Ο αυτοδημιούργητος δισεκατομμυριούχος Λάι, 78 ετών, είναι ένας από τους πιο γνωστούς επικριτές του Πεκίνου που κατηγορήθηκε βάσει ενός αυστηρού νόμου για την ασφάλεια που επιβλήθηκε στην ημιαυτόνομη πόλη το 2020, μετά από μήνες τεράστιων και ενίοτε βίαιων διαδηλώσεων υπέρ της δημοκρατίας.

Ίδρυσε την Apple Daily, μια έντονα φιλοδημοκρατική εφημερίδα ταμπλόιντ, γνωστή για τις σφοδρές επιθέσεις της εναντίον του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κίνας, μέχρι το αναγκαστικό κλείσιμό της το 2021.

Ο Λάι είχε δηλώσει αθώος για όλες τις κατηγορίες και τώρα αντιμετωπίζει πιθανή ισόβια κάθειρξη. Η ετυμηγορία της Δευτέρας (15/12) σηματοδοτεί το τέλος μιας ταραχώδους νομικής περιπέτειας που είχε προκαλέσει την καταδίκη υποστηρικτών και ξένων ηγετών σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένου του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος είχε κάποτε ορκιστεί να «τον βγάλει έξω».

Η επιβολή του νόμου για την εθνική ασφάλεια έχει μεταμορφώσει το Χονγκ Κονγκ, με τις Αρχές να φυλακίζουν δεκάδες πολιτικούς αντιπάλους, να αναγκάζουν ομάδες της κοινωνίας των πολιτών και μέσα ενημέρωσης που εκφράζουν ελεύθερα την άποψή τους να διαλυθούν και να μετατρέπουν την κάποτε ελεύθερη πόλη σε μια πόλη που κυβερνάται «μόνο από πατριώτες».

Οι ηγέτες του Χονγκ Κονγκ και της Κίνας λένε ότι έχει «αποκατασταθεί η σταθερότητα» μετά τις διαμαρτυρίες του 2019.

«Εγκέφαλος» των συνωμοσιών

Κατά την έκδοση της ετυμηγορίας τους, οι δικαστές δήλωσαν ότι «δεν υπάρχει αμφιβολία ότι (ο Λάι) έτρεφε μνησικακία και μίσος για την ΛΔΚ (Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας) για μεγάλο μέρος της ενήλικης ζωής του».

Επεσήμαναν τις πιέσεις που άσκησε ο Λάι σε Αμερικανούς πολιτικούς κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του Τραμπ – οι περισσότερες από τις οποίες έγιναν πριν από την ψήφιση του νόμου για την ασφάλεια – ως απόδειξη της υποκίνησης εξέγερσης και της συμπαιγνίας με ξένες δυνάμεις, συμπεριλαμβανομένων των συναντήσεών του με τον τότε αντιπρόεδρο Μάικ Πενς, τον τότε υπουργό Εξωτερικών Μάικ Πομπέο και των προσπαθειών του να συναντήσει τον ίδιο τον Τραμπ.

Επίσης, επισήμαναν τα μηνύματα που αντάλλαξε μέσω WhatsApp με άλλους ακτιβιστές υπέρ της δημοκρατίας και στελέχη της Apple Daily, καθώς και ένα άρθρο γνώμης που έγραψε στους New York Times τον Μάιο του 2020, στο οποίο πρότεινε τρόπους τιμωρίας της Κίνας για την καταστολή του Χονγκ Κονγκ, όπως η ανάκληση φοιτητικής βίζας για τα παιδιά κυβερνητικών αξιωματούχων.

Η παρότρυνσή του προς Αμερικανούς αξιωματούχους να λάβουν μέτρα κατά της Κίνας με το πρόσχημα της βοήθειας προς τον λαό του Χονγκ Κονγκ «θα ήταν ανάλογη με την περίπτωση ενός Αμερικανού υπηκόου που ζητά βοήθεια από τη Ρωσία για να ανατρέψει την αμερικανική κυβέρνηση με το πρόσχημα της βοήθειας προς την πολιτεία της Καλιφόρνια», ανέφεραν οι δικαστές στην απόφασή τους.

«Είμαστε πεπεισμένοι ότι ο Λάι ήταν ο εγκέφαλος των συνωμοσιών» που περιγράφονται και στις τρεις κατηγορίες, κατέληξαν. Πρόσθεσαν ότι τα αποδεικτικά στοιχεία έδειχναν ότι η «μόνη πρόθεση του Λάι ήταν να επιδιώξει την πτώση του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κίνας».

Οι δικαστές δήλωσαν ότι θα ανακοινώσουν την ημερομηνία της καταδίκης του σε μεταγενέστερο στάδιο. Η συνωμοσία τιμωρείται με ισόβια κάθειρξη σύμφωνα με τον νόμο περί ασφάλειας.

Οι δικαστές είχαν προειδοποιήσει νωρίτερα όλους τους παρευρισκόμενους να τηρήσουν «απόλυτη σιωπή» κατά την ανάγνωση της ετυμηγορίας τους.

Ο Λάι φαινόταν ήρεμος καθ’ όλη τη διάρκεια της δίκης, χαιρετώντας την σύζυγό του και τον γιο του στην αρχή με ένα νεύμα. Δεν αντέδρασε όταν ανακοινώθηκε η ετυμηγορία, αλλά έβγαλε τα γυαλιά του και σκούπισε το πρόσωπό του πριν τον οδηγήσουν έξω από την αίθουσα του δικαστηρίου.

Καθ’ όλη τη διάρκεια της δίκης, οι εισαγγελείς κατηγόρησαν τον Λάι ότι χρησιμοποίησε την εφημερίδα Apple Daily για να ζητήσει κυρώσεις κατά του Χονγκ Κονγκ και της Κίνας κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων του 2019 και μετά την εισαγωγή του νόμου για την εθνική ασφάλεια.

Jimmy Lai has spent over 1,800 days in solitary confinement under a sham National Security Law and now faces a potential life sentence.

This fall, Chairman @RepMoolenaar wrote to Lai to reaffirm that the Select Committee on China is focused on his case and on exposing the CCP’s…

— Select Committee on China (@ChinaSelect) December 8, 2025

Συνελήφθη βάσει του νόμου στα τέλη του 2020 και έχει περάσει περισσότερες από 1.800 ημέρες σε φυλακή υψίστης ασφαλείας, το μεγαλύτερο μέρος των οποίων σε απομόνωση. Το 2022, καταδικάστηκε σε πέντε χρόνια και εννέα μήνες φυλάκιση για άσχετες κατηγορίες απάτης.

Οι υποστηρικτές του Λάι– πολλοί από τους οποίους περίμεναν όλη τη νύχτα στην ουρά για να εξασφαλίσουν μια θέση μέσα στην αίθουσα του δικαστηρίου – εξέφρασαν απογοήτευση, αλλά όχι έκπληξη για την ετυμηγορία, με πολλούς να δηλώνουν ότι δεν έχουν πλέον εμπιστοσύνη στο δικαστικό σύστημα του Χονγκ Κονγκ.

«Δεν έχω καμία προσδοκία ότι θα αφεθεί ελεύθερος», δήλωσε μια γυναίκα στο CNN, περιγράφοντας τη μεταμόρφωση της πόλης ως «πολύ θλιβερή».

Ένας άλλος υποστηρικτής είπε ότι ούτε αυτός είχε καμία ελπίδα για την αποφυλάκιση του Λάι και περιέγραψε το αίσθημα μουδιάσματος που ένιωθε για την καταστολή της πόλης από το Πεκίνο. Ωστόσο, πρόσθεσε: «Είμαστε ακόμα εδώ… Δεν μπορείτε να μας συλλάβετε όλους».

Από φτωχός εργάτης σε μεγιστάνας υπέρ της δημοκρατίας

Ο Λάι γεννήθηκε στην ηπειρωτική Κίνα και έφτασε στο βρετανικό Χονγκ Κονγκ σε ηλικία 12 ετών, ξεκινώντας από εργάτης σε εργοστάσιο και καταλήγοντας μεγιστάνας της ένδυσης.

Στη συνέχεια, στράφηκε προς τα μέσα ενημέρωσης και ίδρυσε την Apple Daily το 1995, δύο χρόνια πριν από την παράδοση του Χονγκ Κονγκ στην Κίνα. Ο φανερά εκφραστικός εκδότης και η εφημερίδα του βρισκόταν στην πρώτη γραμμή του κινήματος για τη δημοκρατία στην πόλη.

Ως ένθερμος υποστηρικτής του Τραμπ, ο Λάι ταξίδεψε στην Ουάσινγκτον στο αποκορύφωμα των διαδηλώσεων του 2019, όπου συναντήθηκε με τον Πενς και άλλους Αμερικανούς πολιτικούς για να συζητήσουν την κατάσταση.

Εκείνη την εποχή, μαζικές διαδηλώσεις που πυροδοτήθηκαν από ένα αμφιλεγόμενο νομοσχέδιο έβγαζαν εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους στους δρόμους, πολλοί από τους οποίους φοβούνταν ότι το Πεκίνο θα μπορούσε να παραβιάσει την αυτονομία της πόλης και τις σπάνιες ελευθερίες του λόγου, του Τύπου και του συνεταιρίζεσθαι.

«Κύριε Πρόεδρε, είστε ο μόνος που μπορεί να μας σώσει», είπε ο Λάι σε συνέντευξή του στο CNN το 2020, λίγες εβδομάδες πριν από τη σύλληψή του, απευθυνόμενος στον Τραμπ. «Αν μας σώσετε, μπορείτε να σταματήσετε τις επιθετικές ενέργειες της Κίνας. Μπορείτε επίσης να σώσετε τον κόσμο».

Κατά τη διάρκεια της δίκης, ο Λάι κατέθεσε ως μάρτυρας υπεράσπισης και είπε ότι δεν είχε μιλήσει ποτέ με τον Τραμπ.

Ο Τραμπ είχε θίξει την υπόθεση του Λάι όταν συναντήθηκε με τον Κινέζο ηγέτη Σι Τζινπίνγκ στη Νότια Κορέα τον Οκτώβριο, όπως δήλωσε ένας αξιωματούχος της κυβέρνησης στο CNN. Ο αξιωματούχος πρόσθεσε ότι ο Τραμπ πιστεύει ότι ο Λάι πρέπει να αφεθεί ελεύθερος και θέλει να δει αυτό να συμβαίνει.

Το Χονγκ Κονγκ, πρώην βρετανική αποικία που επέστρεψε στην κινεζική κυριαρχία το 1997, έχει ξεχωριστό δικαστικό σύστημα από αυτό της ηπειρωτικής Κίνας.

Ο Λάι είναι Βρετανός πολίτης και η βρετανική κυβέρνηση έχει ζητήσει στο παρελθόν την απελευθέρωσή του.

Τόσο η κινεζική πρεσβεία στην Ουάσινγκτον όσο και η κυβέρνηση του Χονγκ Κονγκ έχουν προειδοποιήσει κατά των «εξωτερικών δυνάμεων» που παρεμβαίνουν στις εσωτερικές υποθέσεις και τη δικαστική διαδικασία.

Την Παρασκευή (12/12), το υπουργείο Εξωτερικών της Κίνας δήλωσε ότι η κεντρική κυβέρνηση «υποστηρίζει σθεναρά (το Χονγκ Κονγκ) στην προστασία της εθνικής ασφάλειας σύμφωνα με το νόμο και στην τιμωρία των εγκλημάτων που θέτουν σε κίνδυνο την εθνική ασφάλεια».

Σε ξεχωριστή δήλωση, απαντώντας σε έκθεση επιτροπής του Κογκρέσου των ΗΠΑ σχετικά με το ιστορικό της Κίνας στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η οποία περιλάμβανε κριτική για τη φυλάκιση και τη μεταχείριση του Λάι, η κυβέρνηση του Χονγκ Κονγκ κατηγόρησε αξιωματούχους των ΗΠΑ ότι προσπαθούν να «παρεμβαίνουν στις δικαστικές διαδικασίες στο (Χονγκ Κονγκ) μέσω της πολιτικής εξουσίας, προκειμένου να εξασφαλίσουν την αποφυγή της ποινικής δικαιοσύνης από τον κατηγορούμενο».

Οι επικριτές φοβούνται ότι ο νόμος για την εθνική ασφάλεια έχει φέρει τις αυταρχικές και αδιαφανείς δικαστικές νόρμες του Πεκίνου στο Χονγκ Κονγκ, με όλες τις δίκες για θέματα εθνικής ασφάλειας να εκδικάζονται μέχρι στιγμής από μια επιτροπή ειδικά επιλεγμένων δικαστών και όχι από ενόρκους – κάτι που αποτελεί απόκλιση από την παράδοση του κοινού δικαίου της πόλης.

Ανησυχίες για την υγεία του Λάι

Το τελικό στάδιο της δίκης σημαδεύτηκε από ανησυχίες για την υγεία του Λάι. Οι δικηγόροι του δήλωσαν στο δικαστήριο ότι είχε ταχυπαλμίες και ζαλάδες. Ο γιος του δήλωσε τότε ότι ήταν βαθιά ανήσυχος για την επιδείνωση της υγείας του πατέρα του, λόγω της προχωρημένης ηλικίας του και του διαβήτη του.

Σε άρθρο γνώμης που δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα The Washington Post την περασμένη Τρίτη (09/12), η κόρη του Λάι έγραψε ότι «η απομόνωση έχει αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία του» και ισχυρίστηκε ότι η οικογένεια δεν είχε σχεδόν καμία γνώση για την ιατρική περίθαλψη που λάμβανε, καθώς δεν επιτρεπόταν σε εξωτερικούς γιατρούς να εξετάσουν τον πατέρα της.

Στην δήλωσή της την Παρασκευή (12/12), η κυβέρνηση του Χονγκ Κονγκ ανέφερε ότι ο Λάι έλαβε «επαρκείς και ολοκληρωμένες» ιατρικές υπηρεσίες κατά τη διάρκεια της κράτησής του και ότι η φυλακή είχε κανονίσει «καθημερινές ιατρικές εξετάσεις» γι’ αυτόν. Δεν υπήρξαν «παράπονα σχετικά με τις ιατρικές υπηρεσίες που λάμβανε», ανέφερε.

Πρόσθεσε επίσης ότι είχε τοποθετηθεί σε απομόνωση «κατόπιν δικού του αιτήματος».

This #HumanRightsDay, we honor the courage of those who refuse to be silenced. #JimmyLai, a 78-year-old father, entrepreneur, and British citizen, has endured over 1,800 days of solitary confinement for publishing a pro-democracy newspaper, #AppleDaily.

His daughter Claire, in… pic.twitter.com/IE2ooku86v

— #FreeJimmyLai (@SupportJimmyLai) December 10, 2025

«Παρωδία» της Δικαιοσύνης

Η ετυμηγορία στη δίκη σε βάρος του μεγιστάνα των μέσων ενημέρωσης Τζίμι Λάι που απαγγέλθηκε σήμερα σε δικαστήριο στο Χονγκ Κονγκ δεν είναι παρά «παρωδία» δικαιοσύνης, στηλίτευσε η Επιτροπή για την Προστασία των Δημοσιογράφων (CPJ), λίγη ώρα αφού ο 78χρονος βρετανός υπήκοος κρίθηκε ένοχος για τρία κακουργήματα δυνάμει της νομοθεσίας για την εθνική ασφάλεια.

Today, a kangaroo court in Hong Kong found publisher Jimmy Lai guilty in its first-ever “collusion with foreign forces” trial under Beijing’s National Security Law for meetings and editorials calling for support for Hong Kong.

Jimmy Lai is 78, a British citizen, and has already… pic.twitter.com/l50W5MLARw

— The Committee for Freedom in Hong Kong Foundation (@thecfhk) December 15, 2025

«Αυτή η καταδίκη-παρωδία δικαιοσύνης είναι επονείδιστη πράξη διωγμού», σχολίασε η Μπε Λι Γι, διευθύντρια του τμήματος της CPJ που είναι αρμόδιο για την Ασία, κρίνοντας πως η απόφαση «υπογραμμίζει την απόλυτη περιφρόνηση του Χονγκ Κονγκ για την ελευθερία του Τύπου, η οποία υποτίθεται ότι προστατεύεται δυνάμει του μίνι-Συντάγματος της πόλης, του θεμελιώδους νόμου».