Η Σάλι, με τα τρία της παιδιά και τον σύντροφό της, επρόκειτο να πάνε διακοπές στην Ιταλία τον περασμένο Ιούλιο, αλλά τους απαγόρευσαν την επιβίβαση αφού ένα από τα παιδιά υπέστη επιληπτική κρίση στην πύλη αναχώρησης.

Δεκαέξι μήνες αργότερα, η Σάλι έλαβε επιστολή από την HMRC, η οποία την ενημέρωνε ότι οι πληρωμές για τα τρία παιδιά της διακόπτονται, καθώς τα αρχεία έδειχναν πως είχε πραγματοποιήσει πτήση απλής μετάβασης από το Ηνωμένο Βασίλειο προς την Ιταλία το 2024.

«Δεν φύγαμε ποτέ από τη χώρα», δήλωσε η Σάλι, εξηγώντας την τεράστια γραφειοκρατία που χρειάστηκε να αντιμετωπίσει για να αποδείξει στις αρχές ότι είχε γίνει λάθος.

«Μόλις έλαβα την επιστολή, κάλεσα τη γραμμή για το επίδομα παιδιού και εξήγησα την κατάσταση, αλλά μου είπαν ότι έπρεπε να συμπληρώσω μια φόρμα και να καταθέσω αποδεικτικά, όπως τρίμηνες τραπεζικές καταστάσεις, επιστολές από το NHS και το σχολείο που να αποδεικνύουν ότι επιστρέψαμε – ενώ στην πραγματικότητα δεν φύγαμε ποτέ.

Αντ’ αυτού, στείλαμε επιστολή από την αεροπορική εταιρεία που βεβαίωνε ότι δεν ταξιδέψαμε, μαζί με τα έγγραφα της ασφαλιστικής αποζημίωσης. Κάλεσα ξανά τη Δευτέρα και μου είπαν ότι θα ενημερωθώ για την έκβαση μέχρι τον Δεκέμβριο».

Όπως χιλιάδες άλλοι που έχουν λάβει παρόμοιες επιστολές τις τελευταίες τέσσερις εβδομάδες, η Σάλι είπε ότι δεν μπορούσε να πιστέψει πως, ως νομοταγής και φορολογούμενη πολίτης, αναγκάστηκε να αποδείξει κάτι αρνητικό — ότι δεν ήταν απατεώνας — απλώς επειδή το Υπουργείο Εσωτερικών δεν είχε πλήρη αρχεία.

«Είναι πολύ απογοητευτικό», είπε. «Σίγουρα το κόστος για να ξεκαθαριστεί όλο αυτό θα ξεπεράσει κατά πολύ τα χρήματα που “έσωσαν” κόβοντας τα επιδόματα».

Τις τελευταίες εβδομάδες, 23.500 άτομα έχουν λάβει επιστολές από την HMRC στο πλαίσιο μιας εκστρατείας για την αντιμετώπιση της απάτης στα επιδόματα παιδιού, που ξεκίνησε τον Αύγουστο από την τότε υπουργό του Υπουργικού Συμβουλίου, Τζόρτζια Γκουλντ.

Νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, μια άλλη γυναίκα δήλωσε ότι της σταμάτησαν το επίδομα επειδή είχε κλείσει πτήση από το Λονδίνο προς το Όσλο — αν και δεν ταξίδεψε ποτέ, καθώς ακυρώθηκε ο γάμος για τον οποίο θα πήγαινε. Οι φορολογικές αρχές της είπαν ότι τα αρχεία τους έδειχναν πως είχε μεταναστεύσει.

Μια τρίτη γυναίκα, η Άλεξ, δήλωσε ότι της έκοψαν τα επιδόματα, παρότι είχε παραιτηθεί οικειοθελώς από αυτά ήδη από το 2021 λόγω εισοδηματικών κριτηρίων.

«Αυτό με ανησύχησε πάρα πολύ, γιατί σκέφτηκα ότι ίσως κάποιος να τα διεκδικούσε παράνομα στο όνομά μας», είπε.

Η ίδια πρόσθεσε: «Όπως και πολλοί άλλοι, έτσι κι εμείς πήγαμε οικογενειακώς διακοπές τον Απρίλιο του 2025. Επιστρέψαμε με εισιτήριο μετ’ επιστροφής και έχουμε σφραγίδες στα διαβατήριά μας και από τις δύο πλευρές».

Έχει πλέον υποβάλει επίσημη καταγγελία στην HMRC για τα λανθασμένα αρχεία της. «Ανησυχώ για το πού και πώς αποκτά η HMRC πρόσβαση στα προσωπικά δεδομένα των πολιτών και σοκαρίστηκα από την επιθετική στάση απέναντι σε νομοταγείς οικογένειες».

Η HMRC ζήτησε συγγνώμη δύο φορές μέσα στην εβδομάδα για τα λάθη, δηλώνοντας ότι θα διασταυρώνει πλέον τα στοιχεία των δικαιούχων με τα αρχεία μισθοδοσίας (PAYE) και δεν θα κόβει επιδόματα πριν επικοινωνήσει πρώτα με τον πολίτη.

«Ζητούμε συγγνώμη από όσους επηρεάστηκαν λανθασμένα», ανέφερε σε δήλωσή της. «Όποιος έχει επηρεαστεί θα πρέπει να καλέσει τον ειδικό αριθμό που αναγράφεται στην επιστολή για να επιβεβαιώσουμε τα στοιχεία του και να επανενεργοποιήσουμε τις πληρωμές».

«Δεν θα αναστέλλουμε πλέον καμία πληρωμή χωρίς πρώτα να επικοινωνήσουμε με τον δικαιούχο, δίνοντάς του έναν μήνα προθεσμία να επιβεβαιώσει ότι εξακολουθεί να δικαιούται το επίδομα. Αυτό διασφαλίζει ισορροπία μεταξύ της προστασίας των χρημάτων των φορολογουμένων και της δίκαιης μεταχείρισης των πολιτών».

Η εκστρατεία είχε δοκιμαστεί πιλοτικά νωρίτερα το καλοκαίρι σε 200.000 πολίτες, αλλά δεν είναι σαφές εάν τα συστήματα εντόπισαν εγκαίρως τα λάθη ή αν κάποιος στην HMRC εξέφρασε ανησυχίες για τις ανθρώπινες συνέπειες.

Σύμφωνα με την ιστοσελίδα της HMRC, οι αρχές υπολόγιζαν ότι θα μπορούσαν να εξοικονομήσουν 10 έως 30 εκατομμύρια λίρες ετησίως αποτρέποντας απάτες από άτομα που μένουν στο εξωτερικό για πάνω από οκτώ εβδομάδες.

Η καταστολή βασίστηκε σε δεδομένα συνόρων του Υπουργείου Εσωτερικών, ωστόσο οι εμπειρίες πολλών πολιτών δείχνουν ότι το υπουργείο χρησιμοποίησε δεδομένα κρατήσεων από αεροπορικές εταιρείες, χωρίς να ελέγξει εάν οι επιβάτες πραγματικά ταξίδεψαν.

Το Υπουργείο Εσωτερικών ερωτήθηκε για το πόσο αξιόπιστα ήταν τα δεδομένα που παρέδωσε στην HMRC και ποια νομική βάση είχε για τη χρήση πληροφοριών κρατήσεων πτήσεων.

Δεκάδες περιπτώσεις που εξετάστηκαν από την Guardian δείχνουν ότι άνθρωποι που έφυγαν και επέστρεψαν στο ίδιο αεροδρόμιο δεν είχαν καταγεγραμμένη την επιστροφή τους.

Παρόμοια προβλήματα σημειώθηκαν σε όσους έφυγαν από ένα αεροδρόμιο και επέστρεψαν από άλλο, καθώς και σε ταξιδιώτες που επέστρεψαν με τρένο ή πλοίο.

Στη Βόρεια Ιρλανδία, το επίδομα παιδιού διακόπηκε για πάνω από 300 επιβάτες, ορισμένοι από τους οποίους έφυγαν με πτήση από το Μπέλφαστ αλλά επέστρεψαν μέσω του αεροδρομίου του Δουβλίνου.