Πρόκειται για τη σοκολάτα, η τιμή της οποίας εκτινάχθηκε κατά 23,2%, και τον καφέ που παρουσίασε άνοδο 18,5%.

Οι μεγάλες αυξήσεις σε σοκολάτα και καφέ αποδίδονται στην κλιματική κρίση και ειδικότερα στην ξηρασία που πλήττει τις μεγάλες παραγωγούς χώρες, οδηγώντας το προηγούμενο διάστημα σε ιστορικά ρεκόρ τις χρηματιστηριακές τιμές τους.

Παρά το γεγονός ότι τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης κακάο έχουν υποχωρήσει αισθητά από το υψηλό του Δεκεμβρίου του 2024, όποτε και ξεπέρασαν τις 12.500 δολάρια ο τόνος και διαμορφώνονται πλέον στις 7.300 δολάρια, τώρα αποτυπώνεται πλέον στα ράφια η αύξηση των τιμών. Το γεγονός, δε, ότι η σύγκριση γίνεται σε ετήσια βάση, επιβαρύνουν ακόμα περισσότερο την εικόνα τους στους πίνακες της ΕΛ.ΣΤΑΤ.

Στο ράφι

Για παράδειγμα, σοκολάτα 105 γραμμαρίων, που τον Μάρτιο του 2024 κόστιζε 1,58 ευρώ, ανέβηκε τον Δεκέμβριο στα 1,78 ευρώ και πλέον πωλείται στα 2,72 ευρώ, κατά σχεδόν 1 ευρώ ακριβότερη. Από τον περασμένο Δεκέμβριο δηλαδή, η τιμή της αυξήθηκε κατά 52,8%!

Αντίστοιχα, η σοκοφρέτα από τα 0,47 ευρώ που στοίχιζε τον Μάρτιο του 2024 ανήλθε στα τέλη του ίδιου έτους στα 0,55 ευρώ και πλέον η τιμή της έχει ανέλθει στα 0,64 ευρώ.

Οι αυξήσεις αυτές έχουν επιβαρύνει δυσανάλογα τα νοικοκυριά, καθώς κακάο περιέχει μεγάλη γκάμα προϊόντων, όπως τα δημητριακά, τα γαλακτοκομικά και πολλά σνακ.

Ανοδικά

Ανοδική πορεία ακολουθεί και πάλι η χρηματιστηριακή τιμή του καφέ, παρά τα σημάδια αποκλιμάκωσης που παρουσίασε η αγορά το προηγούμενο διάστημα. H τιμή της ποικιλίας Arabica στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης αυξήθηκαν και ξεπέρασαν τα 4 δολάρια ανά λίβρα, φτάνοντας στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων τεσσάρων μηνών, λόγω των ανησυχιών για τη βραχυπρόθεσμη προσφορά και των κερδοσκοπικών αγορών, ειδικά μετά την πτώση των πιστοποιημένων αποθεμάτων λόγω των δασμών 50% που επέβαλαν οι ΗΠΑ στον βραζιλιάνικο καφέ. Σημειώνεται ότι τις αρχές Ιουλίου, η διεθνής τιμή του είχε κάνει βουτιά στα 2,7 δολάρια, λόγω των ανησυχιών για μειωμένη προσφορά, καθώς η συγκομιδή καφέ της Βραζιλίας για το 2025/2026 θα είναι μικρότερη.

«Υπάρχει μεγάλη μεταβλητότητα στις αγορές. Η παραγωγή είναι μειωμένη λόγω της κλιματικής κρίσης και η ζήτηση πολύ υψηλή, δεδομένου ότι τα τελευταία χρόνια η Κίνα έχει τετραπλασιάσει τη ζήτηση για καφέ. Ενα ακόμα πρόβλημα δημιουργείται από την εφαρμογή του Κανονισμού Δέουσας Επιμέλειας που αφορά στην προστασία των δασών, ενώ η χρηματιστηριακή τιμή του προϊόντος έχει εκτοξευθεί λόγω των δασμών 50% που επέβαλαν οι ΗΠΑ στη Βραζιλία. Για να αποφύγουν οι αμερικανικές εταιρίες τους τόσο υψηλούς δασμούς, προμηθεύονται από τις ευρωπαϊκές, οι οποίες επιβαρύνονται με δασμούς 15%. Επομένως, δημιουργείται επιπλέον ζήτηση σε μια ούτως ή άλλως ελλειμματική αγορά», εξηγεί στον «Ε.Τ.» ο πρόεδρος της Ελληνικής Ενωσης, Τάσος Γιάγκογλου.

Ανατιμήσεις

Οπως ήταν αναμενόμενο, ο καφές στα ράφια από την άνοιξη έφτασε να πωλείται έως και 20% ακριβότερος σε σχέση με τις αρχές του έτους. Ενδεικτικά, ο στιγμιαίος καφές (200 γραμμάρια) από τα 7,74 ευρώ τον Δεκέμβριο του 2024 έχει εκτιναχθεί στα 9,22 ευρώ (+19,1%), ενώ οι κάψουλες εσπρέσο (30 τεμάχια) γνωστής εταιρίας ανέβηκαν από τα 15 στα 16,65 ευρώ. Ωστόσο, τον τελευταίο ενάμιση μήνα, αν και οι αρχικές τιμές παραμένουν σταθερές, οι καταναλωτές τον αγοράζουν σε αρκετά χαμηλότερες τιμές, λόγω της έντασης των προωθητικών ενεργειών.

Δεδομένου, πάντως, ότι οι διεθνείς τιμές έχουν αρχίσει και πάλι το ξέφρενο ράλι ανόδου, δεν αποκλείεται τους επόμενους μήνες να υπάρξει νέο κύμα ανατιμήσεων στα ράφια.

Σημάδια αποκλιμάκωσης

Αν και τα στελέχη του οργανωμένου λιανεμπορίου τροφίμων κρατούν επιφυλακτική στάση για την πορεία των τιμών στα σοκολατοειδή, έντονα σημάδια αποκλιμάκωσης έχουν φανεί στις διεθνείς αγορές από το καλοκαίρι. Τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης κακάου έφτασαν πριν από λίγες ημέρες ακόμα και κάτω από τις 7.000 δολάρια ανά τόνο, το χαμηλότερο επίπεδο από τις αρχές Νοεμβρίου 2024, λόγω της βελτίωσης των προοπτικών εφοδιασμού από τη Δυτική Αφρική. Μάλιστα, κύκλοι του… κολοσσού Mondelez εξέφρασαν την αισιοδοξία τους για τη φετινή σοδειά, σημειώνοντας ότι η παραγωγή στην Αφρική είναι 7% υψηλότερη από τον μέσο όρο της πενταετίας και σημαντικά μεγαλύτερη από την περυσινή σεζόν. Σύμφωνα με διεθνείς αναλυτές, το κλίμα στις αγορές έχει βελτιωθεί από τις αυξανόμενες προσδοκίες ότι ο Ισημερινός θα μπορούσε να ξεπεράσει την Γκάνα ως τον δεύτερο μεγαλύτερο παραγωγό κακάου στον κόσμο ήδη από το επόμενο έτος, ανακουφίζοντας ενδεχομένως τις πιέσεις στην παγκόσμια προσφορά.