Tην Τρίτη αξιωματούχοι του Λευκού Οίκου δήλωσαν ότι πλέον «δεν υπάρχουν σχέδια» για συνάντηση των δύο ηγετών στο «άμεσο μέλλον». Αυτή η ξαφνική αλλαγή τόνου ήρθε μετά την αποτυχία του υπoυργού Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάρκο Ρούμπιο, και του Ρώσου ομολόγου του, Σεργκέι Λαβρόφ, να σημειώσουν ουσιαστική πρόοδο κατά τη διάρκεια μιας προκαταρκτικής κλήσης, πριν από τις προγραμματισμένες συνομιλίες στη Βουδαπέστη.

Ο Λαβρόφ επιβεβαίωσε αργότερα ότι ο Πούτιν είχε απορρίψει την πρόταση Τραμπ για κατάπαυση του πυρός επιμένοντας στους μαξιμαλιστικούς στόχους της εισβολής. «Μια κατάπαυση του πυρός τώρα θα σήμαινε μόνο ένα πράγμα: Ενα μεγάλο μέρος της Ουκρανίας θα παρέμενε υπό ναζιστική κυριαρχία», δήλωσε ο κορυφαίος διπλωμάτης της Ρωσίας, λόγια που καταδεικνύουν και την τρέχουσα αποσύνδεση Μόσχας – Ουάσιγκτον.

Μπαλάκι οι ευθύνες

Από το 2022, το Κρεμλίνο επιδιώκει να αποδώσει την ευθύνη για την εισβολή στη διεύρυνση του ΝΑΤΟ και στους «Ουκρανούς ναζί». Οι πολλές δικαιολογίες της Μόσχας έχουν θολώσει τις επικρατούσες αντιλήψεις για τον πόλεμο, αλλά καμία από τις δικαιολογίες που παρουσιάζει το Κρεμλίνο δεν μπορεί να αντέξει σε σοβαρή ανάλυση. Ο Πούτιν έχει επανειλημμένα παρουσιάσει τον πόλεμο ως απάντηση σε δεκαετίες επέκτασης του ΝΑΤΟ που έχουν φέρει τη Συμμαχία όλο και πιο κοντά στα σύνορα της Ρωσίας.

Ωστόσο, οι δικές του ενέργειες έχουν σε μεγάλο βαθμό καταρρίψει αυτό το επιχείρημα. Οταν η γειτονική Φινλανδία αντέδρασε στην εισβολή στην Ουκρανία την άνοιξη του 2022 ανακοινώνοντας σχέδια ένταξης στο ΝΑΤΟ, ο Πούτιν δεν έκανε τίποτα και είπε ότι «δεν είχε κανένα πρόβλημα» με την απόφαση του Ελσίνκι.

Εκτοτε, προχώρησε ακόμη περισσότερο και απέσυρε τα περισσότερα ρωσικά στρατεύματα από τα σύνορα με τη Φινλανδία. Αυτή η αδιαφορία είναι αποκαλυπτική, γιατί το πραγματικό πρόβλημα του Πούτιν είναι η ανεξαρτησία της Ουκρανίας και όχι η επέκταση του ΝΑΤΟ. Οι ισχυρισμοί του Κρεμλίνου ότι διεξάγει σταυροφορία εναντίον των «Ουκρανών ναζί» είναι ακόμη πιο εξωφρενικοί.

Οι ρωσικές προσπάθειες να εξισώσουν την ουκρανική εθνική ταυτότητα με τον ναζισμό χρονολογούνται από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και έχουν αναβιώσει από το καθεστώς Πούτιν. Αυτή η προσέγγιση εκμεταλλεύεται χωρίς ντροπή τον σεβασμό του ρωσικού κοινού για τον σοβιετικό ρόλο στην ήττα του Χίτλερ, ενώ αγνοεί βολικά τις πολιτικές πραγματικότητες στη σημερινή Ουκρανία. Από τότε που η Ουκρανία ανέκτησε την ανεξαρτησία της το 1991, τα ακροδεξιά πολιτικά κόμματα έχουν υποβιβαστεί στο περιθώριο της νεοσύστατης Δημοκρατίας της χώρας. Κατά τη διάρκεια των τελευταίων προπολεμικών βουλευτικών εκλογών της Ουκρανίας το 2019, τα περισσότερα εθνικιστικά κόμματα σχημάτισαν έναν ενιαίο συνασπισμό σε μια προσπάθεια να ξεπεράσουν χρόνια απογοήτευσης στις κάλπες. Απέτυχαν παταγωδώς, λαμβάνοντας μόνο το 2,16% των ψήφων.

Τίποτα, όμως, δεν καταδεικνύει περισσότερο τον παραλογισμό του Κρεμλίνου να παρουσιάσει τους Ουκρανούς ως ναζί από την εκλογή του Εβραίου Βολοντίμιρ Ζελένσκι στην προεδρία της χώρας.

Εμμονή

Η εμμονή του Πούτιν με την Ουκρανία έχει τις ρίζες της στην εμπειρία που απέκτησε ως αξιωματικός της KGB στην Ανατολική Γερμανία κατά την κατάρρευση της Σοβιετικής Αυτοκρατορίας. Φοβάται ότι η εδραίωση μιας… ευρωπαϊκής Ουκρανίας θα εμπόδιζε το όραμα που έχει για την ανάκτηση της αυτοκρατορικής αίγλης της Ρωσίας. Ο Πούτιν έχει στοιχηματίσει τα πάντα στην ανακατάκτηση της Ουκρανίας και γνωρίζει ότι ολόκληρη η βασιλεία του θα κριθεί από το αποτέλεσμα του τρέχοντος πολέμου.

Σε αυτό το σημείο, οτιδήποτε λιγότερο από την καταστροφή της Ουκρανίας ως κράτους και ως έθνους θα εθεωρείτο στη Μόσχα ως μια μεγάλη ήττα και θα βύθιζε το Κρεμλίνο σε κρίση. Ο Πούτιν, αναμφίβολα, θα συνεχίσει να διακηρύσσει την επιθυμία του για ειρήνη, ενώ παράλληλα θα επιδίδεται σε τακτικές κωλυσιεργίας και θα κερδίζει χρόνο.

Θα πιέσει τον Τραμπ με ακόμη πιο σαγηνευτικά τηλεφωνήματα και Συνόδους Κορυφής που θα τραβήξουν την προσοχή των εφημερίδων, κολακεύοντας το «εγώ» του ηγέτη των ΗΠΑ, αλλά σχεδόν σίγουρα δεν θα ξεκινήσει γνήσιες ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις μέχρι η εναλλακτική λύση να είναι η ήττα στην Ουκρανία και η καταστροφή για την ίδια τη Ρωσία.

Οσο πιο γρήγορα ο Τραμπ αποδεχθεί αυτήν την πραγματικότητα τόσο πιο γρήγορα μπορούμε να ξεπεράσουμε την τρέχουσα ψεύτικη ειρηνευτική διαδικασία και να ξεκινήσουμε τη σκληρή δουλειά της εξασφάλισης μιας βιώσιμης διευθέτησης μέσω της καθυστερημένης εφαρμογής της δυτικής ισχύος.

Ο «ΚΡΥΦΟΣ» ΣΤΟΧΟΣ

Θέλει να αναγνωριστεί ξανά ως Μεγάλη Δύναμη

«Τι πραγματικά θέλει ο Πούτιν;» είναι το βασικό ερώτημα που επανέρχεται με ορμή από την αρχή του πολέμου στην Ουκρανία.

Η απάντηση στο ερώτημα αυτό είναι το «κλειδί» για τον τερματισμό της σύγκρουσης. Οι μαξιμαλιστικοί στόχοι του Πούτιν είναι γνωστοί και χιλιοειπωμένοι.

Υπάρχει, όμως, ένας επιπλέον στόχος, που δεν έχει λάβει την προσοχή που πρέπει και δεν είναι άλλη από την επιδίωξη της Ρωσίας να αναγνωριστεί ξανά ως Μεγάλη Δύναμη.

Η ουσία των στόχων του Πούτιν διατυπώθηκε στην ετήσια συνάντηση της Λέσχης Valdai στις 2 Οκτωβρίου. Ο Πούτιν χρησιμοποιεί πάντα αυτό το γεγονός για να αναλογιστεί τις τρέχουσες παγκόσμιες τάσεις και να διαμορφώσει το δικό του όραμα για τη διεθνή τάξη. Η φετινή συνάντηση είχε τίτλο «Ο Πολυκεντρικός Κόσμος: Οδηγίες Χρήσης».

Στην ομιλία του, ο Πούτιν περιέγραψε πώς μοιάζει η τρέχουσα πολυπολικότητα, προσφέροντας μια λεπτομερή περιγραφή των θεμελιωδών συνθηκών της τρέχουσας γεωπολιτικής ισορροπίας.

Αδιέξοδο

Στην πραγματικότητα, όμως, που απορρέει από τα πεδία της μάχης, ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει φτάσει σε αδιέξοδο. Αν και ο ρωσικός στρατός προελαύνει -αργά αλλά σταθερά-, δεν είναι καθόλου σαφές ότι μπορεί να κατακτήσει σημαντικά στρατιωτικά κέρδη, καθώς «μετράει» περισσότερους από 219.000 νεκρούς και εκατοντάδες χιλιάδες τραυματίες.

Επίσης, η Ρωσία, για να αντισταθμίσει την επιδείνωση των σχέσεων με τη Δύση, τον κύριο εμπορικό του εταίρο, έχει στραφεί προς την Κίνα. Αυτό αποδείχθηκε σωτήριο, αλλά αυτή η αναζωογονημένη φιλία έχει δημιουργήσει σχέση εξάρτησης. Για να αντισταθμίσει αυτήν την εξάρτηση, το Κρεμλίνο προσπάθησε να διαφοροποιήσει τους συνασπισμούς του, κυρίως μέσω συνεργασιών με παγκόσμιους παράγοντες υπό την αιγίδα του διευρυμένου οργανισμού BRICS+ και του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης (SCO), που κυριαρχείται από την Κίνα. Ωστόσο, σε όλες αυτές τις προσπάθειες οικοδόμησης συνασπισμών, οι οποίοι θα μπορούσαν μια μέρα να γίνουν η παγκόσμια υποδομή της πολυπολικότητας που ευαγγελίζεται ο Πούτιν, η Κίνα παραμένει πρώτη μεταξύ των άνισων, με ΑΕΠ σχεδόν 10 φορές μεγαλύτερο από αυτό της Ρωσίας.

Το ερώτημα που θα μπορούσαν κάλλιστα να θέσουν οι ομόλογοι της Ρωσίας είναι τι προσφέρει η χώρα και γιατί έχει σημασία για έναν φανταστικό πολυπολικό κόσμο.