Κατά τη διάρκεια του έργου «Ανάπλαση- Διαμόρφωση της Λεωφόρου Βασιλίσσης Ολγας», η Εφορεία Αρχαιοτήτων Πόλης Αθηνών πραγματοποίησε ανασκαφές, φέρνοντας στο φως σημαντικά αρχαιολογικά κατάλοιπα. Το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο γνωμοδότησε θετικά επί της αρχιτεκτονικής μελέτης για την ανάδειξη των αρχαιοτήτων, στο πλαίσιο της συνολικής ανάπλασης της λεωφόρου. Τα περισσότερα από τα αρχαία κατάλοιπα που ήρθαν στο φως θα παραμείνουν ορατά και θα αφηγούνται σε κατοίκους και επισκέπτες της πόλης τη διαχρονία της πόλης.

Κατά τη διάρκεια των έργων ανάπλασης, η αρχαιολογική έρευνα της ΕΦΑ Πόλης Αθηνών στη συμβολή των λεωφόρων Βασιλίσσης Αμαλίας και Βασιλίσσης Ολγας αποκάλυψαν εντυπωσιακά κατάλοιπα που αποτελούν συνέχεια του μεγάλου συγκροτήματος που ερευνήθηκε από τον Στέφανο Κουμανούδη (1888-89). Το μνημειώδες συγκρότημα με περίστυλη αυλή και 60 δωμάτια χτίστηκε στην περίοδο που ο Αδριανός πραγματοποίησε την επέκταση της πόλης προς τα ανατολικά και ανακατασκευάστηκε μετά την εισβολή των Ερούλων το 267μ.Χ.

Σύμφωνα με τις ανασκαφές, διατηρούνται κατάλοιπα τριών οικοδομικών φάσεων σε δύο επίπεδα. Οι τοίχοι της πρώτης οικοδομικής φάσης χρονολογούνται ίσως τον 2ο αιώνα μ.Χ. Σύμφωνα με τις ανασκαφές, οι τοίχοι της δεύτερης οικοδομικής φάσης εμφανίζονται ισχυρότεροι και τα δωμάτια είναι μεγάλα με χαρακτηριστικότερο το Δωμάτιο 1, διαστάσεων 7,65x,7,65μ., που αναπτύσσεται στα νότια επιμήκους διαδρόμου ο οποίος συνεχίζει προς Βορρά στον χώρο που σήμερα καταλαμβάνει το Γεωπονικό Τμήμα του Ζαππείου. Στην τρίτη οικοδομική φάση οι διαστάσεις των δωματίων περιορίζονται και οι τοίχοι δομούνται με λίθους μεσαίου και μικρού μεγέθους, θραύσματα γλυπτών και αρχιτεκτονικών μελών σε δεύτερη χρήση.

Το δυτικό τμήμα του συγκροτήματος αναπτύσσεται πάνω στις επιχώσεις της αμυντικής τάφρου, που διανοίχθηκε κατά μήκος του Θεμιστόκλειου Τείχους στα τέλη του 4ου αιώνα π.Χ. Στον πυθμένα της τάφρου εδράζονται δύο παράλληλοι τοίχοι. Ισως στήριζαν γέφυρα που διασφάλιζε τη διέλευση προς την πόλη μέσα από πυλίδα. Στους βυζαντινούς χρόνους στο ανατολικό τμήμα της ανασκαφής φαίνεται ότι αναπτύχθηκαν τα κατώγια σημαντικών κατοικιών ή εμπορικών οίκων, όπως προκύπτει από την παρουσία δεκαπέντε κτιστών αποθηκευτικών πιθόσχημων δεξαμενών και τεσσάρων μεγάλων πήλινων πίθων.

Ανάδειξη

Η αρχιτεκτονική μελέτη υποστηρίζει την ανάδειξη των αρχαιοτήτων χωρίς την τοποθέτηση κάλυψης, δηλαδή να παραμείνουν ορατές, και προβλέπει κατάλληλη περίφραξη και διαμορφώσεις που θα διευκολύνουν τη θέαση και κατανόηση των αρχαίων καταλοίπων. Ο επισκέπτης βαδίζει κυριολεκτικά δίπλα στα αρχαία, παρατηρώντας από κοντά τα ίχνη του παρελθόντος που αναδύονται μέσα στο σύγχρονο τοπίο.

Σημειώνουμε ότι το έργο της ανάπλασης της λεωφόρου Βασιλίσσης Ολγας υλοποιείται από την εταιρία «Ανάπλαση Δημοσίων Χώρων Α.Ε.» και προβλέπει έναν δρόμο ήπιας κυκλοφορίας, με λωρίδες διέλευσης μέσων μαζικής μεταφοράς και οχημάτων έκτακτης ανάγκης.

Σύμφωνα με πληροφορίες του «Ε.Τ.», το έργο της ανάπλασης αναμένεται να ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του καλοκαιριού. Οι πεζοί θα κινούνται σε έναν δημόσιο πεζόδρομο με ορατά τα αρχαιολογικά κατάλοιπα, απολαμβάνοντας έναν «περίπατο» στον χρόνο, από την κλασική αρχαιότητα, στη ρωμαϊκή και βυζαντινή περίοδο, σε οπτική επαφή με την Ακρόπολη, το Ολυμπιείο και τον Αρδηττό. Οπως διευκρινίστηκε χθες θα εκπονηθεί μελέτη φωτισμού ο οποίος, χωρίς να επιβάλλεται, θα αναδεικνύει τον αρχαιολογικό χώρο τις νυκτερινές ώρες, συνδέοντάς τον με τον δημόσιο χώρο.