Γράφει ο RYAN BOHL (Ανώτερος αναλυτής για θέματα Μέσης Ανατολής και Βόρειας Αφρικής του Stratfor)

Η κυβέρνηση Τραμπ, τόσο πρόθυμη να διεκδικήσει μια νίκη στη Μέση Ανατολή, μπορεί τελικά να καταλήξει -με αρκετές παραβιάσεις της εκεχειρίας- ότι είναι η παρουσία του Ισραήλ στη Λωρίδα της Γάζας που τροφοδοτεί τη βία και τα αρνητικά πρωτοσέλιδα και όχι η Χαμάς. Ωστόσο, η κυβέρνηση Τραμπ θα απαιτήσει υψηλό βαθμό αποδείξεων πριν φτάσει σε αυτό το συμπέρασμα. Αυτό για τη Χαμάς σημαίνει ότι θα πρέπει να αντέξει επαναλαμβανόμενους αεροπορικούς βομβαρδισμούς, χερσαίες διεισδύσεις και συνεχιζόμενες δολοφονίες προτού ο Λευκός Οίκος αποφασίσει ότι η βία είναι προϊόν των πολιτικών του Ισραήλ. Αυτό μπορεί να διαρκέσει μέχρι το 2028, όταν μια νέα κυβέρνηση θα αναλάβει με πιθανή εντολή να αλλάξει την αμερικανική προσέγγιση στη Γάζα.

Στο μεταξύ, το Ισραήλ ποντάρει στο ότι η αταλάντευτη στήριξη της κυβέρνησης Τραμπ τού δίνει το τριετές περιθώριο που χρειάζεται για να κάμψει τη βούληση της Χαμάς. Η κυβέρνηση Τραμπ στελεχώνεται από ιδεολόγους υπέρ του Ισραήλ. Αν και υπάρχουν κινήσεις στη δεξιά πτέρυγα που αμφισβητούν τους δεσμούς με το Ισραήλ (κάτι που η αριστερά έχει ήδη σε μεγάλο βαθμό υιοθετήσει), θα χρειαστούν όχι μόνο οι ενδιάμεσες εκλογές του 2026 αλλά πιθανότατα περισσότερες εκλογικές αναμετρήσεις στη δεκαετία του 2030 προτού υπάρξει ένα σημαντικό σκεπτικιστικό μπλοκ στο Κογκρέσο. Οι Ισραηλινοί επίσης υπολογίζουν ότι αν η σύγκρουση με τη Χαμάς μείνει εκτός πρωτοσέλιδων και παραμείνει αρκετά «υποτονική» ώστε οι κύριες επιπτώσεις της να γίνονται αισθητές μόνο στη Γάζα και όχι παγκοσμίως, τότε έχουν λευκή επιταγή να διαχειριστούν τη Λωρίδα όπως έκαναν με τον Νότιο Λίβανο μετά την περσινή εκεχειρία. Το Ισραήλ μπορεί επίσης να αποφασίσει να επιτρέψει αρκετή βοήθεια στη Γάζα ώστε να κρατήσει τον λιμό και τη δυστυχία εκτός διεθνών μέσων ενημέρωσης, ενώ παράλληλα να αποδυναμώσει ακόμη περισσότερο το ήδη καταρρακωμένο ηθικό του άμαχου πληθυσμού που επιζητά επιστροφή στη ζωή πριν από τον πόλεμο.

Παραμένει αβέβαιο ποια πλευρά θα καταφέρει να αξιοποιήσει καλύτερα τον χρόνο ως όπλο σε αυτή τη φάση της σύγκρουσης. Αν το Ισραήλ πιέσει υπερβολικά, πλήττοντας υπερβολικά πολλούς στόχους ή περιορίζοντας υπερβολικά τη βοήθεια, ακόμη και υπό το πρόσχημα της προσπάθειας να κάμψει τη Χαμάς και να δημιουργήσει τις συνθήκες για τη δύναμη σταθεροποίησης του ΟΗΕ που συμφωνήθηκε στις 17 Νοεμβρίου, μπορεί να προκαλέσει διεθνή αντίδραση. Από την άλλη, αν η Χαμάς αναγκάσει τους κατοίκους να αντέξουν αυτή τη στρατηγική του Ισραήλ για πολύ καιρό, μπορεί να δει κρίσιμες εσωτερικές ρήξεις – από σκληροπυρηνικούς που θα απαιτούν κλιμάκωση και μετριοπαθείς που θα ζητούν υπομονή. Μπορεί επίσης να δώσει στο Ισραήλ τον χρόνο που χρειάζεται για να αναδείξει αντίπαλες δυνάμεις στη Γάζα -είτε πίσω από την «Κίτρινη Γραμμή» είτε αργότερα πέρα από αυτήν- που θα μπορούσαν να συγκρουστούν με τη Χαμάς για την εξουσία. Για το Ισραήλ, η επιταγή είναι να εφαρμόσει τη στρατηγική του αρκετά σφιχτά ώστε να αποδυναμώσει περαιτέρω τη Χαμάς τους επόμενους μήνες και χρόνια, αλλά όχι τόσο ώστε να προκαλέσει την οργή της διεθνούς κοινότητας. Για τη Χαμάς, είναι πρώτα να ανασυγκροτηθεί και έπειτα να βρει τρόπο να προκαλέσει το Ισραήλ σε ενέργειες που θα διευρύνουν το χάσμα μεταξύ Ισραήλ και διεθνών εταίρων. Ομως δεν μπορεί να το προκαλέσει τόσο ώστε το Ισραήλ να ανακτήσει διεθνή νομιμοποίηση και να επιστρέψει στον πόλεμο. Αυτή είναι μια ισορροπία δύσκολη να επιτευχθεί.

Το πιο μακρινό μέλλον είναι ακόμη πιο δύσκολο να προβλεφθεί. Από τους δύο αντιπάλους, φαίνεται ότι η Χαμάς βρίσκεται συγκριτικά σε πιο μειονεκτική θέση· χωρίς εταίρους, περιορισμένη σε μικρότερη επικράτεια, ανίκανη να ανατροφοδοτηθεί σε μεγάλη κλίμακα, ο χρόνος δεν φαίνεται να είναι με το μέρος της, τουλάχιστον υπό την κυβέρνηση Τραμπ. Ωστόσο, η Χαμάς έχει δείξει ανθεκτικότητα. Ακόμη και τώρα, εκατοντάδες υπόγειοι μαχητές παραμένουν παγιδευμένοι στη Ράφα, υπό ισραηλινό έλεγχο, ενώ θα περίμενε κανείς να έχουν παραδοθεί. Δεν μπορεί να αποκλειστεί ότι η Χαμάς θα καταφέρει να εκμεταλλευτεί τις κρίσιμες γραμμές πολιτικής αλλαγής στο Ισραήλ και στις Ηνωμένες Πολιτείες, όταν η πολιτική βούληση για παρατεταμένη σύγκρουση μπορεί τελικά να εξασθενήσει σε μία ή και στις δύο χώρες. Αν η Χαμάς ηττηθεί, θα είναι επειδή οι ήσυχες συζητήσεις μέσα στις σήραγγες θα δώσουν τη θέση τους σε μεγάλες διαιρέσεις που θα καταστήσουν τη θέση της αβάσιμη· αν επιβιώσει στη Γάζα, θα είναι επειδή οι ηγέτες της κατάφεραν να διαμορφώσουν μια συναίνεση, έστω ατελή, για να αντέξουν απέναντι σε ανώτερους εχθρούς. Οσο για το Ισραήλ, οι δημοσκοπήσεις στη δημοκρατία του θα δείξουν αν η επόμενη κυβέρνηση μπορεί να συνεχίσει αυτή τη σύγκρουση ή αν οι Ισραηλινοί πολίτες θέλουν να «νίψουν τα χέρια τους» από τη Γάζα και να την αφήσουν σε κάποιον ατελή εταίρο που θα δυσκολευτεί να συγκρατήσει τη Χαμάς. Το επόμενο έτος θα είναι καθοριστικό για την κατανόηση αυτής της δυναμικής.

* Το παρόν αποτελεί μέρος ευρύτερης ανάλυσης για την εξέλιξη της σύγκρουσης στη Γάζα.