Για όλους είχε έναν κακό λόγο να πει: Από τον Αντώνη Σαμαρά και τον Κώστα Σημίτη έως τους πιο στενούς του συνεργάτες.

Ακόμα και για την επιλογή του Στέφανου Κασσελάκη ο Πολάκης έφταιγε. Γράφει στο βιβλίο του: «Τον Κασσελάκη τον είχα γνωρίσει στα τέλη του 2022 όταν τον είχε προτείνει ο Πολάκης ως μια καλή περίπτωση υποψηφίου από την ομογένεια για το ψηφοδέλτιο Επικρατείας. Έδινε μια φρεσκάδα ανανέωσης η παρουσία του και γι’ αυτό είχα φροντίσει να συμπεριληφθεί στην εκλογική επιτροπή ενόψει της δεύτερης αναμέτρησης».

Για τον Σημίτη γράφει στην Ιθάκη: «Δυστυχώς ο Σημίτης είχε μετατρέψει την ένταξη στο ευρώ σε μια νέα Μεγάλη Ιδέα. Και η πλειονότητα της ελληνικής κοινωνίας, καλώς ή κακώς είχε πειστεί πως επρόκειτο για μια μεγάλη εθνική επιτυχία. Μια έξοδος λοιπόν από το ενιαίο νόμισμα θα βιωνόταν ως μια μεγάλη εθνική αποτυχία με ανυπολόγιστες πολιτικές και οικονομικές συνέπειες για την σταθερότητα της δημοκρατίας στη χώρα σε μια εποχή μάλιστα που η εξτρεμιστική άκρα δεξιά με την Χρυσή Αυγή είχε δείξει απειλητικά τα δόντια της». Αν αυτό δεν δείχνει ότι πίστευε ακράδαντα ότι το ευρώ δεν είναι φετίχ, τότε τι είναι; Κι ας λέει σε άλλο σημείο του βιβλίου ότι ήταν λάθος του να πει δημόσια σε συνέντευξή του ότι «το ευρώ δεν είναι φετίχ».

Στον πρώην πρωθυπουργό, Αντώνη Σαμαρά, προσάπτει ότι σκοπίμως είχε ζητήσει μικρή παράταση του προγράμματος για να παγιδεύσει την επόμενη κυβέρνηση.  Γράφει: «Συχνά δυσκολεύομαι να μεταφέρω ακόμα και στους πιο κοντινούς μου ανθρώπους, το αληθινό μέγεθος του κυνισμού που χαρακτήριζε ορισμένους από τους πολιτικούς μου αντιπάλους και τους κύκλους της ολιγαρχίας που τους στήριζαν. Η δίψα τους για εξουσία σε συνδυασμό με την αλαζονική πεποίθηση ότι τους ανήκει η Ελλάδα, τους έκανε ικανούς για όλα. Δεν είχαν τον παραμικρό δισταγμό να υπονομεύσουν τη χώρα, αν αυτό εξυπηρετούσε τα συμφέροντά τους. Να ρίξουν την πατρίδα στο χάος αρκεί να ρίξουν την κυβέρνησή μου. Αποδείχθηκαν όχι απλώς μικρόψυχοι αλλά άνθρωποι χωρίς πατριωτικό μέτρο».

Για την επίθεση στην σύζυγο του πρωθυπουργού, Μαρέβα Γκραμπόφσκι δεν παίρνει τίποτα πίσω και μάλιστα δικαιολογώντας εκείνη την περίοδο καταλογίζει στον Μητσοτάκη ότι εκείνος φταίει στην ουσία γιατί τους παρέσυρε σε λάθη…. Γράφει: «Καλλιεργώντας, ωστόσο, συνειδητά αυτό το κλίμα οξύτητας, σε βαθμό μανίας, ο Μητσοτάκης και οι σπόνσορες του κατάφεραν δύο πράγματα. Το πρώτο ήταν ότι η επανάληψη κάθε συκοφαντίας, με δεδομένη την απόλυτη κυριαρχία του στα ΜΜΕ, άφηνε σε ένα μέρος της κοινής γνώμης τους λεκέδες της. Το δεύτερο ήταν ότι μας παρέσυρε σε λάθη. Σε κατάσταση πολιορκίας και υπό το κράτος της οργής, υιοθετήσαμε μια τακτική ανάδειξης σκανδάλων, που αφορούσαν όχι μόνο τον Μητσοτάκη, αλλά και την επιχειρηματική δραστηριότητα της συζύγου του. Δεν χρειάζεται να πω ότι όλες μας οι καταγγελίες προέκυψαν από δημοσιογραφικές αποκαλύψεις, που στηρίζονταν σε συγκεκριμένα στοιχεία. Σε οποιαδήποτε άλλη ευρωπαϊκή χώρα δεν θα χρειάζονταν καταγγελίες. Θα αποτελούσαν από μόνες τους αντικείμενο διερεύνησης, ακόμα και λόγο αντικατάστασης του αρχηγού της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης από το ίδιο του το κόμμα.

Στην Ελλάδα, ωστόσο, υπήρχε ένα είδος εθισμού σε μεγάλα τμήματα της κοινωνίας, που είχαν φτάσει να ταυτίζουν την πολιτική με τέτοιες συμπεριφορές. Ήξεραν οι πάντες, άλλωστε, ακόμα και οι πιο φανατικοί οπαδοί της Ν.Δ., την οικονομική κατάσταση και την επιχειρηματική δραστηριότητα του Μητσοτάκη και της συζύγου του. Κανένας δεν θα άλλαζε την άποψή του από αυτό. Ήταν σαν να είχαμε επιλέξει να παίξουμε στο δικό τους γήπεδο. Προφανώς, δεν έπρεπε να κλείνουμε τα μάτια μπροστά σε σκανδαλώδεις, ή τουλάχιστον ύποπτες, συμπεριφορές. Αλλά το δυνατό μας χαρτί δεν ήταν αυτό, ήταν η πολιτική. Το καθαρό μας πολιτικό πρόσωπο, οι ιδέες και το όραμά μας. Όλα αυτά έφτασαν να σκεπάζονται από τις φωνές, στις χαμηλού επιπέδου αντιπαραθέσεις στη Βουλή και στα τηλεοπτικά παράθυρα. Και αυτό μας έκανε τελικά ζημιά, γιατί οι αντίπαλοί μας είχαν πρωτοφανή επικοινωνιακή υπεροπλία. Αλλά και γιατί, με την κεκτημένη ταχύτητα της καταγγελίας, οδηγηθήκαμε σε λάθη που εξαφάνιζαν το δίκιο μας».

Ο Βαρουφάκης και ο Φιντέλ Κάστρο

Οπως αναφέρει στο βιβλίο του η σχέση του Αλέξη Τσίπρα με τον Γιάνη Βαρουφάκη είχε κλονιστεί πολύ πριν φτάσει το δημοψήφισμα.  Ο Φιντέλ Κάστρο χάρηκε για το «ΟΧΙ», αλλά ο Βαρουφάκης δεν μιλιόταν το βράδυ του δημοψηφίσματος, έβλεπε ήδη την πόρτα της εξόδου. Ανάμεσα στα πολλά τηλεφωνήματα που δέχτηκε εκείνο το βράδυ της 5ης Ιουλίου ο κ. Τσίπρας ήταν και εκείνο του ηγέτη της Κουβανικής Επανάστασης Φιντέλ Κάστρο ο οποίος σύμφωνα με τα όσα γράφει στο βιβλίο του ο κ. Τσίπρας, «εξέφραζε τη χαρά του για τη μεγάλη μας αυτή επιτυχία».«Εξαίρεση στο κλίμα της χαράς ήταν εκείνο το βράδυ ο Βαρουφάκης. κυριολεκτικά δεν μιλιόταν, προφανώς επειδή διαισθανόταν αυτό που ερχόταν. Είχε φτάσει με τη σύζυγό του Δανάη στο Μαξίμου, αφού εν τω μεταξύ είχε προλάβει να διαπράξει το τελευταίο του ατόπημα. είχε σπεύσει να κάνει δηλώσεις από το Υπουργείο του πριν από το δικό μου διάγγελμα… Ήταν μια προσωπική πρόκληση, αλλά και μια θεσμική απρέπεια.

Και επιπλέον , οι δηλώσεις του ήταν εμπρηστικές, υποδαυλίζοντας τους φόβους πως πάμε για έξοδο από το ευρώ και όχι για συμφωνία».«Όταν ήρθε λοιπόν στο Μαξίμου, του είπα «Γιάνη, έκλεισε ένας κύκλος, πετύχαμε μια πολύ σημαντική νίκη και τώρα πρέπει να πάμε να πετύχουμε και μια συμφωνία η οποία θα είναι βιώσιμη. Έπαιξες έναν καθοριστικό ρόλο, αλλά ο ρόλος αυτός έχει τελειώσει. Δεν είσαι το πρόσωπο πάνω στο οποίο μπορεί να στηριχθεί μια στρατηγική συμφωνίας και πρέπει να κάνω ανασχηματισμό. Και σου προτείνω να πάρεις άλλο Υπουργείο».Και κάπως έτσι ο «χολωμένος», όπως παρατηρεί ο συγγραφέας, Βαρουφάκης επέμεινε ότι δεν μπορούσε να υπάρξει συμφωνία τελείωσε τη σχέση του με την κυβέρνηση, πέρασε απέναντι στον Αλέξη Τσίπρα ο οποίος στη θέση του τοποθέτησε Υπουργό Οικονομικών τον Ευκλείδη Τσακαλώτο.Το ενδιαφέρον στοιχείο που αποκαλύπτει ο κ. Τσίπρας είναι ότι, στην απάντησή του μέχρι εκείνη τη στιγμή υπουργός οικονομικών που είχε αναστατώσει τις Βρυξέλλες με το στιλ της διαπραγμάτευσής πατώντας πάνω στη περίφημη θεωρία των παιγνίων, ο κ. Βαρουφάκης δεν πίστευε από την αρχή ότι μπορούσε να επιτευχθεί συμφωνία.«Μου είπε» αφηγείται ο κ. Τσίπρας «ότι κατά τη άποψή του δεν θα μπορούσε να υπάρξει συμφωνία. Από την αρχή, είπε, είχε αυτή την εκτίμηση…».

Στο Συμβούλιο των Πολιτικών αρχηγών, όπως θυμίζει ο κ. Τσίπρας η σύσκεψη διακόπηκε δυο φορές για να γίνουν δυο υψηλής σημασίας τηλεφωνήματα. Το ένα ήταν από τον Γάλλο πρόεδρο Φρανσουά Ολάντ προς τον τότε πρόεδρο της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλο και το άλλο από τον Βλαντίμιρ Πούτιν προς τον Αλέξη Τσίπρα. Την επικοινωνία με τον Έλληνα πρωθυπουργό την είχε ζητήσει ο ίδιος ο Ρώσος Πρόεδρος και ήταν και εκείνος σύμφωνα με τον κ. Τσίπρα που άνοιξε τη συζήτηση.Ο κ. Πούτιν δεν έκρυψε την ευχαρίστησή του για το αποτέλεσμα του Δημοψηφίσματος με τον κ. Τσίπρα να γράφει σήμερα στο βιβλίο ότι «άρχισε με τα συγχαρητήρια. Μου είπε πως αυτό που είχαμε πράξει την προηγούμενη μέρα θα γραφόταν στην ιστορία με χρυσά γράμματα, ότι η νίκη μας αυτή ήταν ανάλογη της Αντίστασης στο ναζισμό. Ότι είχαμε πετύχει μια μεγάλη ιστορική νίκη, αποδεικνύοντας πως όποιος μάχεται μπορεί να πετύχει σπουδαία πράγματα».Ο κ. Τσίπρας ζητά μάλιστα και την άποψη του κ. Πούτιν τότε για το πως θα προχωρούσε στο εξής.Αλ. Τσίπρας: «Ευχαριστώ πολύ για τα καλά σου λόγια, έχεις να μου πεις κάτι άλλο σε σχέση με την επόμενη ημέρα; Κάποια συμβουλή; Τι πιστεύεις ότι πρέπει να κάνω;».Β. Πούτιν: «Εσύ θα αποφασίσεις τι πρέπει να κάνεις, αλλά πιστεύω ότι μια βιώσιμη συμφωνία θα είναι καλή για όλους».Την αισιοδοξία του Πούτιν βέβαια δεν την είχαν οι άλλοι Ευρωπαίοι ηγέτες και η ανησυχία του τότε Γάλλου Προέδρου Φρανσουά Ολάντ φάνηκε στην επικοινωνία που είχε με τον Αλέξη Τσίπρα όπως εξιστορεί ο πρώην πρωθυπουργός στο βιβλίο του.«Ο Ολάντ ακουγόταν εμφανώς προβληματισμένος. Μου είπε πως αρκετές χώρες, ανοιχτά πλέον, ήθελαν την Ελλάδα εκτός Ευρωζώνης…» ενώ ακόμη πιο αποκαλυπτικός για τις πιέσεις που ασκούνταν στην Ευρώπη υπερ ενός Grexit φάνηκε στη συνομιλία του κ. Τσίπρα με την Άνγκελα Μέρκελ όταν επέστρεψε από το Προεδρικό Μέγαρο στο Μέγαρο Μαξίμου.Αλ. Τσίπρας: «Είμαστε όλοι έκπληκτοι από το αποτέλεσμα Άνγκελα»

Α. Μέρκελ: «Ήμουν σίγουρη ότι θα κέρδιζες. Ως πολιτικός ηγέτης που ξέρει τι κάνει, όφειλες να κερδίσεις».Αλλά στο πλάνο υπήρχε ακόμη και ο τότε Γερμανός Υπουργός Οικονομικών Σόιμπλε, ο οπαδός από το 2012 της εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ.

«Η στρατηγική ενός οργανωμένου Grexit είχε ήδη τεθεί σε κίνηση, με πολιτικό αρχιτέκτονα τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε» γράφει με ο κ. Τσίπρας στο κεφάλαιο που ονομάζει «Βάστα, Σόιμπλε!» για να περιγράψει πως οι πιέσεις που ασκούσε για το περίφημο «time out» της Ελλάδας από την ευρωζώνη είχε αθέατους υποστηρικτές και εντός της χώρας.

Ο Γιάνης Βαρουφάκης από τον Απρίλιο, γράφει ο κ. Τσίπρας, ακολουθούσε τη δική του στρατηγική και τα χρήματα τελείωναν.

Για να κατευνάσει τις ανησυχίες του ΔΝΤ που επίσημα πλέον προετοιμαζόταν για Grexit στέλνει τον υπουργό οικονομικών στη Νέα Υόρκη για μια συνάντηση με την επικεφαλής του Ταμείου Κριστίν Λαγκάρντ. «Η συνάντηση με βέβαια με τη Λαγκάρντ δεν απέδωσε τα αναμενόμενα. Όχι μόνο δεν μαλάκωσε, αλλά έγινε πιο άκαμπτη. Παρ’ όλα αυτά, ο Βαρουφάκης, που χαρακτηριζόταν από ένα παράξενο μείγμα ευφυΐας και αφέλειας, με πήρε τηλέφωνο από την Αμερική γεμάτος ενθουσιασμό, αμέσως μετά τη συζήτηση μαζί της, για να μου πει ότι είχαν τελειώσει τα βάσανά μας: «Πρόεδρε, μην ανησυχείς καθόλου, η συνάντησή με την Κριστίν πήγε τέλεια» του είπε ο κ. Βαρουφάκης και του ανακοίνωσε ότι επιστρέφει στην Αθήνα.

Καθισμένος στην αίθουσα συσκέψεων του Μεγάρου Μαξίμου με ένα αναψυκτικό ο κ. Βαρουφάκης περίμενε δυο μέρες μετά τον κ. Τσίπρα για να του πει τα καλά… νέα.

Γ. Βαρουφάκης: «Λύσαμε τα θέματά μας. Είμαι απολύτως αισιόδοξος. Συνάντησα την Κριστίν, η οποία συμφωνεί σε όλα μαζί μου».

Α. Τσίπρας: «Σε τι είναι σύμφωνη; Τι είπατε;»

Γ. Βαρουφάκης: «Συμφωνεί σε όλα μαζί μου. Δεν θα κάνουμε πρόγραμμα με την Τρόικα, θα καταθέσει η ελληνική Κυβέρνηση τις δικές της προτάσεις. Θα συμφωνήσει με το ΔΝΤ και αυτές τις προτάσεις θα υλοποιήσουμε. Δεν υπάρχει κανένα ζήτημα»

Α. Τσίπρας: «Και τα λεφτά ποιος θα μας τα δώσει, αφού δεν έχουμε πρόγραμμα;»

Α. Τσίπρας; «Τα λεφτά, Γιάνη, για τις υποχρεώσεις της χώρας, ποιος θα μας τα δώσει; Η Κριστίν ή οι Ευρωπαίοι;»

Γ. Βαρουφάκης: «Οι Ευρωπαίοι».

Α. Τσίπρας: «Α, ωραία, έτσι συμφωνώ κι εγώ. Άμα είναι να τα δώσει άλλος τα λεφτά, συμφωνώ κι εγώ μαζί σου, τζάμπα είναι».

Μετά από αυτόν αποκαλυπτικό διάλογο ο κ. Τσίπρας συμπληρώνει στην αφήγησή του κατάλαβε «ότι η κατάσταση είναι Game Over». Και τότε του λέει: «Δεν θέλω να σε απογοητεύσω αλλά τα λεφτά τα βάζει ο Σόιμπλε. Και όποιος βάζει τα λεφτά θέτει και τους όρους του».

«Ιθάκη»: Τα «κουπόνια» του Βαρουφάκη

Τα εναλλακτικά οικονομικά σχέδια που αναπτύσσονταν και κυκλοφορούσαν στους κόλπους της κυβέρνησης της «πρώτης φοράς Αριστεράς» στη διάρκεια του πρώτου εξαμήνου του 2015, σε περίπτωση που η διαπραγμάτευση «ναυαγούσε», παραθέτει και σχολιάζει στην «Ιθάκη» που κυκλοφορεί σήμερα από τις εκδόσεις Gutenberg ο Αλέξης Τσίπρας, κάνοντας ειδική μνεία στα περίφημα IOU του Γιάνη Βαρουφάκη, αλλά και στις σκέψεις άλλων υπουργών, όπως του Παναγιώτη Λαφαζάνη, για επιστροφή σε εθνικό νόμισμα.

Ειδικά, για το σχέδιο του Γιάνη Βαρουφάκη, ο Αλέξης Τσίπρας σημειώνει πως ο τότε υπουργός Οικονομικών ήθελε πρώτα από όλα το κούρεμα του χρέους που διακρατούσε η ΕΚΤ. «Αν η ΕΚΤ δεν συμφωνούσε, που δεν επρόκειτο να συμφωνήσει, το σχέδιό του προέβλεπε, ως δεύτερο βήμα, τη μονομερή ανταλλαγή των ομολόγων που διακρατούσε η ΕΚΤ με νέα ομόλογα μηδενικού επιτοκίου, που δεν λήγουν ποτέ, τα λεγόμενα perpetual bonds. Θα προχωρούσαμε δηλαδή σε μονομερές κούρεμα. Και το τρίτο βήμα θα ήταν η έκδοση των λεγόμενων IOU (IOweYou). Η έκδοση, δηλαδή,παράλληλου νομίσματος, για να αντιμετωπιστεί το έλλειμμα της ρευστότητας. Ενός νομίσματος που πριν ακόμη εκδοθεί θα είχε υποτιμηθεί δραματικά έναντι του ευρώ», περιγράφει.

Σύμφωνα με τον κ. Τσίπρα, ο ίδιος είχε καταστήσει σαφές στον Βαρουφάκη πως η δική του στρατηγική δεν περιελάμβανε την έξοδο από το ευρώ, με τον τότε υπουργό Οικονομικών να απαντά ότι «δεν θα φύγουμε από το ευρώ, θα εκδώσουμε παράλληλο νόμισμα», και ότι έτσι, σύντομα, οι εταίροι θα αναγκάζονταν να υποχωρήσουν.

Ο Βαρουφάκης ανέλυσε το πλάνο του. Σύμφωνα με αυτό, θα τυπώναμε, έλεγε, κάποια κουπόνια και, αντί να δώσουμε χρήματα στους συνταξιούχους και στους μισθωτούς, θα δίναμε κουπόνια και με αυτά θα μπορούσαν να αγοράσουν αγαθά και υπηρεσίες.

«Οταν το άκουσα, δεν ήξερα αν έπρεπε να κλάψω ή να γελάσω», γράφει ο Τσίπρας και συνεχίζει: «Αντέδρασα: “Καλά, είσαι με τα καλά σου; Πώς θα δίνουμε κουπόνια αντί για συντάξεις; Δεν θα σταθούμε ούτε μια μέρα. Ποιος συνταξιούχος θα δεχθεί να πάρει κουπόνια αντί για συντάξεις;”. Μετά άρχισε να μου λέει ότι υπήρχε και η εναλλακτική να μην τυπώσουμε κουπόνια, αλλά να τα κάνουμε όλα ηλεκτρονικά με το κινητό. Να συναλλάσσονται οι συνταξιούχοι με το κινητό, το 2015! Με την προχειρότητα αυτή τελείωσε για μένα η συζήτηση».

Σύμφωνα με τον Τσίπρα, τα IOU που πρότεινε ο Βαρουφάκης ήταν στην ουσία ένα παράλληλο νόμισμα πληρωμής, μια μορφή εσωτερικού, εναλλακτικού νομίσματος που «θα μπορούσε, υποτίθεται, να χρησιμοποιηθεί προσωρινά μόνο μέσα στην Ελλάδα, χωρίς να αποχωρήσει η χώρα από το ευρώ», όπως γράφει ο πρώην πρωθυπουργός. Ομως, σύμφωνα με τον πρώην πρωθυπουργό, ήταν προφανές πως η κυκλοφορία τους «θα γεννούσε αναμφισβήτητα αστάθεια και φυγή κεφαλαίων, γεγονός που θα είχε ως συνέπεια μια ντε φάκτο έξοδο από το ευρώ».

Ο Λαφαζάνης, η δραχμή και η Τράπεζα της Ελλάδος

Σε άλλο σημείο της «Ιθάκης», ο Αλέξης Τσίπρας αφηγείται τις προτάσεις που αναπτύχθηκαν στο κυβερνητικό συμβούλιο όταν ο ίδιος ανακοίνωσε την πρόθεσή του η χώρα να οδηγηθεί στο δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου 2015. Κάνει, συγκεκριμένα, ειδική μνεία στα όσα είπε ο τότε υπουργός Παραγωγικής Ανασυγκρότησης και Ενέργειας Παναγιώτης Λαφαζάνης, ο οποίος μίλησε για «κατάσταση πολέμου» αλλά και για την ανάγκη προετοιμασίας «από Δευτέρα κιόλας» για τη μετάβαση σε εθνικό νόμισμα. Πρότεινε, μάλιστα, η κυβέρνηση να πάρει άμεσα τον έλεγχο της Τραπέζης της Ελλάδος.

Ο Τσίπρας διακόπτει τον Λαφαζάνη και ζητά διευκρινίσεις, χωρίς «καμία διάθεση για θεωρητικολογίες», όπως γράφει. «Ο Λαφαζάνης βρισκόταν σταθερά σε άλλο μήκος κύματος: “Τώρα τα λέω πρόχειρα, θέλει μια προετοιμασία, ούτε ήξερα ότι θα γίνει αυτή η πρόταση”, επέμενε. Για μερικούς συντρόφους μου είχα πάντα την απορία αν αντιλαμβάνονταν έστω και στοιχειωδώς την πραγματικότητα. Ο Λαφαζάνης ήταν ένας από αυτούς», αφηγείται ο Τσίπρας.

Τσίπρας: «Τελείωσε. Αυτή τη στιγμή είμαστε στη δραχμή, παιδιά» – Το ρεμπέτικο που σφύριζε κατά τη διάρκεια της διαπραγμάτευσης

Στα κεφάλαια που αφορούν την περίοδο της διαπραγμάτευσης με τους δανειστές της Ελλάδας, μετά το «Όχι» των Ελλήνων στο δημοψήφισμα του 2015 ο Αλέξης Τσίπρας αναφέρει:

«Έφτασα στη Σύνοδο Κορυφής έχοντας αντιφατικά συναισθήματα. Ναι μεν ήμασταν οι θριαμβευτές του δημοψηφίσματος, κι αυτό ενίσχυε τη διαπραγματευτική μας θέση, αλλά από την άλλη καταλάβαινα ότι οι σκληροί θα μας περίμεναν στη γωνία, ακόμη πιο επιθετικοί. Επιπλέον, δεν μπορούσα να αγνοήσω τη θέληση της κουρασμένης ελληνικής κοινωνίας και δική μου δέσμευση πριν το δημοψήφισμα, για συμφωνία γρήγορα. Κι αυτό το σύμπλεγμα παραγόντων καθόριζε τα διαπραγματευτικά μου περιθώρια. Ακόμα πιο λεπτή και δύσκολη έκανε την κατάσταση το γεγονός ότι, μετά την πίεση που είχαμε ασκήσει, με αποκορύφωμα το δημοψήφισμα, δεν ήμουν σίγουρος για τα όρια των εταίρων.

Δεν ήμουν σίγουρος, δηλαδή, πως αν τα ξεπερνούσαν, κι εγώ τους έλεγα «δεν πάτε στον διάολο» και έφευγα, θα μπορούσα να επιστρέψω. Φοβόμουν, πραγματικά, ότι εκεί μπορεί να έπαιρνε το πάνω χέρι η ομάδα εκείνων που ήθελαν να μας τελειώσουν και να γινόταν ένα κραχ. Στις Βρυξέλλες δέχτηκα τηλεφώνημα από τον Πρόεδρο του ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα. Ήμουν στο ξενοδοχείο, λίγο πριν αναχωρήσω για τη Σύνοδο. Αφού μου έδωσε συγχαρητήρια για το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος, μου είπε: «Έχω ένα καλό και ένα κακό να σου μεταφέρω».

«Το καλό είναι ότι μετά τη νίκη σου στο δημοψήφισμα, είσαι ο κυρίαρχος των πολιτικών εξελίξεων στην Ελλάδα».

«Και το κακό;», τον ρώτησα.

«Το κακό είναι ότι έχουν συσπειρωθεί απέναντί σου δυνάμεις που θέλουν σήμερα να τορπιλίσουν τη διαπραγμάτευση τα πράγματα είναι πολύ σοβαρά. Υπάρχει ένα ισχυρό μπλοκ, που θέλει, για λόγους κυρίως πολιτικούς, να μην ολοκληρωθεί η διαπραγμάτευση σήμερα και να οδηγηθείτε στο εθνικό νόμισμα. Δεν μπορώ να σου πω λεπτομέρειες, αλλά ένα πράγμα σου ζητάω, να είσαι ψύχραιμος. Και να ξέρεις ότι εμείς θα είμαστε καθ’ όλη τη διάρκεια on board, θα παρακολουθούμε τις εξελίξεις και παρασκηνιακά θα παρέμβουμε αν χρειαστεί».

Αυτή ήταν η κίνηση του Ομπάμα. Μου έδινε δηλαδή το σήμα ότι η κυβέρνηση των ΗΠΑ ήταν μαζί μου, αλλά έπρεπε να είμαι ψύχραιμος απέναντι στις προκλήσεις, γιατί δεν είχε απεριόριστη επιρροή στις εξελίξεις. Το παρασκήνιο, το έμαθα εκ των υστέρων.

Οι Αμερικανοί και ο Σοσιαλδημοκράτης Αντικαγκελάριος Γκάμπριελ πίεζαν τη Μέρκελ προς την κατεύθυνση της παραμονής της Ελλάδας στο ευρώ. Ενώ ο Σόιμπλε, με τον Ολλανδό συντηρητικό Πρωθυπουργό Ρούτε και τους άλλους σκληρούς της Ευρωζώνης, πίεζαν προς την αντίθετη κατεύθυνση. Και η Μέρκελ βρισκόταν μπροστά σε δίλημμα. Όπως πρέπει να ομολογήσω πως σε ένα διαφορετικό δίλημμα, με την ίδια όμως βάση, βρισκόμουν κι εγώ».

Σε άλλο σημείο, ο κ. Τσίπρας γράφει: «Παρά τα ξεσπάσματα που είχα κάποιες στιγμές, παρέμεινα ψύχραιμος απέναντι στις προκλήσεις», όμως, στέκεται σε ένα σημείο που εκτροχιάστηκε η συζήτηση: «Ήταν κάπου κοντά στις 5 το πρωί. Τότε τέθηκε από τους εταίρους το ζήτημα της έδρας και της Διοίκησης του Ταμείου Αξιοποίησης της Περιουσίας του Δημοσίου, του γνωστού Υπερταμείου.

Ασφαλώς γνώριζαν, ή θα έπρεπε να γνωρίζουν, ότι δεν υπήρχε καμιά περίπτωση να δεχτώ να μεταφερθεί η περιουσία της Ελλάδας, 50 δισ. ευρώ, προς ιδιωτικοποίηση σε Ταμείο με έδρα το Λουξεμβούργο ή οπουδήποτε εκτός Ελλάδας. Και με διοίκηση ξένων. Ήταν η βαθιά προσβλητική και αποικιοκρατικού τύπου απαίτηση. Κι όμως αυτό απαιτούσαν με επιμονή.

Ήταν η στιγμή που ήρθε η έκρηξη. Στάθηκα απέναντί τους, τους είπα με φορτισμένη φωνή και χωρίς καμιά διάθεση να κρυφτώ τα «Εντάξει, μπορείτε να γυρίσετε πίσω και να πείτε πως πήρατε την απόφαση να διώξετε την Ελλάδα από την Ευρωζώνη. Αλλά να το πείτε καθαρά: ήταν δική σας η ευθύνη. Γιατί αυτό που ζητάτε δεν είναι συμφωνία· είναι εξευτελισμός. Και δεν είμαστε μια χώρα που ηττήθηκε σε πόλεμο, είμαστε μια χώρα που διαπραγματεύεται με αξιοπρέπεια. Μην το ξεχνάτε αυτό».

Στο παρασκήνιο όλης αυτής της πίεσης, της οργανωμένης θέσης που δεχόμασταν, φαινόταν καθαρά το χέρι του Σόιμπλε. Όλα, όχι μόνο απλώς συμμετείχε, είχε πρωταγωνιστικό ρόλο, έσερνε τον χορό. Ήθελε την Ελλάδα εκτός ευρώ. Ήθελε να μας σπρώξει στην έξοδο και να χρεώσει σε εμένα το γεγονός. Να παρουσιαστώ ως αυτός που δήθεν εξαπάτησε τον λαό του, κερδίζοντας με ψεύτικα το δημοψήφισμα. Ο ριζοσπαστικός αριστερός που δεν ήθελε ποτέ τη συμφωνία. Να τελειώσει εμένα μαζί με την Ελλάδα.

Δεν άντεξα άλλο. Σηκώθηκα και έφυγα χωρίς να κοιτάξω πίσω. Ανέβηκα στον επάνω όροφο, κοίταξα τους δικούς μου στα μάτια και τους είπα, απλά, κουρασμένα: «Τελείωσε».

Μπήκα στο γραφείο της ελληνικής αντιπροσωπείας. Εκεί διαμόρφωσα μια πρώτη εικόνα για το πολιτικό κλίμα στην Ελλάδα, που ήταν στη γραμμή «Μην κάθεσαι άλλο, σήκω φύγε». Στην αίθουσα ήταν ο Δραγασάκης. Καθόταν αμίλητος σε μια καρέκλα, με τους αγκώνες στηριγμένους στο τραπέζι και τα χέρια να κρατάνε το κεφάλι του.

Ήταν αποκαμωμένος και ψυχικά διαλυμένος. Του λέω «Γιάννη, θα αντέξουν οι τράπεζες;». «Δεν ξέρω», μου απάντησε. Ο Παππάς, πιο ενθουσιώδης και εύφλεκτος από χαρακτήρα είπε: «Πάμε να φύγουμε, να τους ξεφτιλίσουμε εμείς». Στη σκέψη ότι θα έπρεπε να συνθηκολογήσουμε, άρχισε να τον πιάνει πανικός: «Και πώς θα γυρίσουμε πίσω; Δεν θα έχουμε κόμμα, δεν θα έχουμε κυβέρνηση, δεν θα έχουμε λαό». Ήταν πιο πολύ δύσκολη απόφαση έτσι κι αλλιώς».

Σε άλλο σημείο αναφέρεται στο βιβλίο: «Αυτή την απόφαση δεν υπήρχε άλλος για να την πάρει, παρά μόνο εγώ. Εγώ! Ήμουν κυριολεκτικά στην κόψη του ξυραφιού. Ήξερα ότι δεν είχα δικαίωμα να ρίξω τη χώρα μου στον γκρεμό. Αλλά, ταυτόχρονα, δεν είχα δικαίωμα να υποθηκεύσω τη δημόσια περιουσία και να οδηγήσω στον εξευτελισμό τον λαό μας κι εμάς που τον εκπροσωπούσαμε αυτές τις δύσκολες ώρες. Δεν θα έκανα πίσω. Είχα πάρει την απόφαση να φύγω, αν δεν έκαναν πίσω στην ταπεινωτική τους απαίτηση.

Ξανακατεβαίνω κάτω. Αρχίζουν και μαζεύονται όλοι και όταν ξαναρχίζει η συνεδρίαση παίρνω τον λόγο: «Είμαστε όλοι πολύ κουρασμένοι. Έχετε άλλη πρόταση ή να φύγουμε;» Αυτοί ξανά τα ίδια. «Αυτό είναι ντροπή», τους λέω, «δεν έχει κανένα νόημα να το συνεχίσουμε» – και φεύγω ξανά. «Σταματάει εδώ. Γεια σας»!

Για δεύτερη φορά έφυγα από την αίθουσα. Μάλιστα, τότε σηκώθηκαν και μάζεψαν τα πράγματά τους να φύγουν και κάποιοι άλλοι αρχηγοί, θεωρώντας ότι ναυάγησε οριστικά η διαπραγμάτευση.

Όπως κατευθυνόμουν για το γραφείο μας, περπατώντας στον διάδρομο, αισθάνθηκα να με ακολουθεί κάποιος τρέχοντας. Ήταν ένας εύσωμος Γάλλος αστυνομικός, που ερχόταν ασθμαίνοντας προκειμένου να με σταματήσει και από πίσω του ακολουθούσε ο Ολάντ.

Μπήκαμε μαζί στο γραφείο της ελληνικής αποστολής. Καθίσαμε αποκαμωμένοι στον μικρό καναπέ, ο ένας στη μία άκρη και ο άλλος στην άλλη, και άρχισε να μου λέει: «Όχι, Αλέξη, δεν πρέπει να το κάνουμε αυτό. Πρέπει να μείνουμε να ανατρέψουμε αυτή την απόφαση».

Είχε πραγματικά μεγάλη αγωνία και ήταν οργισμένος από τον τρόπο που συμπεριφερόταν στην Ελλάδα ο Σόιμπλε.

Μετά τον Ολάντ, ήρθε στο γραφείο μας ο Τουσκ, για να μου πει πως θα έπαιρνε άμεσα πρωτοβουλία να γεφυρώσει τις διαφορές και να καταλήξουμε σε συμφωνία. «Δεν πρόκειται να φύγουμε, αν δεν κλείσουμε τη συμφωνία», μου είπε.

Ποιος ήταν εκείνη την ώρα οι διαφορές μας; Εγώ, για να υπάρξει διέξοδος, αποδέχτηκα τη δημιουργία ενός Ταμείου για τη δέσμευση και αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας, αλλά ήθελα να είναι ένα Ελληνικό Sovereign Wealth Fund, δηλαδή ήθελα να έχει αναπτυξιακό σκοπό το Ταμείο. Ένα Ταμείο που θα αξιοποιούσε την περιουσία με μακροπρόθεσμη στρατηγική, και όχι απλώς να την εκποιούσε. Αντιπρότεινα, λοιπόν, να έχει έδρα την Αθήνα και να διοικείται από Έλληνες. Αυτοί ήθελαν ένα Ταμείο ιδιωτικοποιήσεων, που θα είχε έδρα το Λουξεμβούργο, θα διοικούνταν από ξένους και τα έσοδα θα πήγαιναν αποκλειστικά στην αποπληρωμή του χρέους. Αυτό ήταν το πεδίο της διαφωνίας.

Κερδίσαμε έδαφος βήμα βήμα, μέσα από λεκτικούς διαξιφισμούς και ενστάσεις. Αρχικά έκαναν κάποια βήματα πίσω, την πρώτη τη φορά που επέστρεψα στην αίθουσα. Είπαν ότι δέχονταν να είναι το Υπερταμείο κατά 25% Sovereign Fund και κατά 75% για την αποπληρωμή του χρέους. Αποδέχονταν επίσης να έχει έδρα την Ελλάδα, αλλά ήθελαν ξένους να το διοικούν. Και εκεί η ένταση κορυφώθηκε εκ νέου και εγκατέλειψα την αίθουσα για δεύτερη φορά. Τότε ο Τουσκ πρότεινε το 50-50: 50% των εσόδων θα πήγαιναν στο χρέος και 50% θα ήταν Sovereign Fund. Πρότεινε, επίσης, η έδρα του Ταμείου να είναι στην Ελλάδα και να διοικείται κατά πλειοψηφία από Έλληνες. Και εκεί βρέθηκε η χρυσή τομή.

Όταν τελείωσαν οι διαπραγματεύσεις και καταφέραμε να φτάσουμε σε συμφωνία, ήρθε η Μέρκελ στο γραφείο της ελληνικής αντιπροσωπείας, αποκαμωμένη και χλωμή από την κούραση, και μου είπε: «Αλέξη, έχω κάνει στη ζωή μου χιλιάδες ώρες διαπραγματεύσεων. Έχω βρεθεί σε διαπραγμάτευση για την Ουκρανία, έξω να έχει βομβαρδισμούς, διαπραγματεύσεις με τον Πούτιν, αυτό το πράγμα όμως δεν το έχω ξαναζήσει».

Ακόμη, σημειώνεται: Είχε πλέον ξημερώσει. Ήταν Δευτέρα 13 Ιουλίου. Όταν συμφωνήσαμε, ανέβηκα στο γραφείο της ελληνικής αποστολής. Εκεί βρίσκονταν ο Δραγασάκης, ο Κοτζιάς, ο Παππάς, ο Τσακαλώτος, ο Καλπαδάκης και ο Χουλιαράκης. Εγώ, τελείως αποκαμωμένος από την κούραση, ξάπλωσα στον καναπέ και τους είπα: «Τελειώσαμε!». Δεν ήταν σαφές, ούτε καν σε μένα, αν εννοούσα τη συνεδρίαση ή αναφερόμουν σε εμάς.

Όλοι ήταν άυπνοι, αμίλητοι και προβληματισμένοι. Ο Δραγασάκης, που είχε ίσως καλύτερη εικόνα για τις αντοχές των τραπεζών, έμοιαζε προβληματισμένος, αλλά και ιδιαίτερα ανακουφισμένος. Ο Κοτζιάς ήταν από τους λίγους που είχε θετική ψυχολογία: «Δώσαμε έναν ηρωικό αγώνα, κάναμε μια ηρωική διαπραγμάτευση και πετύχαμε πολλά για την πατρίδα. Να, καθίστε να απαριθμήσουμε τα θετικά της συμφωνίας».

Εκείνη τη στιγμή, εγώ ήμουν κατάκοπος, σχεδόν διαλυμένος. Δεν ήταν μόνο οι δεκαεπτά ώρες της διαπραγμάτευσης, το ξενύχτι, οι σκληρές αντιπαραθέσεις, που συχνά δοκίμαζαν τα όριά μου, την ψυχραιμία μου. Αισθανόμουν σαν τον μαραθωνοδρόμο, που φτάνει στον τερματισμό, διανύοντας τα τελευταία μέτρα όχι με τις δυνάμεις των ποδιών του, αλλά με αυτές της ψυχής του. Και κάθε φορά που πήγαινα να τερματίσω, μετακινούσαν προς τα πίσω τη γραμμή του τερματισμού και υποχρεωνόμουν να βρω νέες ψυχικές δυνάμεις για να αντέξω.

Τελικά, πιστεύω πως ούτε εγώ ούτε κανείς θα είχε αντέξει, αν δεν είχαμε την αίσθηση ότι η μάχη μας ήταν δίκαιη για την πατρίδα και δεν είχαμε τη στήριξη του λαού».

Το ρεμπέτικο του Τσιτσάνη

Σε άλλο σημείο αναφέρεται στο ρεμπέτικο που σφύριζε κατά τη διάρκεια της διαπραγμάρτευσης: «Αισθανόμουν σαν μελλοθάνατος, που δεν ήξερε πότε θα εκτελεστεί η ποινή του. Λένε συχνά πως οι άνθρωποι αντιδρούν παράξενα όταν βρίσκονται κάτω από πίεση. Άλλοι φωνάζουν, άλλοι θρηνούν, άλλοι κλείνονται στον εαυτό τους. Εγώ, πάλι, έχω τη συνήθεια να σφυρίζω. Κάτι σαν μηχανισμός άμυνας, υποθέτω. Θυμάμαι τότε, με όλη την ένταση, την αγωνία, την κούραση, μου είχε κολλήσει ένας σκοπός που σφύριζα συνέχεια. Όχι κάτι ΕΑΜίτικο ή επαναστατικό, τύπου «Bella Ciao», αλλά ένα παλιό ρεμπέτικο του Τσιτσάνη: «Η καρδιά σου θα γίνει χρυσή». Το είχε τραγουδήσει η Μαρίκα Νίνου, με τη φωνή της να γλυκαίνει τη μελαγχολία και να την κάνει σχεδόν παρηγορητική.

Δεν ξέρω γιατί κόλλησα με αυτό. Σφύριζα και σιγοτραγουδούσα την πρώτη στροφή που τη θυμόμουν:

Το δρόμο τον κακό που πήρες θα σ’ τον κόψω
και την καρδιά σου τη σκληρή
θα την κάνω ν’ αλλάξει το χρώμα
κι από μαύρη να γίνει χρυσή.

Σφύριζα τον σκοπό καθώς περπατούσα σε αυτούς τους ατελείωτους διαδρόμους του κεντρικού κτιρίου της Κομισιόν, του ”Μπερλεμόντ”, όπως το λένε όλοι εκεί, ή το σιγοτραγουδούσα από μέσα μου στις ατελείωτες και βασανιστικές συνεδριάσεις μιας διαπραγμάτευσης που φαινόταν αδιέξοδη.

Ήταν τρόπος να αναπνεύσω μέσα στην ασφυξία. Και, ίσως, λειτουργούσε μέσα μου ως μια μικρή, διακριτική πρόκληση. Μια μικρή απρόβλεπτη σκανδαλιά. Να δείξω, χωρίς λόγια, χωρίς εντάσεις, πως δεν με τρόμαζαν. Όσο δεινοί κι αν ήταν στο θέατρο του εκβιασμού, εγώ δεν είχα σκοπό να παίξω τον ρόλο που μου είχαν προδιαγράψει. Σκέφτομαι εκ των υστέρων ότι εκείνες τις στιγμές, το σφύριγμα δεν ήταν απλώς μια αυθόρμητη αντίδραση ήταν μια πολύ προσωπική και εσωτερική μορφή αντίστασης. Ένα στοιχείο της ταυτότητάς μου.

Μια υπενθύμιση, πρώτα σε μένα και ύστερα σε όλους, ότι δεν θα αφήναμε να μας καταπιεί ο φόβος. Ήθελα να γεννηθεί μέσα τους η αμφιβολία: ”Μα αυτός… σφυρίζει; Χαμογελά; Δεν είναι σοβαρός; Δεν αντιλαμβάνεται την κατάσταση;”

Αλέξης Τσίπρας: Φταίνε όλοι οι άλλοι

● Για τους Κώστα Καραμανλή – Γιώργο Παπανδρέου: «Η Κυβέρνηση Καραμανλή λειτούργησε σαν να μην υπάρχει αύριο. Διόγκωσε το έλλειμμα σε τέτοιο βαθμό, ώστε να αρχίσουν οι αγορές να μυρίζονται αίμα. Και η Κυβέρνηση Παπανδρέου, που τη διαδέχτηκε, λειτούργησε με απόλυτη άγνοια κινδύνου».

● Για την Ανγκελα Μέρκελ: Οσον αφορά την πρ. καγκελάριο, ο τότε ομόλογός της -εκτός, φυσικά, από τον ρόλο που εκείνη έπαιξε το 1ο εξάμηνο του 2015- παραθέτει και ένα χαρακτηριστικό διάλογο: «Με πήρε διακριτικά στην άκρη, σε πιο προσωπικό τόνο, και μου είπε: “Αλέξη, θέλω να σου δώσω το προσωπικό μου τηλέφωνο. Κι αν βρεθείς σε οποιαδήποτε δυσκολία κάποια στιγμή, ό,τι ώρα κι αν είναι, μη διστάσεις να με καλέσεις. Θέλω να σε βοηθήσω”». Κι εκείνος της απάντησε: «Σ’ ευχαριστώ, Ανγκελα. Το εκτιμώ πολύ σοβαρά. Οποτε χρειαστεί θα σε καλέσω».

● Για τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη: «Αγνωστο γιατί, μου έδειχνε ιδιαίτερη συμπάθεια. Εχω την υποψία πως αυτή η συμπάθεια πήγαζε και από το γεγονός πως “ταλαιπωρούσα” τον Αντώνη Σαμαρά».

● Για τον Νίκο Βούτση: «Ο Βούτσης διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο και στη δική μου εμπλοκή με τον Συνασπισμό. Λίγο πριν τις εκλογές του 1996, με προσέγγισε προτρέποντάς με να ηγηθώ της προσπάθειας συγκρότησης της Οργάνωσης Σπουδάζουσας».

● Για τον Νίκο Κοτζιά: «Στυλοβάτης αυτής της πολιτικής (σ.σ. που ακολούθησε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ στα εξωτερικά θέματα) υπήρξε ο Νίκος Κοτζιάς, ένας άνθρωπος του οποίου τις γνώσεις και τη στρατηγική διορατικότητα πάντοτε εκτιμούσα. Με τον Νίκο συζητούσαμε πολύ καιρό πριν βρεθούμε στην Κυβέρνηση για θέματα της εξωτερικής πολιτικής».

● Για τον Προκόπη Παυλόπουλο: αναφερόμενος στα γεγονότα του Δεκέμβρη του 2008, ο συγγραφέας αποκαλύπτει: «Εκείνες τις ώρες ήταν σε διαρκή επικοινωνία μαζί μου με ειλικρινή διάθεση να αποφευχθούν τα χειρότερα, δηλαδή να μην κλιμακωθεί η βία προς εντελώς ανεξέλεγκτες μορφές, που θα οδηγούσαν σε περισσότερα θύματα και καταστροφές. Τότε άρχισε να διαμορφώνεται ανάμεσά μας μια σχέση ειλικρίνειας, αμοιβαίας εκτίμησης και ουσιαστικής επικοινωνίας -μια σχέση που, με τον καιρό, έμελλε να παίξει καθοριστικό ρόλο στην απόφασή μου να τον προτείνω για τη θέση του Προέδρου της Δημοκρατίας».

● Για τον Γιάνη Βαρουφάκη: ο νυν γραμματέας του ΜέΡΑ25 είναι το πρόσωπο που έχει τις περισσότερες αναφορές στο βιβλίο του Αλέξη Τσίπρα. Μεταξύ αυτών και αυτή: «Σταδιακά, όμως, μετά τον δημόσιο καβγά του με τον Ντάισελμπλουμ, είχε αρχίσει να έχει στην πράξη μια τελείως διαφορετική στάση. Εκείνη την περίοδο, βεβαίως, ζούσε τον μύθο του, και όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά παντού. Ηταν το πρόσωπο της διαπραγμάτευσης. Ο άνθρωπος που συγκέντρωνε τα φώτα της δημοσιότητας, που φιλοξενούνταν στα εξώφυλλα κοσμοπολίτικων περιοδικών. Ηταν φανερό σε όποιον τον ήξερε πως επιζητούσε με θέρμη την αίγλη της αναγνωρισιμότητας. Ηταν ένας οικονομολόγος που είχε γίνει είδωλο και έδινε την αίσθηση πως περισσότερο απολάμβανε τον νέο ρόλο του παρά βίωνε πιεστικά και με συνείδηση την κρισιμότητα της κατάστασης, το μέγεθος της ευθύνης».

● Για τη Ζωή Κωνσταντοπούλου: «Δυστυχώς, η πολιτική και η Αριστερά μαγνητίζουν τους νάρκισσους, όπως το φως τα έντομα», γράφει ο Αλέξης Τσίπρας σε ένα σημείο του βιβλίου που αφορά την επικεφαλής της Πλεύσης Ελευθερίας (το σχόλιο μπορεί να αφορά και άλλους πάντως).

● Για τον Στέφανο Κασσελάκη: αναφορικά με τον νυν πρόεδρο του Κινήματος Δημοκρατίας ο πρ. πρωθυπουργός σημειώνει ότι τον είχε προτείνει ο Παύλος Πολάκης «ως μια καλή περίπτωση υποψηφίου από την ομογένεια για το ψηφοδέλτιο Επικρατείας». Στη συνέχεια ο Αλέξης Τσίπρας προσπάθησε να τον αποτρέψει από το να διεκδικήσει την ηγεσία του κόμματος. Χαρακτηριστική η πιο κάτω αφήγηση: «Η εικόνα στην αρχή (σ.σ. όταν εξελέγη πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ ο Στ. Κασσελάκης) ήταν λίγο κωμικοτραγική. Ηταν σαν να ζούμε κάποιο ριμέικ της γνωστής ιταλικής κωμωδίας “Viva la liberta”, του Ρομπέρτο Αντο, όπου ο ηγέτης του Κεντροαριστερού Κόμματος της Ιταλίας, που υποδύεται ο Τόνι Σερβίλο, αντιμετωπίζει κρίση κατάθλιψης και εξαφανίζεται μυστηριωδώς. Τα πράγματα παίρνουν απρόσμενη τροπή, όταν ο βοηθός του ανακαλύπτει τον δίδυμο αδελφό του και, στην απελπισία του, τον παρουσιάζει ως τον κανονικό αρχηγό του κόμματος. Ο οποίος όμως είναι παντελώς άσχετος με το κόμμα και την πολιτική και εκεί αρχίζουν μια σειρά από ευτράπελα. Κάπως έτσι και η βάση του ΣΥΡΙΖΑ, στην απελπισία της, εξέλεξε τον Στέφανο».

● Για τον Ευκλείδη Τσακαλώτο (μέσω… Μέρκελ): «Σε εκείνη την πρώτη τους γνωριμία, η Μέρκελ δεν έδειξε να τον υποδέχεται θετικά […] Στη συνέχεια, πάντως, εκτίμησε τη συμβολή του στη διαχείριση των διαπραγματεύσεων. Πολύ καιρό αργότερα, τη θυμάμαι να μου λέει: “Τελικά, είχα πολύ άδικο για τον Τσακαλώτο, στάθηκε πολύ καλά, ενώ στην πρώτη συνάντηση είπα ‘Τι είναι τούτος που μας έφερε ο Τσίπρας;’”».

● Για τον Νίκο Παππά: «Ο Παππάς ήταν ενθουσιώδης υποστηρικτής της πρότασης για δημοψήφισμα και σε τόνο μαχητικό, στο δικό του γνωστό ύφος, είπε “Να τους κοπεί ο βήχας” και άλλα τέτοια παρόμοια. Στην ουσία όμως ήταν στη γραμμή της δικής μου τοποθέτησης πως δεν έπρεπε με κανέναν τρόπο να μετατραπεί η συζήτηση σε αντιπαράθεση για το νόμισμα».

● Για τον Παύλο Πολάκη: «Αργότερα, βέβαια, συνειδητοποίησα ότι δεν ήταν πάντα αιτία της στάσης του το θυμικό, καθώς σε κάποιες περιπτώσεις αποδείχτηκε εξαιρετικά ικανός να το συγκρατεί. Ο ίδιος άνθρωπος, που έδειχνε τότε τέτοια συμπεριφορά σε ένα νομοσχέδιο αξιακό για μας (σ.σ. για την επέκταση του συμφώνου συμβίωσης στα ομόφυλα ζευγάρια), λίγα χρόνια αργότερα θα πρωτοστατούσε στην υποστήριξη της υποψηφιότητας Κασσελάκη για την προεδρία του ΣΥΡΙΖΑ».

● Για την Εφη Αχτσιόγλου: σε σχέση με την νυν βουλεύτρια της Νέας Αριστεράς, ο πρ. πρωθυπουργός αναφέρεται με κάθε λεπτομέρεια στη συνάντηση που είχε μαζί της, προκειμένου να της προτείνει να τεθεί επικεφαλής της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ το 2023: «Ηταν ιδιαίτερα επιφυλακτική, στα όρια της άρνησης. Τα επιχειρήματά της, ομολογώ, δεν μου φάνηκαν καθόλου πειστικά […] Εντέλει, όπως φάνηκε και στη συνέχεια, η Εφη αρνήθηκε γιατί πίστευε πως μόνη της, παίρνοντας αποστάσεις από μένα, θα μπορούσε να υπερβεί τα προβλήματα εντός του ΣΥΡΙΖΑ και να πείσει τα μέλη του παρουσιάζοντας μια φρέσκια υποψηφιότητα, χωρίς να δίνει την εντύπωση πως ήταν υπό την κηδεμονία μου. Αποδείχτηκε ότι υποτίμησε την κατάσταση και τη σημασία της δικής μου στήριξης».

● Για τον Αλέξη Χαρίτση: σε αντίστοιχο κλίμα (αλλά και με αντίστοιχα αποτελέσματα) έγινε, σε μεταγενέστερο χρόνο, το ραντεβού με τον σημερινό πρόεδρο της Νέας Αριστεράς: «Στο άκουσμα της απόφασής μου να φύγω και ακόμα περισσότερο στην πρότασή μου να θέσει υποψηφιότητα, σκοτείνιασε. Μου είπε, τελικά, ότι δεν αισθάνεται έτοιμος να αναλάβει ένα τόσο μεγάλο βάρος. Και μου ζήτησε να μην παραιτηθώ».

● Για τον Πάνο Σκουρλέτη: «Ο Σκουρλέτης είχε από καιρό επικρίνει τις επιλογές του οικονομικού επιτελείου και τους συμβιβασμούς που είχαν γίνει από την Κυβέρνηση, προκειμένου να ολοκληρωθεί η αξιολόγηση, να ρυθμίσουμε το χρέος και να εγγυηθούμε την έξοδο της χώρας από τα Μνημόνια. Η απομάκρυνσή του από την Κυβέρνηση ήταν αναγκαία για τη συνοχή και την καλύτερη λειτουργία της. Η τοποθέτησή του, όμως, στη θέση του Γραμματέως του κόμματος αποδείχθηκε λαθεμένη επιλογή, καθώς εξέπεμπε ένα εξόχως αντιφατικό μήνυμα που σε δεύτερη φάση θα μας στοίχιζε: διεύρυνση στην Κυβέρνηση – αναδίπλωση στο κόμμα».

● Για τον Πάνο Καμμένο: Σε αρκετά σημεία γίνεται μνεία στη στάση που κράτησε στην κυβέρνηση ο πρόεδρος των Ανεξάρτητων Ελλήνων. Σε ένα σημείο συμπυκνώνει τη γνώμη του για εκείνον: «Ο Πάνος Καμμένος στάθηκε με θεσμική συνέπεια απέναντί μου και στήριξε τη λειτουργία της Κυβέρνησής μας χωρίς να δημιουργεί προβλήματα στην καθημερινή της συνοχή. Δεν μας έβαλε παράλογους όρους, δεν μας υπονόμευσε, δεν μας τράβηξε το χαλί κάτω από τα πόδια. Τουλάχιστον μέχρι τη στιγμή που ήρθε η Συμφωνία των Πρεσπών».

● Για τον Βαγγέλη Καλπαδάκη, τέλος: «Με τον Βαγγέλη είχα μεγάλη οικειότητα, καθώς τον γνωρίζω από τότε που ήταν φοιτητής, πριν γίνει διπλωμάτης, από τα χρόνια της ένταξής του στη Νεολαία του Συνασπισμού, την οποία καθοδηγούσα. Στάθηκε δίπλα μου σε κάθε στιγμή, εύκολη ή δύσκολη, ακούραστος, επίμονος και πολυμήχανος. Επαιξε τον δικό του κρίσιμο ρόλο στις μεγάλες και μικρές στιγμές αυτής της πορείας».

Τσίπρας: 7 σελίδες στην «Ιθάκη» χωρίς καμία συγγνώμη και επιμονή στα fake news για την τραγωδία στο Μάτι

Αλέξης Τσίπρας: Πολύ λίγα πράγματα και μακριά από την πραγματικότητα περιλαμβάνει το βιβλίο Ιθάκη για την τραγωδία στο Μάτι. Σε  7 σελίδες δεν ζήτησε καμία συγγνώμη και επιμένει στο ψέμα ότι στο επιτελείο του δεν γνώριζαν για την ύπαρξη νεκρών πολύ πριν ανακοινωθούν.

Διαβάστε ολόκληρο το κεφάλαιο από την «Ιθάκη» για το Μάτι

Το Μάτι υπήρξε η πιο σκοτεινή, η πιο οδυνηρή και τραυματική δοκιμασία της πρωθυπουργικής μου διαδρομής. Μια προσωπική συντριβή. Ο αφανισμός ανυποψίαστων ανθρώπων από μια αδυσώπητη δύναμη που έπρεπε, αλλά δεν μπορέσαμε, να ελέγξουμε.

Τότε πρώτη φορά άκουσα τον εαυτό μου να ψιθυρίζει «Γιατί Θεέ μου;». Εγώ, που ποτέ δεν επικαλέστηκα τον Θεό για να εξηγήσω το Σύμπαν, που είχα μάθει να ψάχνω τις αιτίες στον ουρανό. Και όμως. Εκείνη τη νύχτα, αυτές τις λέξεις γέννησε η απόγνωσή μου.

Θυμάμαι κάθε λεπτό, από τη στιγμή που άρχισαν να ξεδιπλώνονται οι διαστάσεις της τραγωδίας, οι αριθμοί των θυμάτων, οι εικόνες των καμένων σωμάτων, ο θρήνος των ανθρώπων που έχασαν τους δικούς τους. Όταν κατάλαβα ότι δεκάδες συμπολίτες μας είχαν βρει φρικτό θάνατο, ότι οικογένειες ολόκληρες χάθηκαν μέση σε λίγες στιγμές, ότι γονείς έχασαν τα παιδιά τους και παιδιά έχασαν τους γονείς τους, κάτι ράγισε μέσα μου. Ήταν μια τραγωδία που σε διαλύει πρώτα ως άνθρωπο και ύστερα ως Πρωθυπουργό. Γιατί ήμουν ο Πρωθυπουργός της Ελλάδας. Δεν είχε σημασία πόσο ξαφνικό ή πόσο δύσκολα αντιμετωπίσιμο ήταν το φαινόμενο, δεν είχαν σημασία τα λάθη ή οι παραλείψεις άλλων υπηρεσιών ή προσώπων, το αναπάντεχο που θα έπρεπε όμως να αναμένουμε. Η τελική ευθύνη ήταν δική μου. Εγώ ήμουν ο επικεφαλής. Ήταν η πρώτη φορά στη θητεία μου που ένιωσα τόσο ασήκωτο το βάρος της εξουσίας, όχι ως εργαλείο διακυβέρνησης, αλλά ως προσωπικό φορτίο ευθύνης για την ανθρώπινη απώλεια. Η τραγωδία στο Μάτι δεν είναι απλώς μια πληγή για τη διακυβέρνησή μου. Είναι μια πληγή για την ψυχή μου.

Τη Δευτέρα 23 Ιουλίου 2018, ξύπνησα στο Σούνιο στις έξι πρωί από τον ήχο των παραθύρων που χτυπούσαν μανιασμένα. Βγήκα στο μπαλκόνι να αγναντέψω τη θάλασσα και την είδα να ανατριχιάζει από έναν σπάνιο για την περιοχή άνεμο. Φυσούσε Δυτικός, πράγμα που όσο ήμουν εκεί δεν είχα ξαναδεί. Έπαιρνε το επιφάνεια. Την προηγουμένη είχα ακούσει το μετεωρολογικό δελτίο και πλέον κατάλαβα τι εννοούσε, όταν έλεγε ότι η επόμενη μέρα είναι υψηλού κινδύνου για πυρκαγιές στην Αττική.

Σε λίγες ώρες έπρεπε να βρίσκομαι στην Ελευσίνα, για να πετάξω με το πρωθυπουργικό αεροσκάφος για το Σαράγεβο, προκειμένου να συμμετάσχω σε συνομιλίες με τον Πρωθυπουργό της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης, Ντένις Ζβίζντιτς, και να μου αποδοθεί σε ειδική τελετή από το Παρατηρητήριο Διεθνών Οργανισμών και Παγκοσμιοποίησης η τιμητική Διάκριση Ειρήνης «Νίκος Νικηφορίδης», για τη συμβολή μου στην επίτευξη της Συμφωνίας των Πρεσπών. Ο υπεύθυνος της φρουράς μου, όμως, την ώρα που έμπαινα στο αυτοκίνητο, με πληροφόρησε ότι λόγω των ανέμων η απογείωση θα γινόταν από το αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος».

Μέχρι να φτάσουμε στο αεροδρόμιο, οι συνεργάτες μου με ενημέρωσαν ότι έχουμε μεγάλη πυρκαγιά στα Γεράνεια Όρη. Επικοινώνησα με τον Νίκο Τόσκα, Υπουργό Προστασίας του Πολίτη, που είχε την εποπτεία της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας. Με καθησύχασε ότι όλα τα εναέρια μέσα ήταν ήδη σε πλήρη επιχειρησιακή δράση.

Μου είπε ότι η φωτιά δεν έκαιγε ακόμη σε κατοικημένες περιοχές αλλά με την κατεύθυνση και τη δύναμη των ανέμων υπήρχε κίνδυνος να φτάσει στους Αγίους Θεοδώρους στα διυλιστήρια. Του ζήτησα να λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα και με διαβεβαίωσε πως οι δυνάμεις πυρόσβεσης είχαν ήδη κινητοποιηθεί στο σύνολό τους. Ήταν μια φωτιά πολύ δύσκολη, τόσο λόγω της μορφολογίας του εδάφους όσο και των ισχυρών ανέμων που την τροφοδοτούσαν. Όταν απογειώθηκα, ζήτησα από τον πιλότο να περάσει επάνω από τα Γεράνεια. Δεν θα ξεχάσω ποτέ την εικόνα από το παράθυρο του αεροσκάφους, τον πυκνό καπνό να υψώνεται σαν απειλητικό πέπλο, καλύπτοντας τις πλαγιές του βουνού. Από ψηλά, το μέτωπο της φωτιάς φαινόταν τεράστιο και ανεξέλεγκτο, ένα κόκκινο ποτάμι που κατέτρωγε το βουνό. Μια εικόνα καταθλιπτική, ένας κακός οιωνός. Έφτασα στο Σαράγεβο και σχεδόν αμέσως ξεκίνησε η συνάντησή μου με τον Ζβίζντιτς. Ήταν μια επίσκεψη με ιδιαίτερο βάρος για τα βαλκανικά θέματα, όμως η προσοχή και η ανησυχία μου ήταν πίσω στην πατρίδα. Πριν ακόμη ολοκληρωθεί η συνάντηση, δέχτηκα τηλεφώνημα από τον Τόσκα. «Έχουμε ένα εξαιρετικά επικίνδυνο μέτωπο στην Πεντέλη», μου είπε. «Χρειάζεται να στρέψουμε επειγόντως όλες τις δυνάμεις εκεί». Ήταν σαφές, από τον τόνο της φωνής του, πως η κατάσταση ήταν σοβαρή. Το απόγευμα, και ενώ κατευθυνόμασταν προς την ιστορική γέφυρα της πόλης, όπου θα λάμβανε μέρος η τελετή, οι πληροφορίες έγιναν συναγερμός: η φωτιά είχε περάσει τη Λεωφόρο Μαραθώνος με κατεύθυνση προς το Μάτι. Η ανησυχία μου έγινε αγωνία.

«Ζήτησαν σάκους πριν από λίγο…»

Διέκοψα αμέσως την επίσκεψη και έφυγα για την Αθήνα. Είχα ένα αίσθημα ενοχής που σε τέτοιες δύσκολες ώρες εγώ δεν ήμουν εκεί, για να έχω αντίληψη και εποπτεία της επιχείρησης. Και ύστερα η αγωνία εξελίχθηκε σε εφιάλτη. Μόλις προσγειωθήκαμε, πήγα απευθείας στο Κέντρο Επιχειρήσεων. Έφτασα εκεί λίγο πριν τα μεσάνυχτα. Η ατμόσφαιρα ήταν σιωπηλή και αποπνικτική. Η ενημέρωση που ζήτησα, αποσπασματική, δυσοίωνη, αλλά χωρίς καθαρή εικόνα της καταστροφής και χωρίς τον ειρμό και τη σιγουριά που πιστοποιούν ότι ο συντονισμός λειτουργεί. Θεώρησα κάποια στιγμή ότι αυτό που τους εμπόδιζε να μιλήσουν καθαρά ήταν η παρουσία ενός συνεργείου της ΕΡΤ, που κατέγραφε τη συζήτηση. Αλλά και όταν το συνεργείο έφυγε, δεν άλλαξε κάτι στην ατμόσφαιρα, λες και οι άνθρωποι κρύβονταν από την αλήθεια και τον ίδιο τον εαυτό τους. Κάποιος μόνο χαμηλόφωνα είπε:

«Πρόεδρε… τα πράγματα είναι πολύ δύσκολα».

«Υπάρχει περίπτωση να έχουμε νεκρούς;»
«Αυτή τη στιγμή δεν έχουμε σαφή εικόνα, αλλά ζήτησαν σάκους πριν από λίγο».
Η φράση αυτή με πάγωσε. Εκείνη την ώρα, βέβαια, η προσοχή όλων είχε στραφεί στη μάχη για να σωθούν όσοι κυνηγημένοι από τη φωτιά είχαν βγει στη θάλασσα. Ο Νεκτάριος Σαντορινιός, που ήταν τότε Υφυπουργός Ναυτιλίας, έκανε ό,τι μπορούσε για να σταλούν σκάφη και να τους περισυλλέξουν. Ωστόσο, κανείς εκεί μέσα, στο επιτελείο της επιχείρησης, δεν φαινόταν να έχει ολοκληρωμένη και ξεκάθαρη εικόνα. Κατάλαβα με φόβο ότι το σύστημα είχε παραλύσει από την αδυναμία να αντιμετωπίσει τη μανία και την ταχύτητα μιας καταστροφής που κανείς δεν είχε φανταστεί και προβλέψει. Ο συντονισμός είχε χαθεί και ο καθένας έκανε ό,τι του επέτρεπαν τα μέσα και οι δυνάμεις του. Δεν υπήρχε ενιαίος έλεγχος, γι’ αυτό δεν υπήρχε και ενιαία εικόνα. Και το πιο ανησυχητικό: δεν υπήρχε βεβαιότητα για τίποτα.

«Η πρώτη διασταυρωμένη πληροφορία για νεκρούς»

Λίγο αργότερα, έφτασε η πρώτη διασταυρωμένη πληροφορία για τους νεκρούς. Τα αισθήματα συντριβής στο άκουσμα της τρομερής είδησης δεν μπορούσαν να ακυρώσουν όσα έπρεπε να γίνουν, με όποια ψυχραιμία μπορούσε να επιστρατεύσει κανείς εκείνες τις ώρες. Έδωσα αμέσως εντολή στον Τζανακόπουλο να το ανακοινώσει, πράγμα που έκανε γύρω στις 2.30 το πρωί. Η χώρα έπρεπε να ενημερωθεί. Και όσο περνούσε η ώρα, η έκταση της τραγωδίας μεγάλωνε. Γινόταν ασήκωτη. Οι νεκροί ήταν πολλοί, πόσοι ακριβώς δεν μπορούσε ακόμη να πει κανείς.

Έφυγα από το Κέντρο Επιχειρήσεων τα χαράματα. Καταρρακωμένος, σχεδόν χωρίς ανάσα, για τις τραγικές απώλειες. Γύρω στις 6.30 το πρωί, χωρίς να έχω κοιμηθεί ούτε λεπτό, ενημερώθηκα για τους ανθρώπους που απανθρακώθηκαν αποκλεισμένοι σε ένα οικόπεδο. Η καταστροφή εξελισσόταν σε ανείπωτη τραγωδία.

Σ’ ένα αυτοσχέδιο Κέντρο Επιχειρήσεων που είχε οργανωθεί στο πεδίο, μέσα σε ένα όχημα της Πυροσβεστικής, ενημερώθηκα γύρω στις 9.00 το πρωί από τους ανθρώπους της πρώτης γραμμής. Συνομίλησα μαζί τους και από εκεί πήγα στο Μέγαρο Μαξίμου. Ήταν απαραίτητο να απευθυνθώ στον ελληνικό λαό.

Εκείνη την ώρα, η απόλυτη προτεραιότητά μας ήταν να γράψουμε το μέγεθος της καταστροφής. Να αναγνωρίσουμε την αλήθεια της τραγωδίας, αλλά να μην αφεθούμε στο πένθος, γιατί η μάχη δεν είχε τελειώσει. Είχαμε ακόμη φωτιές να σβήσουμε, είχαμε πολίτες να απεγκλωβίσουμε και τραυματίες να περιθάλψουμε. Η ώρα της κρίσης και του καταλογισμού των ευθυνών θα ερχόταν μόλις τελείωνε η μάχη. Αυτή ήταν η ουσία του μηνύματός μου.

«Πραγματικές ή υποθετικές ενοχές με πολιορκούσαν»

Και ξεκίνησε ένα σκοτεινό διήμερο. Όχι απλώς βαρύ. Ασφυκτικό. Μια σκιά είχε πέσει πάνω μας. Ήμουν σε πένθος για τους ανθρώπους που χάθηκαν, αλλά αισθανόμουν και υπεύθυνος για την αδυναμία μας να ανταποκριθούμε, να προστατεύσουμε, να προλάβουμε. Αν είχαμε κάνει αυτό, αν είχαμε προβλέψει εκείνο… Πραγματικές ή υποθετικές ενοχές με πολιορκούσαν. Δεν ήμουν εγώ δημιουργός αυτού του κράτους, που δεν μπόρεσε να προστατεύσει τους πολίτες του, αλλά εγώ ήμουν επικεφαλής του όταν έγινε η καταστροφή. Εμένα βάραινε πρωτίστως η ευθύνη. Και τα ίδια αισθήματα βίωναν όλοι οι συνεργάτες μου. Φαινόταν ξεκάθαρα στο βλέμμα τους.

Εν μέσω αυτής της ασφυξίας, ξεκίνησε και ένας ανεύθυνος πόλεμος ευθυνών από όσους είχαν την επιχειρησιακή ευθύνη. Ζήτησα να οργανωθεί μια συνέντευξη Τύπου για να ενημερωθεί ο ελληνικός λαός κι αυτή εξελίχθηκε σε επίδειξη ανευθυνότητας. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο τότε αρχηγός της Ελληνικής Αστυνομίας Κωνσταντίνος Τσουβάλας, που αργότερα επί Μητσοτάκη αναβαθμίστηκε σε Γενικό Γραμματέα του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη, δήλωσε πως ήταν περήφανος για τον τρόπο που
χειρίστηκε η Αστυνομία την κατάσταση. Ήταν μια εικόνα αποκαρδιωτική. Λες και οι αρμόδιοι για την προστασία των ανθρώπων ήθελαν να αποδείξουν ότι αυτό που πρώτα τους ενδιαφέρει ήταν η δική τους προστασία.

Και καθώς στο γραφείο μου στο Μαξίμου παρακολουθούσαμε τη συνέντευξη με τα νεύρα τεντωμένα, ο υπεύθυνος του Γραφείου Τύπου του Πρωθυπουργού, ο Νίκος Ανδριόπουλος, σωριάστηκε μπροστά στα μάτια μας. Τον μετέφεραν στο νοσοκομείο, όπου διαπίστωσαν ότι είχε πάθει ανακοπή. Και τον επανέφεραν μια ανάσα πριν από τον θάνατο. Ήταν σαν να έσκασε μέσα μας όλη η πίεση, όλο το άγχος, όλο το πένθος. Ένιωσα να διαλύομαι.

Όφειλα όμως να μαζέψω τα κομμάτια μου. Η κοινωνία, η χώρα, είχε ανάγκη από κάποια σιγουριά. Και εκείνη η τραγική συνέντευξη ενίσχυσε την απόφαση που είχα πάρει εξαρχής και επιτάχυνε την εφαρμογή της. Όφειλα να μιλήσω αμέσως δημόσια για όσα τραγικά είχαν συμβεί. Να αναλάβω τις ευθύνες της Κυβέρνησής μου. Κυρίως τις δικές μου ως Πρωθυπουργού. Έτσι συγκάλεσα εκτάκτως Υπουργικό Συμβούλιο για την επόμενη μέρα. Εκεί, μπροστά στους αιφνιδιασμένους Υπουργούς μου και σε απευθείας μετάδοση, τοποθετήθηκα με όσο πιο ευθύ και ειλικρινή τρόπο μπορούσα:

Ζήτησα σήμερα να συνεδριάσει εκτάκτως το Υπουργικό Συμβούλιο σε μια δύσκολη στιγμή, ίσως την πιο βαριά της κυβερνητικής μας θητείας. Δεν σας κρύβω ότι με διακατέχουν ανάμικτα συναισθήματα τούτη την ώρα. Όπως φαντάζομαι και όλους σας. Πόνος, συντριβή, για τις ανθρώπινες ζωές που χάθηκαν απροσδόκητα και άδικα. Αλλά και αγωνία.

Αγωνία αν πράξαμε σωστά. Αν πράξαμε όσα έπρεπε να πράξουμε. Αν αντιδράσαμε σωστά τις κρίσιμες ώρες. Αν μπορούσαμε να κάνουμε κάτι παραπάνω. Αν μπορούσαμε να σώσουμε έστω και μία ψυχή παραπάνω από όσες έφυγαν άδικα. Όπως, επίσης, δεν θέλω να κρύψω ότι δεν αποφεύγω και τη σκέψη ή τον φόβο, μήπως από κάποιο ένστικτο αυτοσυντήρησης, διαπράττουμε κι εμείς το ίδιο λάθος, που πολλές φορές έχουμε δει να διαπράττουν άλλοι στο παρελθόν. Να υπερβάλλουμε σε δικαιολογίες για να μειώσουμε τις ευθύνες. Γι’ αυτό θέλω να είμαι απόλυτα ειλικρινής.

Δεν πρόκειται, σε ό,τι με αφορά, να ακολουθήσω την αλυσίδα των χαρακτηρισμών, των εύκολων καταδικαστικών αποφάσεων, της χωρίς όρια και χωρίς τον αυτονόητο σεβασμό στους νεκρούς πολεμικής, που κινείται ολοφάνερα από την προσπάθεια εκμετάλλευσης της οδύνης και της συντριβής απέναντι στην τραγωδία. Και δεν οδηγεί παρά μόνο στη συσκότιση της αλήθειας, στο όνομα μιας μακάβριας κομματικής σκοπιμότητας. Λέω αποφασιστικά «όχι» σε μια τέτοια τακτική και σας καλώ να πείτε και εσείς «όχι». Γιατί οι νεκροί δεν μπορούν να μιλήσουν,
αλλά το λιγότερο που οφείλουμε στη μνήμη τους είναι σεβασμός. Τουλάχιστον ως προς την αλήθεια.

Σας κάλεσα, λοιπόν, σήμερα, πρώτα από όλα, γιατί θέλω να αναλάβω ακέραια, ενώπιον του Υπουργικού Συμβουλίου, αλλά και ενώπιον του ελληνικού λαού, την πολιτική ευθύνη για την τραγωδία της χώρας. Εμείς δεν θα επιχειρήσουμε ποτέ να αποδράσουμε από τις ευθύνες μας. Θεωρώ ότι κάτι τέτοιο είναι αυτονόητο για τον Πρωθυπουργό της. Όπως δεν το κάναμε όταν αναλάβαμε τη χώρα χρεοκοπημένη και φορτωθήκαμε, εθελοντικά, τα λάθη και τις παραλείψεις δεκαετιών. Όπως δεν το κάναμε, όταν αντιμετωπίσαμε το φάσμα μιας τεράστιας οικονομικής, εθνικής και ανθρωπιστικής – θα έλεγα – καταστροφής, για την οποία άλλοι ήταν υπεύθυνοι. Έτσι δεν θα το κάνουμε και τώρα.

Δεσμεύτηκα προσωπικά ότι δεν θα μέναμε μόνο στα μέτρα ανακούφισης των θυμάτων της τραγωδίας, αλλά με ταχύτητα και αποφασιστικότητα θα προχωρούσαμε στην κατάρτιση ενός εθνικού σχεδίου, που θα αντιμετώπιζε, επιτέλους, τις οικιστικές στρεβλώσεις δεκαετιών στη χώρα μας, με τη συμμετοχή επιστημονικών φορέων, πανεπιστημιακών ιδρυμάτων και άλλων ειδικών.

Στην προσπάθεια αυτή κάλεσα να συμμετέχουν οι πάντες, και τα κόμματα της Αντιπολίτευσης. Γιατί δεν μπορούσαμε και δεν επρόκειτο να περιμένουμε άβουλοι, με σταυρωμένα τα χέρια, μέτρα-ασπιρίνες και μεγάλα λόγια, την επόμενη τραγωδία. Κι επιπλέον, ξεκαθάρισα πως δεν επρόκειτο να κρυφτώ πίσω από θεωρίες συνωμοσίας και εύκολες απαντήσεις.

«Δεν είχα σκοπό να αποδράσω από τις ευθύνες μου»

Σκοπός μου δεν είναι, ακόμα και σήμερα, να υποβιβάσω μια ανθρώπινη τραγωδία σε αντικείμενο προσωπικής ή κομματικής διαμάχης. Να σχολιάσω τη διεστραμμένη προπαγάνδα ότι έκρυβα τους νεκρούς, λες και οι νεκροί είναι μολυβένια στρατιωτάκια. Δεν μπορώ όμως να μη σημειώσω την απόσταση που χωρίζει τη δική μου στάση εκείνες τις δύσκολες ώρες από τη στάση του Κυριάκου Μητσοτάκη στα Τέμπη. Κανέναν σταθμάρχη δεν υπέδειξα ως υπεύθυνο. Αντίθετα, υπερασπίστηκα τους πυροσβέστες, τους λιμενικούς, τους αστυνομικούς, τους ανθρώπους της πρώτης γραμμής. Εκεί ήμουν και δεν είχα σκοπό να αποδράσω από τις ευθύνες μου.

Αν θέλουμε πάντως να εξαγάγουμε ένα χρήσιμο συμπέρασμα από την εθνική τραγωδία στο Μάτι, αυτό είναι ότι ο κρατικός μηχανισμός αποδείχθηκε τραγικά ανεπαρκής και ευάλωτος. Η επιχειρησιακή ετοιμότητα για την αντιμετώπιση μιας μεγάλης κλίμακας φυσικής καταστροφής δεν στάθηκε στο ύψος των αναγκών. Δεν υπήρχε ένα σύγχρονο, λειτουργικό σχέδιο διαχείρισης κρίσεων που να ανταποκρίνεται στις νέες διαστάσεις που προσλαμβάνουν οι θεομηνίες και οι πυρκαγιές, εξαιτίας της επιδεινούμενης κλιματικής κρίσης. Και δεν είχαμε προλάβει να λειτουργήσουμε το «112», για το οποίο είχαμε προκηρύξει διαγωνισμό, αλλά ακόμη δεν είχε ολοκληρωθεί η διαδικασία. Όταν το 2019 φύγαμε από την Κυβέρνηση, το «112» υπήρχε. Το παραδώσαμε στους επόμενους. Αλλά ήταν πολύ αργά για τους 104 συνανθρώπους μας στο Μάτι».

Αλέξης Τσίπρας: Η «συμπάθεια» του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη και η συμβουλή

Ο πρώην πρωθυπουργός περιγράφει ότι ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης είχε δώσει το «παρών» στη Βουλή στις προγραμματικές δηλώσεις της πρώτης κυβέρνησής του, μετά την εκλογική νίκη του Ιανουαρίου του 2015. «Εντύπωση μου έκανε πως είχε έρθει με το μπαστουνάκι του και πήρε θέση μπροστά, εκεί όπου κάθονται οι επίτιμοι προσκεκλημένοι, αντιδιαμετρικά των κυβερνητικών εδράνων», αναφέρει ο κ. Τσίπρας παρατηρώντας πως, «άγνωστο γιατί», ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης του έδειχνε ιδιαίτερη συμπάθεια.

«Εχω την υποψία πως αυτή η συμπάθεια πήγαζε και από το γεγονός πως “ταλαιπωρούσα” τον Αντώνη Σαμαρά», συνεχίζει ο Τσίπρας, πριν θυμηθεί μια τυχαία συνάντηση των δύο στο αεροδρόμιο, στην αίθουσα των VIP, όπου συνομίλησαν για πάνω από τρία τέταρτα. «Ηταν, θυμάμαι, ζεστός ως άνθρωπος και ευχάριστος συνομιλητής. Χάρισμα που μάλλον κληροδότησε στην κόρη του Ντόρα», παρατηρεί ο πρώην πρωθυπουργός.

Εναν-ενάμιση μήνα μετά τις προγραμματικές δηλώσεις, οι δυο τους συναντήθηκαν ξανά σε μια εκδήλωση του ΣΕΒ στο Μέγαρο Μουσικής. «Καθίσαμε στις πρώτες θέσεις και κάποια στιγμή έγειρε προς το μέρος μου και μου ψιθύρισε: “Παιδί μου, καλά τα πας, αλλά πρέπει να ξέρεις ότι καμιά Κυβέρνηση δεν μπορεί να προχωρήσει χωρίς Υπουργό Οικονομικών. Χρειάζεσαι έναν κανονικό Υπουργό Οικονομικών”», γράφει ο Αλέξης Τσίπρας στην «Ιθάκη».

Καμμένος σε Τσίπρα: «Εσύ Βελουχιώτης, εγώ Ζέρβας»

Ο Αλέξης Τσίπρας περιγράφει και το παρασκήνιο που προηγήθηκε της συγκρότησης της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ μετά τις εκλογές του Ιανουαρίου του 2015. Την επομένη της εκλογικής νίκης του ΣΥΡΙΖΑ, ο ίδιος είχε ζητήσει να συναντήσει τον Σταύρο Θεοδωράκη και τον Πάνο Καμμένο για να προχωρήσουν σε επαφές και συζητήσεις δεδομένου ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είχε συγκεντρώσει 149 βουλευτές, άρα δεν συγκροτούσε αυτοδύναμη κυβέρνηση.

Πρώτος στην Κουμουνδούρου έφτασε ο Καμμένος, ο οποίος πριν καν συναντήσει τον Τσίπρα είχε δώσει το «σήμα» σε δηλώσεις του ότι «έχουμε πρωθυπουργό». «Εγώ θέλω το υπουργείο Αμυνας και δεν θα σου βάλω κανέναν όρο, δεν θέλω να είμαι αντιπρόεδρος της κυβέρνησης. Θέλω το υπουργείο Αμυνας, γιατί αυτό ήταν το όνειρό μου. Θέλω να συμμετάσχω σε αυτή την προσπάθεια. Μαζί θα φτιάξουμε μια νέα εθνική ενότητα. Εσύ θα είσαι ο Αρης Βελουχιώτης και εγώ ο Ναπολέων Ζέρβας…», είπε ο Καμμένος στον Τσίπρα, σύμφωνα με τον δεύτερο. Ο Καμμένος «προειδοποίησε», μάλιστα, να αποφευχθεί η συνεργασία με το Ποτάμι του Σταύρου Θεοδωράκη γιατί «θα μας διαλύσει, θα τα δίνει όλα στους έξω».

Ο Καμμένος αποχωρεί από την Κουμουνδούρου, ο Θεοδωράκης φτάνει, ανεβαίνει από τις σκάλες και πέφτει πάνω στον Παναγιώτη Λαφαζάνη, ο οποίος του προλαβαίνει τα νέα: «Μην κάνεις τον κόπο, πρόλαβε ο άλλος […] Ηταν πάνω με τον Καμμένο. Τελείωσε, τα βρήκαμε». Τσίπρας και Καμμένος συμπορεύτηκαν μέχρι να τους χωρίσει η Συμφωνία των Πρεσπών. Ο πρώην πρωθυπουργός αναγνωρίζει, μάλιστα, στον τότε αρχηγό των ΑΝΕΛ «θεσμική συνέπεια», παρότι, όπως αφηγείται, ο Καμμένος το βράδυ των εκλογών του Σεπτεβρίου «ανέβηκε στην εξέδρα, στα Προπύλαια, χωρίς να έχει συνεννοηθεί με τον Αλ. Τσίπρα, τον αγκάλιασε και πανηγύρισε, έχοντας ήδη αναγγείλει στις κάμερες την κυβερνητική συνεργασία των ΑΝΕΛ με τον ΣΥΡΙΖΑ».

Βιβλίο Τσίπρα: Το κόκκινο τηλέφωνο, η πρώτη δυσάρεστη κλήση και η μακαρονάδα

Το κόκκινο τηλέφωνο που ήταν μαύρο, η μακαρονάδα με κιμά και το δυσάρεστο τηλεφώνημα για το οποίο δεν ήξερε τι να κάνει συμπληρώνουν το παζλ της πρώτης ημέρας του Αλέξη Τσίπρα στο Μέγαρο Μαξίμου όπως την διηγείται στο βιβλίο του με τίτλο «Ιθάκη».

Ακολουθεί το απόσπασμα από το βιβλίο «Ιθάκη»:

«Μπήκα στο πρωθυπουργικό γραφείο, που δεν ήταν μόνο δυσλειτουργικό, ήταν και μουντό. Πολύ μουντό. Όχι μόνο γιατί η επίπλωσή του ήταν αυστηρά παλιομοδίτικη και βαριά, με ξύλινη επένδυση σε σκούρο χρώμα, αλλά κυρίως επειδή το φως του ήλιου δεν έφτανε ποτέ σε αυτό το σημείο του κτηρίου. Είχε ένα παράθυρο με θέα μια ωραία νεραντζιά, μπροστά στον κήπο του Μεγάρου, που έβλεπε στην Ηρώδου Αττικού. Το πρόβλημα όμως ήταν ότι ήλιος ανέβαινε από πίσω και το φως έμπαινε στο δωμάτιο μόνο νωρίς το απόγευμα για καμιά ώρα περίπου και μετά χανόταν πίσω από τα πυκνά δέντρα του Εθνικού Κήπου. Οπότε, το γραφείο ήταν συνεχώς κρύο και σκοτεινό. Ειδικά τον χειμώνα με τις μικρές μέρες, αυτή η αίσθηση ήταν σχεδόν καταθλιπτική.

Και σε αυτό το κρύο, μουντό και σκοτεινό κτίριο, μπήκα και δεν βρήκα έναν άνθρωπο να μου εξηγήσει ακριβώς πώς λειτουργεί το περιβόητο κόκκινο τηλέφωνο. Που, παρεμπιπτόντως, δεν ήταν καν κόκκινο, μαύρο ήταν. Κάποια στιγμή, η Ελένη Σταυρακάκη, η γραμματέας μου για χρόνια στον έβδομο της Κουμουνδούρου, που είχε προλάβει να εγκατασταθεί στο πίσω δωματιάκι του πρωθυπουργικού γραφείου, άνοιξε την πόρτα και έφερε κάτι συντρόφους από το τμήμα Πληροφορικής του ΣΥΡΙΖΑ, που είχαν επιστρατευτεί για να δουν τις εγκαταστάσεις και τα τεχνικά ζητήματα ασφαλείας. Μου εξήγησαν, γρήγορα, πώς λειτουργούσε εκείνο το δήθεν κόκκινο τηλέφωνο και πώς μπορούσα να καλώ απευθείας τους Υπουργούς. Και πριν προλάβουν να φύγουν από το γραφείο, έκτος μένα μόνος, ξαφνικά αυτό το αναθεματισμένο άρχισε να χτυπάει.

Στην άλλη άκρη της γραμμής ήταν ο Στρατηγός Κωσταράκος, τότε Αρχηγός ΓΕΕΘΑ, συγχωρεμένος σήμερα, ο οποίος μου λέει:

«Κύριε Πρωθυπουργέ, τα σέβη μου».«Ποιος είστε;» τον ρωτάω.

«Είμαι ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ. Δυστυχώς δεν σας τηλεφωνώ για καλό, έχω ένα πολύ δυσάρεστο νέο».

«Πείτε μου τι έγινε;», του είπα.

«Είχαμε ένα ατύχημα στην Ισπανία, έπεσε ένα αεροσκάφος της Πολεμικής μας Αεροπορίας σε μια άσκηση και έχουμε δύο νεκρούς Έλληνες πιλότους».

Ήταν τέτοια η αμηχανία μου και η έλλειψη εμπειρίας, που του είπα: «Μάλιστα, Αρχηγέ, λυπάμαι πολύ. Να μεταβιβάσετε τα συλ­λυπητήριά μου στους δικούς τους ανθρώπους. Αλλά πείτε μου σας παρακαλώ, αν έχετε την καλοσύνη, εγώ τώρα τι πρέπει να κάνω;»

«Τίποτα. Απλά έπρεπε να σας ενημερώσω, μήπως βγάλετε κά­ποια ανακοίνωση».

Κάπως έτσι, μουντά, παγερά και μακάβρια, σε αντίθεση με το κλίμα έξω από το Μαξίμου, έζησα τις πρώτες μου ώρες ως Πρω­θυπουργού. Συνειδητοποίησα, κάπως απότομα είναι η αλήθεια, τι ακριβώς είναι αυτό που κάποιοι έχουν χαρακτηρίσει ως παγερή μοναξιά της εξουσίας. Μια εξουσία για την οποία δεν είχα ιδέα πώς λειτουργεί, δεν γνώριζα καν τα μυστικά της –τα πολύ πιο σοβαρά από το κόκκινο τηλέφωνο– και που ενδεχομένως να μην τα κατάλαβα –και να μην την κατέλαβα– και ποτέ.

Εκείνη την πρώτη μέρα, ωστόσο, θυμάμαι πως συνέχισα να δουλεύω χωρίς να πάρω ανάσα, βυθισμένος σε συσκέψεις, τηλεφωνήματα, αποφάσεις που έπρεπε να ληφθούν άμεσα. Η ένταση ήταν ασταμάτητη, οι ώρες πέρασαν χωρίς να το καταλάβω. Κάποια στιγμή, αργά το απόγευμα, άρχισα να νιώθω μια βαριά εξάντληση. Και τότε συνειδητοποίησα ότι δεν είχα φάει τίποτα όλη μέρα. Ανοίγω την πόρτα προς το γραφείο της Ελένης και απευθύνομαι προς τους συνεργάτες μου: «Ρε παιδιά, θα παραγγείλετε τίποτα να φάμε; Εδώ τι κάνουμε; Όταν πεινάμε;».

Είχα συνηθίσει να τρώω στα γρήγορα ένα σουβλάκι, κάτι απλό. Αλλά πριν προλάβει κανείς να απαντήσει, εμφανίζεται ο Τάκης, ο σερβιτόρος του Μεγάρου, ένας καλοσυνάτος τύπος από την Καλαμάτα, που προφανώς είχε διοριστεί την περίοδο Σαμαρά. «Κύριε Πρόεδρε», μου λέει, «να σας φτιάξω μια μακαρονάδα με κιμά;».

Το Μέγαρο δεν είχε κουζίνα που να λειτουργεί, αλλά εκείνος, με έναν σχεδόν πατρικό τρόπο, ήθελε να κάνει κάτι παραπάνω, να με φροντίσει μέσα σε αυτό το ψυχρό, βαρύ κτίριο, αποδεικνύοντας ότι τουλάχιστον για τους υπαλλήλους του Μαξίμου, το κράτος έχει συνέχεια. Δέχτηκα με ευχαρίστηση. Όταν έφερε το πιάτο μπροστά μου, κουρασμένος όπως ήμουν, η μυρωδιά με χτύπησε κατευθείαν.

Πρώτη μέρα Πρωθυπουργός, με το βάρος όλης της χώρας στους ώμους, και το πρώτο μου γεύμα δεν ήταν κάποιο επίσημο δείπνο, δεν ήταν κάτι επιτηδευμένο. Ήταν μια απλή, ζεστή μακαρονάδα με κιμά, φτιαγμένη με μια δόση ανθρώπινης φροντίδας. Και αυτή τη μακαρονάδα τη θυμάμαι ακόμη. Ίσως ήταν και το μόνο που έχω να θυμάμαι με θετικά συναισθήματα από αυτή την πρώτη μέρα στο Μέγαρο Μαξίμου. Η αρνητική αίσθηση που μας υποδέχτηκε, η απρέπεια του Σαμαρά που δεν εμφανίστηκε και το ψυχρό και σκοτεινό πρωθυπουργικό γραφείο που όλοι προσδοκούσαν να μπούνε μέσα έγιναν η αιτία, μόλις μπήκα σπίτι, να σκεφτώ: «Έλα Παναγία μου, μπήκα σε στοιχειωμένο σπίτι!».

Αφού έφαγα τη μακαρονάδα και συνήλθα κάπως, ένιωσα την ανάγκη να εξερευνήσω τους χώρους του επάνω ορόφου. Ανέβηκα τις σκάλες και πήγα να δω τα επάνω δωμάτια, να καταλάβω τον χώρο, να μάθω ποιος ήταν πού και πού θα εγκατασταθούν οι συνεργάτες μας. Καθώς περιπλανιόμουν, ανακάλυψα πως μέσα σε όλη τη μουντάδα του κτιρίου, υπήρχε ένα δωμάτιο που πραγματικά άξιζε. Ήταν το παλιό υπνοδωμάτιο του Ανδρέα Παπανδρέου, όταν έμενε στο Μαξίμου. Ένα δωμάτιο που έβγαζε κατευθείαν στην επάνω βεράντα και η βεράντα αυτή ήταν αριστούργημα. Μια όαση μέσα στο γκρίζο του κτιρίου. Ένας όροφος πάνω από το γραφείο μου, με απρόσκοπτη θέα στον κήπο, ένα σημείο που έμοιαζε να μην ανήκει στο ίδιο το Μαξίμου. Εκεί, αργότερα, έμαθα ότι ο Γιώργος Παπανδρέου είχε φτιάξει μια πέργκολα για να παίρνει το πρωινό του. Αυτό το μικρό καταφύγιο είχε γίνει για το γραφείο του Παππά.

Για μένα, πάλι, που δεν άντεχα τη μουντάδα του πρωθυπουργικού γραφείου στον κάτω όροφο, κάθε πρωί που πήγαινα στο Μαξίμου, η ρουτίνα ήταν ίδια: πρωί πρωί με το «καλημέρα» άνοιγα τους φακέλους της ΕΥΠ και μετά ανέβαινα επάνω. Εκεί, στη ησυχία της βεράντας, έπινα τον πρωινό μου καφέ μαζί με όλους τους στενούς συνεργάτες μου. Και όταν έφτανε η άνοιξη, τον καφέ δεν τον πίναμε μέσα. Βγαίναμε έξω, αφήνοντας για λίγο πίσω μας τη βαριά ατμόσφαιρα του ισογείου. Για λίγες στιγμές, τουλάχιστον, ο ήλιος και ο καθαρός αέρας έδιναν μια αίσθηση γαλήνης και ηρεμούσαν την ψυχή από εκείνους τους τοίχους που κουβαλούσαν τόσα και τόσα».

«Δηλαδή, θα πέσει η Κυβέρνηση για ένα κωλοόνομα;» – Τι γράφει ο Τσίπρας για τη συμφωνία των Πρεσπών

Στο βιβλίο του «Ιθάκη» ο Αλέξης Τσίπρας αναφέρεται και στη Συμφωνία των Πρεσπών.

Αναλυτικά έγραψε:

Θυμάμαι χαρακτηριστικά πως, όταν έγιναν οι δύο μεγάλες συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη στις αρχές του 2019, κάποιοι από τους γύρω μου δείλιασαν. Μερικοί συνεργάτες μου με συμβούλεψαν να παρατήσω το ζήτημα. Να μην επιχειρήσω να το λύσω. Και στην ανάγκη να καταφύγω σε εκλογές πριν από την επίλυσή του, για να δώσω την καυτή πατάτα στον επόμενο, σε περίπτωση που έχανα.

Ένας βουλευτής μας, μάλιστα, με πλησίασε στη διάρκεια κάποιας περιοδείας, με απομόνωσε και μου είπε: «Δηλαδή, θα πέσει η Κυβέρνηση για ένα κωλοόνομα;»

Ήταν σαφής η αναφορά του στη γνωστή φράση του αείμνηστου Βαγγέλη Γιαννόπουλου: «Ε, όχι και να πέσει η Κυβέρνηση για ένα κωλόσπιτο!» Γέλασα αυθόρμητα. Γρήγορα, όμως, σοβάρεψα. Του εξήγησα ήρεμα πως αυτό το ζήτημα δεν ήταν ούτε αστείο ούτε εύκολο. Δεν προσφερόταν για εκλογικό κυνισμό ή μικροκομματικό συμψηφισμό. Απαιτούσε αίσθημα ευθύνης, γιατί αφορούσε την ειρήνη, τη σταθερότητα, τη γεωπολιτική ισορροπία, στην ευρύτερη περιοχή.

Ο διάλογος με την Μέρκελ

– «Άνγκελα, ευκαιρία θα είναι και για το Μακεδονικό, αν αλλάξει η Κυβέρνηση και εκλεγεί ο Ζάεφ». – «Καλά, ασ’ το αυτό». – «Μα γιατί; Θέλω να το λύσω το Μακεδονικό», της είπα Ξαφνιάστηκε και χαμογέλασε αμήχανα. – «Έλα, ας μην το συζητήσουμε τώρα αυτό». – «Γιατί να μην το συζητήσουμε;» τη ρώτησα αποφασιστικά. – «Θέλω να λύσω το Μακεδονικό γιατί το πιστεύω πως πρέπει να λυθεί», επέμεινα.

Η επιμονή μου οδήγησε σε έναν μικρό κύκλο συζήτησης. Εκεί της ξεκαθάρισα εν συντομία πως το θέμα της επίλυσης του Μακεδονικού αποτελούσε για μένα προτεραιότητα, γιατί θα αναβάθμιζε τον ρόλο της χώρας μου στην περιοχή και την αξιοπιστία της σε διεθνές επίπεδο. «Εγώ έχω μια άλλη αντίληψη για τη διεθνή θέση της χώρας μου», της τόνισα, «θέλω η Ελλάδα να είναι πυλώνας σταθερότητας, να είναι μέλος του ευρώ και θέλω αυτή τη μακροχρόνια διαφορά με τους γείτονες να λυθεί στη βάση του Διεθνούς Δικαίου».

Και πίστευα ακράδαντα πως σε εκείνη τη χρονική συγκυρία παρουσιαζόταν ένα παράθυρο ευκαιρίας για την επίλυση του θέματος, γιατί όλα έδειχναν πως πράγματι στη (σημερινή) Βόρεια Μακεδονία θα εκλεγόταν ένας Σοσιαλδημοκράτης, ο Ζόραν Ζάεφ, και αυτό θα βοηθούσε σε μια κοινή προσπάθεια υπέρβασης των αναμφίβολα υψηλών εμποδίων. Αυτή συνέχιζε όμως όσο της μιλούσα να με κοντά με επιφυλακτικότητα και δεν έδειχνε να συμμερίζεται την αισιοδοξία μου. – «Εντάξει, έχουμε κουραστεί πολύ με αυτό το θέμα, έχουν πει κι άλλοι ότι θα τα λύσουν αλλά δεν γίνεται. Ασ’ το καλύτερα. Δεν είναι προτεραιότητα αυτό τώρα». – «Εντάξει», συνέχισα ελαφρώς απογοητευμένος από τη στάση της, «ας πάμε στα άλλα θέματα». «Πάντως να είσαι βέβαιη», της είπα με σιγουριά, ότι εγώ, αν μου δοθεί ευκαιρία, θα το λύσω, αλλά δεν είναι δικό σου θέμα, δικό μου είναι».

Είχα βάλει ένα διπλό στοίχημα την αρχή της θητείας μου: στο τέλος της τετραετίας η Ελλάδα να έχει βγει από τα Μνημόνια και να έχει γίνει ηγέτιδα δύναμη στη νοτιοανατολική Ευρώπη, πρωταγωνίστρια για την ειρήνη, τη σταθερότητα και τη συνεργασία των λαών της περιοχής. Το πρώτο το είχαμε πετύχει. Για να πετύχουμε το δεύτερο, ήταν απαραίτητη προϋπόθεση η υπερψήφιση της Συμφωνίας των Πρεσπών από το ελληνικό Κοινοβούλιο.

Μόνο που, μετά τη διαφοροποίηση του Καμμένου, η κυβερνητική πλειοψηφία είχε διαρραγεί. Είχα λοιπόν μπροστά μου ένα διπλό πρόβλημα: και η Συμφωνία να υπερψηφιστεί και η Κυβέρνηση να μείνει στη θέση της. Δεν ήταν απλό. Όλοι οι άνεμοι φυσούσαν εναντίον μας. Αποφάσισα πως είχε έρθει η ώρα της ρήξης με τον Καμμένο. Στις 13 Ιανουαρίου 2019, παραιτήθηκε από Υπουργός Άμυνας. Αποδέχθηκα την παραίτησή του, τον ευχαρίστησα για τη συνεργασία που είχαμε τα τέσσερα προηγούμενα χρόνια, αλλά του εξήγησα ότι η βασική μου επιδίωξη, μετά το πέρας των Μνημονίων, ήταν πλέον η αποκατάσταση του ρόλου της χώρας μας στο διεθνές στερέωμα.

Εν τέλει, η Συμφωνία των Πρεσπών και το τέλος της συγκυβέρνησης με τον Πάνο Καμμένο ως συνέπειά της, επέτρεψε τη διεύρυνση του ΣΥΡΙΖΑ με δυνάμεις της αριστερής Σοσιαλδημοκρατίας και της Ανανεωτικής Αριστεράς και ενδυνάμωσε τη θέση του ως κύριου φορέα της σύγχρονης Κεντροαριστεράς στην Ελλάδα.

Λίγα λεπτά πριν από την ψηφοφορία, στεκόμουν στο γραφείο μου στη Βουλή και κοιτούσα το ρολόι. Ήξερα ότι δεν υπήρχε περιθώριο λάθους. Είχα 145 Βουλευτές. Έπρεπε να γίνουν 151. Ούτε ένας λιγότερος. Τελικά, η Κυβέρνησή μου έλαβε ψήφο εμπιστοσύνης από 151 Βουλευτές. Εκτός από τους 145 του ΣΥΡΙΖΑ, υπέρ της Κυβέρνησης ψήφισαν τέσσερις Βουλευτές που προέρχονταν από τους ΑΝ.ΕΛ. (Κώστας Ζουράρις, Βασίλης Κόκκαλης, Έλενα Κουντουρά, Θανάσης Παπαχριστόπουλος), η ανεξάρτητη βουλεύτρια Κατερίνα Παπακώστα και ο Σπύρος Δανέλλης που προερχόταν από το Ποτάμι.

Η Συμφωνία των Πρεσπών κυρώθηκε από το ελληνικό Κοινοβούλιο στις 25 Ιανουαρίου 2019, επέτειο των τεσσάρων χρόνων από την πρώτη μας εκλογική νίκη, και έπειτα από μία από τις πιο πολωμένες και ιστορικά φορτισμένες κοινοβουλευτικές διαδικασίες της Μεταπολίτευσης.

Καταφέραμε, τελικά, να συγκεντρώσουμε 153 ψήφους υπέρ της Συμφωνίας. Δύο ψήφους περισσότερες από αυτές που είχαμε λάβει κατά τη διαδικασία της ψήφου εμπιστοσύνης, μερικές μέρες νωρίτερα. Εκτός από τους 145 Βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, υπέρ ψήφισαν ο Θανάσης Παπαχριστόπουλος και η Έλενα Κουντουρά, που προέρχονταν από τους ΑΝ.ΕΛ, ο Σταύρος Θεοδωράκης, ο Γιώργος Μαυρωτάς, ο Σπύρος Λυκούδης και ο Σπύρος Δανέλλης από το Ποτάμι, ο Θανάσης Θεοχαρόπουλος από το ΚΙΝ.ΑΛ. και η ανεξάρτητη Κατερίνα Παπακώστα.

Αλέξης Τσίπρας: Τι γράφει στην «Ιθάκη» για τη Μπέττυ Μπαζιάνα

Λιγοστές αλλά χαρακτηριστικές είναι οι αναφορές του Αλέξη Τσίπρα στη σύντροφό του Μπέττυ Μπαζιάνα στο βιβλίο «Ιθάκη» που κυκλοφόρησε σήμερα.

Για την πρώτη γνωριμία γράφει: 

«Το καλοκαίρι του 1986 μου χαμογέλασε η τύχη, καθώς, συμμετέχοντας στην κλήρωση για το 2ο Πειραματικό Γυμνάσιο, στην οδό Τσόχα πίσω από το γήπεδο του Παναθηναϊκού, κληρώθηκε το όνομά μου να φοιτήσω στο σχολείο αυτό, μαζί με εκείνο της Περιστέρας Μπαζιάνα που επίσης κληρώθηκε. “Πεπρωμένο φυγείν αδύνατον…”», αναφέρει ο Αλέξης Τσίπρας περιγράφοντας τα μαθητικά του χρόνια. Όπως λέει ο Αλέξης Τσίπρας, η σχέση με την Μπέττυ «αναβαθμίστηκε» λίγες μόνο ημέρες μετά τις τρίτες συνεχόμενες εκλογές του 1990, όταν ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης κατόρθωσε να σχηματίσει κυβέρνηση με 150 βουλευτές και τη συμμετοχή του βουλευτή Κατσίκη της ΔΗΑΝΑ. «Οι εκλογές έγιναν Κυριακή των Βαΐων και ακολούθησε το Πάσχα στο χωριό. Την εβδομάδα μετά το Πάσχα, στις 19 Απριλίου, είχα κανονίσει έξοδο με παρέα φίλων στο ροκάδικο κλαμπ «Jasmeen», πίσω από το Λαϊκό Νοσοκομείο. Εκεί επιτέλους το φλερτ με την Μπέττυ αναβαθμίστηκε σε εφηβική σχέση, που κανείς μας τότε δεν μπορούσε να φανταστεί ότι στο μέλλον θα αποκτούσε τελικά χαρακτήρα συμφώνου συμβίωσης…».

Για τη γέννηση του δεύτερου παιδιού του και τον θάνατο του πατέρα του:  

Δύο ακόμη αναφορές στην οικογενειακή του ζωή αφορούν την περίοδο πριν τις εκλογές του 2012, όταν ο ΣΥΡΙΖΑ αναδείχτηκε σε δεύτερο κόμμα για πρώτη φορά. «Τις μέρες όπου κορυφωνόταν η προεκλογική εκστρατεία πλησίαζε ο τοκετός της Μπέττυς, η οποία περίμενε το δεύτερο παιδί μας, τον Ορφέα-Ερνέστο. Η εγκυμοσύνη της είχε φτάσει στον ένατο μήνα και, δέκα μέρες πριν από τις εκλογές, κατάφερα τελικά να βρω λίγο χρόνο για να τη συνοδεύσω στη γυναικολόγο μας. Εκεί μάθαμε ότι, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, το παιδί θα μπορούσε να γεννηθεί μεταξύ 25 και 30 Ιουνίου. Στο άκουσμα της είδησης, αυθόρμητα, γεννήθηκε μέσα μου μια ανησυχία. Αν κερδίζαμε τις εκλογές, θα έπρεπε εκείνες τις μέρες να παρίσταμαι ως Πρωθυπουργός στη Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες. Μπορεί τώρα να φαίνεται λίγο αστείο, αλλά τότε με άγχωσε η σκέψη πως την ώρα που θα ερχόταν στον κόσμο το παιδί μας, εγώ θα έπρεπε να είμαι χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά, σε κάποιες αίθουσες συνεδριάσεων της Κομισιόν. Τότε συνειδητοποίησα για πρώτη φορά πόσο δύσκολο είναι να φέρεις την ευθύνη της διακυβέρνησης μιας χώρας και ταυτόχρονα να είσαι συνεπής σύντροφος και πατέρας».

Λίγο αργότερα όμως, ο κ. Τσίπρας ξεκαθαρίζει ότι πρόλαβε τη γέννηση του γιου του, ωστόσο το χαρμόσυνο γεγονός επισκιάστηκε από τον θάνατο του πατέρα του λίγους μήνες αργότερα.

«Την ίδια περίοδο, σε προσωπικό επίπεδο, έζησα σε πολύ σύντομο διάστημα ένα χαρμόσυνο και ένα πολύ θλιβερό γεγονός. Λίγες μέρες μετά τις εκλογές, στις 26 Ιουνίου, γεννήθηκε ο δεύτερός μας γιος, ο Ορφέας-Ερνέστο, χωρίς τελικά να χρειαστεί να βρίσκομαι μακριά από τη σύντροφό μου και την οικογένειά μας. Η χαρά εκείνης της μέρας, σε ένα κλίμα ελπίδας και ευθύνης, έμοιαζε με φωτεινή ανάσα σε μια φορτισμένη περίοδο. Λίγους μήνες αργότερα όμως, στις 29 Οκτωβρίου, έχασα ξαφνικά τον πατέρα μου Παύλο, από ανακοπή καρδιάς. Έφυγε χωρίς προειδοποίηση. Κι έτσι, το φως της νέας ζωής ήρθε να συνυπάρξει με το κενό μιας μεγάλης απώλειας», αναφέρει ο Αλέξης Τσίπρας.

Για τη στιγμή που ξέχασε τα γενέθλια:

«Λίγο πριν ξεκινήσει η κρίσιμη συνεδρίαση του Κυβερνητικού Συμβουλίου, κι ενώ ήμουν στην αίθουσα συνεδριάσεων, άνοιξε η πόρτα και εμφανίστηκε η Ελένη, η γραμματέας μου: «Η Μπέττυ είναι απ’ έξω και θέλει να σου πει κάτι για μισό λεπτό». Ήμουν κατηγορηματικός: «Όχι τώρα, αργότερα. Κανείς δεν μπαίνει» Ήμουν συγκεντρωμένος, ή μάλλον εγκλωβισμένος, στον φόβο να μη διαρρεύσει τίποτα πριν από την ανακοίνωση. Από τη χαραμάδα της μισάνοιχτης πόρτας την είδα να μου κάνει νόημα. «Μόνο μισό λεπτό». Κι εγώ, επίμονα, της έγνεφα «Όχι, φύγε». Τότε, έβγαλε από την τσάντα της ένα μικρό σακουλάκι. Μέσα είχε τρία κεράκια γενεθλίων. Τα έβγαλε και τα σήκωσε ψηλά. Δαγκώθηκα, ένιωσα άσχημα. Είχα ξεχάσει μέσα σε όλο αυτό ακόμα και τα γενέθλια του παιδιού μου».

Η αφήγηση για την πρώτη φορά στη Λεωφόρο

«Καθώς μεγάλωνα απέκτησα δύο συνήθειες: τον Παναθηναϊκό και τις εφημερίδες. Στους αγώνες του Παναθηναϊκού με πήγαιναν είτε ο πατέρας είτε ο αδελφός μου, οι ίδιοι δηλαδή που έφερναν και τις εφημερίδες, απλώς εδώ τα γούστα τους άλλαζαν. Την “Ελευθεροτυπία” και “Τα Νέα” έφερνε σπίτι ο πατέρας μου, τον “Ριζοσπάστη”, συνήθως τις Κυριακές, τα αδέλφια μου», αναφέρει σε μια σελίδα του βιβλίου του ο Αλέξης Τσίπρας, ενώ στη συνέχεια εξιστορεί πως έζησε την πρώτη του μέρα στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας και ποιο ματς είδε.

«Η πρώτη φορά που πήγα στο γήπεδο ήταν Απρίλιος του 1980, στις 13 του μήνα, απόγευμα Κυριακής, Παναθηναϊκός – Πανιώνιος στη θύρα 1 του γηπέδου της λεωφόρου Αλεξάνδρας. Θυμάμαι τη μυρωδιά από τα λουκάνικα, το τσιμέντο που έκαιγε από τον ήλιο και τον πατέρα μου δίπλα μου να μου εξηγεί ποιος είναι ποιος. Κερδίσαμε 3-0. Όλα μου φαίνονταν φανταχτερά και τεράστια: ο κόσμος, οι παίκτες στο χορτάρι, οι σημαίες στις κερκίδες. Και πολύ πράσινα!».

Αλέξης Τσίπρας: Τα 3 ψέματα και η κυνική ομολογία για την αυτ-απάτη

Ξεκίνησε ως «η δική του αλήθεια» και καταλήγει ως σκόπιμη παραχάραξη της Ιστορίας. Δυστυχώς για αυτόν και ευτυχώς για τον ελληνικό λαό αναφέρεται σε γεγονότα πολύ πρόσφατα, που ούτε να αλλάξουν ούτε να παραχαραχθούν μπορούν.

Ο ελληνικός λαός, οι Ευρωπαίοι, οι πολιτικοί του αντίπαλοι, τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ και της κυβέρνησης Τσίπρα θυμούνται. Και από τη στιγμή που όλοι θυμόμαστε, το παραμΙθάκη (όπως πρώτος ο «Ελεύθερος Τύπος» χαρακτήρισε το βιβλίο του κ. Τσίπρα) είναι μία προσπάθεια διαστρέβλωσης της πραγματικότητας για πολιτικούς σκοπούς του συγγραφέα του. Και ως τέτοιο, το βιβλίο, που βρίσκεται από σήμερα στις προθήκες των βιβλιοπωλείων και εμπορικά θα πάει εξαιρετικά, δεν μπορεί να πείσει.

Η τελευταία προδημοσίευση από το βιβλίο του κ. Τσίπρα αφορά το οδυνηρό, ακριβότερο και κυρίως αχρείαστο μνημόνιο, το 3^ο Μνημόνιο του κ. Τσίπρα και του ΣΥΡΙΖΑ. Την κυκλοφόρησε μάλιστα με ένα ηχητικό με τον ίδιο να διαβάζει, ακολουθώντας και τη μορφή podcast του βιβλίου.

Ο κ. Τσίπρας ισχυρίζεται ότι επιχειρεί να καταρρίψει τους «μύθους» πίσω από τα γεγονότα των ημερών, αλλά στην πραγματικότητα γράφει «μύθους» για να αποκρύψει την αλήθεια.

1 Επαιξε… και χάσαμε

«Το πρόγραμμα που υπέγραψα αποτέλεσε αναμφισβήτητα έναν επώδυνο συμβιβασμό, αλλά έθεσε τα θεμέλια για την οριστική έξοδο της πατρίδας μας από τα Μνημόνια, το 2018, την πρωτοφανή ελάφρυνση του χρέους και την επιστροφή της σε τροχιά ανάκτησης της δημοσιονομικής και θεσμικής της αυτονομίας», γράφει ο κ. Τσίπρας.

Ουδέν ψευδέστερον τούτου…

Ο κ. Τσίπρας, αναλαμβάνοντας την εξουσία τον Ιανουάριο του 2015, είχε τη δυνατότητα να συνεχίσει από εκεί που τελείωσε η κυβέρνηση Σαμαρά. Οι Ευρωπαίοι δεν συμφώνησαν με το περίφημο «μέιλ Χαρδούβελη» (σ.σ.: το οποίο κόστιζε μόλις 1 δισ. ευρώ και όχι +100 δισ. ευρώ που κόστισε με τις πιο μετριοπαθείς αναλύσεις το Μνημόνιο του ΣΥΡΙΖΑ) διότι ήξεραν το αποτέλεσμα των εκλογών και περίμεναν τη νέα κυβέρνηση για να συμφωνήσουν. Ηταν δε γενικά παραδεκτό ότι για λόγους καλής πρόθεσης σε μία νέα κυβέρνηση θα προσέφεραν μία σχετικά καλύτερη συμφωνία και τα πράγματα θα μπορούσαν να προχωρήσουν. Επίσης, ψέμα είναι και ο ισχυρισμός ότι η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ βρήκε άδεια ταμεία. Υπήρχε συμφωνία κυβέρνησης Σαμαρά-Ευρωπαίων για πιστοληπτική γραμμή ως τον Μάρτιο του 2015, με την ελπίδα ότι η νέα κυβέρνηση δεν θα χρειαστεί περισσότερο για να υπογράψει τη δική της συμφωνία και τη συνέχιση του προγράμματος που έδειχνε έξοδο από τα Μνημόνια το 2017. Τελικά, ο Τσίπρας αποφάσισε να μην προχωρήσει σε συμφωνία για την Ελλάδα και τον ίδιο και να ρισκάρει στη γραμμή Βαρουφάκη, επειδή είχε υποσχεθεί να καταργήσει τα Μνημόνια με έναν νόμο και ένα άρθρο, δημιουργώντας έναν πήχυ από τον οποίο θα περνούσε από κάτω. Πολιτικά δειλός, επιδείνωσε τους μήνες που ακολούθησαν τη θέση της χώρας και, ως εκ τούτου, τον Ιούνιο που αναγκάστηκε να κάνει νέα συμφωνία ήταν πολύ χειρότερη για τη χώρα και τους Ελληνες.

2 Για τις τράπεζες

Γράφει ακόμα ότι «όσοι επιχειρούν να φορτώσουν σε μας το κόστος της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, αποσιωπούν ή αγνοούν ότι αυτή θα ήταν αδύνατον να αποφευχθεί ακόμη και αν δεν υπήρχαν οι αναταράξεις του 2015, αφού οι ελληνικές τράπεζες ήταν ήδη σε πολύ δύσκολη κατάσταση από το 2013-2014, με πάνω από το 45% των δανείων που είχαν χορηγήσει να είναι «κόκκινα». Ενώ η απόφαση της ΕΚΤ να αποσύρει το waiver για τα ελληνικά ομόλογα μία εβδομάδα μετά τις εκλογές του Ιανουαρίου επιτάχυνε την κρίση ρευστότητας των τραπεζών.

Στις τράπεζες είχε επέλθει σταθερότητα ήδη (μετά τις επώδυνες για τον λαό και αναγκαίες ανακεφαλαιοποιήσεις) από το φθινόπωρο του 2014. Η εξάμηνη διαπραγμάτευση του 2015 και η απόφαση για capital controls (σ.σ.: όλοι θυμούνται το «αγάπη μου, έκλεισα τις τράπεζες, του Γιάννη Βαρουφάκη) τις «γονάτισε» ξανά.

3 Για τις αγορές

Συνεχίζει ο κ. Τσίπρας: «Μήπως, όμως, υπήρχε η δυνατότητα αποφύγουμε το πικρό ποτήρι; Να ανακτήσει η χώρα πρόσβαση στις αγορές και να μπορέσει έτσι, χωρίς πίεση και εκβιασμούς, να ανταποκριθεί στις δανειακές της υποχρεώσεις και να αποφύγει τη χρεοκοπία; Αυτό κανένας σοβαρός αναλυτής δεν το συζητά. Γιατί μιλάμε για μια χώρα που δεν είχε ολοκληρώσει καμία σοβαρή διαρθρωτική μεταρρύθμιση. Μια χώρα που δεν κατάφερε να κλείσει την 5η αξιολόγηση του δεύτερου συνεχόμενου προγράμματος στήριξης. Μια χώρα με απαγορευτικά επιτόκια δανεισμού, ένα βουνό δημόσιου χρέους, περίπου στο 180% του ΑΕΠ, και τεράστια ποσά σε αποπληρωμές δανείων μέσα στην επόμενη τριετία».

Πρόκειται για το τρίτο μεγάλο ψέμα του κ. Τσίπρα. Η οικονομία μετά από συνεχείς τριετίες ύφεσης είχε επιστρέψει από το φθινόπωρο του 2014 στις αγορές και στην ανάπτυξη, έστω με το ασταθές 0,4%, ενώ η ανεργία είχε αρχίσει και μειωνόταν. Το α’ εξάμηνο του 2015 προκάλεσε νέα κρίση, οι αγορές έχασαν ξανά την εμπιστοσύνη που ανακτούσε η Ελλάδα το 2014. Αυτή είναι η αλήθεια.

Μαρινάκης για βιβλίο Τσίπρα: «Ο καπετάνιος τα χρεώνει όλα στο πλήρωμα -Σε 700 σελίδες δεν υπάρχει μία συγγνώμη»

Για το βιβλίο του Αλέξη Τσίπρα ρωτήθηκε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Παύλος Μαρινάκης κατά τη διάρκεια της σημερινής ενημέρωσης των πολιτικών συντακτών. Ο κ. Μαρινάκης απάντησε με αιχμηρό τρόπο για την «Ιθάκη» του Τσίπρα σημειώνοντας αρχικά: «αν ήταν ο κύριος Τσίπρας ενεργός πολιτικά, θα του αφιέρωνα Καρλ Μαρξ, που έχει πει, ότι ”η ιστορία επαναλαμβάνεται την πρώτη φορά σαν τραγωδία και τη δεύτερη φορά σαν φάρσα”. Αλλά επειδή δεν είναι, αυτή τη στιγμή τουλάχιστον, ενεργός πολιτικά, θα τον παραπέμψω σε έναν άλλον Μαρξ, τον Γκράουτσο, ο οποίος είχε γράψει όταν είχε απαντήσει για ένα βιβλίο, ότι ”από τη στιγμή που παρέλαβα το βιβλίο στα χέρια μου δεν έχω σταματήσει να γελάω, ελπίζω κάποια στιγμή να το διαβάσω”.

Και συμπλήρωσε: «Κοιτάξτε, δεν είναι αστείο, προφανώς, γιατί οι πολίτες οι οποίοι υπέστησαν τους 30 νέους φόρους δεν γελάνε. Οι συνταξιούχοι και όλοι οι υπόλοιποι που στηθήκαμε στις ουρές δεν γελάμε. Η χώρα και οι πολίτες της που φορτωθήκαμε 120 αχρείαστα δισ. δεν γελάμε. Και ούτε γελάγαμε τότε. Όσοι βίωσαν τις τραγωδίες, όπως για παράδειγμα οι συγγενείς στο Μάτι και βλέπουμε και κάποιες αναρτήσεις, δεν γελάνε καθόλου. Και όπως και να έχει, αυτή η ιστορία δεν είναι καθόλου αστεία. Εγώ βλέπω πολύ μεγάλη αλαζονεία. Δεν υπάρχει μια συγγνώμη σε πάνω από 700 σελίδες. Και όταν είσαι καπετάνιος ενός πλοίου, του οποίου το πλήρωμα επέλεξες εσύ και το ρίχνεις στα βράχια -και εδώ το πλοίο είναι μια χώρα- δεν είναι και τόσο έντιμο, θεωρώ, να τα φορτώνεις όλα στον υποπλοίαρχο, στο υπόλοιπο πλήρωμα, στους μούτσους και εσύ να είσαι άμοιρος ευθυνών».

Τέλος σε άλλη ερώτηση για το βιβλίο Τσίπρα ο Παύλος Μαρινάκης σχολίασε με χιούμορ: «Εντάξει, δεν είμαι βιβλιοκριτικός, να παρατηρήσω ότι το κοινό δείχνει ένα αυξημένο ενδιαφέρον στους μαθητευόμενους μάγους. Υπάρχει, όμως, μια πολύ μεγάλη διαφορά. Στην μία περίπτωση, στην περίπτωση του Χάρι Πότερ δηλαδή, στο Χόγκουαρτς η εκπαίδευση ήταν δωρεάν. Εμάς, η εκπαίδευση μας στοίχισε τουλάχιστον 120 δισεκατομμύρια ευρώ».

Η απάντηση Πολάκη στα όσα γράφει ο Τσίπρας στην «Ιθάκη»: «Λέει ψέμματα και ανακρίβειες»

Με αιχμηρό τόνο, ο Παύλος Πολάκης υποστηρίζει ότι τα όσα γράφει ο Αλέξης Τσίπρας δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα: «Λέει και ψέμματα όμως… πολλά… και ανακρίβειες. Κρίμα», αναφέρει στην ανάρτησή του. Ο ίδιος τονίζει ότι θα απαντήσει αναλυτικά, σημειώνοντας: «Κι εγώ λέω ΜΟΝΟ αλήθειες». . Αναφερόμενος ειδικότερα στην επίμαχη ανάρτηση του Φεβρουαρίου 2023, την οποία ο Τσίπρας συνδέει με την προσωρινή απομάκρυνσή του από τα ψηφοδέλτια, ο Πολάκης δηλώνει ότι δεν παίρνει «ούτε λέξη πίσω»: «Το πόσο δίκιο είχα φάνηκε και την περίοδο ’19–’23 αλλά και μετά, μέχρι σήμερα: από τους δημοσιογράφους, μέχρι τους δικαστές, μέχρι τον Πιτσιλή και τους τραπεζίτες», σημειώνει, υποστηρίζοντας ότι αυτό έπρεπε να είναι το πρόγραμμα που θα ενέπνεε τον ΣΥΡΙΖΑ. Κλείνοντας, τονίζει ότι η «ιδιοτέλεια αφορά άλλους» και «ποτέ δεν αφορούσε εμένα».

Υπενθυμίζεται ότι το βιβλίο, ο Αλέξης Τσίπρας γράφει ότι ο κ. Πολάκης «εμφανίστηκε με το δικό του μπαϊράκι» κατά την κρίσιμη περίοδο του κορωνοϊού, τονίζοντας πως «υποβάθμιζε την αξία των εμβολίων» και «αμφισβητούσε τις οδηγίες της Επιτροπής Λοιμωξιολόγων». Υποστηρίζει επίσης ότι στελέχη του κόμματος του είχαν εισηγηθεί την διαγραφή του, κάτι που σκέφτηκε αλλά δεν προχώρησε. Σε άλλο σημείο του βιβλίου, ο Τσίπρας χαρακτηρίζει ως «ακόμα ένα θαύμα» την ανάρτηση του Πολάκη στις 26 Φεβρουαρίου 2023, όπου στοχοποιούσε, με φωτογραφίες, 13 δικαστές και 15 δημοσιογράφους. Ο πρώην πρωθυπουργός σημειώνει ότι το περιστατικό τον «εξόργισε».

Τάιλερ κατά Τσίπρα: Η οργισμένη ανάρτηση για όσα γράφονται γι’ αυτόν στην «Ιθάκη»

Με ένα οργισμένο story στο instagram ο Τάιλερ Μακμπέθ, σύζυγος του Στέφανου Κασσελάκη, απευθύνθηκε στον Αλέξη Τσίπρα για ένα συγκεκριμένο απόσπασμα του βιβλίου «Ιθάκη». Στην εν λόγω ανάρτηση ο Τάιλερ ζητά από τον Αλέξη Τσίπρα «να ΜΗ χρησιμοποιείται (το όνομά του) για οποιονδήποτε σκοπό σκοπό διαφήμισης ή προώθησης σε σχέση με το βιβλίο σας».

Στο βιβλίο του ο Αλέξης Τσίπρας αναφέρεται και στον Στέφανο Κασσελάκη, αλλά και στον σύζυγό του Τάιλερ Μακμπέθ. Συγκεκριμένα, περιγράφοντας τη συνάντηση που είχαν ως ζευγάρια, στην οποία ο Στέφανος Κασσελάκης τού ανακοίνωσε ότι θα ήταν υποψήφιος για την προεδρία του ΣΥΡΙΖΑ, ο Αλέξης Τσίπρας αναφέρει τον διάλογο που είχε κατόπιν με τη σύζυγό του Μπέττυ Μπαζιάνα. «Μου φάνηκε υπερφίαλος. Είχε τη βεβαιότητα ότι σύντομα θα εκλεγεί πρωθυπουργός. Όταν έφυγαν (σ.σ.: μαζί με τον Τάιλερ), η Μπέττυ γυρίζει και μου λέει “αυτός θα φάει τα μούτρα του”. “Γιατί το λες;”. “Δεν άκουσες τι με ρώτησε; Σκοπεύουν να αποκτήσουν παιδί και η αγωνία του είναι πώς θα το μεγαλώσουν στο Μαξίμου”. “Και τι του απάντησες;”. “Αγάπη να υπάρχει και όλα γίνονται. Τι να του απαντήσω”».

Παππάς για βιβλίο Τσίπρα: Είχε υποχρέωση να μιλήσει για το 2015, δεν έχει ραγίσει το γυαλί μεταξύ μας

Για τις αναφορές του Αλέξη Τσίπρα στην «Ιθάκη» σχετικά με την «απαράδεκτη επιπολαιότητα» που τον αφορά, όσον αφορά στην υπόθεση των τηλεοπτικών αδειών, μίλησε το πρωί της Τετάρτης (24/11) ο Νίκος Παππάς, υπογραμμίζοντας ότι, ωστόσο, ότι οι σχέσεις του με τον πρώην πρωθυπουργό παραμένουν άψογες.

«Αυτό είναι μία φράση που ακουμπά την περίοδο μετά το Ειδικό Δικαστήριο για το αν θα είμαι στα ψηφοδέλτια ή όχι. Η ιστορία έδειξε ότι συμμετείχα στα ψηφοδέλτια και απεφάνθη ο λαός», είπε ο Νίκος Παππάς στο OPEN. «Διάβασα τα σημαντικά κομμάτια. O Τσίπρας έχει διαμορφώσει ένα πολιτικό γεγονός δεν είναι απλώς ένα βιβλίο, είναι η υποχρέωση ενός πρωθυπουργού να καταγράψει αυτό που έζησε. Το μείζον ζήτημα που πυροδοτεί εκ νέου τον πολιτικό διάλογο είναι η σαφήνεια με την οποία τοποθετείται στο ζήτημα της διαπραγμάτευσης, της εκλογικής μας νίκης, του δημοψηφίσματος. Δεν είμαστε ίδιοι και ως πρόσωπα αυτοί που ήμασταν το 2015 και εγώ έχω δείξει περισσότερο πάθος και πήρα αποφάσεις περισσότερο με τη θέληση και τη βούληση υποτιμώντας τους συσχετισμούς. Κάποια πράγματα ίσως να τα κάναμε διαφορετικά, κάναμε κεντρικές επιλογές με τις οποίες έχουμε δικαιωθεί από την ιστορία», ανέφερε μεταξύ άλλων ο Νίκος Παππάς.

Συνεχίζοντας, ο ίδιος τόνισε ότι η ότι η τοποθέτηση Τσίπρα μέσω του βιβλίου του για τα όσα έγιναν την περίοδο της πρωθυπουργίας του αποτελούν ένα ιστορικό χρέος. Ερωτηθείς για τις αναφορές Τσίπρα προς στο πρόσωπό του στο βιβλίο, ο κ. Παππάς σημείωσε: «Όλοι έχουμε κάνει κριτική στον Τσίπρα. Είχε υποχρέωση να μιλήσει για το 2015. Δεν ξέρω αν του κάνει καλό ή κακό. Του λέγανε “βγες να πεις ότι κακώς έκανες το δημοψήφισμα”. Βγαίνει και το κάνει με τον τρόπο που πρέπει και καλύπτει μια ιστορική υποχρέωση. Θα έχουμε διαφωνίες, θα έχουμε διαφορετικές προσεγγίσεις. Ο Τσίπρας υπερασπίζεται την πορεία προς τη νίκη του 2015, τη διαπραγμάτευση του πρώτου εξαμήνου και καταγγέλλει τη στάση των Ευρωπαίων που δεν θέλανε λύση. Λέει καλώς κάναμε το δημοψήφισμα, καλώς κάναμε εκλογές τον Σεπτέμβρη».

Σχετικά με τις αναφορές Τσίπρα για τη διαπραγμάτευση, ο κ. Παππάς τόνισε: «Έγινε πολυκέφαλη διαπραγμάτευση, αλλά αν διαβάσει κανείς το βιβλίο θα δει ότι ο Τσίπρας καταγράφει ότι υπήρξε πολιτική σκοπιμότητα από την άλλη πλευρά, χωρίς να σημαίνει ότι εμείς δεν έχουμε ευθύνες». Τέλος, μιλώντας για την άρνηση της Έφης Αχτσιόγλου και του Αλέξη Χαρίτση να αναλάβουν την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ μετά την ήττα στις εκλογές του 2023, ο κ. Παππάς αποκάλυψε ότι δεν το γνώριζε και πως εκείνος έλεγε ότι ο Τσίπρας δεν θα έπρεπε να παραιτηθεί. «Δεν έχει ραγίσει το γυαλί με τον Τσίπρα. Έχουμε άψογη πολιτική σχέση, έχουμε αυτή τη στιγμή διαφορετικές οπτικές. Ο καθένας έχει κάνει την αποτίμησή του. Και εγώ δεν συμφωνώ με όλα όσα έχει κάνει», υπογράμμισε ο ίδιος.

Κωνσταντοπούλου για Τσίπρα: «Χαίρομαι που ένας προδότης καταγράφει ότι τον δυσκόλεψα στην προδοσία»

Σφοδρή επίθεση εξαπέλυσε η Ζωή Κωνσταντοπούλου στον Αλέξη Τσίπρα για τα όσα αναφέρει στο βιβλίο του με τον τίτλο «Ιθάκη» για την πολιτική της διαχείριση το 2015. Στο πλαίσιο εκδήλωσης στο Κοινοβούλιο για την επέτειο της Εθνικής Αντίστασης, η πρόεδρος της Πλεύσης Ελευθερίας τον χαρακτήρισε «προδότη» και, παράλληλα, τίτλο τιμής για εκείνη το ότι τον «δυσκόλεψε στην προδοσία». Για το δημοψήφισμα τον κατηγόρησε ότι «πρόδωσε την πιο ιερή λαϊκή ετυμηγορία» και συνέχισε τονίζοντας ότι «η προδοσία έχει πολλές μορφές και ο λαός έχει προδοθεί πολλές φορές». Όπως είπε, «θα διαβάσω το βιβλίο, βλέποντας όμως αυτά που κυκλοφορούν χαίρομαι που ένας προδότης καταγράφει ότι τον δυσκόλεψα στην προδοσία. Αποστολή μας είναι να μη διευκολύνουμε την προδοσία». Μάλιστα, δεσμεύτηκε ότι θα επανέλθει σύντομα προκειμένου να δώσει νέες απαντήσεις. Με αφορμή την επέτειο για την ανατίναξη της γέφυρας του Γοργοποτάμου, σε άλλο σημείο της ομιλίας της σχολίασε πως «το να πουλήσει κανείς τις υποδομές και τους σιδηροδρόμους μας είναι κορυφαία πράξη προδοσίας».

Αλέξης Τσίπρας – «Ιθάκη»: «Μεγάλο ψέμα, ότι πρότεινε συγκυβέρνηση στη Γεννηματά ήμουν παρών» λέει ο Μανώλης Όθωνας

Αλλο ένα ψέμα του Αλέξη Τσίπρα στο βιβλίο «Ιθάκη» καταρρέει με κρότο. Συγκεκριμένα ο στενός συνεργάτης της Φώφης Γεννηματάς, Μανώλης Όθωνας διαψεύδει τα όσα γράφονται για  συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΠΑΣΟΚ τον Σεπτέμβριο του 2015.

Η ανάρτηση του Μανώλη Οθωνα

Τσίπρας – Φώφη : Μια οφειλόμενη (στην αλήθεια) απάντηση.

«Στο βιβλίο του ο κ. Αλέξης Τσίπρας αναφέρεται σε έναν διάλογο που είχε με την Φώφη Γεννηματά το βράδυ των εκλογών του Σεπτεμβρίου του 2015, όταν εκείνη του τηλεφώνησε για να τον συγχαρεί. Σε αυτήν την επικοινωνία που έγινε -ενώ είχε προηγηθεί το σφιχταγκαλιάσμα του με τον Πάνο Καμμένο στα Προπύλαια – τάχα διερεύνησε το ενδεχόμενο κυβερνητικής συνεργασίας και εκείνη την αρνήθηκε επειδή δεν επιθυμούσε να συμμετάσχει σε μια κυβέρνηση με τους ΑΝΕΛ.Ο ισχυρισμός αυτός δεν έχει καμία σχέση με την πραγματικότητα. Στο τυπικό τηλέφωνο των συγχαρητηρίων της Φώφης στον κ. Τσίπρα, για κακή τύχη του rebranding, ήμουν εκεί. Καμία τέτοια νύξη δεν υπήρξε. Το γεγονός ότι ακόμα κι αν υπήρχε τέτοια πρόταση «προοδευτικής» κυβέρνησης με τον Πάνο Καμμένο «όχι» θα απαντούσε η Φώφη, δεν αλλάζει ότι πρόκειται για μεγάλο ψέμα. Πράγματι, με την Γεννηματά πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ, δεν υπήρχε καμία περίπτωση κυβερνητικής συνύπαρξης με την ακροδεξιά. Αυτό δεν θα ήταν «πρόσχημα», αλλά αδιαπραγμάτευτη πολιτική θέση.

Αντίθετα καμία εκ των υστέρων δικαιολογία δεν αναιρεί ότι τον Σεπτέμβριο του 2015, ο κ. Καμμένος δεν ήταν ανάγκη αλλά πολιτική επιλογή του κ. Τσίπρα. Επίσης ισχυρίζεται ο κ. Τσίπρας ότι στο περιθώριο μιας συνάντησης στο Μέγαρο Μαξίμου, είπε στην Φώφη τον σχεδιασμό για την αλλαγή του εκλογικού νόμου και εκείνη δεν ήταν αρνητική, αλλά μετά άλλαξε γνώμη -αναίτια και χωρίς εξήγηση. Ούτε αυτό σύμφωνα με την γνώση που εκ του ρόλου μου τότε είχα, είναι αλήθεια. Είναι χαρακτηριστικό ότι κατά την εκδοχή του, ούτε αυτή την πρόταση ο κ. Τσίπρας την διατύπωσε ποτέ θεσμικά στον δημόσιο λόγο του. Αλλά τάχα μου στο περιθώριο και, παρεμπιπτόντως, σε μια συνάντηση για άλλο θέμα. Έτσι βέβαια, μπορεί σήμερα να ισχυρίζεται εκ των υστέρων ό,τι τον βολεύει.

Αντίθετα το ΠΑΣΟΚ τότε κατέθεσε πρόταση αναλογικού εκλογικού νόμου, θεσμικά, δημόσια, στη Βουλή και όχι στο παρασκήνιο. Εκείνος είχε κλειστά αυτιά και μάτια.Αναρωτιέμαι πάντως τι σόι rebranding είναι αυτό που στηρίζεται στο να βάζει λόγια στο στόμα ενός ανθρώπου που δεν μπορεί πια να απαντήσει και να υπερασπιστεί την αλήθεια. Κατά τα άλλα καλοδιάβαστο το βιβλίο, με μια υπόμνηση στον συγγραφέα. Στα ιστορικά μυθιστόρημα πράγματι συνηθίζεται, για λογοτεχνικούς λόγους, να χρησιμοποιούνται στοιχεία μυθοπλασίας. Μόνο που επιβάλλεται αυτό να αναφέρεται ρητά στο προοίμιο».

Σημειώνεται ότι στη σελίδα 350 του βιβλίου του, ο πρώην πρωθυπουργός περιγράφει για τις εκλογές του 2015: «Το ίδιο κιόλας βράδυ, όταν η Φώφη Γεννηματά με πήρε τηλέφωνο για να με συγχαρεί, έσπευσα να τις κάνω μια πρώτη νύξη. Της είπα ότι επιθυμούσα να συγκροτήσω μια κυβέρνηση ευρύτερης αποδοχής και θα ήθελα να συζητήσουμε τη δυνατότητα δικής τους συμμετοχής. Όμως αυτή μου το ξέκοψε: Από τη στιγμή που ο Καμμένος ανακοίνωσε ότι θα είναι στην κυβέρνηση, δεν υπήρχε καν λόγος να θέσω δημόσια τέτοιο ζήτημα. Κι αν έθετα θα έλεγε «όχι».

«Είσαι σίγουρη;» τη ρώτησα.
«Ναι, είμαι σίγουρη».

Ετσι, κλείσαμε το τηλέφωνο. Αντιστοίχως και με το Ποτάμι δεν μπήκαμε καν σε συζήτηση. Είχαν ξεκαθαρίσει από την προηγούμενη φορά και το επανέλαβαν πως δεν θα συμμετείχαν σε μια κυβέρνηση με τους ΑΝΕΛ.» περιγράφει ο Αλέξης Τσίπρας.

 

Πάνος Καμμένος για το βιβλίο Τσίπρα: «Το κλειδί για το 2015 είναι το τηλεφώνημα με τον Ομπάμα»

Με ένα ζευγάρι κόκκινα γυαλιά, πάνω στην «Ιθάκη», ο Πάνος Καμμένος σχολίασε με μία πρόταση το βιβλίο του Αλέξη Τσίπρα. Ο πρώην υπουργός και πρώην πρόεδρος των ΑΝΕΛ, για τον οποίο έγραψε θετικά σχόλια στο βιβλίο του ο πρώην πρωθυπουργός, έγραψε στο Χ, «το κλειδί για το 2015 είναι το τηλεφώνημα με τον Πρόεδρο Ομπάμα από τις Βρυξέλλες…».

Στο βιβλίο του ο Αλέξης Τσίπρας αναφέρει για αυτό το τηλεφώνημα που έγινε με τον Ομπάμα από τις Βρυξέλλες:

«Στις Βρυξέλλες δέχθηκα τηλεφώνημα από τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα. Ήμουν στο ξενοδοχείο, λίγο πριν αναχωρήσω για τη Σύνοδο. Αφού μου έδωσε συγχαρητήρια για το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος, μου είπε: “Έχω ένα καλό και ένα κακό νέο να σου μεταφέρω”.

“Να ξεκινήσουμε από το καλό;”

“Το καλό είναι ότι μετά τη νίκη σου στο δημοψήφισμα, είσαι ο κυρίαρχος των πολιτικών εξελίξεων στην Ελλάδα”.

“Και το κακό;”

“Το κακό νέο είναι ότι έχουν συσπειρωθεί απέναντι σου δυνάμεις που θέλουν σήμερα να τορπιλίσουν τη διαπραγμάτευση και τα πράγματα είναι πολύ σοβαρά. Υπάρχει ένα ισχυρό μπλοκ, που θέλει, για λόγους κυρίως πολιτικούς, να μην ολοκληρωθεί η διαπραγμάτευση σήμερα και να οδηγηθείτε στο εθνικό νόμισμα. Δεν μπορώ να σου πω λεπτομέρειες, αλλά ένα πράγμα που ζητώ, να είσαι ψύχραιμος. Και να ξέρεις ότι εμείς θα είμαστε καθ’ όλη τη διάρκεια on board, θα παρακολουθούμε τις εξελίξεις και παρασκηνιακά θα παρέμβουμε αν χρειαστεί”…».

Δουδωνής: «Με τα 60 ευρώ των capital controls του Τσίπρα θα μπορούσες να πάρεις δύο βιβλία»

Για το βιβλίο του Αλέξη Τσίπρα, ρωτήθηκε ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ Παναγιώτης Δουδωνής, ο οποίος επιχείρησε να το υποβαθμίσει, προτάσσοντας… ένα άλλο πολιτικό βιβλίο ως σημαντικότερο. Συγκεκριμένα, μιλώντας στην εκπομπή «Κοινωνία Ώρα Mega», ο βουλευτής της αξιωματικής αντιπολίτευσης είπε αρχικά: «Είναι γεγονός ότι αυτές τις μέρες έχει βγει ένα βιβλίο για την πολιτική που έχει πάρα πολύ μεγάλη σημασία. Και νομίζω ότι όλοι οι Έλληνες πρέπει να το διαβάσουμε, γιατί μιλάει για μια συγκεκριμένη ιστορική περίοδο, σε μια πολύ συγκεκριμένη ήπειρο. Πρόκειται για το “Φθινόπωρο του πατριάρχη” του Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες. Τώρα, για το άλλο βιβλίο που μου είπατε, του κυρίου Τσίπρα, κάνει 28 ευρώ εάν κατάλαβα καλά. Κάπως ακριβό. Με τα 60 ευρώ που μπορούσες να βγάλεις από τις τράπεζες, τότε που τις έκλεισε ο κύριος Τσίπρας για να μας φέρει μετά το τρίτο μνημόνιο, μπορούσες να πάρεις δύο».

«Επειδή έχω ζήσει εκείνη την περίοδο ως μεταπτυχιακός φοιτητής και έχω αισθανθεί το βάρος των αιτιάσεων και την αδικία με την οποία ο κ. Τσίπρας προσπάθησε και έγινε τελικά πρωθυπουργός, τάζοντας στους πάντες τα πάντα, θεωρώ ότι ήταν μια τραυματική εμπειρία για όλους τους νέους ανθρώπους. Φάγαμε άλλα 4-5 χρόνια μνημόνιο εξαιτίας του Τσίπρα, το βαρύτερο μάλιστα, με εκποίηση της δημόσιας περιουσίας», τόνισε σε άλλο σημείο.

Και συμπλήρωσε: «Γίνεσαι πρωθυπουργός, έχεις πει όλους τους άλλους “κλέφτες”, “θα σκίσω τα μνημόνια” κ.λπ. κ.λπ. και βάζεις υπουργό Οικονομικών τον Βαρουφάκη. Υπουργό Άμυνας τον Καμμένο. Υπουργό Εξωτερικών τον Κοτζιά. Και πρόεδρο της Βουλής την κυρία Κωνσταντοπούλου. Δηλαδή, τι άλλο να πω, τα έχουμε πει […]. Ένας άνθρωπος είναι τόσο ανεπίγνωστος, που πάει να επανέλθει μιλώντας γι’ αυτά που έκανε το 2015 και εμείς πρέπει να του πούμε “μπράβο”; Η αυτοκριτική είναι για τους εξομολόγους, για τους ψυχολόγους. Δεν πρέπει να την κάνεις δημοσίως για να επανέλθεις».

Κουτσούμπας με αφορμή το βιβλίο Τσίπρα: Φανταστείτε τότε το ΚΚΕ να είχε δώσει στήριξη σε αυτόν τον τραγέλαφο

Ο γενικός γραμματέας της ΚΕ του ΚΚΕ, Δημήτρης Κουτσούμπας, στη διάρκεια του χαιρετισμού του το βράδυ της Δευτέρας στην παρουσίαση του βιβλίου της Σωτηρίας Μαραγκοζάκη «Άσπρος σκύλος, μαύρος σκύλος» από τις εκδόσεις «Ειρήνη», στο οποίο η συγγραφέας καταγράφει τη ζωή του Νίκου Βαβούδη, πραγματοποίησε μια αναφορά στο βιβλίο του Αλέξη Τσίπρα, σημειώνοντας τα εξής:

«Δυστυχώς, σήμερα μονοπωλούν τη δημόσια συζήτηση βιβλία πολιτικών, όπως είναι και το βιβλίο του κ. Τσίπρα, που με όρους κυρίως πολιτικού κουτσομπολιού επιχειρεί όχι μόνο να δικαιωθεί και να δικαιώσει τις αντιλαϊκές επιλογές του ως κυβέρνηση και ως αντιπολίτευση, αλλά κυρίως να κάνει μια δήλωση νομιμοφροσύνης στο σύστημα, έτσι ώστε το τελευταίο να τον ξαναεμπιστευτεί στο πλαίσιο των διεργασιών ανασύνθεσης που γίνονται.

»Δεν θα είχε καμία μεγάλη σημασία να ασχοληθούμε με τα όσα γράφει, αν δεν υπήρχαν στο βιβλίο του αναφορές για τη στάση που κράτησε το ΚΚΕ απέναντί του, το οποίο αποκάλυπτε ότι ο κ. Τσίπρας υπηρέτησε με μεγάλη συνέπεια το σύστημα και μάλιστα σε μια δύσκολη γι’ αυτό περίοδο, όπως ήταν αυτή της κρίσης, καλλιεργώντας αυταπάτες ότι μια κυβέρνηση στο έδαφος του καπιταλισμού μπορεί δήθεν να ανακουφίσει τον λαό.

Φανταστείτε τότε το ΚΚΕ να είχε δώσει στήριξη σε αυτόν τον τραγέλαφο που περιγράφεται στις σελίδες του βιβλίου του κ. Τσίπρα, όλον αυτόν τον ορυμαγδό της κοροϊδίας που τελικά απογοήτευσε λαϊκές ριζοσπαστικές δυνάμεις και που σήμερα ο Τσίπρας προσπαθεί να το φορτώσει σε κάποιους συνεργάτες του για να βγει λάδι ο ίδιος.

Το ΚΚΕ καθημερινά επιτελεί το έργο του, αναλαμβάνοντας τη σοβαρή πολιτική ευθύνη της ενημέρωσης, της οργάνωσης και κινητοποίησης του ελληνικού λαού απέναντι σε κάθε είδους αστική κυβέρνηση που υπηρετεί την καπιταλιστική εξουσία, γιατί το κρίσιμο σήμερα είναι να μη χαθεί άλλος χρόνος, να παλέψουμε για τη νέα κοινωνία της ευημερίας, της ειρήνης, της προόδου, τον σοσιαλισμό».