Από τη Σταυριάννα Ι. Μανωλάκου, στρατιωτικό κτηνίατρο-υγιεινολόγο, DVM, MSc, ESVCN Expert, διατροφολόγο ζώων συντροφιάς, www.petfoodologist.gr

Η διατροφή των ζώων συντροφιάς απαιτεί, μεταξύ άλλων, πρωτεΐνες καλής ποιότητας, μέταλλα και υδατάνθρακες που προσφέρουν ενέργεια χωρίς να επιβαρύνουν τον οργανισμό με περιττά σάκχαρα και λίπος. Τα φυτικά τρόφιμα (όσπρια, λαχανικά, έλαια, καρποί) είναι πλούσια σε θρεπτικά συστατικά, π.χ. τα όσπρια είναι εξαιρετικό παράδειγμα φυτικού τροφίμου που μπορεί να λειτουργήσει ως πηγή πρωτεΐνης πλούσιας σε μέταλλα και ιχνοστοιχεία. Ο αρακάς περιέχει ασβέστιο και μαγγάνιο, οι φακές σίδηρο και χαλκό και τα ρεβίθια μαγνήσιο και κάλιο. Επιπλέον, τα περισσότερα φυτικά τρόφιμα περιέχουν άφθονες φυτικές ίνες, που ρυθμίζουν την κινητικότητα του εντέρου, μέσω εξισορρόπησης της χλωρίδας και υποστήριξης της λειτουργίας των περιπρωκτικών αδένων.

Η μείωση της κατανάλωσης κρέατος και η υιοθέτηση ενός τρόπου διατροφής βασισμένου στις φυτικές πηγές θρεπτικών συστατικών είναι πλέον αρκετά δημοφιλής στη χώρα, με αποτέλεσμα όλο και περισσότεροι κηδεμόνες να ενδιαφέρονται να ξεκινήσουν μία χορτοφαγική δίαιτα στο κατοικίδιο τους. Το ερώτημα που αυτομάτως προκύπτει είναι εάν είναι εφικτό ο σκύλος ή η γάτα σας να επιβιώσει με μία χορτοφαγική διατροφή και η αντίστοιχη απάντηση εξαρτάται από το είδος του ζώου.

Οι σκύλοι είναι παμφάγα ζώα και μπορούν, υπό προϋποθέσεις, να προσαρμοστούν σε μια πλήρη και ισορροπημένη χορτοφαγική διατροφή. Παρ’ όλα αυτά, απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή διότι, αν και όλα τα απαραίτητα συστατικά βρίσκονται σε φυτικές πηγές, δεν αξιοποιούνται στο σώμα τους όπως τα αντίστοιχα ζωικής προέλευσης. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι τα Ω3 λιπαρά οξέα, τα οποία βρίσκονται σε έλαια τόσο ζωικής (ιχθυέλαια) όσο και φυτικής (λινέλαιο) προέλευσης. Οι σκύλοι χρειάζονται τα Ω3 λιπαρά οξέα EPA και DHA, τα οποία βρίσκονται στα ιχθυέλαια (π.χ. έλαιο σολομού). Το λινέλαιο είναι πλούσιο στο Ω3 λιπαρό οξύ ALA, το οποίο όμως ο σκύλος δεν μπορεί να μετατρέψει σε EPA και DHA, ώστε να επωφεληθεί από αυτό. Επομένως, το λινέλαιο δεν μπορεί να θεωρηθεί αξιόλογη πηγή Ω3 λιπαρών οξέων για τους σκύλους.

Στις γάτες, η πλήρης χορτοφαγική διατροφή είναι ακόμα πιο δύσκολη, διότι είναι υποχρεωτικά σαρκοφάγα ζώα και έχουν διατροφικές απαιτήσεις, που καλύπτονται μόνο από ζωικές πηγές. Παραδείγματα είναι η ταυρίνη (η ανεπάρκεια της οποίας μπορεί να οδηγήσει σε τύφλωση ή καρδιακή ανεπάρκεια), το αραχιδονικό οξύ (που είναι απαραίτητο λιπαρό οξύ για τις γάτες) και η βιταμίνη Α. Ειδικότερα για τη βιταμίνη Α, πολύς κόσμος έχει την εντύπωση ότι ένα ζώο μπορεί να τη σχηματίσει και από φυτικές πηγές, όπως, π.χ., το καρότο. Πράγματι, περιέχει το β καροτένιο, που είναι η πρόδρομη ουσία της βιταμίνης Α, όμως ο οργανισμός της γάτας δεν μπορεί να το αξιοποιήσει για να τη συνθέσει. Για αυτό και πρέπει να τη λάβει σε προσχηματισμένη μορφή, δηλαδή βιταμίνη Α (ρετινόλη), έτοιμη για αξιοποίηση από τον οργανισμό. Επίσης, ακόμα και αν ο οργανισμός της γάτας μπορούσε να μετατρέψει το β καροτένιο, π.χ., του καρότου, σε βιταμίνη Α, το πιθανότερο είναι το καρότο και πάλι να μη θεωρούνταν αξιόλογη πηγή διότι ως υποχρεωτικά σαρκοφάγο ζώο, η γάτα δεν προβλέπεται να έχει μεγάλη ποσότητα υδατανθράκων στην καθημερινή διατροφή της.

Γιατί να επιλέξετε χορτοφαγική δίαιτα για τα κατοικίδια

Οι λόγοι για τους οποίους ένας κηδεμόνας ζώου επιθυμεί μία χορτοφαγική δίαιτα για το ζώο του, εκτός από προσωπικοί, πιθανόν να είναι ιατρικοί. Ενα συχνό πρόβλημα υγείας στα κατοικίδια ζώα, ειδικά στους σκύλους, είναι οι αλλεργίες. Οι αλλεργίες μπορεί να οφείλονται είτε σε περιβαλλοντικά αίτια είτε σε διατροφικά. Στις περιπτώσεις των τροφικών αλλεργιών, δηλαδή των αλλεργιών που οφείλονται 100% σε κάποιο συστατικό της τροφής, ο ένοχος είναι, σχεδόν πάντα, κάποια πρωτεΐνη. Οι πρωτεΐνες που έχουν συνδυαστεί κατά κύριο λόγο με αλλεργίες στα ζώα είναι το κοτόπουλο, το μοσχάρι, το αβγό και το σιτάρι, οι οποίες αποτελούν και συνηθισμένα συστατικά των περισσότερων ζωοτροφών. Για να καταπολεμήσετε αποτελεσματικά μία αλλεργία, πρέπει να αποκλείσετε τον ένοχο. Σε αυτές τις περιπτώσεις, συχνά ή λύση είναι μία χορτοφαγική τροφή, η οποία δεν περιέχει ζωικές πρωτεΐνες.

Αν κάποιος επιθυμεί να ξεκινήσει χορτοφαγική διατροφή στο κατοικίδιο, το αρχικό ερώτημα είναι αν προτιμά μία έτοιμη βιομηχανοποιημένη τροφή (π.χ., ξηρά τροφή ή κονσέρβα) ή μια σπιτική μαγειρευτή τροφή (η ωμοφαγία εδώ, όπως αντιλαμβάνεστε, δεν αποτελεί επιλογή διότι τα κατοικίδια ζώα δεν μπορούν να πέψουν εύκολα τα περισσότερα λαχανικά και φρούτα σε ωμή μορφή). Στην περίπτωση της ξηράς τροφής ή της κονσέρβας κυκλοφορούν στο εμπόριο αρκετές επιλογές πλήρων χορτοφαγικών τροφών για σκύλους και γάτες. Στην περίπτωση της σπιτικής διατροφής, αυτή προτείνεται μόνο για τους σκύλους και οι πηγές πρωτεΐνης που επιλέγονται συνήθως είναι η σόγια (π.χ. τόφου), οι φακές, ο αρακάς και τα ρεβίθια. Προστίθενται τα υπόλοιπα υλικά (ρύζι, λαχανικά, έλαια κ.λπ.) και επιλέγονται τα κατάλληλα συμπληρώματα διατροφής.

Πάντα με τη συμβουλή του ειδικού η διατροφή για τα κατοικίδια

Στην περίπτωση χορτοφαγικής δίαιτας στα κατοικίδια, προτείνεται η ιατρική παρακολούθηση του ζώου κάθε 4-6 μήνες, προς αξιολόγηση της θρεπτικής του κατάστασης. Από πλευράς εξετάσεων, οι περισσότερες διατροφικές ελλείψεις αργούν να «φανούν» στο αιματολογικό προφίλ (μπορεί και 2-3 χρόνια), όμως η τακτική γενική εξέταση των ούρων μπορεί να αποδειχθεί χρήσιμη, διότι η αυξημένη πρόσληψη λαχανικών επηρεάζει το pH (οξύτητα) του ούρου, με αποτέλεσμα να ευνοείται ο σχηματισμός κρυστάλλων και, μετέπειτα, αν δεν αντιμετωπιστούν έγκαιρα, λίθων. Σε γενικές γραμμές, εφόσον η τροφή είναι πλήρης, ισορροπημένη και ο οργανισμός ανταποκρίνεται καλά σε αυτή (κάτι που μπορούμε να διαπιστώσουμε μέσω της προαναφερθείσας τακτικής παρακολούθησης), δεν υπάρχει κάποια αντένδειξη ως προς την καθημερινή χορήγησή της.

*Από το ένθετο My pet που κυκλοφορεί με τον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής

Ειδήσεις Σήμερα

Η έκτακτη ανακοίνωση για το Voice – Το κόλπο του ΣΚΑΪ

Κλαυδία: Η πρώτη ανάρτηση όλο νόημα

Αποχωρήσεις από την εκπομπή του Γιώργου Λιάγκα στον ΑΝΤ1

Μεταγραφικός οργασμός στην TV – Κουσουλός, Στεφανίδου και Μπάρκα μήλα της Έριδος

Τι είναι η pinsa; Έχουμε την καλύτερη συνταγή

 To #CancelMasterChef επέστρεψε στο X – Νέο κύμα οργής για το ριάλιτι του STAR

Ο Γιώργος Λιάγκας στην αντεπίθεση – «Aν με προκαλέσουν, εδώ είμαι να απαντήσω»