Τι είναι όμως αυτά τα καταφύγια και πώς μπορεί να κερδίσει ο κάθε μικροεπενδυτής από αυτά; Όταν οι αγορές περνούν σε περίοδο αβεβαιότητας, η αξία του χρήματος ή και το μέλλον των μετοχών μπαίνει σε κίνδυνο. Σε τέτοιες περιπτώσεις, όποιος έχει σημαντικά κεφάλαια, τα τοποθετεί, αγοράζει δηλαδή, κάτι το οποίο εμπιστεύεται πως θα κρατήσει την αξία του, ακόμα και μέσα σε περιόδους κρίσεων.

Συνήθως γίνεται επιστροφή στο «πραγματικό χρήμα», τα πολύτιμα μέταλλα χρυσός, ασήμι και πλατίνα είναι οι πιο συνηθισμένες επιλογές, αλλά λόγω της σημασίας που έχουν στη βιομηχανία, υπάρχουν και άλλες επιλογές απλών μετάλλων, όπως ο χαλκός και το τιτάνιο. Όταν επιστρέψει η σταθερότητα στις αγορές, η ζήτηση για αυτά αναμένεται πως θα παραμείνει υψηλή, οπότε όχι μόνο προστατεύουν τα κεφάλαια, αλλά συνήθως αποδίδουν και ένα καλό κέρδος.

Ο χρυσός έχει δική του αξία και όχι υπόσχεση πληρωμής ή έννοια που εν ολίγοις συνδέεται με την πίστωση, όπως ένα χαρτονόμισμα. Τα πολύτιμα μέταλλα περιέχονται στη διεθνή λίστα σύγχρονων νομισμάτων ISO 4217. Αυτή η λίστα είναι το πρότυπο, βάσει του οποίου τα αμερικανικά δολάρια συμβολίζονται στις διεθνείς συναλλαγές και στην τραπεζική ορολογία/πρακτική ως USD, το ευρώ ως EUR, η βρετανική στερλίνα ως GBP κ.ο.κ. Μεταξύ των νομισμάτων περιέχεται και ο χρυσός (με σύμβολο XAU), ο άργυρος (XAG), η πλατίνα (XPT) και το παλλάδιο (XPD). Ως μονάδα μέτρησής τους ορίζεται η ουγγιά (1 = 31.1034768 grams).

Οπως περιγράψαμε, είναι μία άγκυρα κατά των αρνητικών ρευμάτων που δημιουργούν στις αγορές οι κρίσεις. Διατηρούν την αγοραστική τους δύναμη ακόμη και σε περιόδους πληθωρισμού, ενώ ακόμα και σε καλές εποχές για την παγκόσμια οικονομία, βοηθούν στη διαφοροποίηση του χαρτοφυλακίου και λειτουργούν ως ανάχωμα σε πιθανή, έκτακτη αρνητική συνθήκη.

Προμήθειες αγοράς, έξοδα φύλαξης και «ανώμαλες» συνθήκες. Δεν είναι κάτι που θα πάρεις από την τράπεζα της γειτονιάς και οι αγοραπωλησίες έρχονται με προμήθειες. Οι έμποροι επιβάλλουν προμήθειες στις τιμές των μετάλλων, που ανάλογα με τη ζήτηση μπορεί να γίνουν σημαντικός λόγος για μη επένδυση. Εξαίρεση όσοι θέλουν να επενδύσουν μακροπρόθεσμα και προσδοκούν σε μεγάλες αποδόσεις, σε βάθος δεκαετιών.

Για αυτήν την περίπτωση, το λίγο μεγαλύτερο ύψος προμήθειας δεν θα κάνει μεγάλη διαφορά στο τελικό κέρδος. Μετά, στην περίπτωση που κάποιος θέλει να αγοράσει σε φυσική μορφή το μέταλλο, π.χ. μία ράβδο χρυσού ή χρυσές λίρες, πρέπει να αρχίσει να σκέφτεται το κόστος αποθήκευσης και φύλαξης. Μία μικρή τσάντα με μπάρες χρυσού έχει μεγάλη αξία. Η μπάρα του 1 κιλού πωλείται προς περίπου 95.948 ευρώ, ενώ η μεγάλη μπάρα των 12,5 κιλών κοστίζει περίπου 1.197.123 ευρώ! Δεν είναι κάτι που αφήνεις κάτω από το κρεβάτι ή σε ένα απλό ντουλάπι. Οι περισσότεροι αναγκάζονται να καλύψουν τα έξοδα τραπεζικών θυρίδων ή αγοράζουν ακριβά χρηματοκιβώτια.

Αξίζει να αναφερθεί ότι οι επενδυτές στα μέταλλα σπάνια βλέπουν από κοντά την περιουσία τους. Υπάρχουν πολλοί τρόποι επένδυσης σε άυλες μορφές που μπορεί κάποιος να έχει στο κινητό ή τον υπολογιστή του. Τέλος, μπορεί ιστορικά η επένδυση σε μέταλλα να δείχνει ως μία εξαιρετικά ασφαλής επιλογή επένδυσης, όμως, όπως όλα τα εμπορεύματα, υπάρχουν απότομες αυξομειώσεις και τίποτα δεν υπόσχεται 100% ασφαλές κέρδος.

ΡΕΚΟΡ ΓΙΑ ΧΡΥΣΗ ΛΙΡΑ

Για πιο… παραδοσιακούς επενδυτές υπάρχουν πάντα οι χρυσές λίρες. Δεδομένου ότι για όλα τα επενδυτικά προϊόντα που προαναφέραμε υπάρχει σύνδεση με την τιμή του χρυσού, το τι θα επιλέξει ο καθένας είναι περισσότερο θέμα προσωπικής επιλογής και λιγότερο μεγαλύτερης ή μικρότερης απόδοσης. Για τις λίρες, σύμφωνα με τα δελτία τιμών της Τραπέζης της Ελλάδος, όσοι αγόρασαν και πουλήσουν θα έχουν μεγαλύτερη επιστροφή από το αν είχαν τοποθετήσει τα χρήματά τους σε μετοχές, ακίνητα ή καταθέσεις. Για μία χρυσή λίρα, που είχε αγοραστεί στην αρχή του 2024, το κέρδος σήμερα είναι περί το 28,16%, για αγορά το 2023 φτάνει στο 41,22% και όσο πιο παλιά είχε αγοραστεί, τόσο μεγαλύτερο και το κέρδος, καθώς ο χρυσός δεν είχε αρνητική χρονιά. Παράδειγμα, για αγορά το 2001 το κέρδος από πώλησή της σήμερα είναι στο 820,15%, καθώς αγοράστηκε στα 71,67 ευρώ και σήμερα η αξία της είναι στα 659,47 ευρώ αν την πουλήσει στην Τράπεζα της Ελλάδος. Για να αγοράσει κάποιος σήμερα από την ΤτΕ, η τιμή είναι στα 772,8 ευρώ.

Τι είναι τα ETFs;

Τα Exchange Traded Funds (ETFs) είναι ένα είδος επένδυσης που περιλαμβάνει την αγορά μιας ποικιλίας πολύτιμων μετάλλων σε ένα ενιαίο προϊόν. Τα ETFs Χρυσού είναι Funds τα οποία εμπεριέχουν μόνο ένα «Asset», τον χρυσό. Δηλαδή εκείνοι αγοράζουν τον χρυσό και ο επενδυτής κρατά στα χέρια του ένα δικαίωμα, κάτι σαν μετοχή χρυσού. Οσο ανεβαίνει η αξία του μετάλλου ανεβαίνει και η αξία της επένδυσής του, ενώ μπορεί να το αγοράσει ή να το πουλήσει σε μία στιγμή, μέσω Διαδικτύου. Ενας τρόπος να επενδύσει κανείς σε χρυσό, χωρίς όμως το άγχος της φύλαξης του. Προσφέρει υψηλή ρευστότητα και χαμηλά κόστη απόκτησης, κατοχής και διαχείρισης.

Αγοράζονται και πωλούνται μέσω «online broker», όπως πολλά άλλα επενδυτικά προϊόντα (μετοχές, κρυπτονομίσματα κ.τ.λ.), ενώ τα κόστη κατοχής και διαχείρισης είναι ελάχιστα σε σύγκριση με τα πιθανά έξοδα φύλαξης από τη φυσική αγορά μετάλλου. Τέτοια παραδείγματα είναι το «Deutsche Boerse Commodities Xetra-Gold ETC», το «iShares Physical Gold ETC» και το «iShares Physical Gold ETC». Οπως και με όλους τους άλλους «χρηματιστές», δημιουργεί ο επενδυτής έναν λογαριασμό και αγοράζει ό,τι και όσο θέλει και μπορεί. Μετά, καθώς η «μετοχή» έχει άμεση σύνδεση με τον πραγματικό, φυσικό χρυσό που έχουν σε φύλαξη, μπορεί οποιαδήποτε στιγμή να τις εξαργυρώσει.

ΤΑ ΚΡΥΠΤΟΝΟΜΙΣΜΑΤΑ ΧΡΥΣΟΥ

Μία ενδιαφέρουσα κατηγορία είναι τα κρυπτονομίσματα χρυσού. Λέγονται Stable Coins, δηλαδή σταθερά, καθώς η τιμή τους συνδέεται με την τιμή ενός γραμμαρίου ή ουγγιάς του χρυσού. Σε αντίθεση με άλλα κρυπτονομίσματα, όπως το Bitcoin και το Cardano, τα οποία έχουν αξία μόνο γιατί ο κόσμος πιστεύει σε αυτήν, τα σταθερά κρύπτο θα έχουν πάντα την αξία του χρυσού. Σε αυτή την κατηγορία, ανήκουν το Tether Gold (XAUT) και το Paxos Gold (PAXG).

Πίνακας 1.

Εξέλιξη τιμών μετάλλων

Πηγή: trading economics(1 κοινή ουγγιά = 28,35g, 1 ευγενής ουγγιά = 31,1g)

Κέρδος επένδυσης σε 1 χρυσή λίρα

Πηγή: Τράπεζα της Ελλάδος (22.04.2025)

Τιμές χρυσής λίρας

Πηγή: Τράπεζα της Ελλάδος (22.04.2025)

Διακύμανση Γενικού Δείκτη Χ.Α. 2019-2025 

Πηγή: Ιστορικό συναλλαγών Χ.Α.