Ο νόμος της Ε.Ε. για την τεχνητή νοημοσύνη, ο νόμος-ορόσημο, βρίσκεται επί του παρόντος σε φάση σταδιακής, τμηματικής εφαρμογής. Στις 10 Ιουλίου, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε τον «Κώδικα Δεοντολογίας για την Τεχνητή Νοημοσύνη», ένα μη δεσμευτικό έγγραφο που αποσκοπεί να διασαφηνίσει τις προσδοκίες συμμόρφωσης για τους οργανισμούς πριν από τις ημερομηνίες έναρξης της αυστηρότερης εφαρμογής του νόμου.

Η επόμενη ημερομηνία εφαρμογής ήταν για εχθές, 2 Αυγούστου, μετά την οποία οι προγραμματιστές μοντέλων τεχνητής νοημοσύνης γενικής χρήσης (π.χ. chatbots) θα συμμορφωθούν με διάφορες απαιτήσεις κοινοποίησης και γνωστοποίησης. Μόλις ο νόμος τεθεί πλήρως σε ισχύ, έως τον Αύγουστο του 2027, οι οργανισμοί που αναπτύσσουν ή χρησιμοποιούν εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης θα πρέπει να πληρούν κανονιστικές απαιτήσεις, όπως αξιολογήσεις κινδύνου, μέτρα προστασίας των δεδομένων και προστασία στον κυβερνοχώρο. Στις περισσότερες περιπτώσεις, οι εταιρίες που δεν συμμορφώνονται θα επιβαρύνονται με οικονομικές κυρώσεις που θα φτάνουν το 3% του ετήσιου κύκλου εργασιών τους. Ωστόσο, πιο σοβαρές παραβιάσεις -όπως η χρήση απαγορευμένης τεχνητής νοημοσύνης ή εφαρμογών που θεωρούνται ότι αποτελούν υπαρξιακή ή κοινωνική απειλή για τους πολίτες- θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε κυρώσεις που θα φτάνουν το 7% των ετήσιων εσόδων της εταιρίας. 

Ενώ η Ε.Ε. φαίνεται αποφασισμένη να προχωρήσει με τον νόμο για την τεχνητή νοημοσύνη, αντιμετωπίζει περιορισμούς εν μέσω αυξανόμενων εκκλήσεων από τον ευρωπαϊκό ιδιωτικό τομέα και την αμερικανική κυβέρνηση για την απλοποίηση των ρυθμιστικών πλαισίων που είναι δυσβάσταχτα για τις εταιρίες που δραστηριοποιούνται στην Ενωση. Ο ευρωπαϊκός νόμος για την τεχνητή νοημοσύνη θεωρείται ευρέως ως η πιο φιλόδοξη προσπάθεια για τη δημιουργία προστατευτικών μηχανισμών γύρω από τον αναδυόμενο αυτό κλάδο. Οι ομάδες προστασίας των δεδομένων αρχικά επαίνεσαν τη νομοθεσία όταν τέθηκε σε ισχύ τον Αύγουστο του 2024. Ωστόσο, ο νόμος έχει επίσης αντιμετωπίσει κριτική από εκείνους που υποστηρίζουν ότι τέτοια επαχθή ρυθμιστικά πλαίσια θα μπορούσαν να εμποδίσουν την καινοτομία στην αναδυόμενη τεχνολογία. Κατά τη σύνταξή του, ορισμένα μέλη της Ε.Ε. (συγκεκριμένα η Γαλλία, η Γερμανία και η Ιταλία) εξέφρασαν την ανησυχία τους ότι θα μπορούσε να περιορίσει το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα της Ενωσης έναντι χωρών όπως οι ΗΠΑ και η Κίνα.

Ενώ η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δείχνει ότι είναι ανοιχτή στην απλοποίηση της εφαρμογής του, βραχυπρόθεσμα, η αυξανόμενη αβεβαιότητα για την πορεία του νόμου θα μπορούσε να αποτρέψει τις κορυφαίες εταιρίες τεχνητής νοημοσύνης από το να προσφέρουν ορισμένα προϊόντα ή υπηρεσίες στην Ε.Ε. Αυτές οι εταιρίες, με τη σειρά τους, ενδέχεται να περιορίσουν ή να καθυστερήσουν την παρουσία τους στην Ενωση, θέτοντας ως προτεραιότητα πιο επιεικείς συνθήκες, όπως των ΗΠΑ. Ως αποτέλεσμα, η ικανότητα της Ευρώπης να καλύψει το χάσμα της τεχνητής νοημοσύνης με τους ανταγωνιστές της ενδέχεται να αποδυναμωθεί τα επόμενα χρόνια. Εάν, ωστόσο, η Ε.Ε. καταφέρει τελικά να προσαρμόσει τον νόμο και άλλα ρυθμιστικά πλαίσια ώστε να προωθήσει ένα πιο φιλικό προς τις επιχειρήσεις περιβάλλον, χωρίς να θυσιάσει την ισχυρή εποπτεία, θα μπορούσε να βελτιώσει την ικανότητα της Ενωσης να προσελκύσει τις νέες εξελίξεις στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης. Εάν η Ε.Ε. καταφέρει να εδραιώσει και να επικοινωνήσει αποτελεσματικά ένα σαφέστερο σύνολο προτύπων στις εταιρίες σε μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, η Ενωση θα βρίσκεται σε καλύτερη θέση για να προσελκύσει νέες εμπορικές δραστηριότητες στην τεχνητή νοημοσύνη.

Ενα πιο σταθερό και προβλέψιμο κανονιστικό περιβάλλον θα μείωνε τους αντιληπτούς νομικούς κινδύνους και τους κινδύνους μη συμμόρφωσης που συνδέονται επί του παρόντος με τη λειτουργία στην ενιαία αγορά της Ε.Ε., ενθαρρύνοντας τόσο τις ευρωπαϊκές νεοφυείς επιχειρήσεις όσο και τις παγκόσμιες εταιρίες τεχνητής νοημοσύνης να επεκτείνουν τα προϊόντα τους εντός της Ενωσης. Αυτό θα είχε ιδιαίτερη επίδραση στα μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης υψηλού κινδύνου ή τα πρωτοποριακά, όπου η σαφήνεια όσον αφορά τις διαδρομές συμμόρφωσης, την έκθεση σε ευθύνη και τα όρια επιβολής παραμένει σημαντικός παράγοντας για τον προσδιορισμό της εισόδου στην αγορά. Η ισχυρότερη συνεργασία με τον κλάδο και τα πιο απλοποιημένα εργαλεία εφαρμογής θα μπορούσαν επίσης να συμβάλουν στην αλλαγή της αντίληψης σχετικά με την ανοιχτή στάση της Ε.Ε. απέναντι στην καινοτομία. Αυτό, με τη σειρά του, θα μπορούσε να βελτιώσει σημαντικά την ικανότητα της Ενωσης να καλλιεργήσει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης, διατηρώντας παράλληλα τη δέσμευσή της για διεξοδική ρυθμιστική εποπτεία. Η επίτευξη αυτής της ισορροπίας θα επέτρεπε στην Ε.Ε. όχι μόνο να αποφύγει τον κανονιστικό κατακερματισμό και τη φυγή επιχειρήσεων, αλλά και να επαναβεβαιώσει τον εαυτό της ως ηγετική οντότητα στον καθορισμό παγκόσμιων προτύπων τεχνητής νοημοσύνης, επιτρέποντας στον συνασπισμό να καθοδηγήσει την κατεύθυνση της διακυβέρνησης της τεχνητής νοημοσύνης της επόμενης γενιάς σύμφωνα με τις αρχές και τους κανόνες για την τεχνητή νοημοσύνη, χωρίς να υπονομεύουν τον αρχικό σκοπό της.