Η συζήτηση για την κατανάλωση ενεργειακών ποτών -που περιέχουν μεγάλες ποσότητες καφεΐνης- έχει ανοίξει σε αρκετές χώρες, που προχωρούν σε απαγορεύσεις ή συστάσεις προς τους καταναλωτές, καθώς η δημοτικότητά τους έχει αυξηθεί εντυπωσιακά τα τελευταία χρόνια.

Ενδεικτικό είναι το γεγονός πως στην Αγγλία περίπου το ένα τρίτο των εφήβων ηλικίας 13-16 ετών και σχεδόν το ένα τέταρτο των παιδιών ηλικίας 11-12 ετών καταναλώνουν κάθε εβδομάδα ένα ή περισσότερα από τα ποτά αυτά, σύμφωνα με έρευνες τις οποίες επικαλείται το υπουργείο Υγείας. Η κυβέρνηση προβάλλει τον «ολέθριο αντίκτυπο» των ποτών αυτών στην υγεία των νέων, κυρίως τις διαταραχές ύπνου, την αύξηση του άγχους, τη μείωση της συγκέντρωσης και των σχολικών αποτελεσμάτων. «Πώς μπορούν τα παιδιά να επιτύχουν στο σχολείο, όταν πίνουν καθημερινά το αντίστοιχο ενός διπλού εσπρέσο;», αναρωτιέται στην ανακοίνωση ο υπουργός Υγείας, Γουές Στρίτινγκ.

Οι νέοι άνθρωποι έχουν μικρότερη μάζα σώματος και ο εγκέφαλός τους αναπτύσσεται ακόμη, γεγονός που μπορεί να τους κάνει πιο ευαίσθητους στην καφεΐνη, σημειώνουν οι ειδικοί. Για τους περισσότερους ενήλικες, μέχρι 400 mg καφεΐνης την ημέρα, δηλαδή περίπου τέσσερα φλιτζάνια στιγμιαίου καφέ ή πέντε φλιτζάνια τσάι, είναι ασφαλή. Ομως, για έναν νέο είναι απαγορευτικά…

Η κυβέρνηση θέλει να καταστήσει παράνομη στην Αγγλία την πώληση στους κάτω των 16 ετών ενεργειακών ποτών που περιέχουν περισσότερα από 150 χιλιοστόγραμμα καφεΐνης ανά λίτρο, όπως τα ποτά Red Bull και Monster. Τα ενεργειακά ποτά, τα οποία πολλές φορές συγχέονται με τα ποτά ενεργειακής απόδοσης για αθλητές, είναι συχνά πλούσια σε ζάχαρη, προκαλώντας φθορές στα δόντια και συμβάλλοντας στην παιδική παχυσαρκία.

Η Σκωτία, η Ουαλία και η Βόρεια Ιρλανδία εξετάζουν επίσης την επιβολή αντίστοιχων περιορισμών, ενώ και ο γνωστός Βρετανός σεφ Τζέιμι Ολιβερ στηρίζει την απόφαση, λέγοντας πως τα «ενεργειακά ποτά είναι ο απόλυτος εφιάλτης για τα παιδιά».

Τα σούπερ μάρκετ στην Αγγλία σταμάτησαν εθελοντικά να πωλούν τα ποτά σε παιδιά κάτω των 16 ετών το 2018. Ωστόσο, ορισμένα μικρότερα καταστήματα ψιλικών εξακολουθούν να επιτρέπουν σε παιδιά να τα αγοράζουν. Ειδικοί επισημαίνουν πως η εφαρμογή ηλικιακών απαγορεύσεων, όπως έχει γίνει για την πώληση αλκοολούχων και καπνικών προϊόντων, λειτουργεί αποτρεπτικά.

ΤΙ ΙΣΧΥΕΙ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ

Πρόσφατα και η Νορβηγία ανακοίνωσε ότι από τον Ιανουάριο του 2026 θα απαγορεύσει την πώληση ενεργειακών ποτών, ακολουθώντας το παράδειγμα της Πολωνίας, της Εσθονίας, της Λιθουανίας, της Ουγγαρίας και της Λετονίας, που ήδη απαγορεύουν την πώλησή τους σε ανηλίκους κάτω των 18 ετών.

Παράλληλα, δύο περιφέρειες της Ισπανίας, η Γαλικία και η Αστούρια, κατέταξαν τα ενεργειακά ποτά για τους κάτω των 16 ετών στην ίδια κατηγορία με τα αλκοολούχα προϊόντα και τα τσιγάρα, επιβάλλοντας μάλιστα υψηλά πρόστιμα στους παραβάτες, που φτάνουν τις 600.000 ευρώ.

Οι απαγορεύσεις έρχονται εν μέσω ανησυχιών για γιγάντωση της αγοράς ενεργειακών ποτών. Σύμφωνα με έρευνα της Market Data Forecast, το 2025 η αγορά ενεργειακών ποτών ανέρχεται σε πάνω από 28,62 δισ. δολάρια και το 2033 αναμένεται να έχει γιγαντωθεί, φτάνοντας τα 47,67 δισ. δολάρια.

ΤΙ ΙΣΧΥΕΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Στη χώρα μας, ο ΕΦΕΤ (Ενιαίος Φορέας Ελέγχου Τροφίμων) εξέδωσε πέρυσι συστάσεις για την κατανάλωση ενεργειακών ποτών, σημειώνοντας πως, λόγω της αυξημένης περιεκτικότητάς τους σε καφεΐνη, μπορεί να προκαλέσουν παρενέργειες, όπως η αϋπνία.

Στην Ελλάδα, πρέπει να αναγράφεται στην επισήµανση αν τα ενεργειακά ποτά περιέχουν καφεΐνη σε αναλογία µεγαλύτερη από 150 mg/l, ενώ η πώλησή τους απαγορεύεται στις καντίνες σχολικών μονάδων.