– Πώς ξεκινά η προετοιμασία της συγγραφής ενός βιβλίου;

Εν αρχή είναι η ιδέα, ακολουθεί η μελέτη – εντοπίζω πραγματολογικό υλικό, διαβάζω, υπογραμμίζω, κρατώ σημειώσεις. Οταν νιώσω πως έχω μια στέρεη εικόνα του πλαισίου μέσα στο οποίο θα εκτυλιχθεί η ιστορία μου, τότε σχεδιάζω τη δομή της και ξεκινώ να γράφω. Στην πορεία χρειάζεται αρκετές φορές να διακόψω και να αναζητήσω συμπληρωματικές πληροφορίες, αναθεωρώντας και εμπλουτίζοντας την αρχική σύνθεση. Συνήθως, επίσης, επισκέπτομαι τους εμπλεκόμενους χώρους. Στο «Μη γράφετε Αρθούρος» πέρασα πολλές ώρες στο Τρόοδος – περπάτησα στα μονοπάτια και τα ρυάκια του, άκουσα τους ήχους του, μυρίστηκα τις ευωδιές του, είδα τα χρώματά του να αλλάζουν, μάζεψα θραύσματα από τα πετρώματά του και τα είχα μαζί μου για όσο έγραφα.

– Ποια ήταν η αφορμή για να εκδοθεί η νουβέλα «Μη γράφετε Αρθούρος» από τις εκδόσεις Πόλις;

Εκείνο που κίνησε το συγγραφικό μου ενδιαφέρον ήταν ο σύντομος σταθμός του Ρεμπώ στην Κύπρο, στο κομβικό σημείο του οριστικού περάσματός του από την Ευρώπη, την ποίηση, τον οραματισμό στην Αφρική και τον κυνικό τυχοδιωκτισμό. Ηθελα, ειδικότερα, να διερευνήσω λογοτεχνικά κατά πόσο η παραμονή του στο νησί έπαιξε κάποιον ρόλο στην πορεία της ζωής του ή αν μπορεί, πραγματικά ή συμβολικά, να συνδεθεί με τη μετάβαση της Κύπρου από την οθωμανική στη βρετανική κυριαρχία, με την οποία συνέπεσε χρονικά. Θεώρησα δε το γεγονός αυτό ως μία εξαιρετική ευκαιρία για να μεταφέρω στο σήμερα την τεράστια δύναμη και ομορφιά της ποίησης του Ρεμπώ, μεταγράφοντάς τη σε ένα νέο, σύγχρονο κείμενο.

– Ο τίτλος «Μη γράφετε Αρθούρος» είναι συμβολικός ή δηλώνει κάτι κυριολεκτικά;

Πρόκειται για μία φράση η οποία επαναλαμβάνεται στις επιστολές που στέλνει ο Ρεμπώ στην οικογένειά του, κατά τα τελευταία χρόνια της ζωής του, φοβούμενος, εν είδει εμμονής, μήπως οι γαλλικές αρχές ανακαλύψουν πως δεν έχει εκπληρώσει τις στρατιωτικές του υποχρεώσεις. Σε ένα συμβολικό επίπεδο, συνδέεται με έναν στίχο του που χρησιμοποιώ ως προμετωπίδα του βιβλίου μου: «Εκείνοι που συνάντησα ίσως να μη με είδαν» και αποτελεί τον θεμελιώδη άξονα γύρω από τον οποίο περιστρέφεται η αφήγησή μου και ταυτόχρονα το κεντρικό υπαρξιακό ερώτημα που τίθεται, έξω και πέρα από τον Ρεμπώ.

– Ο Αρθούρος Ρεμπώ έφτασε στην Κύπρο στα τέλη του 1878, για να αναλάβει τη διαχείριση των εργασιών ενός λατομείου. Πώς ανακαλύψατε αυτό το γεγονός;

Πράγματι, έφτασε αρχικά στην Κύπρο στα τέλη του 1878 και δούλεψε για μερικούς μήνες ως επόπτης σε ένα λατομείο κάπου στις ακτές της Λάρνακας, έπειτα, έχοντας αρρωστήσει με τυφοειδή πυρετό, επέστρεψε στην πατρίδα του και γύρισε ξανά στην Κύπρο την άνοιξη του 1880, οπόταν και εργάστηκε στην κατασκευή της θερινής κατοικίας του Βρετανού ύπατου αρμοστή στην οροσειρά του Τροόδους. Μια πέτρινη επιγραφή στην είσοδο αυτής της κατοικίας ήταν η αφορμή να μάθω γι’ αυτήν την ιστορία.

– Δεν είναι δύσκολο να γράφετε για ένα πρόσωπο που είναι διάσημο στα γράμματα;

Είναι, θα έλεγα, επικίνδυνο: Είτε να αυθαιρετήσεις, παρερμηνεύοντας το έργο του, είτε να εγκλωβιστείς σε αυτό, χωρίς να καταφέρεις να του δώσεις νέα πνοή και το δικό σου στίγμα. Αυτό που εγώ επεδίωξα ήταν να γνωρίσω και να κατανοήσω το σύμπαν του Ρεμπώ, μέχρι που να νιώσω πως το εμπεριέχω, πως με εμπεριέχει, κι έτσι να μπορέσω να το «γεννήσω» εκ νέου.

– Το «Μη γράφετε Αρθούρος» εμπεριέχει την αγωνία ενός ανθρώπου να παραμείνει ζωντανός στη σκιά, αποδεχόμενος τη ματαιότητα της ύπαρξης. Μήπως υπάρχει καμία επιρροή από τον «Εκκλησιαστή»;

Ο πιο γνωστός στίχος του Ρεμπώ, «Μια νύχτα κάθισα την ομορφιά στα γόνατά μου. – Και τη βρήκα πικρή. – Και τη βλαστήμησα», νιώθω πως αντανακλά τον πιο γνωστό στίχο από τον «Εκκλησιαστή»: «Ματαιότης ματαιότητων, τα πάντα ματαιότης». Ιδίως στο «Μια εποχή στην κόλαση» εντόπισα πολλές ομοιότητες με το κείμενο και το πνεύμα του «Εκκλησιαστή», κάτι που αναπόφευκτα διαπότισε και το δικό μου βιβλίο. 

– Γιατί ο Αρθούρος Ρεμπώ ονομάστηκε καταραμένος ποιητής;

Ο όρος «καταραμένοι ποιητές» καθιερώθηκε από τον ποιητή Βερλέν, για να προσδιορίσει τους ποιητές που έζησαν έξω από τα κοινωνικά πλαίσια, που μετουσίωσαν σε ποίηση τα προσωπικά τους πάθη και που δεν αναγνωρίστηκαν στην εποχή τους. «Τώρα είμαι καταραμένος», γράφει κάπου ο Ρεμπώ, ενώ στο «Μη γράφετε Αρθούρος» η έννοια της κατάρας χρησιμοποιείται και με την κυριολεκτική της σημασία.

– Ποιος είναι ο λόγος που και στο καινούργιο σας βιβλίο γράφετε πάλι για την Κύπρο;

Η Κύπρος είναι ο γεωγραφικός και πολιτισμικός χώρος που γνωρίζω καλύτερα και μέσα στον οποίο μπορώ να κινηθώ και να εκφραστώ πιο άνετα. Ταυτόχρονα, με συναρπάζει η εν πολλοίς ανεξερεύνητη ιστορία του νησιού, που μου προσφέρει ένα μεγάλο περιθώριο ανασύνθεσης και αναστοχασμού. Κυρίως, η Κύπρος είναι ο τόπος μου – ο τόπος που αγαπώ και πονώ.