Σύμφωνα με τον νόμο 5179/2025 (άρθρο 94) και με βάση την Κοινή Υπουργική Απόφαση που υπέγραψαν οι υπουργοί Εσωτερικών, Θ. Λιβάνιος, και Πολιτισμού, Λ. Μενδώνη, οι επισκέπτες που διανυκτερεύουν σε ξενοδοχεία, ενοικιαζόμενα δωμάτια, καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης (τύπου Airbnb) και τουριστικές επιπλωμένες οικίες του Ζαγορίου θα καταβάλλουν ένα ειδικό πολιτιστικό τέλος ύψους 0,75 ευρώ ανά διανυκτέρευση. Η επιβολή του τέλους πραγματοποιείται κατά την αναχώρηση του επισκέπτη και συμπεριλαμβάνεται στην απόδειξη.

Η συγκεκριμένη περίπτωση ανοίγει ουσιαστικά τον δρόμο προκειμένου να διεκδικήσουν και άλλοι δήμοι της χώρας αντίστοιχο τέλος! Ηδη υπάρχουν δήμοι που έχουν διατυπώσει αντίστοιχο αίτημα ακολουθώντας το θεσμικό μονοπάτι του παραδείγματος του Ζαγορίου. Επιπλέον οι τουριστικά επιβαρυμένοι δήμοι ετοιμάζονται να διεκδικήσουν τη θέσπιση ανάλογων ειδικών τελών, προκειμένου να διαχειριστούν την επιβάρυνση των υποδομών και να χρηματοδοτήσουν την προστασία και ανάδειξη των μοναδικών τους χαρακτηριστικών.

Το νομικό πλαίσιο για αυτή την πρωτοβουλία καθορίζεται ρητά στο άρθρο 94 του νόμου 5179 του 2025, το οποίο φέρει τον τίτλο «Ειδικό πολιτιστικό τέλος Δήμου Ζαγορίου».

Σύμφωνα με το επίμαχο άρθρο, το τέλος «επιβάλλεται υπέρ του Δήμου Ζαγορίου, ο οποίος αποτελεί πολιτιστικό τοπίο που συγκαταλέγεται στον Κατάλογο της Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO, ειδικό πολιτιστικό τέλος, ποσού εβδομήντα πέντε λεπτών (0,75 ευρώ) ανά ημερήσια χρήση και ανά δωμάτιο ή διαμέρισμα των κάτωθι επιχειρήσεων που εδρεύουν εντός των ορίων του δήμου».

Για την είσπραξη του τέλους, η ΑΑΔΕ παρέχει web-service στον δικαιούχο Δήμο Ζαγορίου. Μέσω αυτής της διαδικασίας θα μπορεί να αντλεί καταστάσεις επιχειρήσεων που εντάσσονται στους Κωδικούς Αριθμούς Δραστηριότητας (ΚΑΔ) που είναι υπόχρεοι να εισπράττουν το συγκεκριμένο τέλος.

Τα έσοδα από το επίμαχο τέλος, σύμφωνα με το άρθρο 94, θα μπορούν να αξιοποιηθούν για τη χρηματοδότηση έργων καθαρισμού, συντήρησης, αποκατάστασης, αναστήλωσης και ανάδειξης των μνημείων του δήμου.

Μάλιστα, ο νομοθέτης προβλέπει ότι ο τρόπος αξιοποίησης των εσόδων θα αποφασίζεται από πενταμελή Επιτροπή. Τον προϊστάμενο της Γενικής Διεύθυνσης Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς του υπουργείου Πολιτισμού ως πρόεδρο, τον προϊστάμενο της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ιωαννίνων του υπουργείου Πολιτισμού, έναν εκπρόσωπο του υπουργείου Εσωτερικών, που υποδεικνύεται από τον υπουργό Εσωτερικών και 2 εκπροσώπους του Δήμου Ζαγορίου.