ΑΠΟ εκεί και πέρα, όμως, η κατάσταση έχει ξεφύγει. Με έτος βάσης το 2008 φαίνεται πως έχουν ξεπεραστεί τα υψηλά εκείνης της εποχής, ενώ τα εισοδήματα των πολιτών κινούνται σε πιο χαμηλά επίπεδα. Οπότε, πού βρισκόμαστε αυτήν τη στιγμή; Ενα μέσο διαμέρισμα για μια μέση οικογένεια με δύο παιδιά σε μια μέση περιοχή έχει ενοίκιο που κυμαίνεται πέριξ του βασικού μισθού. Ενώ οι τιμές αγοράς έχουν ανέβει τόσο πολύ, που μοιάζει όνειρο απατηλό η απόκτηση κατοικίας για ένα νοικοκυριό της μεσαίας τάξης.
ΟΙ αιτίες πολλές. Κυρίως, το γεγονός πως δεν υπάρχουν διαθέσιμα ακίνητα. Υπάρχουν διάφορες εκτιμήσεις για το πόσα είναι τα κλειστά σπίτια. Αλλοι λένε 200.000, άλλοι 500.000, άλλοι 700.000. Πάντως, πρόκειται για σπίτια ηλικίας άνω των 40 ετών, τα οποία χρήζουν ανακαίνισης, αλλά αξίζει να σημειωθεί πως αυτά βρίσκονται εκτός αγοράς εδώ και πολλά χρόνια.
ΥΠΑΡΧΕΙ και η Golden Visa. Ναι, περίπου 40.000 ξένοι αγόρασαν ακίνητο στην Ελλάδα, αλλά προφανώς δεν είναι τόσο μεγάλος ο αριθμός για να αποτελεί έναν από τους βασικούς λόγους του στεγαστικού ζητήματος.
ΑΡΑ γίνεται κατανοητό πως οι βραχυχρόνιες μισθώσεις είναι η αιτία που ξεκίνησε και συνεχίζει να οδηγεί το ράλι τιμών. Οταν στην κορύφωση της τουριστικής περιόδου διατίθενται πάνω από 230.000 σπίτια και πάνω από 1 εκατ. κλίνες, που ξεπερνούν τις διαθέσιμες κλίνες των ξενοδοχείων, τότε γίνεται αντιληπτό πως η χώρα τείνει να γίνει ένα απέραντο… τουριστικό κατάλυμα.
ΑΝ σε όλα αυτά βάλουμε και την «ψυχολογία της αγοράς», που παίζει εξαιρετικά σημαντικό ρόλο και τα τελευταία χρόνια λειτουργεί με όρους «νοικιάζω και πουλάω σε ό,τι τιμή γουστάρω», τότε έχουμε πλήρη εικόνα του προβλήματος.
ΤΟ θέμα είναι πως δεν γίνεται να ανέβουν κι άλλο οι τιμές. Γιατί πολύ απλά τόσο η μεσαία τάξη όσο και τα ευάλωτα νοικοκυριά δυσκολεύονται να αντεπεξέλθουν με τα εισοδήματα που διαθέτουν σε αυτήν την ανελαστική δαπάνη.
Η κυβέρνηση έχει λάβει μια σειρά μέτρων. Από τα προγράμματα «Σπίτι μου» και ανακαινίσεων, τη φοροαπαλλαγή για όσους ιδιοκτήτες επιστρέφουν σε μακροχρόνια μισθώματα, τον περιορισμό της Golden Visa. Για την ώρα δεν έχουν φέρει αποτελέσματα.
ΥΠΑΡΧΕΙ, όμως, και ένα μέτρο που δείχνει αποτελεσματικό. Σε τρία δημοτικά διαμερίσματα του Δήμου της Αθήνας απαγορεύτηκαν από την 1η Ιανουαρίου τα νέα Airbnb. Τι δείχνουν τα στοιχεία για τα ενοίκια; Οπως παρουσίασε χθες ο «Ελεύθερος Τύπος», σε αυτές τις περιοχές στο πρώτο τρίμηνο του έτους η μέση τιμή ενοικίου αυξήθηκε μόλις 1,79%, σε αντίθεση με το υπόλοιπο κέντρο της Αθήνας, όπου ανέβηκαν 7,6%.
ΜΕΤΑ από πολλές προσπάθειες φαίνεται πως, ίσως, βρέθηκε το πρώτο μέτρο που φρενάρει τις αυξήσεις ενοικίων. Η κυβέρνηση οφείλει να μελετήσει με προσοχή τα στοιχεία που θα προκύψουν και στο επόμενο διάστημα και αν επιβεβαιωθεί αυτή η τάση, τότε θα είναι μονόδρομος η απόφαση για απαγόρευση νέων Airbnb και σε άλλες περιοχές της πρωτεύουσας.
ΚΑΙ αν αυτό συνδυαστεί με τα μέτρα που βρίσκονται στο τραπέζι και πρόκειται να ανακοινωθούν στη ΔΕΘ, όπως πιο ευνοϊκοί όροι στην τριετή φοροαπαλλαγή μισθωμάτων για μακροχρόνια ενοικίαση, μείωση φορολογικών συντελεστών στα έσοδα από ενοίκια και κάποιο νέο κούρεμα στον ΕΝΦΙΑ, τότε και οι ιδιοκτήτες θα είναι ευχαριστημένοι.