Στην Ελλάδα έχει πλέον καταστεί σαφές ότι η παράνομη είσοδος και παραμονή δεν συνιστά δικαίωμα αλλά ποινικό αδίκημα. Το άσυλο δεν μπορεί να λειτουργεί ως  διαβατήριο εισόδου και εργασίας στην Ευρωπαϊκή Ενωση, ιδίως για όσους διέρχονται από πολλαπλές ασφαλείς χώρες πριν καταλήξουν στην Ευρώπη, καταχρώμενοι έναν θεσμό που προορίζεται για την προστασία πραγματικά διωκόμενων ανθρώπων.

Η Ευρώπη έχει ήδη αλλάξει κατεύθυνση. Πολιτικές που εφαρμόστηκαν στην Ελλάδα από το 2019, αρχικά υπό έντονη κριτική, υιοθετούνται πλέον σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Ο νέος Κανονισμός Επιστροφών, ο Κανονισμός Ασφαλών Τρίτων Χωρών και το Ευρωπαϊκό Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Ασυλο συνθέτουν ένα αυστηρότερο αλλά πιο ρεαλιστικό πλαίσιο, με έμφαση στην ευθύνη, την αποτροπή και την αποτελεσματική διαχείριση.

Η αυστηροποίηση της εθνικής νομοθεσίας το 2025 απέδωσε μετρήσιμα αποτελέσματα, οδηγώντας σε σημαντική μείωση των μεταναστευτικών ροών, κυρίως από εθνικότητες που δεν πληρούν τα κριτήρια διεθνούς προστασίας. Το τελευταίο τετράμηνο (Αύγουστος-Νοέμβριος 2025) οι μεταναστευτικές ροές μειώθηκαν κατά 45%: 17.153 αφίξεις το 2025, έναντι 30.543 το 2024. Η χρονιά αναμένεται να κλείσει με συνολική μείωση 25%, αποτέλεσμα της αυστηροποίησης του πλαισίου και της εφαρμογής πολιτικών αποτροπής. Το μήνυμα ότι οι κανόνες εφαρμόζονται έγινε κατανοητό.

Νομοσχέδιο για τη νόμιμη μετανάστευση

Παράλληλα, τον Ιανουάριο του 2026 κατατίθεται το νομοσχέδιο για τη νόμιμη μετανάστευση, με στόχο τη δημιουργία ελεγχόμενων και νόμιμων οδών εισόδου που θα καλύπτουν πραγματικές ανάγκες της οικονομίας και θα λειτουργούν αποτρεπτικά για την παράνομη μετανάστευση. Οι δομές φιλοξενίας αναδιαρθρώνονται, με διαχωρισμό μεταξύ όσων οδηγούνται σε επιστροφή και όσων έχουν βάσιμες πιθανότητες ένταξης.

Η μετανάστευση δεν μπορεί να παρουσιάζεται ως απάντηση στο δημογραφικό πρόβλημα. Το δημογραφικό είναι εθνικό ζήτημα και δεν λύνεται με απλές αριθμητικές μετατοπίσεις. Η πολιτική επιλογή είναι σαφής: φύλαξη συνόρων, μείωση παράνομων ροών, δίκαιο αλλά αυστηρό άσυλο και περισσότερες επιστροφές.

Το 2026 δεν μας βρίσκει μόνο εξοπλισμένους με ένα αυστηρό και πλήρως συγκροτημένο εθνικό πλαίσιο για τη μετανάστευση.

Η Ελλάδα αποδεικνύει ότι μπορεί να συνδυάσει την αυστηρότητα με τη δικαιοσύνη, την αποφασιστικότητα με την ευαισθησία. Δεν επιδιώκει να κλείσει τις πόρτες της στον κόσμο, αλλά να διασφαλίσει ότι όποιος εισέρχεται στη χώρα το κάνει με τρόπο νόμιμο.

Γιατί μόνο έτσι μπορεί η κοινωνία να παραμείνει σταθερή, να προστατεύσει τους πολίτες της και να διαφυλάξει τα σύνορά της.