Με απλά λόγια, η Google διακινεί το περιεχόμενο του site μιας εφημερίδας στην παραγωγή του οποίου η εφημερίδα έχει επενδύσει σε ανθρώπινο δυναμικό και τεχνολογικό εξοπλισμό τόσο για το παραδοσιακό προϊόν (εφημερίδα στο περίπτερο) όσο και για το site της. Ή μόνο για το τελευταίο, αν πρόκειται για αμιγώς διαδικτυακό μέσο. Η Google ή η meta (Facebook, κ.ά.) το διακινούν κατά τη διάρκεια των αναζητήσεων των χρηστών μαζί με διαφημίσεις. Που σημαίνει ότι οι πλατφόρμες εισπράττουν τεράστια ποσά (έμμεσα έσοδα) από τις διαφημίσεις που συνοδεύουν τα δημοσιογραφικά – ειδησεογραφικά κείμενα. Από τα χρήματα αυτά οι εκδότες δεν εισπράττουν. Αυτή, χονδρικά, είναι η εξίσωση, ενώ οι διαπραγματεύσεις ώστε οι πλατφόρμες να αναγκαστούν να καταβάλλουν τη λεγόμενη εύλογη αμοιβή είναι σε εξέλιξη. Η διαδικασία προβλέπεται από την Ευρωπαϊκή Οδηγία 2019/790, η οποία ενσωματώθηκε στο Ελληνικό Δίκαιο με τον ν. 4996/2022.
Η επιστολή των Οργανισμών εστάλη στον πρωθυπουργό, καθώς όλες οι πληροφορίες αναφέρουν ότι, τουλάχιστον, η Google ασκεί ιδιαίτερες πιέσεις ώστε από τον σχετικό Κανονισμό που αναμένεται να εκδοθεί από την Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων να παραλείπονται τα έμμεσα έσοδά της και να καταβάλλει για δικαιώματα Τύπου ένα μικρό ποσοστό των άμεσων εσόδων που, σε γενικές γραμμές, κινούνται στον χώρο. Σύμφωνα με έρευνα της Grand Thorton, για λογαριασμό του ΟΣΔΕΛ, τα άμεσα έσοδα της Google για το 2022 ήταν 534 εκατ. ευρώ και τα έμμεσα 425 εκατ.
Η σύγκρουση της Google με τους εκδότες δεν είναι μόνο ελληνικό φαινόμενο. Μεγάλη κόντρα εξελίσσεται στη Γερμανία, ενώ στη Γαλλία ο κολοσσός, για να συμμορφωθεί στην Ευρωπαϊκή Οδηγία περί εύλογης αμοιβής στον Τύπο, αναγκάστηκε να πληρώσει ένα πρόστιμο της τάξης των 250 εκατ. ευρώ. Μία από τις… ντρίπλες της Google είναι η τελευταία εξέλιξη στην αναζήτηση ειδήσεων, το γνωστό AI Overview. Με το σκεπτικό ότι δεν παραπέμπει απευθείας στον ειδησεογραφικό ιστότοπο από τον οποίο έχει πάρει την πρωτογενή πληροφόρηση, αλλά για σύνοψη με εργαλείο Τεχνητής Νοημοσύνης, προσπαθεί να παρακάμψει τα όσα προβλέπει η νομοθεσία για την απόδοση ποσού δίκαιης αμοιβής προς τα μέσα ενημέρωσης.
Το ψηφιακό περιβάλλον των ειδήσεων δεν είναι απλή υπόθεση, όσο απλή και αν φαίνεται την ώρα που, αμέριμνοι, σκρολάρουμε στο κινητό ή στο tablet. Για την είδηση που διαβάζουμε, ανεξάρτητα από το αν είναι καλή ή κακή, έχει δουλέψει μία ολόκληρη επιχείρηση Τύπου. Και πρέπει να πληρωθεί, είτε αρέσει στις πλατφόρμες είτε όχι.