Αμεση η σύνδεση κοιλιακής παχυσαρκίας και μεταβολικού συνδρόμου

Το μεταβολικό σύνδρομο και τα καρδιαγγειακά νοσήματα ενισχύονται κυρίως από το αυξημένο σωματικό λίπος και βάρος σώματος και ιδιαίτερα το σπλαχνικό λίπος (κοιλιακή παχυσαρκία). Το υπερβάλλον σωματικό βάρος και η παχυσαρκία αποτελούν μάστιγα παγκοσμίως, καθώς εκτιμάται σήμερα ότι περισσότερο από 1 δισεκατομμύριο του πληθυσμού της Γης πάσχει από παχυσαρκία (BMI>30), ενώ περίπου το 40% του πληθυσμού παρουσιάζει υπερβαρότητα (BMI 27-30).

Τουλάχιστον 200 χρόνιες επιπλοκές λόγω παχυσαρκίας

Σήμερα πλέον, η παχυσαρκία θεωρείται σοβαρή νόσος καθώς συνδέεται με περισσότερες από 200 χρόνιες επιπλοκές. Γι’ αυτό τον λόγο, έχουν δημιουργηθεί δείκτες με τους οποίους μπορεί να μετρηθεί αξιόπιστα ο βαθμός παχυσαρκίας.

Οι δείκτες που «δείχνουν» κίνδυνο

Κάποιοι από τους πιο σημαντικούς δείκτες είναι:

• ο δείκτης μάζας σώματος BMI (αναλογία βάρους/ύψους²),
• η περιφέρεια μέσης (WC),
• η αναλογία περιφέρειας μέσης/ύψους (WHtR),

που βοηθούν στον εντοπισμό της υπερβαρότητας, της παχυσαρκίας και κατ’ επέκταση των διαταραχών του μεταβολισμού.

Οι «ζώνες» κινδύνου του Δείκτη Μάζας Σώματος (BMI)

• Η τιμή BMI 25-30 kg/m² δηλώνει υπερβαρότητα,
• ενώ τιμή BMI>30kg/m²δηλώνει παχυσαρκία
• και η τιμή BMI>40 υποδηλώνει σοβαρή παχυσαρκία.

Πιο «αποκαλυπτικός» ο δείκτης που υπολογίζει και την περιφέρεια της μέσης

Οσον αφορά τον δείκτη WHtR (αναλογία περιφέρειας μέσης/ ύψους) η τιμή 0,5 και άνω αντικατοπτρίζει την παχυσαρκία.

Οι απόψεις σχετικά με τον καλύτερο προγνωστικό δείκτη για τα καρδιαγγειακά νοσήματα είναι πολλές και διίστανται.

• Το WHtR περιλαμβάνει την περιφέρεια μέσης και συνεπώς το κοιλιακό λίπος, που αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους παράγοντες καρδιαγγειακού κινδύνου,
• σε αντίθεση με τον BMI, που δεν δίνει πληροφορίες για την κατανομή του λίπους.

Ποιες είναι οι διαφορές και ποια τα πλεονεκτήματα μεταξύ των δεικτών

• Ο δείκτης «περιφέρεια μέσης/ύψος» (WHtR) αποτελεί πιο ικανό και αξιόπιστο δείκτη για τη διάγνωση καρδιαγγειακού κινδύνου και πολυνοσηρότητας σε σχέση με τον γνωστό μας δείκτη μάζας σώματος (BMI).
• Ο δείκτης WHtR δεν επηρεάζεται από φύλο, ηλικία, φυλή, σε αντίθεση με τον BMI, συνεπώς έχει μεγαλύτερη σταθερότητα ως προς τη χρήση του.
• Επίσης, ο BMI δεν μπορεί να εντοπίσει τη λεπτομερή σύσταση σώματος και επομένως την κατανομή του λίπους, παρά μόνο την ολική σωματική μάζα.

Η περιφέρεια μέσης «κερδίζει» στην πρόληψη των καρδιαγγειακών

Η καρδιαγγειακή υγεία, όμως, επηρεάζεται από τη συσσώρευση σπλαχνικού λίπους, γι’ αυτό και προάγονται οι δείκτες WHtR (αναλογία περιφέρειας μέσης/ύψους) και WC (περιφέρεια μέσης) ως πρωταρχικής σημασίας για τον εντοπισμό καρδιομεταβολικού κινδύνου.

Τι προκαλεί η συσσώρευση λίπους, ιδίως στην κοιλιά

Η συσσώρευση λίπους, ιδιαίτερα στην κοιλιακή περιοχή, μπορεί να οδηγήσει σε ινσουλινοαντίσταση και κατ’ επέκταση σε αθηροσκλήρωση.

Επιπλέον, λίπος μπορεί να συσσωρευτεί στην καρδιά, στο ήπαρ, στους νεφρούς και στα αγγεία (είναι το λεγόμενο έκτοπο λίπος). Ετσι, ακόμα και ενήλικες με τιμές Δείκτη Μάζας Σώματος (BMI) στα φυσιολογικά όρια, αλλά με αυξημένη τιμή αναλογίας περιφέρειας μέσης/ύψους (WHtR), υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να εμφανίσουν καρδιαγγειακές επιπλοκές.

Σύμφωνα με σχετική έρευνα, οι άνθρωποι που παρουσιάζουν ακόμα και ίδιο BMI έχουν διαφορετική πιθανότητα εμφάνισης καρδιαγγειακών επιπλοκών.

Ποια είναι τα σημερινά στοιχεία;

Διάφορες σημαντικές έρευνες τεκμηριώνουν την αξία του WHtR ως προγνωστικού δείκτη για τα καρδιαγγειακά νοσήματα.

Σύμφωνα λοιπόν με αυτές τις έρευνες:

• Μπορεί να αναδειχθεί ο WHtR ως πρωταρχικής σημασίας δείκτης παχυσαρκίας, που συνδέεται περισσότερο από τους υπόλοιπους δείκτες με την ανάπτυξη καρδιαγγειακών νοσημάτων.
• Τιμή WHtR μεγαλύτερη του 0,5 αποτελεί επιβαρυντικό παράγοντα που συνδέεται, όπως αναφέρθηκε, με αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης καρδιαγγειακών επιπλοκών. Αυτό συμβαίνει γιατί η αυξημένη περιφέρεια μέσης, το αυξημένο δηλαδή ενδοκοιλιακό λίπος, συσχετίζεται με καρδιολογικές, νεφρικές και αγγειακές επιπλοκές.
• Tο σπλαχνικό λίπος είναι επίσης υπεύθυνο για το μεταβολικό σύνδρομο (υπέρταση, δυσλιπιδαιμία, προδιαβήτης) και για την καρδιαγγειακή δυσλειτουργία.
• Αντίθετα, τιμή WHtR μικρότερη του 0,5 δεν προμηνύει κίνδυνο για την καρδιαγγειακή υγεία.

Ο δείκτης BMI μειονεκτεί σαφώς των δεικτών που συνυπολογίζουν την περιφέρεια της μέσης, καθώς δεν εστιάζει στην κατανομή του λίπους και την κοιλιακή παχυσαρκία που είναι υπεύθυνη για τα καρδιαγγειακά προβλήματα.

Συνεπώς:

• Ατομα υπέρβαρα σύμφωνα με τον BMI (BMI=25-30kg/m²), αλλά με WHtR μικρότερο του 0,5 δεν διατρέχουν άμεσο καρδιαγγειακό κίνδυνο.
• Αντίθετα, άτομα υπέρβαρα σύμφωνα με τον BMI (BMI=25-30kg/m²), αλλά με WHtR μεγαλύτερο του 0,5 διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο καρδιομεταβολικής νοσηρότητας.

Συμπέρασμα

Σύμφωνα με τα προαναφερθέντα, ο WHtR είναι ο ανερχόμενος δείκτης παχυσαρκίας που αποτελεί τον νέο ισχυρό προγνωστικό δείκτη για τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακής νόσου. Αναμφισβήτητα και τεκμηριωμένα πλέον, αυτός ο ισχυρισμός δεν αποτελεί μύθο αλλά είναι η τεκμηριωμένη επιστημονική αλήθεια.

*Από το ένθετο Διαβήτης που κυκλοφορεί με τον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής

Ειδήσεις Σήμερα

Eurovision εθνικός τελικός: Ώρα μηδέν για την Ελλάδα – Πότε θα γνωρίσουμε τους 28 υποψήφιους

Τηλεθέαση-βραδινή ζώνη: Κερδισμένοι και χαμένοι μιας δύσκολης μάχης

«Είναι βαλτοί, υπάρχει εκβιασμός» – Ο τραγουδιστής απαντά στις καταγγελίες