Χωρίς να αλλάζει τις συνεισφορές των κρατών- μελών στον κοινό προϋπολογισμό, η Κομισιόν εισηγείται μια αύξηση των δαπανών σε απόλυτους αριθμούς της τάξης των 800 δισ. ευρώ για την επταετή περίοδο. Το πρόσθετο κόστος θα προκύψει από νέες πηγές χρηματοδότησης, οι οποίες θα καθοριστούν κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων για την έγκριση του νέου πακέτου.

Ο νέος προϋπολογισμός θα είναι προσαρμοσμένος «αλά καρτ» στις ανάγκες κάθε χώρας μέσω εταιρικών εθνικών και περιφερειακών προγραμμάτων. Κάτι ανάλογο με αυτό που έγινε με το σημερινό Ταμείο Ανάκαμψης, όπου κάθε χώρα δεσμεύθηκε σε μια σειρά μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων.

Θα διατεθούν 835 δισ. ευρώ για εθνικά προγράμματα ανά χώρα με μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις. Μέσω της διαδικασίας αυτής θα διαμορφωθεί ένα σύστημα κατανομής των δαπανών, που θα βασίζεται στο βιοτικό επίπεδο κάθε περιφέρειας και χώρας. Σύμφωνα με την πρόεδρο της Κομισιόν, τα εθνικά προγράμματα θα δίνουν προτεραιότητα και σε νέες ανάγκες, όπως για παράδειγμα στη στέγαση.

Αναφορικά με τις κοινές πολιτικές της Ε.Ε., για τη γεωργία θα διατεθούν σχεδόν 300 δισ. ευρώ και για την συνοχή 218 δισ. ευρώ.

Ερωτηθείσα σχετικά με τις ανησυχίες που έχουν εκφράσει οι αγρότες, η πρόεδρος της Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν εμφανίστηκε καθησυχαστική, υπογραμμίζοντας ότι οι εισοδηματικές ενισχύσεις που αναλογούν στους παραγωγούς είναι διασφαλισμένες, ενώ συνολικά οι γεωργικές δαπάνες θα αυξηθούν.

Η πρόταση προβλέπει επίσης τη σύσταση ενός νέου Ταμείου, που θα ασχολείται με την ανταγωνιστικότητα και θα έχει προϋπολογισμό 410 δισ. ευρώ και θα υποστηρίξει στρατηγικές τεχνολογίες τού αύριο. Προβλέπει πενταπλασιασμό των χρηματοδοτήσεων για την ψηφιοποίηση και εξαπλασιασμό των δαπανών για την απανθρακοποίηση της οικονομίας. Εντός του εν λόγω Ταμείου θα συσταθεί και το Ταμείο Αμυνας με προϋπολογισμό 131 δισ. ευρώ.

Η Επιτροπή προτείνει επίσης τη σύσταση ενός νέου μηχανισμού που θα χορηγεί στα κράτη-μέλη δάνεια για κάλυψη διάφορων προτεραιοτήτων, όπως χρηματοδότηση σχεδίων για την ενεργειακή και την αμυντική βιομηχανία, τις υποδομές και άλλες δράσεις. Τα δάνεια θα συνάπτονται με την εγγύηση του κοινοτικού προϋπολογισμού και στη συνέχεια θα διοχετεύονται στα κράτη-μέλη με ευνοϊκούς όρους για τη χρηματοδότηση επενδυτικών σχεδίων.

Για την αντιμετώπιση έκτακτων κρίσεων που θα εμφανιστούν στο μέλλον, όπως ήταν η πανδημία Covid-19, η ενεργειακή κρίση που προκλήθηκε από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, η Επιτροπή προτείνει έναν άλλο μηχανισμό, ο οποίος θα θέτει στη διάθεση των κρατών-μελών δάνεια μέχρι 400 δισ. ευρώ για το σύνολο της επταετίας. Τα χρήματα αυτά δεν θα χρησιμοποιούνται σε κανονικούς καιρούς, δηλαδή εάν δεν συμβαίνει τίποτα, αλλά θα είναι διαθέσιμα άμεσα.

Η πρόταση της Κομισιόν αναγάγει τον σεβασμό του κράτος δικαίου σε μείζονα προτεραιότητα της Ε.Ε., δεδομένου ότι θα αποτελεί προϋπόθεση για κάθε χρηματοδότηση.

Υπενθυμίζεται ότι από τον σημερινό κοινοτικό προϋπολογισμό που καλύπτει την περίοδο 2021-2027 η Ελλάδα αναμένεται να λάβει γύρω στα 35 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις.