Εκτίμηση και Παρακολούθηση: Αντιδράσεις των Αρχών
Η Μόνιμη Ειδική Επιστημονική Επιτροπή Εκτίμησης Σεισμικού Κινδύνου του ΟΑΣΠ συνεδρίασε εκτάκτως λίγες ώρες μετά το συμβάν. Εκτιμήθηκε πως ο σεισμός προήλθε από περιοχή μέτριας σεισμικότητας χωρίς ιδιαίτερα ιστορικά προηγούμενα. Εξαιτίας της γεωγραφικής εγγύτητας με την Αττική, η δόνηση έγινε πολύ αισθητή. Λίγοι μετασεισμοί έχουν καταγραφεί μέχρι στιγμής και είναι πιθανό να συνεχιστούν. Η Επιτροπή δηλώνει ετοιμότητα για νέα συνεδρίαση εφόσον χρειαστεί και οι πολίτες καλούνται να ενημερώνονται από τις επίσημες πηγές (ΟΑΣΠ, Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας) για θέματα αντισεισμικής προστασίας.
Αξίζει να τονιστεί ότι, σύμφωνα με τα μέχρι τώρα δεδομένα, το δυναμικό των ρηγμάτων της περιοχής είναι περιορισμένο, ενώ η ενέργεια που απελευθερώθηκε φαίνεται να αποτελεί το κύριο συμβάν.
Χαρακτηριστικά του Σεισμού και Σεισμικός Μηχανισμός
Σύμφωνα με τις πρώτες αναλύσεις του Εργαστηρίου Σεισμολογίας ΕΚΠΑ και άλλων επιστημονικών δομών, ο μηχανισμός γένεσης υποδηλώνει πλαγιο-κανονική διάρρηξη, με εκτιμώμενο μέγεθος σεισμικής ροπής Μw=5.1-5.4. Υπάρχουν δύο επικρατέστερα σενάρια για το επίπεδο του ρήγματος, με το πιο πιθανό να αφορά σε ρήγμα ΒΔ-ΝΑ διεύθυνσης, σε συμφωνία με τα υπάρχοντα τοπικά γεωλογικά δεδομένα.
Η γεωλογική ιστορία επιβεβαιώνει πως η ευρύτερη περιοχή της Νότιας Εύβοιας χαρακτηρίζεται από μικρή έως μέτρια σεισμικότητα, με λίγα σημαντικά επεισόδια να έχουν καταγραφεί τα τελευταία χρόνια. Εξαιρέσεις αποτελούν σεισμικά σμήνη στη γειτονική περιοχή Πολυπόταμος (2022-2023), αλλά και μεμονωμένοι σεισμοί στα Ψαχνά και τα Μαρκάτα.
Μετασεισμική Δραστηριότητα και Ιστορικά Στοιχεία
Πριν τον κύριο σεισμό, είχαν προηγηθεί τουλάχιστον τρεις μικρότεροι προσεισμοί, ενώ μέχρι τις 10:30 π.μ. της ίδιας ημέρας σημειώθηκαν 13 μετασεισμοί με μέγεθος ML≥2.0, ο μεγαλύτερος εκ των οποίων ML=2.8. Από τα ιστορικά δεδομένα (Makropoulos et al., 2012), στην περιοχή δεν καταγράφονται σημαντικά σεισμικά γεγονότα με μέγεθος άνω των 4.0 τα τελευταία 120 χρόνια, στοιχείο που καταδεικνύει τον χαμηλό σεισμικό κίνδυνο.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
![Το ελληνικό χωριό με τη σπάνια «σφυριχτή» γλώσσα [Βίντεο]](https://www.eleftherostypos.gr/wp-content/uploads/2025/12/stigmiotypo-othonis-2025-12-05-082554-150x150-png.webp)
Περίπου 6 λεπτά μετά τον σεισμό, η σελίδα του Τομέα Γεωφυσικής-Γεωθερμίας του ΕΚΠΑ κατέγραψε ρεκόρ επισκεψιμότητας, με 18.179 μοναδικούς επισκέπτες σε ένα μόλις λεπτό, αποδεικνύοντας το έντονο ενδιαφέρον του κοινού για έγκυρη ενημέρωση σε ζητήματα σεισμικότητας.
«Το δυναμικό των ρηγμάτων της περιοχής του Νότιου Ευβοϊκού Κόλπου, όπου εκδηλώθηκε ο σεισμός της 9ης Σεπτεμβρίου 2025, δεν είναι ιδιαίτερα υψηλό. Επομένως, εφόσον δεν υπάρξει μετανάστευση επικέντρων, ο σεισμός ML=5.3 που εκδηλώθηκε ήταν, με υψηλή πιθανότητα, ο κύριος σεισμός.»
Σεισμός στην Εύβοια – Παπαζάχος: Άγνωστο το ρήγμα που έδωσε τα 5,2 Ρίχτερ [βίντεο]
Άγνωστο παραμένει το ρήγμα από το οποίο έγινε ο σεισμός των 5,3 Ρίχτερ στην Εύβοια, ο οποίος έγινε αισθητός και στην Αθήνα, λίγο μετά τα μεσάνυχτα της Δευτέρας, σύμφωνα με τον σεισμολόγο Κώστα Παπαζάχο.
Ο κ. Παπαζάχος, μιλώντας στον ΣΚΑΪ, τόνισε ότι το εστιακό βάθος ήταν περίπου 20 χλμ., μεγαλύτερο από το συνηθισμένο, κάτι που θεωρείται θετικό στοιχείο. Ωστόσο, το πρόβλημα είναι η εγγύτητα με το Λεκανοπέδιο, καθώς ο Μαραθώνας απέχει μόλις 10-12 χλμ., τα βόρεια προάστια 20 χλμ. και ο Πειραιάς 50 χλμ.
Οι επιταχύνσεις καταγράφηκαν στο 1%-2% του G, πολύ χαμηλότερες από τις αντοχές των σύγχρονων κτιρίων, αλλά αρκετές για να προκαλέσουν ενόχληση. Ο σεισμός έγινε αισθητός σε Θήβα, Εύβοια και Σκύρο, εξαιτίας της μεγάλης εμβέλειας του φαινομένου. Όπως σημείωσε, «αν ο ίδιος σεισμός είχε συμβεί 20 χλμ. ανατολικά της Κρήτης, δεν θα γινόταν καν θέμα».
Σχετικά με το ρήγμα, ανέφερε ότι «δεν υπάρχει καμία σαφής εικόνα ούτε για τις διαστάσεις του». Η περιοχή χαρακτηρίζεται από μέτρια προς χαμηλή σεισμικότητα, με κανονικά και πλαγιοκανονικά τμήματα που σχετίζονται με το γεωλογικό τέντωμα.
Τέλος, επεσήμανε ότι ακόμη κι αν σημειωνόταν ένας σεισμός 5,8 Ρίχτερ, δεν θα είχε σοβαρές επιπτώσεις στο Λεκανοπέδιο, λόγω του θαλάσσιου χώρου, του βάθους και της απόστασης.
Κώστας Παπαζάχος: «Δεν σκοτώνουν οι σεισμοί, οι ανθρώπινες κατασκευές σκοτώνουν»
Τον «κώδωνα του κινδύνου» για τις κατασκευές που χρήζουν βελτιώσεων προκειμένου να «αντισταθούν» στις σεισμικές δονήσεις κρούει ο καθηγητής Σεισμολογίας του ΑΠΘ Κώστας Παπαζάχος, ο οποίος, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ τονίζει πως «δεν σκοτώνουν οι σεισμοί, οι ανθρώπινες κατασκευές σκοτώνουν» και επισημαίνει πως δεν υπάρχει μέρος στον ελλαδικό χώρο με μηδενική σεισμικότητα.
«Ακόμη και τα μέρη με χαμηλή σεισμικότητα, καμιά φορά είναι και πιο επικίνδυνα, γιατί ο κόσμος εφησυχάζει σε αυτές τις περιοχές και θεωρεί πως δεν θα γίνει τίποτα. Η ασφάλεια δεν είναι θέμα του αν θα γίνει σεισμός, είναι θέμα κατασκευής. Δεν σκοτώνουν οι σεισμοί, οι ανθρώπινες κατασκευές σκοτώνουν», λέει χαρακτηριστικά ο κ. Παπαζάχος, υπογραμμίζοντας πως «η ασφάλεια εξαρτάται κατά μεγάλο μέρος από εμάς».
«Ο ελληνικός χώρος, είναι ένας χώρος που έχει μεταβαλλόμενη σεισμικότητα και γενικά είναι από τις υψηλότερες στον κόσμο. Κάποιες περιοχές με πολύ υψηλή σεισμικότητα, κάποιες περιοχές με ενδιάμεση, κάποιες με μέτρια, κάποιες με σχετικά μικρή· αλλά μικρή δεν σημαίνει ότι δεν γίνονται σεισμοί. Οπότε κανένας δεν μπορεί να πει ότι η τάδε περιοχή είναι ασφαλής. Ασφαλή μέρη δεν είναι επειδή δεν γίνεται σεισμός. Δεν υπάρχει χώρος, όπου μπορεί να γίνει ή δεν μπορεί να γίνει σεισμός», τονίζει ο καθηγητής του ΑΠΘ.
Θωράκιση ελλαδικού χώρου
Αναφορικά με τη θωράκιση του ελληνικού χώρου και την εικόνα βελτίωσης των κατασκευών, ο κ. Παπαζάχος εμφανίζεται ικανοποιημένος, χαρακτηρίζοντας τη σημερινή κατάσταση στην Ελλάδα, «πολύ καλύτερη από το παρελθόν».
«Το επίπεδο της δόμησης τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα διαρκώς βελτιώνεται και παλιές κατασκευές αντικαθίστανται από καινούριες, που σαφώς είναι κατά μέσο όρο πολύ καλύτερες. Οι απαιτήσεις που θέτουν οι κανονισμοί είναι αρκετά αυστηρές· δεν αναφέρομαι στην αυθαίρετη δόμηση η οποία υπάρχει και είναι όντως πρόβλημα, αλλά η κατασκευή ανακαινίζεται στον ελληνικό χώρο. Τα ιστορικά κτίρια του ελληνικού χώρου, όλους αυτούς τους προηγούμενους αιώνες, δεν έχουν καμία σχέση με τα σύγχρονα κτίρια», τονίζει ο κ. Παπαζάχος, ενώ φέρνει ως παράδειγμα τον σεισμό των 6,3 Ρίχτερ, που σημειώθηκε στις 12 Ιουνίου 2017, στο χωριό Βρίσα της Λέσβου.
«Το 2017, στη Βρίσα, που είναι ένα παραδοσιακό χωριό, καταστράφηκαν όλα τα κτίρια, με εξαίρεση όσα κτίρια ήταν σύγχρονα, τα οποία δεν έπαθαν τίποτα. Άρα, η εικόνα που έχω εγώ, είναι ότι η εικόνα κατασκευών γενικά βελτιώνεται. Όχι ότι δεν υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης, καθώς υπάρχουν ακόμη χώροι κατασκευής προβληματικές, αλλά γενικά η κατάσταση είναι πολύ καλύτερη από ότι στο παραλεχθούν», αναφέρει ο καθηγητής.
Ασκήσεις ετοιμότητας σεισμού
Σχετικά με το πρόγραμμα των ασκήσεων ετοιμότητας σεισμού που υλοποιείται σε σχολεία και σε δημόσιους χώρους, ο κ. Παπαζάχος θεωρεί ότι γίνονται με συστηματικό τρόπο, ενώ πιστεύει πως πρέπει να επεκταθεί και σε ιδιωτικές επιχειρήσεις.
«Αυτό αφορά κατά κύριο λόγο σχολεία και άλλα δημόσια κτίρια. Οι ασκήσεις στα σχολεία γίνονται με αρκετά συστηματικό τρόπο. Στον ιδιωτικό τομέα και τις υπόλοιπες δημόσιες υπηρεσίες, εκεί υστερούμε. Γενικά δεν υπάρχουν συχνές ασκήσεις ετοιμότητας, αν και αρκετές μεγάλες εταιρείες και επιχειρήσεις προσπαθούν να κάνουν τέτοιες ασκήσεις. Οι ασκήσεις είναι πολύ σημαντικές γιατί εξοικειώνουν τον κόσμο με το πώς θα συμπεριφερθεί και πως θα κινηθεί σχεδόν αυτόματα, χωρίς να το σκεφθεί, όταν θα γίνει ένας σεισμός. Γιατί εκείνη την ώρα δεν έχουμε πολλά περιθώρια να το σκεφτούμε. Σε αυτό το θέμα υπάρχουν σημαντικά περιθώρια βελτίωσης», τονίζει.
Προτάσεις προς την Πολιτεία για την παρακολούθηση και την πρόληψη
Σε σχέση με τις προτάσεις των σεισμολόγων για την παρακολούθηση του σεισμικού χάρτη της χώρας και την πρόληψη, ο κ. Παπαζάχος ανέφερε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ πως «γίνονται βήματα στη σωστή κατεύθυνση έστω και με πιο αργό τρόπο από τον επιθυμητό».
«Οι προτάσεις προς την Πολιτεία πάντα αφορούν την προσπάθειά μας να βελτιώσουμε τα θέματα που σχετίζονται με την παρακολούθηση και την πρόληψη: δηλαδή βελτίωση του δικτύου, δημιουργία νέου βελτιωμένου αντισεισμικού κανονισμού. Υπάρχει σημαντική βελτίωση. Πρέπει όμως, σε σχέση με τους πόρους (ανθρώπινους και οικονομικούς) να διατεθούν, για να μπορούμε να έχουμε την καλύτερη δυνατή απόκλιση. Γίνονται βήματα στη σωστή κατεύθυνση έστω και με πιο αργό τρόπο από ό,τι θα έπρεπε», λέει ο καθηγητής.
Καμιά ανησυχία για Εύβοια
Σε ό,τι αφορά τον σεισμό 5,3 Ρίχτερ, που σημειώθηκε 27 λεπτά μετά τα μεσάνυχτα στα Νέα Στύρα, στη θαλάσσια περιοχή του Νότιου Ευβοϊκού, ο κ. Παπαζάχος επισημαίνει πως «δεν υπάρχει καμία ανησυχία», ενώ αναφερόμενος και στη σημερινή σεισμική κατάσταση στη Σαντορίνη τονίζει πως «έχει εξομαλυνθεί».
«Η περιοχή της Νότιας Εύβοιας είναι από τις πιο ήσυχες περιοχές του ελληνικού χώρου. Αν ο σεισμός δεν είχε γίνει κοντά στην Αθήνα δεν θα μας απασχολούσε. Είναι ότι έγινε κοντά σε μεγάλο αστικό συγκρότημα και κούνησε τον μισό πληθυσμό της χώρας. Δεν είναι κάτι το ιδιαίτερο. Η περιοχή έχει γενικά καλά χαρακτηριστικά και μου φαίνεται ότι δεν θα έχουμε κάποια ιδιαίτερη έκπληξη», δηλώνει ο καθηγητής.
«Στη Σαντορίνη η κατάσταση έχει εξομαλυνθεί σε πολύ μεγάλο βαθμό. Υπάρχει μία ακολουθία, που θα συνεχίσει να υπάρχει για σημαντικό χρονικό διάστημα και η οποία θα κάνει χρόνια για να σβήσει, στην περιοχή της Ανύδρου, αλλά σαφώς τα πράγματα είναι πολύ πιο ήσυχα και δεν έχουμε την κρίση που είχαμε πέρυσι. Το φαινόμενο εκείνο, που ήταν πολύ δύσκολο φαινόμενο, έχει πραγματικά ηρεμήσει και εξομαλυνθεί», καταλήγει ο κ. Παπαζάχος.
Ροή Ειδήσεων 
