Η χώρα βυθίζεται εκ νέου στην πολιτική αβεβαιότητα, μόλις οκτώ μήνες αφότου ο Γάλλος πρωθυπουργός Φρανσουά Μπαϊρού σχημάτισε νέα κυβέρνηση που τώρα κινδυνεύει να πέσει, για τους ίδιους λόγους που οδήγησαν στην ανατροπή και του προκατόχου του, του Μισέλ Μπαρνιέ: την αδυναμία του να περάσει έναν προϋπολογισμό, παρά τη σοβαρότητα του διακυβεύματος και τον «άμεσο κίνδυνο» που συνιστά, όπως λέει, «η εξάρτηση από το (ογκώδες) χρέος».

Μετά και το κάλεσμα σε κινητοποιήσεις στις 10 Σεπτεμβρίου, ο πρωθυπουργός έπαιξε το τελευταίο του χαρτί χθες Δευτέρα, ανακοινώνοντας ότι θα ζητήσει ψήφο εμπιστοσύνης δύο ημέρες νωρίτερα, στις 8 του μηνός. Έλαβε αμέσως αρνητική απάντηση από όλα τα αντιπολιτευόμενα κόμματα, από την άκρα δεξιά μέχρι την αριστερά, συμπεριλαμβανομένων και των σοσιαλιστών.

Ο Μπαϊρού αρνείται να σταυρώσει τα χέρια, αντιμέτωπος με την προαναγγελθείσα πτώση της κυβέρνησής του και προσπαθεί να πείσει τους Σοσιαλιστές να του δώσουν ψήφο εμπιστοσύνης στις αρχές Σεπτεμβρίου, την ίδια ώρα που τα αντιπολιτευόμενα κόμματα αρχίζουν ήδη να εξετάζουν πώς θα κινηθούν στη «μετά Μπαϊρού εποχή».

Σήμερα, στο υπουργικό συμβούλιο, ο Μακρόν εξέφρασε την «πλήρη υποστήριξή» του στην κίνηση Μπαϊρού. Σύμφωνα με την κυβερνητική εκπρόσωπο Σοφί Πριμάς, ο πρόεδρος Μακρόν έκρινε ότι ο Φρανσουά Μπαϊρού «ούτε αρνείτο την πραγματικότητα ούτε καταστροφολογούσε» για την οικονομική κατάσταση της Γαλλίας και ζήτησε «υπευθυνότητα από τα κόμματα που επιθυμούν να κυβερνήσουν».

Αναφερόμενος στην πτώση που σημειώθηκε αυτή την εβδομάδα στις γαλλικές αγορές μετοχών και ομολόγων μπροστά στην νέα πολιτική κρίση, ο Μακρόν δήλωσε στα μέλη του υπουργικού συμβουλίου του ότι η Γαλλία είναι σταθερή, σύμφωνα με την Πριμάς. «Η Γαλλία είναι μια σταθερή χώρα με σταθερή οικονομία… αλλά πρέπει να αναλάβουμε τα ηνία του πεπρωμένου μας», δήλωσε η κυβερνητική εκπρόσωπος, αναφερόμενη σε δηλώσεις του Μακρόν. «Είναι ένα ισχυρό μήνυμα που στέλνουμε στις χρηματοπιστωτικές αγορές ότι θέλουμε να έχουμε μια Γαλλία που είναι ακόμη πιο σταθερή». Ο Μακρόν δεν συζήτησε την επιλογή διάλυσης του Κοινοβουλίου στη συνάντηση, πρόσθεσε η κυβερνητική εκπρόσωπος.

Ο Γάλλος πρωθυπουργός υποσχέθηκε χθες Τρίτη να αγωνιστεί «σαν σκυλί» για να αποτρέψει την πτώση της κυβέρνησης.

Το δημόσιο χρέος της Γαλλίας ανέρχεται στο 114% του ΑΕΠ της, είναι δηλαδή το τρίτο μεγαλύτερο στην ευρωζώνη, έπειτα από εκείνα της Ελλάδας και της Ιταλίας.

Προσπαθώντας να κατευνάσει τις ανησυχίες, ο υπουργός Οικονομικών Ερίκ Λομπάρ διαβεβαίωσε χθες ότι η Γαλλία «σήμερα δεν απειλείται από καμία παρέμβαση, ούτε του ΔΝΤ, ούτε της ΕΚΤ, ούτε κανενός άλλου διεθνούς οργανισμού». Υπενθυμίζεται πως ο Λομπάρ κληθείς να σχολιάσει το ενδεχόμενο να ζητηθεί παρέμβαση του ΔΝΤ, είχε πει ότι «είναι ένας κίνδυνος που βρίσκεται μπροστά μας».

Η Γαλλία σε κρίση και στο βάθος ΔΝΤ – Τι βλέπουν οι διεθνείς οίκοι

Η ψηφοφορία εμπιστοσύνης της 8ης Σεπτεμβρίου, με αφορμή τον προϋπολογισμό περικοπών ύψους 44 δισ. ευρώ, αναμένεται να σημάνει το τέλος της κυβέρνησης μειοψηφίας, βυθίζοντας τον πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν σε νέο αδιέξοδο.

Η πολιτική παρτίδα του Μπαϊρού

Ο πρωθυπουργός, επιχειρώντας να κερδίσει χρόνο απέναντι στη δυναμική των κινητοποιήσεων και της μεγάλης απεργίας της 10ης Σεπτεμβρίου, προκάλεσε ο ίδιος την ψηφοφορία εμπιστοσύνης. Ωστόσο, τόσο η Δεξιά της Μαρίν Λεπέν όσο και η Αριστερά του Ζαν-Λικ Μελανσόν έχουν ταχθεί ξεκάθαρα υπέρ της καταψήφισης. Το ενδεχόμενο στήριξης από μερίδα σοσιαλιστών βουλευτών μοιάζει πλέον απίθανο, γεγονός που προεξοφλεί την ήττα.

Ο Μπαϊρού υπεραμύνεται των μέτρων σκληρής λιτότητας — κατάργηση αργιών, περικοπές κοινωνικών επιδομάτων, πάγωμα της φορολογικής κλίμακας, περιορισμό του δημόσιου τομέα — προειδοποιώντας ότι «η Γαλλία κινδυνεύει να έχει την τύχη της Ελλάδας». Ωστόσο, πολιτικοί παρατηρητές σημειώνουν ότι η στρατηγική του ισοδυναμεί με «πολιτικό χαρακίρι».

Οι δρόμοι «βράζουν»

Το πολιτικό σκηνικό περιπλέκεται ακόμη περισσότερο από την κοινωνική αναταραχή. Στο προσκήνιο επιστρέφει το πνεύμα των «Κίτρινων Γιλέκων» του 2018, μέσα από το νέο κίνημα των social media «Ας αγανακτήσουμε – Ας τα μπλοκάρουμε όλα». Το σύνθημα αναμένεται να κυριαρχήσει στη γενική απεργία, προμηνύοντας κύμα κινητοποιήσεων με απρόβλεπτες διαστάσεις.

Μακρόν χωρίς εναλλακτικές

Ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, ενάμιση χρόνο πριν από τη λήξη της δεύτερης θητείας του, μοιάζει να έχει ξεμείνει από πολιτικά «όπλα». Μετά από τέσσερις αλλαγές πρωθυπουργών σε τρία χρόνια, καλείται να επιλέξει αν θα διορίσει πέμπτο επικεφαλής κυβέρνησης ή θα προκηρύξει εκλογές – κάτι που προς το παρόν αποκλείει. Παράλληλα, η ακροδεξιά της Λεπέν και του Ζορντάν Μπαρντελά ετοιμάζεται να κεφαλαιοποιήσει την πολιτική κρίση, ενώ η Αριστερά ζητά παραίτηση του Μακρόν.

Οι αγορές στέλνουν μήνυμα στην Γαλλία

Η κρίση έχει ήδη βαρύ αντίκτυπο στις αγορές: το Παρίσι βλέπει πτώση μετοχών, άνοδο αποδόσεων στα 10ετή ομόλογα και εκτίναξη των spreads σε ιστορικά επίπεδα. Τράπεζες όπως η ING και η Goldman Sachs προειδοποιούν ότι η πολιτική αστάθεια καθιστά ανέφικτη τη στοχευμένη μείωση του ελλείμματος, ενώ ο κίνδυνος προσφυγής στο ΔΝΤ επανέρχεται για πρώτη φορά σοβαρά στη δημόσια συζήτηση.

Ο κίνδυνος υποβάθμισης

Οι διεθνείς οίκοι αξιολόγησης ετοιμάζονται να περάσουν τη Γαλλία από «κόσκινο» τον Σεπτέμβριο, με την Fitch να θεωρείται πιθανό να υποβαθμίσει άμεσα την πιστοληπτική ικανότητα της χώρας. Οι προβλέψεις δείχνουν ότι το χρέος θα φτάσει το 122% του ΑΕΠ ως το 2030, ενώ οι καθαρές πληρωμές τόκων αυξάνονται επικίνδυνα.

Ένα μέλλον γεμάτο αβεβαιότητες

Το πολιτικό αδιέξοδο στο Παρίσι ξεπερνά τα σύνορα της Γαλλίας: απειλεί τη σταθερότητα της δεύτερης μεγαλύτερης οικονομίας της Ευρωζώνης, ενώ δοκιμάζει την αντοχή του κοινού ευρωπαϊκού νομίσματος. Το αποτέλεσμα της 8ης Σεπτεμβρίου δεν θα κρίνει μόνο την τύχη του Μπαϊρού αλλά και την πορεία μιας χώρας που ισορροπεί ανάμεσα στη λιτότητα, τη λαϊκή οργή και τον φόβο μιας διεθνούς οικονομικής παρέμβασης.