Με αφορμή το περιστατικό που σημειώθηκε στο αεροσκάφος που μετέφερε την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ο Γρηγόρης Κωνσταντέλλος, Δήμαρχος Βάρης-Βούλας-Βουλιαγμένης και έμπειρος πιλότος-εκπαιδευτής πολιτικής αεροπορίας, παρενέβη στην εκπομπή «Συνδέσεις» του ΕΡΤnews για να σχολιάσει το φαινόμενο των παρεμβολών GPS στα αεροσκάφη.

Όπως εξήγησε, το συγκεκριμένο αεροσκάφος δεν βρέθηκε ποτέ σε πραγματικό κίνδυνο. Αν και οι παρεμβολές στο σήμα GPS μπορούν να προκαλέσουν αποπροσανατολισμό των ηλεκτρονικών συστημάτων πλοήγησης, οι πιλότοι είναι πλήρως εκπαιδευμένοι να αντιμετωπίζουν τέτοιες καταστάσεις. Το περιστατικό χαρακτήρισε απλώς ως μια «έξτρα δουλειά» για το πλήρωμα, το οποίο σε αυτές τις περιπτώσεις πλοηγείται χειροκίνητα, χρησιμοποιώντας χάρτες και παραδοσιακά μέσα, όπως συνέβαινε στις προηγούμενες δεκαετίες.

«Η Βουλγαρία δεν είναι μεγάλη χώρα, η διέλευση διαρκεί περίπου μισή ώρα και ακόμα κι αν υπάρξει απόκλιση λόγω ανέμων, δεν υπάρχει ουσιαστικό πρόβλημα», τόνισε.

Ο ίδιος μοιράστηκε και προσωπική εμπειρία από παρόμοιο περιστατικό στις 9 Αυγούστου, κατά τη διάρκεια πτήσης του πάνω από την Ινδοκίνα. «Βγαίνοντας από την Καμπότζη και εισερχόμενοι στη Μιανμάρ, οι παρεμβολές στο GPS κράτησαν περίπου μία ώρα και 15 λεπτά», ανέφερε. «Συνεχίσαμε με τους χάρτες και τις γνώσεις μας, μέχρι να φτάσουμε στο Μπαγκλαντές, όπου η παρεμβολή σταμάτησε». Τέτοιες παρεμβολές, εξήγησε, εμφανίζονται συχνά σε περιοχές με πολιτική ή στρατιωτική αστάθεια, όπως τα σύνορα Ινδίας – Πακιστάν, η ανατολική Μεσόγειος, η Ουκρανία και ορισμένα τμήματα των Βαλκανίων.

Το φαινόμενο είναι γνωστό στην αεροπορική κοινότητα με τον όρο “spoofing”. Πρόκειται για εκτεταμένες παρεμβολές που δεν στοχεύουν μεμονωμένα αεροσκάφη, αλλά επηρεάζουν ολόκληρες γεωγραφικές ζώνες, προκαλώντας λανθασμένες ενδείξεις πορείας, εσφαλμένες ειδοποιήσεις ύψους και, σε ορισμένες περιπτώσεις, διακοπή επικοινωνίας με τους ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας. Το πλήρωμα αναγκάζεται να απενεργοποιήσει τα ηλεκτρονικά βοηθήματα και να συνεχίσει με εναλλακτικά μέσα.

Παρά τις δυσκολίες, ο κ. Κωνσταντέλλος ξεκαθάρισε ότι δεν υπάρχει κίνδυνος κατάρριψης ή απώλειας ελέγχου, εκτός αν υπήρχε άμεση παρέμβαση στα συστήματα πτήσης του αεροσκάφους, κάτι εξαιρετικά απίθανο στην πολιτική αεροπορία. Μια τέτοια απειλή θα γινόταν επικίνδυνη μόνο αν κάποιος κατάφερνε να δεσμεύσει ή να «χακάρει» τα χειριστήρια ή τον αυτόματο πιλότο, στερώντας τη δυνατότητα χειροκίνητου ελέγχου, κάτι που έχει δοκιμαστεί μόνο σε εργαστηριακές συνθήκες.

Σχετικά με τις τεχνολογικές εξελίξεις, σημείωσε την πρόθεση της Ευρωπαϊκής Ένωσης να αναπτύξει νέους δορυφόρους για την αντιμετώπιση των παρεμβολών GPS. Παρότι υπάρχουν ήδη συστήματα εντοπισμού των περιοχών όπου σημειώνονται οι παρεμβολές, η αποτελεσματική αντιμετώπισή τους σε πραγματικό χρόνο παραμένει ζητούμενο. «Η τεχνολογία δεν είναι ακόμη σε θέση να εξουδετερώνει αυτές τις παρεμβολές άμεσα. Θα χρειαστούν χρόνια για να φτάσουμε εκεί», ανέφερε, προσθέτοντας ότι η αεροπορική κοινότητα έχει πλέον εντάξει το φαινόμενο στην καθημερινή της πρακτική, ειδικά σε πτήσεις πάνω από περιοχές με ηλεκτρονικό πόλεμο και γεωπολιτικές εντάσεις.