Την είδηση αποκάλυψε μιλώντας αποκλειστικά στον ανταποκριτή του ΣΚΑΙ στην Κωνσταντινούπολη, Μανώλη Κωστίδη, ο Αμερικανός πρέσβης στην Άγκυρα Τομ Μπάρακ. Μάλιστα, αυτό το δεδομένο έρχεται σε μία ιστορική συγκυρία για τη χριστιανοσύνη, με τον πάπα Λέοντα και τον Οικουμενικό Πατριάρχη να πραγματοποιούν κοινό προσκύνημα στη Νίκαια της Βιθυνίας εκεί όπου δημιουργήθηκε το Σύμβολο της Πίστεως.

«Όταν η Παναγιότητά του επισκέφθηκε την Αμερική και τον Πρόεδρο στο Οβάλ Γραφείο, έθιξε το ζήτημα της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης, το οποίο είναι υψίστης σημασίας, τόσο για τον πρόεδρο Τραμπ όσο και για τον πρόεδρο Ερντογάν. Θέλαμε λοιπόν να παρακολουθήσουμε την πρόοδο και να διαπιστώσουμε αν υπάρχει κάτι που μπορούμε να κάνουμε ώστε να διευκολύνουμε, να επιταχύνουμε, να στηρίξουμε τις συζητήσεις, με στόχο να οδηγηθούμε σε μια πιθανή επαναλειτουργία της Σχολής τον Σεπτέμβριο του 2026», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Αμερικανός πρέσβης στην Άγκυρα, Τομ Μπάρακ.  Επιπλέον, όπως μετέδωσε ο Μανώλης Κωστίδης, ο πρέσβης των ΗΠΑ προανήγγειλε πρωτοβουλίες για ελληνοτουρκικά, Αιγαίο και Κύπρο.

Τραμπ: Θα λύσω το θέμα της Χάλκης

Ο Ντόναλντ Τραμπ, κατά τη συνάντηση με τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο, ώτησε «Τι είναι η Χάλκη;». Γνωρίζει το θέμα ο αντιπρόεδρος Βανς είχε αναφέρει ο father Alex Καρλούτσος που ήταν παρόν στη συνάντηση προσθέτοντας: «Κύριε Πρόεδρε έχω έρθει στο Οβάλ Γραφείο και έχω θέσει το θέμα στον Πρόεδρο Μπους τον πρεσβύτερο, στον Πρόεδρο Κλίντον, στον Πρόεδρο Μπους τον νεώτερο, στον Πρόεδρο Ομπάμα και στον Πρόεδρο Μπάιντεν, αλλά μέχρι τώρα δεν έχει επιλυθεί. Αν κάποιος μπορεί να το λύσει, είστε εσείς». Ο Ντόναλντ Τραμπ απάντησε «όλοι αυτοί δεν μπόρεσαν, όμως εγώ θα το λύσω. Θα ήθελα να μου στείλετε μια επιστολή για να τη στείλω στον Πρόεδρο Ερντογάν».

Θεολογική Σχολή της Χάλκης: Η ιστορία της

Στις 8 Μαΐου του 2025 ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος ανακοίνωσε ότι η επαναλειτουργία της Σχολής της Χάλκης είναι σε καλό δρόμο και ήδη έχουν ξεκινήσει οι συνομιλίες με το υπουργείο Παιδείας της Τουρκίας μετά το πράσινο φως που άναψε ο Τούρκος Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Μάλιστα όπως είπε ο κκ Βαρθολομαίος η Σχολή αναμένεται να δεχθεί τους πρώτους φοιτητές τον Σεπτέμβριο του 2026.

Η ιστορία των διαπραγματεύσεων, μακρά. Από ευσεβής πόθος μέχρι διαπραγματευτικό χαρτί, η συζητήσεις για την επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης υπήρξαν πολυκύμαντες. Τον Οκτώβριο του 1998, το Κογκρέσο των ΗΠΑ υποστήριξε την επαναλειτουργία της. Ο τότε Πρόεδρος των ΗΠΑ, Μπιλ Κλίντον, κατά τη διάρκεια επίσημης επίσκεψής τους στην Τουρκία το 1999, βρέθηκε στη Χάλκη και ζήτησε από τον τότε Τούρκο Πρόεδρο Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ να επιτρέψει την επαναλειτουργία της σχολής. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει αναφέρει επίσης το ζήτημα στις διαπραγματεύσεις για την ένταξη της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Θεολογική Σχολή Χάλκης: Η ίδρυση

Η Σχολή στεγαζόταν αρχικά στη Μονή της Αγίας Τριάδας, η οποία είχε ιδρυθεί από τον Πατριάρχη Φώτιο Α΄ της Κωνσταντινούπολης. Το 1844, ο Πατριάρχης Γερμανός Δ΄ κατά την πρώτη του πατριαρχεία την ίδρυσε το 1843 στις εγκαταστάσεις της μονής. Η Θεολογική Σχολή της Χάλκης εγκαινιάστηκε στις 13 Σεπτεμβρίου του 1844.

Η Σχολή άνοιξε επισήμως τις πύλες της στην θεολογική επιστήμη την 8η Οκτωβρίου του 1844, με πρώτο Σχολάρχη της τον λόγιο κληρικό Κωνσταντίνο Τυπάλδο. Εκεί θα διδάξει φιλοσοφία και θεολογία και θα συμβάλλει στη δημιουργία της βιβλιοθήκης της σχολής το 1853.

Σκοπός της ίδρυσής της ήταν η επιστημονική κατάρτιση και η μόρφωση κυρίως κληρικών, αλλά και λαϊκών. Η Σχολή υπήρξε ένα εκπαιδευτικό ίδρυμα στο οποίο διδάσκονταν τα μαθήματα του ωρολογίου προγράμματος, σε συνδυασμό με τον καθημερινό εκκλησιασμό, τη βυζαντινή μουσική, το Πατριαρχικό τυπικό, βάσει του Κανονισμού της.

Θεολογική Σχολή της Χάλκης

Θεολόγοι, ιερείς, επίσκοποι και πατριάρχες φοίτησαν στα θρανία της, συμπεριλαμβανομένου του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου. Στα 127 χρόνια λειτουργίας της, ανέδειξε 343 επισκόπους από τους οποίους 12 έγιναν Οικουμενικοί Πατριάρχες, 2 Πατριάρχες Αλεξανδρείας, 2 Πατριάρχες Αντιοχείας, 4 Αρχιεπίσκοποι Αθηνών και 1 Αρχιεπίσκοπος Τιράνων.

Η ιστορία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης από της ιδρύσεώς της μέχρι σήμερα περιλαμβάνει πέντε περιόδους: την Α´, από το 1844 μέχρι το 1919.

Κατά την περίοδο αυτήν η Σχολή είχε επτά τάξεις, τέσσερις γυμνασιακές και τρεις θεολογικές, με κάποιες περιοδικές εξαιρέσεις, την Β´, από το 1919 μέχρι το 1923, όταν καταργήθηκε το γυμνασιακό τμήμα και η Σχολή λειτούργησε ως Ακαδημία με πέντε τάξεις, την Γ´, από το 1923 μέχρι το 1951, όταν επανήλθε στο παλαιό επτατάξιο σχήμα της, την Δ´, από το 1951 μέχρι το 1971, που η Σχολή λειτουργούσε με επτά τάξεις, τις τρεις γυμνασιακές και τις τέσσερις θεολογικές.

Από το 1971 και μέχρι σήμερα, η Σχολή διανύει την Ε’ περίοδό της, εν αναμονή της επαναλειτουργίας της.

Ο γάλλος ιστορικός και δημοσιογράφος Ουμπιτσίνι το 1856 γράφει ότι η Σχολή είχε 15 καθηγητές και 70 με 80 μαθητές. «Είναι μοναδική στο είδος της σε όλη την αυτοκρατορία και εξασφαλίζει στην εκκλησία ετησίως δεκαπέντε μορφωμένους ιερείς, περισσότερο μορφωμένους από την πλειονότητα του ελληνικού κλήρου».

Ο καταστροφικός σεισμός του 1984

Ο σεισμός της 28ης Ιουνίου του 1894 στην Κωνσταντινούπολη μετέτρεψε σε ερείπια τις εγκαταστάσεις, εκτός του ναού. Αναγκαστικά η λειτουργία της ανεστάλη. Το κτίριο ακολουθεί την μοίρα της φθοράς και των φυσικών καταστροφών μέχρι το 1896.

Η σημερινή μορφή της Ιεράς Μονής και της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης οφείλεται στην προσφορά του μεγάλου ευεργέτη Παύλου Σκυλίτση Στεφάνοβικ που ανέθεσε στον αρχιτέκτονα Περικλή Φωτιάδη την οικοδόμηση των νέων εγκαταστάσεων. Οι εκτεταμένες επισκευές και αναστηλώσεις διήρκησαν 17 μήνες.

Το σημερινό λαμπρό κτίριο, σε ρυθμό νεοκλασικό με αέρα βυζαντινό και με τάση προς τη σύγχρονη αρχιτεκτονική σε σχήμα Π, προς τιμήν του μεγάλου ευεργέτη του κτιρίου Παύλου (αρχικό το γράμμα Π) περιλαμβάνει δύο ορόφους και ισόγειο. Το κτίριο της Σχολής σώζεται μέχρι σήμερα ακέραιο.

Η είσοδος είναι από τη δυτική πλευρά. Βρίσκεται στο μέσον και έχει πρόπυλο με κίονες. Μόλις μπει κανείς υπάρχει εσωτερικό χωλ με εντυπωσιακό κλιμακοστάσιο που οδηγεί στον επάνω όροφο. Κάτω από τη σκάλα υπάρχει πόρτα που οδηγεί προς τον ναό (κτισμένος ανατολικά) και την εσωτερική αυλή.

Στο ισόγειο προς τον βορρά είναι οι αίθουσες διδασκαλίας και η μαθητική βιβλιοθήκη. Απέναντι προς τον νότο βρίσκονται οι κοιτώνες και οι τραπεζαρίες. Στον πρώτο όροφο αίθουσα τελετών, αριστερά δωμάτια καθηγητών και δεξιά τα πατριαρχικά δωμάτια.

Οι κτιριακές εγκαταστάσεις περιβάλλονται από κήπους, την αισθητική σχεδίαση και την δημιουργία των οποίων επιμελήθηκε ο Μητροπολίτης Πριγκηποννήσων Δωρόθεος. Πίσω από το ιερό βήμα του ναού της Μονής και σε ιδιαίτερο χώρο εκτός του κήπου υπάρχουν τάφοι Πατριαρχών, Μητροπολιτών και Καθηγητών της Σχολής.

Τα εγκαίνια του νέου κτιρίου πραγματοποιήθηκαν στις 6 Οκτωβρίου του 1896 και συνεχίστηκε η λειτουργία της Σχολής. Κατά την δεκαετία του ’50 άρχισαν και προοδευτικά ολοκληρώθηκαν αρκετές εσωτερικές μεταρρυθμίσεις του οικοδομικού συγκροτήματος με στόχο την ικανοποίηση των νέων αναγκών και απαιτήσεων.

Ο πολύτιμος θησαυρός της βιβλιοθήκης της Σχολής

Η βιβλιοθήκη της Σχολής, που θεωρείται μία από τις πιο πλούσιες στον κόσμο σε παλαιότυπα και σπάνια βιβλία, έχει την αρχή της στους βυζαντινούς χρόνους, αφού πολλά από τα χειρόγραφά της προέρχονται από την εποχή του Θεόδωρου Στουδίτη, του ιερού Φωτίου και της Αικατερίνης της Κομνηνής.

Κύριος διοργανωτής και θεμελιωτής της βιβλιοθήκης, πριν ακόμη υπάρξει η Σχολή, υπήρξε ο πατριάρχης Μητροφάνης Γ´. Είναι εκείνος που μεταξύ άλλων δώρισε 300 σπάνια χειρόγραφα, πολλά από τα οποία σώζονται σήμερα στην Αίθουσα Χειρογράφων της Πατριαρχικής Βιβλιοθήκης.

Η βιβλιοθήκη άρχισε να εμπλουτίζεται με διάφορες εκδόσεις από δωρεές η αγορές. Κύριος δωρητής της υπήρξε το Οικουμενικό Πατριαρχείο, στο οποίο ανήκει αυτή ως η δευτέρα Πατριαρχική Βιβλιοθήκη, μετά από εκείνην που υπάρχει αυτοτελώς στο Φανάρι.

Πριν από την λειτουργία της Σχολής η βιβλιοθήκη της Μονής ήταν πιθανώς εγκατεστημένη σε ιδιαίτερο χώρο του Πατριαρχείου. Μετά την ίδρυση της Σχολής ο πατριάρχης Γερμανός Δ´ και με προσωπικές δαπάνες κατασκεύασε διώροφο λιθόκτιστο κτίριο βιβλιοθήκης που χρησιμοποιήθηκε μέχρι τον σεισμό του 1894.

Από το 1986 μέχρι το 1927 τα βιβλία ήταν τοποθετημένα στην μεγάλη αίθουσα της νοτιοδυτικής πλευράς του άνω πατώματος της Σχολής. Από το 1927 και μετά βρίσκονται στη σημερινή τους θέση στο υπόγειο της βόρειας πλευράς της Σχολής.

Τμήμα ολόκληρο, με δαπάνη του Κυριάκου Παμούκογλου, άρχοντα ορφανοτρόφου της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας, διασκευάστηκε κατάλληλα ως αίθουσα περιοδικών, αναγνωστήριο και γραφείο του υπευθύνου της λειτουργίας της.

Τελευταία μεταφέρθηκαν στη βιβλιοθήκη ολόκληρες οι προσωπικές βιβλιοθήκες του Πατριάρχου Μαξίμου Ε᾽, του Αρχιεπισκόπου Θυατείρων Γερμανού Στρηνοπούλου, του Μητροπολίτου Σάρδεων Μαξίμου Χριστοπούλου, του Μητροπολίτου Σταυρουπόλεως Μαξίμου Ρεπανέλλη, του καθηγητού Ιωάννου Παναγιωτίδου (μέρος αυτής), του Βλαδιμήρου Μιρμίρογλου και άλλων.

Εκτός της Μεγάλης αυτής Βιβλιοθήκης υπάρχει και άλλη, η Μαθητική Βιβλιοθήκη, που ιδρύθηκε, συντηρείται και διευθύνεται από το 1923 από τους σπουδαστές της Σχολής, υπό την εποπτεία του Σχολάρχη. Η Θεολογική Σχολή της Χάλκης υπήρξε φυτώριο ανάδειξης ιεραρχών και δεξαμενή σκέψης. Έχει εγγραφεί στο συλλογικό υποσυνείδητο ως ένας φάρος ορθοδοξίας.

Θεολογική σχολή Χάλκης: Προχωρά η αναστήλωση – Έως τον Μάρτιο του 2026 θα έχουν ολοκληρωθεί οι εργασίες [αποκλειστικές εικόνες ΕΤ]

Σε ένα σύγχρονο εκπαιδευτικό κέντρο μετατρέπεται η ιστορική Ιερά Θεολογική Σχολή της Χάλκης, ανακτώντας τη χαμένη αίγλη της. Οι τουρκικές Αρχές εξέδωσαν την απαραίτητη άδεια τον Μάρτιο του 2023, ενώ από τον Σεπτέμβριο του 2023 εργάζονται στη Θεολογική Σχολή περισσότερα από 120 άτομα.

Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα- οι εργασίες θα έχουν ολοκληρωθεί τον Μάρτιο του 2026. Τότε, η Ιερά Θεολογική Σχολή της Χάλκης θα έχει καλύψει όλες τις προϋποθέσεις για την αδειοδότησή της, η οποία, φυσικά, παραμένει μια πολιτική απόφαση.

Tο eleftherostypos.gr και ο Αγγελος Αγγελίδης σας παρουσιάζει παρουσιάζει με φωτορεαλιστικές εικόνες την αλλαγή της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης. Με ποιον τρόπο, σιγά σιγά και μεθοδικά, «αναγεννάται από τις στάχτες της», με σκοπό να αποτελέσει και πάλι «φάρο γνώσης» για όλη την Ορθοδοξία.

Ο Αρχων Εξαρχος του Οικουμενικού Πατριαρχείου και πρώην διοικητής του Αγίου Ορους, Αθανάσιος Μαρτίνος, ανέλαβε να χρηματοδοτήσει τόσο την υλοποίηση της σχετικής μελέτης όσο και την εφαρμογή της. Ο Αθανάσιος και η Μαρίνα Μαρτίνου ανέθεσαν τη συνολική διαχείριση του έργου στη γνωστή εταιρία της Θεσσαλονίκης, Πενέλης Σύμβουλοι Μηχανικοί Α.Ε., με διεθνώς αναγνωρισμένο έργο, ενώ τις μελέτες έχει αναλάβει το τουρκικό γραφείο «Tabanlioglu Architects» με μεγάλη εμπειρία σε συγκεκριμένα projects.

ΠΡΙΝ

ΜΕΤΑ

ΠΡΙΝ

ΜΕΤΑ

ΠΡΙΝ

ΜΕΤΑ

«Βαριά» ιστορία

Η Ιερά Θεολογική Σχολή της Χάλκης είναι ένα τριώροφο κτίριο, το οποίο χτίστηκε στην παρούσα μορφή του το 1896. Αναπτύσσεται σε 8.800 τετραγωνικά μέτρα, σε σχήμα «Π» και στο κέντρο του αιθρίου βρίσκεται ο Ιερός Ναός της Αγίας Τριάδος. Στο κατώγειο βρίσκονται η τραπεζαρία και η βιβλιοθήκη, στο ισόγειο οι αίθουσες διδασκαλίας και τελετών, στον πρώτο όροφο το πατριαρχικό διαμέρισμα και οι κοιτώνες και ο δεύτερος όροφος είναι ημιτελής.

«Το 2012 το ΑΠΘ ανέλαβε την εκπόνηση προμελέτης αποκατάστασης του κτιρίου, με τη συμβολή της ομότιμης καθηγήτριας Βίλμας Χαστάογλου, ως δωρεά στο Οικουμενικό Πατριαρχείο, η οποία ήταν πλήρης στο σκέλος των αποτυπώσεων και της τεκμηρίωσης και χρησιμοποιήθηκε για την εκπόνηση των επόμενων σταδίων μελέτης, δηλαδή της οριστικής, της μελέτης εφαρμογής και τα τεύχη δημοπράτησης», υπογράμμισε ο δρ Πενέλης.

Το συγκρότημα αποκτά πλέον χαρακτηριστικά σύγχρονου εκπαιδευτικού ιδρύματος και συνεδριακού κέντρου. Κατασκευάζονται ή διαμορφώνονται:

• Μεγάλο αμφιθέατρο (νέο κτίριο).
• Χώρος πολλαπλών χρήσεων.
• Πρόσβαση σε ΑμεΑ.
• Χώροι φιλοξενίας (με δίκλινα δωμάτια).
• Αίθουσες διδασκαλίας με πολυμέσα.
• Αίθουσες σεμιναρίων (Workshops) για παράλληλες συνεδρίες διεθνών συνεδρίων.
• Χώροι καφέ και εστίασης.
• Βιβλιοθήκη με έλεγχο περιβαλλοντικών συνθηκών.

Αναβάθμιση

Το συγκρότημα αναβαθμίζεται στατικά και αντισεισμικά με την ενίσχυση διαφραγμάτων με «χιαστί» λάμες, την ενίσχυση του δαπέδου σοφίτας με μεταλλικά στοιχεία και την τοποθέτηση ανελκυστήρων, συστημάτων πυροπροστασίας, κλιματισμού/θέρμανσης και ανάκτησης ενέργειας.

Σήμερα, σε εξέλιξη βρίσκεται η μετατροπή των υφιστάμενων κοιτώνων με πολλά κρεβάτια, σε δωμάτια Φοιτητικής Εστίας με δύο μονά κρεβάτια ανά δωμάτιο, θέση εργασίας και λουτρό. Επίσης, στη σοφίτα διαμορφώνονται δωμάτια αυτόνομα με λουτρό. Σε ό,τι αφορά τη βιβλιοθήκη και δεδομένου ότι παραμένει στο κατώγειο, γίνεται συγκεκριμένη παρέμβαση για την αποτροπή της ανερχόμενης υγρασίας. Για αυτόν τον σκοπό, πλέον των επισκευών, τοποθετούνται εξωτερικό και εσωτερικό στραγγιστήριο, καθώς και διπλό πλωτό δάπεδο επί μεμβράνης αποστράγγισης. Επιπλέον, τοποθετείται σύστημα κλιματισμού-αερισμού για την εγκατάσταση πλήρους συστήματος ελέγχου περιβάλλοντος.

Παράλληλα, εκσυγχρονίζονται οι αίθουσες διδασκαλίας με ατομικά θρανία και πλήρη εξοπλισμό με πολυμέσα, όπως ηλεκτρονικούς πίνακες, προβολείς κ.λπ. Μάλιστα, μία αίθουσα θα λειτουργεί με τα παλιά ξύλινα θρανία, στα οποία θα τοποθετηθούν πρίζες και θύρες USB για χρήση φορητών υπολογιστών. Αντίστοιχα, αίθουσες θα μετατραπούν σε χώρο φιλοξενίας σεμιναρίων και μικρών συνεδρίων. Στο κτίριο εγκαθίστανται όλα τα μέτρα πυροπροστασίας και πυρόσβεσης που απαιτεί το τουρκικό κράτος. Επίσης, ξηλώθηκαν τα παλιά κουφώματα από αλουμίνιο και τοποθετήθηκαν νέα ξύλινα, όπως ορίζει η τουρκική νομοθεσία. Να σημειωθεί ότι η αναστήλωση και η επέκταση της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης παρουσιάστηκαν σε εκδήλωση που διοργάνωσε η ΑΜΚΕ «Βυζαντινή Θεσσαλονίκη», στο πλαίσιο της 88ης ΔΕΘ.

 Υπόσκαφο αμφιθέατρο χωρητικότητας 350 ατόμων

Ενα σύγχρονο εκπαιδευτικό ίδρυμα πρέπει να έχει αμφιθέατρο. Εκεί θα λαμβάνουν χώρα τόσο οι βασικές εκδηλώσεις όσο και οι βασικές εργασίες διεθνών και μεγάλων συνεδρίων. Ετσι, είναι σε φάση κατασκευής υπόσκαφο αμφιθέατρο 350 ατόμων στον περίβολο, στη θέση που υπήρχε το μαγειρείο, ενώ το κτίριο που λειτουργούσε ως αχυρώνας θα μετατραπεί σε σύγχρονο χώρο εκδηλώσεων και δεξιώσεων. Το εργοτάξιο επισκέφθηκε πρόσφατα και ο Τούρκος υπουργός Παιδείας, ο οποίος ενημερώθηκε για την πορεία των εργασιών, ενώ το τουρκικό κράτος επέτρεψε -με ειδική άδεια- τη χρήση βαρέων οχημάτων στο νησί της Χάλκης και την εκτέλεση εργασιών κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού.

INFO

ΔΩΡΗΤΕΣ: ΙΔΡΥΜΑ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΚΑΙ ΜΑΡΙΝΑΣ ΜΑΡΤΙΝΟΥ

Κύριος του Έργου: ΕΦΟΡΙΑ Ι. Θ. Σ. ΧΑΛΚΗΣ (πρόεδρος Σεβ. ΔέρκωνΑπόστολος)

ΑΝΑΔΟΧΟΣ: ARK INSAAT – KOCHOLDING

Διαχείριση Έργου: ΠΕΝΕΛΗΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΜΗΧΑΝΙΚΟΙ ΑΕ

ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ: Tabanlioglu Architects