Πλέον, αποτελούν κάτι σαν πατροπαράδοτο έθιμο, που τηρείται κάθε Ιανουάριο, ε, φέτος ξεκίνησαν από τα τέλη Νοεμβρίου. Και ας μην ξεχνάμε και ένα ιστορικό γεγονός πως το 1997 η κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ με πρωθυπουργό τον Κώστα Σημίτη ξεφούσκωσε τα λάστιχα των τρακτέρ ύστερα από 58 ημέρες κινητοποιήσεων.

ΑΙΤΗΜΑΤΑ υπάρχουν πάντα. Μια λίστα με δεκάδες πράγματα που ζητούν οι αγρότες και οι κτηνοτρόφοι. Μια λίστα που ανανεώνεται κάθε χρόνο και με κάτι παραπάνω. Πολλά από αυτά τα αιτήματα είναι σωστά και δίκαια, άλλα μπαίνουν στο τραπέζι απλά για να μεγαλώνει η λίστα. Κάτι που, άλλωστε, βλέπουμε να συμβαίνει και στην υπόλοιπη Ευρώπη. Ας θυμηθούμε πέρσι που δεκάδες χιλιάδες αγρότες έφτασαν μέχρι τις Βρυξέλλες.

ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ υπάρχουν. Με βασικότερο τις αργές διαδικασίες στην καταβολή των επιδοτήσεων, αλλά και των αποζημιώσεων για φυσικές καταστροφές. Φέτος σε αυτά προστέθηκε η επιδημία της ευλογιάς, καθώς έχουν θανατωθεί πάνω από 300.000 αιγοπρόβατα, αλλά και το σκάνδαλο με τις παράνομες επιδοτήσεις του ΟΠΕΚΕΠΕ, που καθυστέρησε την καταβολή της βασικής ενίσχυσης για όλους τους αγρότες και κτηνοτρόφους. Από εκεί και πέρα, προφανώς, υπάρχουν κλαδικά αιτήματα από ελαιοπαραγωγούς, κτηνοτρόφους, μελισσοκόμους, αλιείς, που θα μπορούσαν να μπουν στο τραπέζι του διαλόγου.

ΑΓΡΟΤΙΚΑ μπλόκα, λοιπόν, υπήρχαν στα χρόνια που δέναμε τα σκυλιά με τα λουκάνικα, στα χρόνια των Μνημονίων και, βέβαια, σήμερα. Και, κάπως έτσι, μπαίνουν στο τραπέζι κάποια ερωτήματα. Αν ισχύει, όπως ισχυρίζονται οι παραγωγοί του πρωτογενούς τομέα, ότι «δεν τα βγάζουν πέρα» εδώ και τόσα χρόνια, πώς είναι δυνατόν να συνεχίζουν την επαγγελματική τους δραστηριότητα;

ΠΩΣ είναι δυνατόν να ζουν οι ίδιοι και οι οικογένειές τους με λιγότερα από 5.000 ευρώ τον χρόνο; Γιατί, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία των φορολογικών δηλώσεων, το 95% των αγροτών δηλώνει περίπου 400 ευρώ τον μήνα καθαρό εισόδημα. Εντάξει, δεν είπε κανείς ότι είναι πλούσιοι, αλλά, από την άλλη, φαντάζει αδιανόητο να ζει μια αγροτική οικογένεια με 400 ευρώ. Αυτά δεν φτάνουν ούτε για τον καφέ και τα τσίπουρα στο καφενείο του χωριού. Κάποια στιγμή πρέπει να δηλώνονται τα πραγματικά εισοδήματα, ώστε να γίνεται και διάλογος επί πραγματικής βάσης.

ΤΑ τελευταία χρόνια, όμως, οι αγρότες κατάφεραν να κερδίσουν πολλά. Η κυβέρνηση ικανοποίησε κάποια από τα χρόνια αιτήματά τους. Μειώθηκε ο ΦΠΑ για τα αγροτικά μηχανήματα στο 13% και για τα λιπάσματα στο 6%, μονιμοποιήθηκε η επιστροφή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης για το πετρέλαιο και πληρώνουν ρεύμα περίπου στα 9 σεντς την κιλοβατώρα, πολύ φθηνότερα από τους υπόλοιπους επαγγελματικούς κλάδους, ενώ τώρα πρόκειται να προχώρησε και η ρύθμιση δανείων με μεγάλο κούρεμα για 21.000 αγρότες και πάνω από 700 συνεταιρισμούς. Οσον αφορά το πρόβλημα της ευλογιάς, η κυβέρνηση πέρα από τη βασική αποζημίωση ανακοίνωσε και έξτρα ενίσχυση ύψους 56 εκατ. ευρώ. Ενώ, μετά το σκάνδαλο με τα εικονικά βοσκοτόπια, η κυβέρνηση αποφάσισε την απορρόφηση του ΟΠΕΚΕΠΕ από την ΑΑΔΕ, ώστε να γίνονται πραγματικοί έλεγχοι.

ΤΙ άλλο ζητούν οι αγρότες; Κάποιοι δηλώνουν πως δεν θα δεχθούν ελέγχους για την παραγωγή τους. Οπως γίνεται αντιληπτό, αυτό δεν μπορεί να συμβεί. Η ανυπαρξία ελέγχων εδώ και δεκαετίες είχε ως αποτέλεσμα τις «διπλοζυγισμένες σοδειές» και όλες τις άλλες κομπίνες που έκαναν τις επιδοτήσεις, μέχρι και… Φεράρι.

ΥΠΑΡΧΕΙ, όμως, κάτι πιο σοβαρό. Η λογική «όλα τα κιλά, όλα τα λεφτά» έχει τελειώσει οριστικά. Με τη νέα ΚΑΠ προβλέπονται πολύ πιο αυστηροί όροι και προϋποθέσεις από την Ευρώπη για την καταβολή επιδοτήσεων.

ΚΑΙ πάμε να δούμε και το ακόμα πιο σοβαρό. Οι συνέπειες της κλιματικής κρίσης στην ποσότητα και την ποιότητα των παραγόμενων προϊόντων. Εδώ και δεκαετίες γίνονται κάποιες θεωρητικές συζητήσεις, αλλά ποτέ δεν πήγε παρακάτω η κουβέντα. Το ζητούμενο είναι ένα νέο μοντέλο στην πρωτογενή παραγωγή, με φόντο την επόμενη εικοσαετία. Ποια προϊόντα πρέπει να παράγουμε στην Ελλάδα. Με επιστημονική καθοδήγηση και με χρήση υψηλής τεχνολογίας. Πώς μπορεί να μετασχηματιστεί ένας παραγωγικός κλάδος με μικρούς κλήρους σε βιώσιμους μικρούς γεωργικούς συνεταιρισμούς. Πώς πρέπει να γίνεται η μεταποίηση και η τυποποίηση, ώστε να αυξηθούν οι εξαγωγές.

Η κυβέρνηση έβαλε στο τραπέζι τη στροφή στη θερμοκηπιακή καλλιέργεια, με υψηλές επιδοτήσεις, καθώς αποτελεί μια ισχυρή απάντηση στις νέες κλιματικές συνθήκες. Εχει έρθει η ώρα και οι αγρότες να αφήσουν το έθιμο των μπλόκων και να καθίσουν στο τραπέζι, για να χτίσουν ένα καλύτερο αύριο για την πρωτογενή παραγωγή. Χωρίς συνδικαλιστική ρητορική, χωρίς ατελείωτες λίστες μικρο-αιτημάτων, αλλά με διάθεση να επιλυθούν χρόνια προβλήματα.