Η ανακάλυψη αφορά τον πληθυσμό της Βελοπούλας, μιας μικρής βραχονησίδας δυτικά της Μήλου, ο οποίος διαφέρει μορφολογικά και γενετικά από την ενδημική σαύρα της Μήλου (Podarcis milensis), αποτελώντας πλέον ξεχωριστό είδος για την επιστήμη.

Η έρευνα πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του έργου «Δράσεις προστασίας, διατήρησης και ανάδειξης της βιοποικιλότητας», με στόχο τη μελέτη ενδημικών και απειλούμενων ειδών της Ελλάδας. Υπό την καθοδήγηση του Καθηγητή Ζωικής Ποικιλότητας Παναγιώτη Παφίλη, οι επιστήμονες εστίασαν στους μικρονησιωτικούς πληθυσμούς της σαύρας, εξετάζοντας τους μηχανισμούς προσαρμογής τους σε ακραία θερμοκρασιακά περιβάλλοντα. Τα ευρήματα υπογραμμίζουν τη δυσχερή θέση στην οποία βρίσκονται ζώα που διαβιούν σε απομονωμένα οικοσυστήματα, χωρίς δυνατότητα διασποράς, ενόψει της κλιματικής αλλαγής.

Η αναγνώριση του νέου είδους ενισχύει τη σημασία της επιστημονικής έρευνας και της διατήρησης της βιοποικιλότητας. Ερευνητές από τα Πανεπιστήμια Αθηνών, Θεσσαλονίκης και Πατρών συνεργάζονται για την ολοκλήρωση της επιστημονικής δημοσίευσης που θα περιγράψει το νέο είδος. Η μελέτη εντάσσεται στα 32 έργα που προκηρύχθηκαν από το ΕΛΙΔΕΚ και συνεχίζεται με νέα προγραμματική σύμβαση ύψους 800.000 ευρώ. Όπως δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος του ΟΦΥΠΕΚΑ, Κωνσταντίνος Τριάντης, «το νέο είδος σαύρας αναδεικνύει πόσο μοναδική είναι η ελληνική βιοποικιλότητα και ότι τα βραχονήσια μας είναι θησαυροφυλάκια ζωής».