Η καταψήφιση της κυβέρνησης του πρωθυπουργού Φρανσουά Μπαϊρού τη Δευτέρα, μέσω πρότασης δυσπιστίας από το κοινοβούλιο, διέλυσε κάθε ελπίδα ουσιαστικής προόδου το επόμενο έτος στο θέμα του δημοσιονομικού ελλείμματος της Γαλλίας – του μεγαλύτερου στην ευρωζώνη.

Τα κόμματα της αντιπολίτευσης ανέτρεψαν τον έμπειρο κεντρώο πολιτικό όπως αναφέρει το Reuters, εξαιτίας των σχεδίων του για δημοσιονομική λιτότητα ύψους 44 δισεκατομμυρίων ευρώ, σχέδιο το οποίο τώρα αναμένεται να υποβαθμιστεί σημαντικά από όποιον επιλέξει ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν ως διάδοχό του.

«Δεν υπάρχει θετικό σενάριο, δεν υπάρχει διέξοδος, δεν υπάρχει αξιόπιστο σενάριο όπου να επιτυγχάνεται το ίδιο επίπεδο δημοσιονομικής εξυγίανσης», δήλωσε ο Frederik Ducrozet, επικεφαλής μακροοικονομικής έρευνας στην Pictet Wealth Management.

Ο υπουργός Οικονομικών Eric Lombard παραδέχθηκε ότι η επόμενη κυβέρνηση, η οποία οφείλει να καταθέσει προϋπολογισμό για το 2026 μέχρι τις 7 Οκτωβρίου, θα είναι λιγότερο φιλόδοξη από τον Μπαϊρού, ο οποίος ήταν υπέρμαχος της μείωσης του χρέους.

Ο διάδοχος του Μπαϊρού πιθανόν να βασιστεί περισσότερο σε φορολογικά έσοδα και λιγότερο σε περικοπές δαπανών για να μειώσει το έλλειμμα, με τους Σοσιαλιστές – από τους οποίους ενδέχεται να προέρχεται ο επόμενος πρωθυπουργός – να ζητούν φορολόγηση των υπερπλούσιων με 15 δισ. ευρώ.

Ωστόσο, οι χρηματοοικονομικές αγορές ενδέχεται να αντιμετωπίσουν αρνητικά την αύξηση φόρων, ειδικά αν είναι γενικευμένη, υπό τον φόβο ότι μπορεί να στραγγαλίσει την ήδη ασθενική ανάπτυξη – φόβος που ήδη κυριαρχεί στη Βρετανία.

«Βλέπουμε όλο και περισσότερο δισταγμό από τις αγορές να δεχτούν την οδό της φορολογίας ως βιώσιμο τρόπο μείωσης μεγάλων δημοσιονομικών ελλειμμάτων», είπε ο Russel Matthews, διαχειριστής χαρτοφυλακίων στην RBC BlueBay Asset Management, η οποία ποντάρει κατά των γαλλικών ομολόγων.

«Απλά δεν είναι πλέον αξιόπιστο», πρόσθεσε.

Παγίδα Χρέους

Ο Μακρόν προς το παρόν δεν δείχνει πρόθεση για πρόωρες εκλογές, και οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι ακόμα κι αν προκηρύσσονταν, κανένα κόμμα δεν θα κέρδιζε την απόλυτη πλειοψηφία ώστε να λυθεί το πολιτικό αδιέξοδο.

Με το πολιτικό σκηνικό σε χάος και τα δημόσια οικονομικά εκτός πορείας, νοικοκυριά και επιχειρήσεις εμφανίζονται επιφυλακτικά όσον αφορά τις επενδύσεις ή τις δαπάνες.

«Οι ιδιώτες πελάτες είναι όπως και οι εταιρείες. Όσο περισσότερη ορατότητα έχεις, τόσο πιο εύκολα επενδύεις και ξοδεύεις για το μέλλον», δήλωσε ο Fabrice Cambolive, επικεφαλής ανάπτυξης της αυτοκινητοβιομηχανίας Renault, στο Reuters.

Η χαμηλή ανάπτυξη είναι ιδιαίτερα προβληματική για μια χώρα με υψηλό χρέος όπως η Γαλλία, καθώς δεν μπορεί απλώς να ελπίζει ότι θα ξεφύγει από το χρέος μέσω ανάπτυξης. Το δημόσιο χρέος ανήλθε σε 3,3 τρισεκατομμύρια ευρώ τον Ιούνιο, δηλαδή 114% του ΑΕΠ.

Αυτό είναι χαμηλότερο από το 153% της Ελλάδας ή το 138% της Ιταλίας. Αλλά, σε αντίθεση με τη Γαλλία, και οι δύο χώρες έχουν σημαντικά πλεονάσματα στον προϋπολογισμό πριν ληφθούν υπόψη οι πληρωμές τόκων.

Οι πληρωμές του γαλλικού χρέους αναμένεται να φτάσουν τα 100 δισεκατομμύρια ευρώ έως το 2029 – από 59 δισεκατομμύρια ευρώ το 2024 – καθιστώντας το μεγαλύτερο μοναδικό έξοδο του προϋπολογισμού εάν η ανάπτυξη επιβραδυνθεί ή η μείωση του ελλείμματος χαλαρώσει, προειδοποίησε η ελεγκτική υπηρεσία του Cour des Comptes νωρίτερα φέτος.

Εν τω μεταξύ, τα σχέδια της Γερμανίας να επενδύσει δισεκατομμύρια ευρώ στη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης μετά από χρόνια συγκράτησης αφήνουν επίσης τη Γαλλία σε μια δυσοίωνη θέση.

«Η κατάσταση βελτιώνεται παντού εκτός από τη Γαλλία, η οποία έχει γίνει κάπως άσχημο παπάκι», δήλωσε ο οικονομολόγος της Oxford Economics, Λέο Μπαρίνκου.

Με διαρκώς αργή ανάπτυξη και τεράστιο χρέος, η Ιταλία ήταν από καιρό το προβληματικό παιδί της Ευρώπης για τις χρηματοπιστωτικές αγορές, αλλά «τώρα η Γαλλία γίνεται σαφώς αυτή η χώρα», πρόσθεσε.

Ανησυχία στις αγορές

Η αγορά ομολόγων της Γαλλίας, η μεγαλύτερη στην ευρωζώνη, κάποτε θεωρούνταν μια από τις κύριες ασφαλείς εναλλακτικές λύσεις για επενδυτές που κοιτούσαν πέρα ​​από τη Γερμανία.

Αλλά από τότε που οι πρόωρες βουλευτικές εκλογές οδήγησαν σε αδιέξοδο στο κοινοβούλιο πέρυσι, η Γαλλία έχει μείνει να πληρώνει υψηλότερο ασφάλιστρο κινδύνου για το χρέος της.

Η Γαλλία, η οποία αναμένει την αξιολόγηση πιστοληπτικής ικανότητας από την Fitch την Παρασκευή, πληρώνει τώρα περισσότερα για μακροπρόθεσμο χρέος από την Ελλάδα και την Ισπανία, χώρες που βρίσκονται στην καρδιά της κρίσης χρέους του μπλοκ το 2011, και σχεδόν το ίδιο με την Ιταλία.

Στις αρχές του 2024, το κόστος δανεισμού του 10ετούς ιταλικού ομολόγου ήταν περισσότερο από μία ολόκληρη ποσοστιαία μονάδα υψηλότερο από αυτό της Γαλλίας.

Ο οικονομολόγος Ματιέ Πλαν στο think-tank OFCE δήλωσε ότι ο μεγαλύτερος κίνδυνος ήταν ότι η Γαλλία θα έπρεπε να πληρώνει διαρκώς ένα υψηλό ασφάλιστρο κινδύνου εν μέσω πολιτικού αδιεξόδου.

«Τότε θα ληφθούν λίγες αποφάσεις για το μακροπρόθεσμο, για την καινοτομία, την εκπαίδευση, όλα όσα μπορούν να οδηγήσουν σε μελλοντική ανάπτυξη», είπε.