Tο φεστιβάλ ξεκίνησε το 1945, όταν ξέσπασε καβγάς μεταξύ δύο ομάδων εφήβων κατά τη διάρκεια μιας παρέλασης στην πόλη. Είναι η μεγαλύτερη τουριστική ατραξιόν της Ισπανίας, με τους συμμετέχοντες φέτος να ξεπερνούν τις 22.000. Το φετινό φεστιβάλ είχε μία ιδιαιτερότητα.

Ανθρωποι με τοπικές φορεσιές, χωμένοι μέσα σε τόνους λιωμένης ντομάτας και πλέοντας σε πελάγη φεστιβαλικής ευτυχίας και απέραντης τουριστικής ευδαιμονίας, άπλωσαν μία τεράστια παλαιστινιακή σημαία, διεκδικώντας -και εκεί- το παγκόσμιο αίτημα-σύνθημα «Free Palestine». Ηταν μία περίεργη στιγμή, με ιδιαίτερες σκέψεις. Ο συνδυασμός του απόλυτου ξεφαντώματος, που ξεπερνά ακόμα και την πιο διονυσιακή πραγματικότητα σε μαζικότητα και χαβαλέ, με το αίτημα της ειρήνευσης στη Γάζα και της διακοπής του πολέμου και της βαρβαρότητας.

Ενα τεράστιο κομμάτι του δυτικού κόσμου σε μια περιδίνηση, όπου οι βασικές έννοιες και οι ιδεολογικές σταθερές καταργούνται και παραχωρούν τη θέση τους σε ένα νέο παγκόσμιο κοινωνιολογικό φαινόμενο: την επιτελεστικότητα. Από το αγγλικό «performativity». Σε γενικές γραμμές, δηλώνει τη συμμετοχή σε ένα νέο φαινόμενο στο οποίο, όποιος συμμετέχει και το ασπάζεται, το κάνει για να αποκτήσει τα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά του και να το διαφημίσει, να το «φλεξάρει», που λένε. Σαν διαβατήριο στον κόσμο που φαίνεται να είναι ο επικρατέστερος. Και αιώνες τώρα δεν υπάρχει πιο γρήγορος τρόπος από το άνοιγμα μιας σημαίας…

Αν αναρωτιέται κανείς πού οφείλεται και το ιδιότυπο «πέσιμο» που έγινε στον Σπανούλη για το γεγονός ότι απέφυγε να κάνει δηλώσεις για τη Γάζα πριν από τον αγώνα με το Ισραήλ, αυτή είναι η απάντηση. Αν αναρωτιέται κανείς ποια είναι βαθύτερη αιτία που έγινε όλη αυτή η ιστορία με την ταβέρνα στη Νάξο, μεταξύ χωριάτικης σαλάτας, κεφτέδων και τυροκαυτερής, αυτή είναι η απάντηση. Ή τουλάχιστον ένα σημαντικό μέρος της απάντησης, καθώς το υπόλοιπο μέρος καταλαμβάνεται από τον μεταμφιεσμένο αντιεβραϊσμό που ξεσπάει πάνω σε πολίτες του Ισραήλ, όσο και αν διαφωνούν με την πολιτική της κυβέρνησης Νετανιάχου. Αν αναρωτιέται, λοιπόν, κανείς πώς μπορεί να συνυπάρχει το πανανθρώπινο δίκαιο αίτημα για την άμεση διακοπή της αιματοχυσίας και της βαρβαρότητας μέσα στο τρελό γλέντι του ντοματοπόλεμου στην Ισπανία, η επιτελεστικότητα είναι η απάντηση. Το κάνω για να το κάνω, το κάνω για να μη λείπω από τη νέα συλλογική ταυτότητα του νέου είδους πλήθους. Παλιά, το έλεγαν «της μόδας», τώρα, όπως όλα, είναι πολύ πιο μπερδεμένο…