Η εικονική πραγματικότητα γίνεται το κλειδί για μια συναρπαστική εμπειρία γνώσης σε έναν από τους σημαντικότερους αρχαιολογικούς χώρους του Αιγαίου. Μνημεία, κτίρια και ευρήματα αναβιώνουν στην πραγματική τους διάσταση με τη νέα εφαρμογή CirculAR, που αναπτύχθηκε στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού έργου APSIM με τον συντονισμό της ερευνητικής ομάδας I-SENSE του Ερευνητικού Πανεπιστημιακού Ινστιτούτο Συστημάτων Επικοινωνίας και Υπολογιστών του ΕΜΠ (ΕΠΙΣΕΥ), προσφέροντας στους χρήστες τη δυνατότητα να ανακαλύψουν αθέατες πτυχές της Δήλου και της ιστορία της, καθώς και άλλων επιλεγμένων μνημείων της χώρας.

«Ο στόχος μας ήταν να συμβάλουμε σε μια προσπάθεια για να κάνουμε τον πολιτισμό μας προσβάσιμο, διαδραστικό και ζωντανό, και να μετατρέψουμε κάθε αρχαιολογική επίσκεψη -είτε φυσική είτε ψηφιακή- σε ένα καθηλωτικό ταξίδι στον χρόνο» σημειώνει στον «Ε.Τ.» ο δρ Αγγελος Αμδίτης, συντονιστής του έργου και διευθυντής Ερευνας και Ανάπτυξης του ΕΠΙΣΕΥ και εξηγεί «η XR τεχνολογία -η συνένωση Εικονικής, Επαυξημένης και Μεικτής Πραγματικότητας- μας δίνει μια σπάνια δυνατότητα: Να αποδεσμεύσουμε τα μνημεία από το φυσικό τους πλαίσιο και να τα επαναφέρουμε στη ζωή, εκεί ακριβώς όπου ανήκουν, στο παρελθόν τους. Δεν πρόκειται μόνο για αναβίωση της Ιστορίας, αλλά για μια νέα, διαδραστική μορφή αφήγησης που ο καθένας μπορεί να βιώσει, ανεξάρτητα από το πού βρίσκεται».

Ο Ναός του Απόλλωνα, ο Οίκος των Ναξίων και τα Προπύλαια, αναβιώνουν στην πραγματική τους διάσταση μέσα από την οθόνη του κινητού από κάθε γωνιά του πλανήτη. Μια από τις μεγάλες προκλήσεις -και ευκαιρίες, όπως εξηγεί ο κ. Αμδίτης- ήταν «η αποσυσχέτιση του εκθέματος από τον χώρο του. Ετσι, το «ψηφιακό του δίδυμο» μπορεί να εξερευνηθεί από οποιονδήποτε, είτε βρίσκεται στον ίδιο τον αρχαιολογικό χώρο είτε χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά». Το έργο έχει εφαρμογές στην εκπαίδευση από τη διδασκαλία της ιστορίας μέχρι την παρουσίαση σύνθετων επιστημονικών θεμάτων με τρόπο προσβάσιμο και καθηλωτικό.

Πράγματι, κατεβάζοντας την εφαρμογή CirculAR, ο χρήστης μπορεί να περιηγηθεί με ένα άγγιγμα στην οθόνη στο Ναό του Απόλλωνα, ο οποίος ακολουθεί την ιστορία της ίδιας της Δήλου. Επίσης ο χρήστης μπορεί να σταθεί μπροστά στα Προπύλαια, την κύρια είσοδο στο ιερό του Απόλλωνα, αλλά και στον Οίκο των Ναξίων.

Με ένα απλό smartphone ή tablet, οι χρήστες επιλέγοντας αγγλική ή ελληνική γλώσσα, έχουν τη δυνατότητα να δουν τα μνημεία τρισδιάστατα, να τα περιστρέψουν, να περιηγηθούν γύρω τους και να απολαύσουν μια εντελώς νέα, βιωματική εμπειρία επίσκεψης με τη βοήθεια ενός ψηφιακού ξεναγού τον εικονικό βοηθό της εφαρμογής «Αρη».

«Ο Αρης δεν είναι απλώς μια φωνή είναι ο συνοδοιπόρος του χρήστη στο ταξίδι του στον χρόνο. Με απλό και κατατοπιστικό τρόπο καθοδηγεί τον επισκέπτη, του αποκαλύπτει κρυμμένες πληροφορίες και του επιτρέπει να περιηγηθεί με αυτονομία αλλά και σιγουριά» σχολιάζει ο κ. Αμδίτης. Το έργο APSIM υλοποιήθηκε από κοινοπραξία έξι εταίρων: το ΕΠΙΣΕΥ του ΕΜΠ, τις εταιρείες ΓΕΩΑΝΑΛΥΣΗ Α.Ε. και Comic ΙΚΕ, την Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων, το Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του ΑΠΘ και το Επιγραφικό Μουσείο Αθηνών.

Ζωντανεύουν και άλλα μνημεία 

Πέρα από ένα τεχνολογικό επίτευγμα, η δημιουργία της εφαρμογής είναι το αποτέλεσμα μιας πολύπλευρης συνεργασίας ανάμεσα σε επιστήμονες από εντελώς διαφορετικούς κόσμους: αρχαιολόγους, ιστορικούς, μηχανικούς πληροφορικής, σχεδιαστές διεπαφών, εκπαιδευτικούς και ειδικούς στη χάραξη πολιτιστικής πολιτικής. Ετσι, «το αποτέλεσμα δεν είναι απλώς εντυπωσιακό οπτικά, αλλά παραμένει απόλυτα πιστό στην ιστορική πραγματικότητα». Η καινοτομία της εφαρμογής δεν περιορίζεται μόνο στα μνημεία της Δήλου. Μέσα από την ίδια τεχνολογία, ο χρήστης μπορεί να περιηγηθεί και σε άλλα μνημεία του ελληνικού χώρου, όπως στην Επισκοπική Βασιλική του Δίου Πιερίας ή στη Σκευοθήκη του Φίλωνος. Η εφαρμογή CirculAR είναι διαθέσιμη δωρεάν για συσκευές Android μέσω του Google Play Store και για iOS μέσω του App Store.