Θυμωμένοι -λένε- για την αβελτηρία της κυβέρνησής «τους», που φάνηκε να κάθεται και σε αυτό το θέμα άνετα πάνω στο 41% των εκλογών του 2023 και να μην προχωράει σε τομές, άλλοι για τη συνέχιση αυτού του σαθρού, πελατειακού κράτους, πολλοί για τον τρόπο που οι επιτήδειοι κέρδισαν, ενώ αγρότες και κτηνοτρόφοι αγανακτούν, δικαίως, με τις καθυστερήσεις πληρωμών για την αποδεδειγμένη σοδειά τους, ενώ επιχειρηματίες απογοητεύονται με τη χρονοβόρα επιστροφή του ΦΠΑ και με το «κλείσιμο» της κάθε πόρτας από τις τράπεζες.
Ομως, υπάρχει μία ακόμη κατηγορία πολιτών -η πολυπληθέστερη- που ναι μεν μένει ενεά από τη δυσωδία της συναλλαγής των «ημετέρων», χωρίς να υπολογίζει πως σε μεγάλο βαθμό συντελεί και η ίδια στη διατήρηση αυτού του πελατειακού κράτους.
Είναι η κατηγορία αυτή που διαχρονικά εκτρέφεται πολιτικά από την επιλογή του βουλευτή της συντηρώντας παλαιά πρότυπα κριτηρίων για την επιλογή αυτή, ανεξαρτήτως των κλασικών προτύπων για την προσωπικότητα, το βιογραφικό, τα προσόντα, τις επαγγελματικές επιτυχίες και διακρίσεις στον «πρότερο» βίο του.
Η ευκολία της προσωπικής επαφής με τον βουλευτή «τους». Η τήρηση της συνέχισης της οικογενειακής παράδοσης της ενασχόλησης με τα κοινά -είναι σημαντικός ο αριθμός των γόνων στη Ν.Δ. και το ΠΑΣΟΚ- η εξασφάλιση πρόσβασης στο βουλευτικό γραφείο. Το οποίο, ειδικά για την επαρχία, είναι ανοιχτό νυχθημερόν, ει δυνατόν των Σαββατοκύριακων συμπεριλαμβανομένων -και η ανά πάσα ώρα και στιγμή επικοινωνία στο προσωπικό κινητό του βουλευτή για «επείγον» θέμα τακτοποίησης ακόμη και, όπως αποδείχθηκε, παράνομων απαιτήσεων.
Ο σταυρός προτίμησης εξελίσσεται σε έναν «σταυρό μαρτυρίου» για τον/την βουλευτή και τους αποσπασμένους στο γραφείο του/της δημοσίους υπαλλήλους, που ζουν μία συνεχή πολύβουη από τους ήχους των τηλεφώνων καθημερινότητα. Αλλά αυτός είναι και ο δρόμος που θεωρείται ασφαλής μονόδρομος για την πολυπόθητη επανεκλογή.
Με το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ, ο μονόδρομος για τους σταυροθήρες, με όποιο τίμημα, βουλευτές έγινε κατήφορος γιατί το σύστημα εκσυγχρονίστηκε και οι λέξεις νταραβέρι, ρουσφέτι, συναλλαγή, πέρασαν σε απευθείας μετάφραση στα αφτιά εισαγγελέων και τα ονόματα των εμπλεκομένων μπήκαν σε λίστα υπόπτων.
Οποια και αν είναι η τελική έκβαση, ήδη υπάρχει ένα νέο πεδίο συζήτησης για την κατάργηση της «ρίζας του κακού» που συντηρεί το πελατειακό σύστημα. Του σταυρού προτίμησης, που έχει φέρει στη Βουλή ακόμη και πρόσωπα χωρίς κανένα προσόν, απλώς δημοφιλή, ακόμη και γραφικά! Και εάν τελικά προχωρήσει αυτή η αλλαγή, η κατάργηση του σταυρού -και ισχύουν διαφορετικά, αντιπροσωπευτικά συστήματα- η απάντηση από τη μεγάλη κατηγορία των πολιτών που εξαρτούν την ψήφο τους από την «αποδοτικότητα» των βουλευτών στις λογής «εξυπηρετήσεις» τους είναι σίγουρο πως θα είναι θετική; Αμφιβάλλω.