αμαλία, που θα παρουσιαστεί για πρώτη φορά σε ελληνικό κοινό. Ηδη η νέα βασιλική κατοικία έχει μεταφερθεί στην οικία Δεκόζη Βούρου στην πλατεία Κλαυθμώνος.

Φυσικά, η επίσημη πρώτη της βασίλισσας αποτελεί το κορυφαίο κοσμικό γεγονός της χρονιάς, με ό,τι συνεπάγεται αυτό για τις προετοιμασίες. Αρχικά επικρατεί σύγχυση για το ποιοι θα λάβουν την επίσημη πρόσκληση για τη λαμπερή βραδιά. Σε αυτή καλούνται οι κορυφαίοι αγωνιστές της Επανάστασης, πολιτικοί, επιχειρηματίες και ξένοι αντιπρόσωποι, αλλά φυσικά, όσοι δεν λαμβάνουν πρόσκληση είναι περισσότεροι και κάνουν πολλή φασαρία.

Προβλήματα προκύπτουν και σε όσους λαμβάνουν το μαγικό χαρτάκι. Αρχικά με την ενδυμασία τους, αφού μετά από αιώνες Τουρκοκρατίας και μη έχοντας παράδοση τέτοιων επίσημων εκδηλώσεων, άνδρες και γυναίκες αγνοούν αν το ντύσιμό τους πρέπει να ακολουθήσει την τοπική παράδοση ή να αντιγράψει ευρωπαϊκά πρότυπα. Αλλο πρακτικό πρόβλημα είναι το ποιοι θα χορέψουν τους ευρωπαϊκούς χορούς της ορχήστρας, αφού ελάχιστοι Ελληνες έχουν ταξιδέψει στο εξωτερικό κι από αυτούς ακόμα λιγότεροι γνωρίζουν να χορεύουν. Ετσι, το αυλαρχείο ζητά από τις δημόσιες υπηρεσίες κατάλογο υπαλλήλων τους που γνωρίζουν ευρωπαϊκούς χορούς, ώστε να λάβουν πρόσκληση.

Με χειρονομίες!

Επί της υποδοχής είναι η παιδαγωγός και κυρία της Τιμής της Αμαλίας Ιουλία Νόρντενφλιχτ, η οποία, μη γνωρίζοντας λέξη ελληνικά, προσπαθεί να καθοδηγήσει προσκεκλημένους που δεν γνωρίζουν λέξη γερμανικά με χειρονομίες, αμήχανα χαμόγελα και κάποια… καλησπέρα με γερμανική προφορά. Την κατάσταση επιβαρύνει το βασιλικό πρωτόκολλο που προσπαθούν να τηρήσουν οι μεν και να κατανοήσουν οι δε. Επικρατεί μεγάλος συνωστισμός αφού μέσα σε ελάχιστη ώρα σχεδόν πεντακόσια άτομα κατακλύζουν κάθε γωνιά της βασιλικής οικίας, μη αφήνοντας ελεύθερο χώρο στους επίδοξους χορευτές. Λύση δίνεται όταν οι περισσότεροι αποσύρονται σε άλλες αίθουσες, αδειάζοντας λίγο την κεντρική σάλα του χορού.

Η τελευταία είναι στολισμένη καλαίσθητα με κόκκινες μεταξωτές ταινίες, ενώ στην οροφή υπάρχει κόκκινο ύφασμα που σχηματίζει ένα άστρο. Παράθυρα και πόρτες κλείνουν με βαρύτατα παραπετάσματα, απ’ όπου κρέμονται ερυθρόλευκοι θύσανοι με μεταξωτά κρόσσια, ενώ πέντε μεγάλοι πολυέλαιοι σκορπούν άπλετο φως. Τα πιάτα είναι ασημένια με επίχρυσα σερβίτσια, ενώ το τραπέζι στολίζουν ένα μεγάλο βάζο, οκτώ πολυτελέστατοι κηροστάτες και κομψότατα ανθοδοχεία.

Ενθουσιασμός

Η Αμαλία κάθεται σε ένα χρυσοκέντητο ντιβάνι φορώντας παραδοσιακή τοπική ενδυμασία, ντύσιμο που ενθουσιάζει το ελληνικό κοινό που εκφράζει τον ενθουσιασμό και τον θαυμασμό του για τη νεαρή βασίλισσα, πετώντας φέσια στον αέρα, δημιουργώντας προβλήματα στους πολυελαίους, αφήνοντας έτσι μέχρι σήμερα την έκφραση «Σιγά τον πολυέλαιο».

Οσον αφορά την αμφίεση των γηγενών καλεσμένων, εκτός των λεγόμενων φράγκικων ρούχων, κυριαρχούν για τους άνδρες η φουστανέλα και οι νησιώτικες βράκες, ενώ για τις γυναίκες οι τοπικές εθνικές ενδυμασίες, κάτι που άλλωστε επιβάλλει και η αντίστοιχη επιλογή της Αμαλίας. Τη μουσική μονοπωλούν ευρωπαϊκά ακούσματα και χοροί όπως βαλς, πόλκα και μαζούρκα, στους οποίους ξεχωρίζουν με τις χορευτικές τους ικανότητες η Αμαλία και η σύζυγος του Γάλλου πρέσβη. Η ιστορική χοροεσπερίδα κρατά μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες.

Λέγεται ότι κάποια στιγμή, που ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης στέκεται αμίλητος και βλοσυρός σε κάποια γωνία παρακολουθώντας τα τεκταινόμενα, τον πλησιάζει ο βασιλιάς Οθων να τον ρωτήσει γιατί δεν συμμετέχει. Ο Γέρος του Μοριά απαντά διακρίνοντας το χάσμα που προκύπτει ανάμεσα στο παλιό και το καινούργιο: «Μεγαλειότατε, σκέφτομαι τι σόι ελευθερία είναι τάχα ετούτη που για χάρη της εχύσαμε το αίμα μας. Αν ήξερα πως θα λευτερώναμε την Ελλάδα από τον Τούρκο, θα λευτερώναμε κιόλας τις γυναίκες μας από την αρετή και τη σεμνότητα για να τις αγκαλιάζει ο καθένας, πίστεψέ με, μεγαλειότατε, πως δεν θα πολέμαγα εφτά χρόνια».

«Τουαλέτες χωρίς ίχνος καλαισθησίας»… 

Περιγραφή της βραδιάς έχουμε από την παιδαγωγό και κυρία της Τιμής της Αμαλίας Ιουλία φον Νόρντενφλιχτ, η οποία είναι δηκτική για τα φορέματα και την παρουσία των Ελληνίδων: «Οι ευρωπαϊκές τουαλέτες των ξένων κυριών, φτιαγμένες με εξαιρετική καλαισθησία, σύμφωνα με την τελευταία λέξη της μόδας του Πτι Κυριέ, αποτελούσαν ζωηρή αντίθεση με τις μεταξωτές αμφιέσεις των νεωτεριζουσών Ελληνίδων. Ολομέταξες και χρυσοκέντητες, αλλά χωρίς ίχνος καλαισθησίας πάνω τους. Το μόνο τους προσόν ήταν ένας αλλόκοτος και χωριάτικος συνδυασμός χρωμάτων. Μερικές από τις προσκεκλημένες είχαν στολισμένα τα μαλλιά τους με φτερά κι άλλες φορούσαν ενδυμασίες ολόκληρες με δαντέλα. Εβλεπε όμως κανείς εκεί μέσα, στο πολύχρωμο μωσαϊκό, πολλές Ελληνίδες, νέες και ηλικιωμένες, με τη γραφική ενδυμασία. Οι περισσότερες ήταν νησιώτισσες και μία από αυτές, Υδραία στην καταγωγή, ήταν τύπος αρχαίας καλλονής. Αλλες πάλι κυρίες φορούσαν χρυσοΰφαντες τουαλέτες πολύ ιδιόρρυθμες».

Ελάχιστο διάστημα μετά, η Νόρντενφλιχτ αλλάζει εντελώς άποψη για τις Ελληνίδες και το ντύσιμό τους εκφράζοντας πλέον θαυμασμό για αυτές: «Δεν ξέρω ακόμα τι υφάσματα και είδη γυναικείου καλλωπισμού μπορεί να βρει κανείς στην αγορά της Αθήνας, αλλά φαίνεται ότι οι υπάρχουσες προμήθειες είναι πλουσιότερες απ’ ό,τι τις φανταζόμουν. Να σκεφθείς ότι προχθές το πρωί είδα μια Αθηναία κυρία σε ένα λαντώ, που κρατούσε μια τόσο θαυμάσια ανοιχτή ομπρέλα, που λίγο έλειψε να τη σταματήσω και να τη ρωτήσω από πού την αγόρασε. Το φόρεμά της ήταν όλο από λεπτή δαντέλα και τα γάντια της από θαυμάσιο άσπρο κιουίρ. Και Παριζιάνα αν ήταν, η κυρία αυτή δεν θα ντυνόταν έτσι. Το μόνο δυσάρεστο ήταν το άρωμά της. Ενα άρωμα βαρύ και ασυνήθιστο για εμάς τις ξένες, που οι Ελληνίδες τρελαίνονται για αυτό. Το όνομά του είναι νομίζω πατσουλί».