Χονδρικά θα μπορούσαμε να πούμε πως κάποιος ανήκει στη μεσαία τάξη αν δεν ζει σε συνθήκες ακραίας υλικής αποστέρησης ή σε συνθήκες οικονομικής ευμάρειας. Αν, βέβαια, η φτώχεια μπορεί να οριστεί αντικειμενικά από την αδυναμία ικανοποίησης βασικών αναγκών, ο ορισμός της οικονομικής άνεσης είναι υποκειμενικός.
Για κάποιους μπορεί να σημαίνει ότι είναι σε θέση να πληρώσει το φροντιστήριο του παιδιού του χωρίς να τρέμει το φυλλοκάρδι του μην προκύψει έκτακτο έξοδο (π.χ. ζημιά στο αυτοκίνητο) και για άλλους να πάει διακοπές με σκάφος.
Για να συνεννοηθούμε, λοιπόν, απαιτείται ένας πρακτικός και σχετικά αποδεκτός ορισμός της μεσαίας τάξης, από τη στιγμή που καλύπτει από τεχνίτες και ελεύθερους επαγγελματίες μέχρι επιστήμονες και καθηγητές Πανεπιστημίου. Το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Πειραιώς, με εκτενή ανάλυσή του, μας βοηθά να βάλουμε τα πράγματα –και τα νούμερα- σε μία σειρά.
Σύμφωνα με το ΕΒΕΠ, λοιπόν, τα νοικοκυριά που θεωρείται ότι ανήκουν στη μεσαία τάξη έχουν ισοδύναμο διαθέσιμο εισόδημα μεταξύ 75% και 200% του μέσου εισοδήματος της χώρας. Στην Ελλάδα το μέσο ισοδύναμο διαθέσιμο εισόδημα, το 2024, κυμαινόταν μεταξύ 11.000-12.000 ευρώ ετησίως ανά άτομο και το κατώφλι της μεσαίας τάξης ήταν περίπου τα 10.000 ευρώ, ενώ το ανώτερο όριο ήταν μεταξύ 22.000-24.000 ευρώ ανά άτομο ετησίως.
Αρα, για μία τετραμελή οικογένεια αντιστοιχεί σε καθαρό ετήσιο εισόδημα από 24.000 έως 60.000 ευρώ, με την προϋπόθεση ότι οι ενήλικες που εργάζονται αμείβονται με 2.000-5.000 ευρώ τον μήνα. Η ψαλίδα είναι τεράστια, επιβεβαιώνοντας πως η μεσαία τάξη δεν είναι ένα ενιαίο, συμπαγές σώμα, αλλά ένα μωσαϊκό εισοδημάτων που ακόμα και εντός του έχει τεράστιες αποκλίσεις.
Αν, μάλιστα, ληφθεί υπόψη ο υπολογισμός του ΕΒΕΠ ότι στη μεσαία τάξη ανήκει περίπου το 50% των νοικοκυριών στην Ελλάδα, δηλαδή το ένα στα δύο, αλλά και ότι είναι άρρηκτη και αμφίδρομη η σχέση με τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, αφού η μία τροφοδοτεί και στηρίζει την άλλη, τότε καταλαβαίνουμε πόση σημασία έχουν οι ανακοινώσεις που θα κάνει ο πρωθυπουργός από τη ΔΕΘ. Η «ραχοκοκαλιά» της κοινωνίας, όπως αποκαλείται η μεσαία τάξη, εξακολουθεί να στηρίζει το σώμα της ελληνικής οικονομίας αφού καταναλώνει (κάπως) και πληρώνει φόρους (περισσότερο), χωρίς όμως να περιλαμβάνεται διαχρονικά στους δικαιούχους μόνιμων ενισχύσεων.