Είναι από τα απίστευτα… παιχνίδια της ζωής ότι υπάρχει σύνδεση μεταξύ του πρώτου μεταλλίου που κατέκτησε στην ιστορία της η Εθνική ομάδα σε Πανευρωπαϊκό Πρωτάθλημα, το χάλκινο το 1949, με τη σημερινή ομάδα και τον ηγέτη της, Γιάννη Αντετοκούνμπο!

Η Εθνική θα έπαιρνε μέρος σε Πανευρωπαϊκό για πρώτη φορά στην ιστορία της στο 5^ο Πρωτάθλημα που διοργανώθηκε στην Πράγα το 1947, αλλά όπως είχε αφηγηθεί ο παίκτης εκείνης της ομάδας και αθλητής του Τρίτωνα από την ίδρυσή του, Νίκος Σκυλακάκης, ο οποίος «έφυγε» από τη ζωή τον Ιανουάριο του 2023, λίγο πριν συμπληρώσει 100 χρόνια ζωής: «Ηταν σε εξέλιξη ο εμφύλιος πόλεμος και μας κατέβασαν από το αεροπλάνο λίγο πριν φύγουμε για την τότε Τσεχοσλοβακία, μάλλον λόγω των αριστερών φρονημάτων ενός συμπαίκτη μου, του Σπύρου Ανδρεάδη που έπαιζε στον Ολυμπιακό».

«Δεν παίξαμε τότε στο Πανευρωπαϊκό και το χειρότερο για μας ήταν ότι αναγκαστήκαμε να δώσουμε πίσω τις αμερικάνικες φόρμες και τα παπούτσια που μας είχαν δώσει και ήταν σπάνια για την εποχή», θυμόταν ο Σκυλακάκης.

Το Πανευρωπαϊκό του 1949 ήταν πολύ διαφορετικό από όλα όσα έχουν γίνει στην ιστορία. Φιλοξενήθηκε στο κλειστό γήπεδο της Ηλιούπολης, στο Κάιρο, την πρωτεύουσα της Αιγύπτου στην εποχή της μεγάλης ακμής της, και πήραν μέρος μόλις 7 ομάδες, εκ των οποίων οι 4 ευρωπαϊκές! Εκτός από την Αίγυπτο, που αναδείχθηκε πρωταθλήτρια Ευρώπης (!) και την Ελλάδα, η οποία τερμάτισε τρίτη, συμμετείχαν ακόμη οι Γαλλία, Τουρκία, Ολλανδία, Συρία και Λίβανος!

Ο Σκυλακάκης ήταν μέλος και εκείνης της Εθνικής, μαζί με τους Πανταζόπουλο, Λάμπρου, Αρβανίτη, Τζ. Νικολαΐδη, Μήλα (από τον Παναθηναϊκό), Αλέκο και Σωκράτη Αποστολίδη (Σπόρτιγκ), Κωστόπουλο, Νομικό, Μπουρνέλο (Πανελλήνιος), Αλ. Σπανουδάκη (Ολυμπιακός), Ματθαίου (Αρης) και Ταλιαδώρο (ΧΑΝΘ).

Η Εθνική στο Πανευρωπαϊκό του 1949 νίκησε Ολλανδία (46-28), Λίβανο (45-36), Τουρκία (54-41), Συρία (49-46) και ηττήθηκε από Γαλλία (41-36), Αίγυπτο (50-39).

Στον Τρίτωνα

Ο Σκυλακάκης σχεδόν έξι δεκαετίες αργότερα έγινε πρόεδρος του Τρίτωνα και εξασφάλισε από τον Δήμο Αθηναίων ένα ανοιχτό γήπεδο της παιδικής χαράς που ήταν δίπλα στο γήπεδο του συλλόγου στα Σεπόλια για τις ακαδημίες του Τρίτωνα.

Οπως θυμόταν: «Είδα μια μέρα έξω από το γήπεδο να βλέπουν τα παιδιά που έπαιζαν μία μαύρη μητέρα με δύο παιδάκια. Τους είδα ξανά την επόμενη και τους πλησίασα και ρώτησα τα παιδάκια: Σας αρέσει το μπάσκετ; Μου απάντησαν ναι. Ρωτάω τη μαμά γιατί δεν γράφετε τα παιδιά στον Τρίτωνα; Μου απαντά η μαμά, είναι 5 ευρώ τον μήνα η συνδρομή για το κάθε παιδί».

«Κατάλαβα ότι δεν είχαν τα χρήματα και λέω στη μαμά πήγαινε στο γραφείο και πες στον γραμματέα ότι με εντολή προέδρου η συνδρομή είναι πληρωμένη για τα παιδιά για ένα χρόνο», ήταν η παρέμβαση του Σκυλακάκη. Τα παιδιά ήταν ο Γιάννης και ο Θανάσης Αντετοκούνμπο μαζί με τη μητέρα τους, Βερόνικα!

Ενα χρόνο αργότερα, ο Σκυλακάκης αποχώρησε από τη θέση του προέδρου του Τρίτωνα, η νέα διοίκηση ζήτησε από τον Γιάννη και τον Θανάση Αντετοκούνμπο να πληρώνουν συνδρομή και επειδή η οικογένειά τους δεν είχε, πήγαν και γράφτηκαν στον Φιλαθλητικό Ζωγράφου για να συνεχίσουν να παίζουν μπάσκετ!

Στο ΣΕΦ

Τριάντα οκτώ χρόνια μετά το 1949, το 1987, η Ελλάδα φιλοξενεί στο υπερσύγχρονο για την εποχή Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας για πρώτη φορά Πανευρωπαϊκό Πρωτάθλημα!

Το Ευρωμπάσκετ, όπως ονομάστηκε για πρώτη φορά τότε και καθιερώθηκε, αρχίζει στις 4 Ιουνίου και στο τέλος του, στις 14/6/1987 έχουν πια αλλάξει ο ελληνικός αθλητισμός και η ελληνική κοινωνία γενικότερα, με την κατάκτηση του χρυσού μεταλλίου από την Εθνική ομάδα, που δεν είχε καταφέρει να προκριθεί καν στο προηγούμενο Πανευρωπαϊκό του 1985! Η ελληνική ομάδα κατορθώνει να νικήσει δύο φορές την ενωμένη Γιουγκοσλαβία (84-78 στον όμιλο και στον ημιτελικό με 81-77) και στον τελικό τη Σοβιετική Ενωση (103-101) στην παράταση, με δύο βολές του Αργύρη Καμπούρη λίγο πριν απ’ την εκπνοή του αγώνα.

Με την κόρνα της λήξης του τελικού, 10 εκατομμύρια Ελληνες ξεχύνονται στους δρόμους για να πανηγυρίσουν τον ανέλπιστο θρίαμβο!

Ο Νίκος Γκάλης είναι η «αιχμή του δόρατος» εκείνης της ομάδας και ασταμάτητος, ο Παναγιώτης Γιαννάκης η «ψυχή και το μυαλό», ο Φάνης Χριστοδούλου ο πολυτάλαντος, ο Παναγιώτης Φασούλας η «αράχνη». Εκτός από τον Καμπούρη, μέλη της Εθνικής είναι ακόμη οι Λιβέρης Ανδρίτσος, Μέμος Ιωάννου, Νίκος Φιλίππου, Νίκος Σταυρόπουλος, Μιχάλης Ρωμανίδης, Νίκος Λινάρδος, Παναγιώτης Καρατζάς.

Δύο χρόνια αργότερα, στο Ζάγκρεμπ, ο Γκάλης είναι και αυτή τη φορά ασταμάτητος και με 45 πόντους του η Εθνική νικά ξανά τη Σοβιετική Ενωση (81-80), η οποία αυτή τη φορά είναι ενισχυμένη με τον Αρβιντας Σαμπόνις, και προκρίνεται στον τελικό! Η Εθνική γνωρίζει στον τελικό την ήττα από τη Γιουγκοσλαβία με 98-77, αλλά επιβεβαιώνει ότι δεν είναι… φωτοβολίδα.

Δεκαέξι χρόνια αργότερα, το 2005, στο Βελιγράδι, ο αρχηγός της Εθνικής του ’87 και του ’89, Παναγιώτης Γιαννάκης, οδηγεί ως προπονητής τα «παιδιά» του Δημήτρη Διαμαντίδη, Βασίλη Σπανούλη, Θοδωρή Παπαλουκά, Μιχάλη Κακιούζη, Νίκο Χατζηβρέττα, Λάζαρο Παπαδόπουλο, Νίκο Ζήση, Δήμο Ντικούδη, Κώστα Τσαρτσαρή, Αντώνη Φώτση κ.ά. στην κορυφή της Ευρώπης για δεύτερη φορά στην ιστορία του ελληνικού μπάσκετ!

Η «επίσημη αγαπημένη» νικά με τρίποντο του Διαμαντίδη σχεδόν με την εκπνοή του αγώνα τη Γαλλία (67-66) και κάνει… περίπατο στον τελικό με αντίπαλο τη Γερμανία του Ντιρκ Νοβίτσκι (78-62).

Το 2009, η Εθνική πηγαίνει στην Πολωνία χωρίς τον τραυματία Διαμαντίδη, όμως, με εκπληκτικό τον σημερινό προπονητή της, Βασίλη Σπανούλη, φτάνει στην κατάκτηση του χάλκινου μεταλλίου με νίκη στον μικρό τελικό επί της Σλοβενίας (57-56).

Προπονητής εκείνης της ομάδας ήταν ο Γιόνας Καζλάουσκας και εκτός από τον Σπανούλη έπαιζαν οι Νίκος Ζήσης, Σοφοκλής Σχορτσανίτης, Αντώνης Φώτσης, Νικ Καλάθης, Γιώργος Πρίντεζης, Κώστας Κουφός κ.ά.

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΓΙΑΝΝΑΚΗΣ

Ο μοναδικός με χρυσό ως παίκτης και ως προπονητής

Ο Παναγιώτης Γιαννάκης είναι ο μοναδικός στη μεταπολεμική ιστορία του ευρωπαϊκού μπάσκετ που έχει κατακτήσει χρυσά μετάλλια σε Πανευρωπαϊκό τόσο ως παίκτης όσο και ως προπονητής!

Το 1987 ήταν ο αρχηγός της Εθνικής που, προς γενική έκπληξη του ευρωπαϊκού και παγκόσμιου μπάσκετ, κατέκτησε στο ΣΕΦ τον τίτλο του Ευρωμπάσκετ.

Δεκαοκτώ χρόνια αργότερα ήταν προπονητής της «επίσημης αγαπημένης» που στέφθηκε πρωταθλήτρια Ευρώπης για δεύτερη φορά στην ιστορία της. Με παίκτες, μάλιστα, που όλοι είχαν ξεκινήσει το μπάσκετ εμπνεόμενοι από τον θρίαμβο του 1987. Και οι 12 εκείνης της Εθνικής (Παπαλουκάς, Διαμαντίδης, Σπανούλης, Παπαδόπουλος, Κακιούζης κ.ά.) ήταν μικρά παιδιά το ’87!

Ο Γιαννάκης είναι ο ρέκορντμαν συμμετοχών στην Εθνική Ανδρών, με τον ασύλληπτο αριθμό των 351 αγώνων με το εθνόσημο.

H Εθνική στα Ευρωμπάσκετ

2022: 5η

2017: 8η

2015: 5η

2013: 11η

2011: 6η

2009: 3η

2007: 4η

2005: 1η

2003: 5η

2001: 9η

1999: 16η

1997: 4η

1995: 4η

1993: 4η

1991: 5η

1989: 2η

1987: 1η

1983: 11η

1981: 9η

1979: 9η

1975: 12η

1973: 11η

1969: 10η

1967: 12η

1965: 8η

1961: 17η

1951: 8η

1949: 3η