Η άσκοπη περιπλάνηση, το χάσιμο πολύτιμου χρόνου, η κατανάλωση καυσίμων και οι εκπομπές ρύπων είναι οι συνέπειες αυτού του σύγχρονου ζητήματος. Τι θα γινόταν, όμως, αν μπορούσαμε να εφαρμόσουμε τη λογική του Airbnb στις ιδιωτικές θέσεις στάθμευσης; Αυτή ακριβώς την καινοτόμο προσέγγιση υιοθετεί το πιλοτικό έργο «ParkIn», φιλοδοξώντας να μετατρέψει τις ανεκμετάλλευτες ιδιωτικές θέσεις σε διαθέσιμους πόρους για όλους, με σημαντικά οφέλη για το περιβάλλον, την οικονομία και την ποιότητα ζωής.

Η σύμπραξη του «ParkIn» περιλαμβάνει το το Πολυτεχνείο Κρήτης και τη μεγαλύτερη σε πληθυσμό ελληνική περιφέρεια, την Περιφέρεια Αττικής.  Στην υλοποίηση του έργου συμβάλλει, επίσης, η  Ερευνητική Ομάδα Ψηφιακών και Βιομηχανικών Καινοτομιών «Ιndigo» (Industrial and Digital Innovations Group) της Σχολής Μηχανικών Παραγωγής και Διοίκησης του Πολυτεχνείου. Επίσης, συμμετέχουν το Πράσινο Ταμείο και οι Δήμοι Πλατανιά και Αγίου Δημητρίου.

Το στοχευμένο σύστημα «ParkIn» αποτελείται από την εφαρμογή «PYCA» (Park Your Car Around) και το Παρατηρητήριο Περιβαλλοντικών Δεικτών. Μέσω της εφαρμογής, οι ιδιοκτήτες θέσης στάθμευσης δηλώνουν τη διαθεσιμότητά της και την παραχωρούν στους οδηγούς που αναζητούν θέση στην περιοχή. Η εφαρμογή του προγράμματος είναι πιλοτική και ήδη έχει προκαλέσει το ενδιαφέρον όχι μόνο πολιτών, που θέλουν να διαθέσουν χώρους στάθμευσης έναντι αμοιβής, αλλά και επενδυτών, που θεωρούν την ανάπτυξη της σχετικής εφαρμογής ως επιχειρηματική ευκαιρία.

Οπως επισημαίνει στον «Ε.Τ.» ο συντονιστής του έργου, Γιώργος Αραμπατζής, καθηγητής στη Σχολή Μηχανικών Παραγωγής και Διοίκησης του Πολυτεχνείου Κρήτης, «αν και αρχικά οι πολίτες αντιμετώπισαν με επιφύλαξη την ιδέα, όταν κατάλαβαν ότι πρόκειται για μία “εφαρμογή” που μπορεί να έχει περιβαλλοντικά και οικονομικά οφέλη, αυτό άλλαξε». Οπως μας επιβεβαιώνει, ήδη υπάρχουν ενδιαφερόμενοι οι οποίοι έχουν εκφράσει την πρόθεσή τους να επενδύσουν σε αυτήν την ενδιαφέρουσα ιδέα». Ωστόσο, επισημαίνει ότι «για την πλήρη εφαρμογή του συστήματος σε εθνικό επίπεδο, θα χρειαστεί να προσδιοριστεί το νομικό πλαίσιο σύμφωνα με το οποίο ένας ενδιαφερόμενος θα προχωρά σε χρονομίσθωση ενός χώρου για παρκάρισμα».

Προφανώς, οι ενδιαφερόμενοι δεν θα μπορούν να παραχωρούν χώρους, όπως, π.χ., πεζοδρόμια ή πιλοτές, στους οποίους δεν εμφανίζονται ως ιδιοκτήτες. Ενα άλλο ζήτημα το οποίο μελετάται στην παρούσα φάση είναι ο τρόπος με τον οποίον θα έχει πρόσβαση σε μία πιλοτή ή σε έναν κλειστό χώρο ο ενδιαφερόμενος χρήστης. Θα πρέπει, με κάποιον τρόπο, να διαθέτει έναν κωδικό ή ένα ασύρματο σύστημα, μέσω του οποίου θα ανοίγει η πόρτα. Μέχρι το τέλος Μαΐου, επισημαίνει ο κ. Αραμπατζής, θα έχει ολοκληρωθεί η καταγραφή των συμπερασμάτων του πιλοτικού προγράμματος, το οποίο εφαρμόστηκε το προηγούμενο διάστημα στον Δήμο Πλατανιά, στα Χανιά, και στον Δήμο Αγίου Δημητρίου, στην Αττική.

ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΔΕΙΚΤΩΝ

Οπως επισημαίνουν στον «Ε.Τ.» οι εμπνευστές της ιδέας: «Το “ParkIn” αποτελεί ένα ολοκληρωμένο σύστημα που στοχεύει στην ανάπτυξη ενός Παρατηρητηρίου Περιβαλλοντικών Δεικτών, άμεσα συνδεδεμένων με τις μεταφορές. Ερευνά αξιόπιστες και εφαρμόσιμες λύσεις για την αντιμετώπιση του έντονου προβλήματος των άσκοπων, χρονοβόρων και ενεργοβόρων μετακινήσεων που γίνονται αποκλειστικά για την ανεύρεση χώρου στάθμευσης. Ο πυρήνας του συστήματος αποτελείται από δύο βασικά στοιχεία: την εφαρμογή “PYCA” (Park Your Car Around) και το Παρατηρητήριο Περιβαλλοντικών Δεικτών».

Η χρήση της εφαρμογής και ο τρόπος συλλογής δεδομένων

Μέσω της εφαρμογής «PYCA», οι ιδιοκτήτες θέσεων στάθμευσης -είτε πρόκειται για πιλοτές είτε για υπόγεια γκαράζ που μένουν κενά για συγκεκριμένες ώρες της ημέρας- μπορούν να δηλώνουν τη διαθεσιμότητά τους και να την παραχωρούν, έναντι αμοιβής ή άλλου ανταποδοτικού οφέλους, σε οδηγούς που αναζητούν απεγνωσμένα μία θέση στην ευρύτερη περιοχή. Οι οδηγοί, από την πλευρά τους, θα μπορούν, μέσω της εφαρμογής, να εντοπίζουν και να «δεσμεύουν» μία διαθέσιμη θέση για το χρονικό διάστημα που τη χρειάζονται.

Παράλληλα, το Παρατηρητήριο Περιβαλλοντικών Δεικτών, μία ειδικά διαμορφωμένη πλατφόρμα, θα συλλέγει ανώνυμα δεδομένα από τη χρήση της εφαρμογής. Με βάση αυτά τα δεδομένα, θα εκτιμά την επιτυγχανόμενη εξοικονόμηση σε περιβαλλοντικό, ενεργειακό και οικονομικό επίπεδο. Σκεφτείτε, για παράδειγμα, ότι μια μείωση του χρόνου αναζήτησης από 10 λεπτά σε μόλις 3 λεπτά μπορεί να εξοικονομήσει περίπου 0,3 λίτρα καυσίμου και να μειώσει τις εκπομπές CO₂​ κατά 0,7 κιλά για ένα μέσο βενζινοκίνητο όχημα. Σε ετήσια βάση, για έναν οδηγό που αναζητάει δύο θέσεις στάθμευσης την ημέρα, αυτό μεταφράζεται σε εξοικονόμηση 165 κιλών CO₂​, 75 λίτρων καυσίμου, περίπου 150€ και -εξίσου σημαντικό- 45 πολύτιμων ωρών από τη ζωή του.

Τα κριτήρια χρονοχρέωσης

Αρκετοί πολίτες που έχουν ενημερωθεί για την πιλοτική εφαρμογή του συστήματος αναμένουν με ενδιαφέρον την πλήρη ανάπτυξή του, καθώς θεωρούν ότι μπορεί να τους αποφέρει σημαντικά κέρδη, που μπορεί, σε ορισμένες περιπτώσεις, να ξεπερνούν και τα 10 ευρώ την ημέρα. Το ποσό χρονοχρέωσης σε κάθε περίπτωση θα εξαρτάται από την περιοχή και τον βαθμό έλλειψης θέσεων παρκαρίσματος. Η είσπραξη των χρημάτων θα μπορεί να γίνεται με διαδικασία αντίστοιχη με εκείνη που εφαρμόζεται για τις οικίες Αirbnb.