Η Ρωσία αποτελεί «μακροπρόθεσμη απειλή» για την ασφάλεια του ΝΑΤΟ, αναφέρεται στο κείμενο του κοινού ανακοινωθέντος στο οποίο οι χώρες του ΝΑΤΟ επαναδιατυπώνουν την υποστήριξή τους προς την Ουκρανία.  «Οι Σύμμαχοι επαναλαμβάνουν την κυρίαρχη και μακροπρόθεσμη δέσμευση για την υποστήριξη της Ουκρανίας, η ασφάλεια της οποίας συμβάλλει στην δική μας (ασφάλεια), απέναντι στην μακροπρόθεσμη απειλή» που αντιπροσωπεύει η Ρωσία, δηλώνεται στο κείμενο του κοινού ανακοινωθέντος που εγκρίθηκε από τους 32 αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων του ΝΑΤΟ, περιλαμβανομένου του Ντόναλντ Τραμπ.

Στη διακήρυξη της συνόδου κορυφής στη Χάγη, οι ηγέτες του ΝΑΤΟ ανέφεραν ότι η εν λόγω δέσμευση περιλαμβάνει επενδύσεις τουλάχιστον 3,5% του ΑΕΠ ετησίως για βασικές αμυντικές ανάγκες. Δεσμεύτηκαν επίσης να δαπανούν έως και 1,5% του ΑΕΠ σε συναφείς με την ασφάλεια δαπάνες, όπως είναι η προστασία κρίσιμων υποδομών και η ενίσχυση της αμυντικής βιομηχανικής βάσης της Συμμαχίας. Οι επενδύσεις αυτές κρίνονται απαραίτητες για την αντιμετώπιση «βαθιών απειλών ασφαλείας», όπως ανέφεραν οι ηγέτες, επισημαίνοντας ιδίως τη «μακροπρόθεσμη απειλή που συνιστά η Ρωσία για την ευρωατλαντική ασφάλεια» καθώς και τη «συνεχή απειλή της τρομοκρατίας».

Η πρόοδος ως προς τους αυξημένους στόχους δαπανών, που αυξάνονται από τον ισχύοντα στόχο του 2% του ΑΕΠ, θα επανεξεταστεί το 2029. Οι σύμμαχοι επανέλαβαν τις «διαρκείς κυριαρχικές δεσμεύσεις» τους για στήριξη της Ουκρανίας, αλλά απέφυγαν να αναφερθούν σε ενδεχόμενη μελλοντική ένταξή της στη Συμμαχία, όπως είχε συμβεί σε προηγούμενες διακηρύξεις συνόδων.

Ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, αναγνώρισε ότι είναι δύσκολο για τις χώρες να βρουν τα επιπλέον κονδύλια, αλλά υπογράμμισε ότι είναι απολύτως αναγκαίο: «Υπάρχει απόλυτη πεποίθηση στους ομολόγους μου πως, με δεδομένη την απειλή από τη Ρωσία και την παγκόσμια κατάσταση ασφαλείας, δεν υπάρχει εναλλακτική», δήλωσε ο πρώην πρωθυπουργός της Ολλανδίας.

Ο νέος στόχος -που πρέπει να επιτευχθεί στα επόμενα 10 χρόνια- αντιπροσωπεύει αύξηση εκατοντάδων δισεκατομμυρίων δολαρίων ετησίως σε σχέση με το σημερινό όριο του 2% του ΑΕΠ. Η κατανομή προβλέπει 3,5% του ΑΕΠ για τις «σκληρές» αμυντικές δαπάνες (στρατεύματα, οπλικά συστήματα) και 1,5% για ευρύτερες υποδομές όπως κυβερνοασφάλεια, προστασία αγωγών και ενίσχυση του οδικού δικτύου για βαρέα στρατιωτικά οχήματα.

Ολα τα κράτη-μέλη ενέκριναν το νέο στόχο, αν και η Ισπανία δήλωσε πως δεν σκοπεύει να τον τηρήσει πλήρως και μπορεί να ανταποκριθεί στις δεσμεύσεις της με μικρότερες δαπάνες. Ο Ρούτε διαφώνησε, αλλά κατέληξε σε διπλωματικό συμβιβασμό με τον Ισπανό πρωθυπουργό Πέδρο Σάντσεθ, στο πλαίσιο των προσπαθειών του να προσφέρει μια «νίκη» στον Τραμπ και να διατηρήσει την ομαλή συνέχεια της συνόδου. Η Ισπανία από την πλευρά της ανακοίνωσε ότι δεν αναμένει να υπάρξουν επιπτώσεις από τη στάση της σχετικά με την αύξηση των δαπανών.

Το τελικό ανακοινωθέν της Συνόδου περιλαμβάνει και μια σύντομη δήλωση για την Ουκρανία. Συγκεκριμένα, αναφέρεται ότι: «Οι Σύμμαχοι επιβεβαιώνουν τις διαρκείς κυρίαρχες δεσμεύσεις τους να παρέχουν υποστήριξη στην Ουκρανία, της οποίας η ασφάλεια συμβάλλει στη δική μας, και, για τον σκοπό αυτό, θα περιλαμβάνουν άμεσες συνεισφορές στην άμυνα της Ουκρανίας και την αμυντική της βιομηχανία κατά τον υπολογισμό των αμυντικών δαπανών των Συμμάχων».

Επιπλέον, οι ηγέτες του ΝΑΤΟ επιβεβαιώνουν την κοινή τους δέσμευση να επεκτείνουν γρήγορα τη διατλαντική αμυντική βιομηχανική συνεργασία και να αξιοποιήσουμε την αναδυόμενη τεχνολογία και το πνεύμα καινοτομίας για την προώθηση της συλλογικής ασφάλειας. «Θα εργαστούμε για την εξάλειψη των εμπορικών εμποδίων στον τομέα της άμυνας μεταξύ των Συμμάχων και θα αξιοποιήσουμε τις συνεργασίες μας για την προώθηση της βιομηχανικής συνεργασίας στον τομέα της άμυνας», αναφέρεται στην τελική δήλωση της Συνόδου.

Τέλος, ανακοινώνεται ότι η επόμενη Σύνοδος Κορυφής του ΝΑΤΟ θα πραγματοποιηθεί στην Τουρκία το 2026, ακολουθούμενη από μια Σύνοδο στην Αλβανία.

ΝΑΤΟ: Συνάντηση Τραμπ – Ζελένσκι

Ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, παραβρέθηκε μόνο στο δείπνο πριν από τη Σύνοδο και δεν συμμετείχε στη βασική συνεδρίαση της Τετάρτης. Ωστόσο, είχε προγραμματιστεί να συναντηθεί κατ’ ιδίαν με τον Τραμπ. Η επίδειξη ενότητας του ΝΑΤΟ «τσαλακώθηκε» από τον Ούγγρο πρωθυπουργό Βίκτορ Ορμπαν, ο οποίος δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι το ΝΑΤΟ «δεν έχει δουλειά στην Ουκρανία» και ότι η Ρωσία δεν είναι αρκετά ισχυρή για να αποτελέσει σοβαρή απειλή για τη Συμμαχία. Το Κρεμλίνο, από την πλευρά του, κατηγόρησε το ΝΑΤΟ ότι έχει μπει σε τροχιά «ανεξέλεγκτου εξοπλισμού», παρουσιάζοντας τη Ρωσία ως «δαίμονα της κόλασης» προκειμένου να δικαιολογήσει τις τεράστιες αμυντικές του δαπάνες.

Αιχμές από Μακρόν

Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν δήλωσε σε δημοσιογράφους ότι η Ευρώπη θα αυξήσει τις αμυντικές της δαπάνες προκειμένου να είναι καλύτερα προετοιμασμένη απέναντι στην απειλή της Ρωσίας. Ωστόσο, προειδοποίησε ότι δεν μπορεί να ζητείται από τις ευρωπαϊκές χώρες να δαπανήσουν ακόμη περισσότερα την ώρα που βρίσκονται αντιμέτωπες και με έναν εμπορικό πόλεμο. «Η Ευρώπη θα αναλάβει τις ευθύνες της στο πεδίο της άμυνας», ανέφερε ο Μακρόν, τονίζοντας όμως ότι οι αμυντικές επενδύσεις πρέπει να λαμβάνουν υπόψη και τις παράλληλες οικονομικές πιέσεις από την επιδείνωση του εμπορικού κλίματος.