Ο Αμερικανός Υπουργός Εξωτερικών, Μάρκο Ρούμπιο, τους κατηγόρησε ότι υπονομεύουν τις ειρηνευτικές προσπάθειες και επιδιώκουν «τη μονομερή αναγνώριση ενός υποθετικού παλαιστινιακού κράτους».

Η απόφαση, την οποία καλωσόρισε το Ισραήλ, θεωρείται ασυνήθιστη, καθώς οι ΗΠΑ αναμένεται να διευκολύνουν την πρόσβαση όλων των κρατικών αντιπροσώπων στα κεντρικά γραφεία του ΟΗΕ. Η απαγόρευση αυτή έρχεται καθώς η Γαλλία ηγείται διεθνών προσπαθειών για την αναγνώριση παλαιστινιακού κράτους κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης — πρωτοβουλία που αντιτίθεται η κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ.

Αντιδράσεις και δηλώσεις

Ο Παλαιστίνιος πρέσβης στον ΟΗΕ, Ριάντ Μανσούρ, είχε δηλώσει προηγουμένως ότι ο Αμπάς θα συμμετείχε ως επικεφαλής της παλαιστινιακής αντιπροσωπείας στη συνάντηση των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων στη Νέα Υόρκη.

Ωστόσο, αξιωματούχος του Υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ δήλωσε αργότερα ότι ο Αμπάς και περίπου 80 άλλοι Παλαιστίνιοι αξιωματούχοι θα επηρεαστούν από την απόφαση να τους αρνηθούν ή να τους ανακαλέσουν τις θεωρήσεις εισόδου. Το μέτρο αφορά μέλη του Οργανισμού για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης (PLO) και της Παλαιστινιακής Αρχής (PA).

Ο Ρούμπιο διευκρίνισε ότι οι Παλαιστίνιοι εκπρόσωποι στην παλαιστινιακή αποστολή στον ΟΗΕ μπορούν να παρευρεθούν στη συνάντηση, σύμφωνα με τη Συμφωνία Κεντρικών Γραφείων του ΟΗΕ — το νομικό πλαίσιο που ρυθμίζει τη λειτουργία του ΟΗΕ στις ΗΠΑ.

Ωστόσο, παραμένει ασαφές κατά πόσο η απόφαση των ΗΠΑ να αρνηθούν ή να ανακαλέσουν βίζες συμμορφώνεται με τη Συμφωνία, η οποία ορίζει ότι η συμμετοχή ξένων αξιωματούχων στις συνεδριάσεις στη Νέα Υόρκη δεν πρέπει να παρεμποδίζεται από τις ΗΠΑ, «ανεξαρτήτως των σχέσεων» μεταξύ των χωρών τους και των ΗΠΑ.

Αντίδραση Παλαιστίνης & υποστήριξη Ισραήλ

Το γραφείο του Αμπάς δήλωσε ότι έμεινε κατάπληκτο από την απόφαση, την οποία χαρακτήρισε ως «σαφή παραβίαση του διεθνούς δικαίου και της Συμφωνίας του ΟΗΕ», υπενθυμίζοντας ότι η Παλαιστίνη είναι κράτος-παρατηρητής στον ΟΗΕ.

Ο Ισραηλινός Υπουργός Εξωτερικών, Γκίντεον Σαάρ, χαιρέτισε την απόφαση των ΗΠΑ. Η Χαμάς κυβερνά τη Λωρίδα της Γάζας τα τελευταία χρόνια, ενώ η αντίπαλη παράταξη Φατάχ υπό τον Αμπάς ελέγχει τη Δυτική Όχθη — αν και με πολλές δυσκολίες, λόγω αντιπαραθέσεων και της επέκτασης των εβραϊκών οικισμών. Ο Αμπάς ηγείται επίσης του PLO — της ομπρέλας που εκπροσωπεί τους Παλαιστινίους σε διεθνές επίπεδο.

Το 1974, ο ΟΗΕ αναγνώρισε το PLO ως τον «μοναδικό νόμιμο εκπρόσωπο του παλαιστινιακού λαού», δίνοντάς του καθεστώς παρατηρητή. Το 2012, η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ αναβάθμισε αυτό το καθεστώς, αναγνωρίζοντας την Παλαιστίνη ως μόνιμο κράτος-παρατηρητή μη μέλος.

Διχογνωμίες για το παλαιστινιακό κράτος

Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου απορρίπτει σταθερά τη λύση των δύο κρατών, η οποία παραδοσιακά θεωρείται η διεθνής λύση για το παλαιστινιακό ζήτημα — δηλαδή τη δημιουργία ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους δίπλα στο Ισραήλ, με πρωτεύουσα την Ανατολική Ιερουσαλήμ.

Ο Νετανιάχου θεωρεί ότι η αναγνώριση παλαιστινιακού κράτους αποτελεί «ανταμοιβή για τη φρικιαστική τρομοκρατία της Χαμάς».

Ο ισραηλινός στρατός ξεκίνησε επιχείρηση στη Γάζα μετά την επίθεση της Χαμάς στη νότια Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου 2023, όπου σκοτώθηκαν περίπου 1.200 άνθρωποι και άλλοι 251 απήχθησαν.

Περισσότεροι από 63.000 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί στη Γάζα από τότε, σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας της Χαμάς.

Η διεθνής απάντηση

Ο εκπρόσωπος του ΟΗΕ Στεφάν Ντουζαρίκ δήλωσε ότι ο ΟΗΕ θα συζητήσει το ζήτημα με το Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ και ελπίζει να βρεθεί λύση. «Είναι σημαντικό όλα τα κράτη μέλη και οι μόνιμοι παρατηρητές να μπορούν να εκπροσωπούνται», τόνισε, αναφερόμενος και στην προγραμματισμένη διάσκεψη για τη λύση δύο κρατών με πρωτοβουλία Γαλλίας και Σαουδικής Αραβίας.

Εκτός από τη Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, ο Καναδάς και η Αυστραλία έχουν επίσης ανακοινώσει πως σκοπεύουν να αναγνωρίσουν παλαιστινιακό κράτος κατά τη διάρκεια της συνόδου.

Σήμερα, 147 από τα 193 κράτη-μέλη του ΟΗΕ αναγνωρίζουν το κράτος της Παλαιστίνης.

Ωστόσο, χωρίς επίσημα αναγνωρισμένα σύνορα, με Ισραηλινούς εποίκους να ελέγχουν μεγάλα τμήματα της Δυτικής Όχθης —παράνομα κατά το διεθνές δίκαιο— και με εκκλήσεις για παρόμοια μέτρα στη Γάζα, η αναγνώριση ενός παλαιστινιακού κράτους δεν αναμένεται να αλλάξει δραστικά τα πράγματα επί του πεδίου.