Το νομοσχέδιο επεκτείνει την 13ωρη ημερήσια εργασία ακόμη και σε έναν εργοδότη, από 2 τουλάχιστον που προβλέπεται σήμερα, ενώ παράλληλα παρέχει τη δυνατότητα 4ήμερης εργασίας κάθε εβδομάδα για όλο τον χρόνο κυρίως σε εργαζόμενους γονείς. Προβλέπει επίσης επιτάχυνση των διαδικασιών προσλήψεων με μείωση των απαιτούμενων εντύπων και σε ορισμένες περιπτώσεις βραχυχρόνιας απασχόλησης ακόμη και περιορισμό των απαιτούμενων ενεργειών μόνο στη συμπλήρωση μιας απλής ηλεκτρονικής φόρμας μέσω κινητού τηλεφώνου. Προβλέπει επίσης ευέλικτη προσέλευση εργαζομένων με δυνατότητα έναρξης εργασίας 2 ώρες νωρίτερα ή αργότερα από σύνηθες ωράριο, μεγαλύτερη δυνατότητα τμηματικής λήψης της κανονικής άδειας για όλους τους εργαζόμενους και επέκταση επιδόματος κυοφορίας/λοχείας και σε περιπτώσεις απασχόλησης σε πάνω από έναν εργοδότη.

Εργασιακό νομοσχέδιο: Τι αλλάζει

Αναλυτικά, σύμφωνα με τα όσα επισημαίνονται σε σχετική ανακοίνωση του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης με τις διατάξεις του νομοσχεδίου προβλέπονται:

1 Εύκολες και γρήγορες προσλήψεις:

* Ολοκλήρωση αναγγελίας πρόσληψης με ένα έγγραφο, αντί για τέσσερα.

* Ψηφιακό αρχείο εργαζομένου και ειδοποιήσεις στο myErgani.

* Εφαρμογή τύπου myErgani και για εργοδότες.

* Fast track προσλήψεις μέσω κινητού για εργασία έως 2 ημερών.

2 Μείωση γραφειοκρατίας:

* Καταργούνται έντυπα όπως βιβλίο αδειών.

* Δεν απαιτείται πλέον η έντυπη μορφή για έγγραφα που τηρούνται ηλεκτρονικά.

* Ενοποιούνται πολιτικές πρόληψης βίας, παρενόχλησης και εσωτερικών καταγγελιών.

* Ευέλικτη προσέλευση: Περιθώριο 2 ωρών νωρίτερα ή αργότερα για προσέλευση στον χώρο εργασίας και έναρξη του ωραρίου απασχόλησης.

* Κατοχυρωμένος χρόνος προετοιμασίας.

3 Αλλαγές εργατικών διατάξεων:

* Δυνατότητα υπερωρίας και στην εκ περιτροπής εργασία, με τις νόμιμες προσαυξήσεις 40%.

* Επέκταση της δυνατότητας εργασίας έως 13 ώρες ημερησίως – που ήδη ισχύει για 2 εργοδότες – και στον ίδιο εργοδότη, με πιστή τήρηση όλων των ορίων απασχόλησης και ανάπαυσης.

4 Ενίσχυση εργαζομένων:

* Δυνατότητα τετραήμερης εργασίας όλο τον χρόνο, π.χ. για γονείς.

* Επέκταση επιδόματος κυοφορίας/λοχείας και σε περιπτώσεις απασχόλησης σε πάνω από έναν εργοδότη.

* Το γονικό επίδομα γίνεται ακατάσχετο, αφορολόγητο και ανεκχώρητο.

* Μεγαλύτερη ελευθερία στο αίτημα εργαζόμενου για κατανομή της ετήσιας άδειας.

* Προστασία από τυχόν μείωση αποδοχών μετά την Ψηφιακή Κάρτα: Θα θεωρείται βλαπτική μεταβολή. 

5 Ενίσχυση της Υγείας και Ασφάλειας στην Εργασία:

* Οι υποδείξεις Ιατρού Εργασίας & Τεχνικού Ασφαλείας καταγράφονται πλέον μόνο γραπτά και ηλεκτρονικά, για μεγαλύτερη προστασία.

* Υποχρεωτική παρουσία συντονιστών ασφάλειας σε σημαντικού μεγέθους τεχνικά έργα.

* Πρόβλεψη για παροχή σεμιναρίων πρώτων βοηθειών σε εργαζόμενους.

* Αναβαθμίζεται η καταγραφή επαγγελματικών ασθενειών.

* Δημιουργία Ολοκληρωμένου Συστήματος «ΗΡΙΔΑΝΟΣ».

6 Εναρμόνιση με τις Διεθνείς Συμβάσεις ILO για την Εργασία:

* Με το νομοσχέδιο κυρώνονται τρεις σημαντικές διεθνείς πράξεις της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας ενισχύοντας τη συμμόρφωση της χώρας με τις παγκόσμιες προδιαγραφές.

7 Λειτουργική ενίσχυση της Επιθεώρησης Εργασίας:

* Αυστηροποιούνται οι κυρώσεις για πράξεις βίας ή παρεμπόδισης ελέγχων.

* Εκσυγχρονίζεται το πλαίσιο εξόδων διανυκτέρευσης για περισσότερους ελέγχους.

* Ενισχύονται οι υπηρεσίες και οι δομές.

8) Κοινωνικοασφαλιστικές διατάξεις:

* Η απαλλαγή των προσαυξήσεων από ασφαλιστικές εισφορές σε υπερεργασία, υπερωρίες, νυκτερινά και αργίες επεκτείνεται και σε προσαυξήσεις υπερεργασίας, υπερωρίας, νυχτερινών και αργιών που προβλέπονται από Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας, καθώς και σε προσαυξήσεις που χορηγούνται οικειοθελώς από τον εργοδότη.

* Οταν ο εργαζόμενος συνταξιούχος δικαιούται προσαύξηση στη σύνταξή του, η επιπλέον παροχή δεν θα οδηγεί σε αύξηση του συντελεστή της Εισφοράς Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (ΕΑΣ).

* Δίνεται η δυνατότητα επιστολικής ψήφου στις οργανώσεις συνταξιούχων.

Δυνατότητα 13ωρης ημερήσιας εργασίας και σε έναν εργοδότη

Βάσει εξάλλου των όσων διευκρίνισε το υπουργείο, μέσω αναλυτικού κειμένου ερωταπαντήσεων, με το νέο νομοσχέδιο:

* Δεν καταργείται το 8ωρο ημερήσιας απασχόλησης, το οποίο είναι κεκτημένο και παραμένει σε απόλυτη ισχύ. Σήμερα, ένας εργαζόμενος έχει τη δυνατότητα να εργάζεται κατ’ εξαίρεση έως 13 ώρες ημερησίως σε δύο ή περισσότερους εργοδότες. Με το νομοσχέδιο, η δυνατότητα 13ωρης απασχόλησης επεκτείνεται και σε εργαζόμενους που απασχολούνται σε έναν εργοδότη, υπό την προϋπόθεση ότι τηρούνται πιστά τα όρια ανάπαυσης και μέγιστου ορίου εβδομαδιαίων ωρών εργασίας καθώς και η καταβολή των νόμιμων προσαυξήσεων από υπερωρίες (συν 40%). Μάλιστα, με τη νέα ρύθμιση ο εργαζόμενος ευνοείται μισθολογικά. Παράδειγμα: εργαζόμενος ο οποίος απασχολείται σε δύο εργοδότες και αμείβεται με 8 ευρώ την ώρα εφόσον απασχοληθεί 13 ώρες σε δύο εργοδότες, θα αμειφθεί με ημερομίσθιο ύψους 104 ευρώ. Εάν απασχοληθεί τις αντίστοιχες ώρες σε έναν και μόνο εργοδότη, θα λάβει 119 ευρώ.

* Δεν μπορεί να υποχρεώσει ο εργοδότης έναν εργαζόμενο να εργαστεί 13 ώρες ημερησίως. Το να εργαστεί ο εργαζόμενος σε υπερωριακή απασχόληση (δηλ. την 10η έως την 13η ώρα σε μία ημέρα) απαιτεί τη συναίνεσή του. Ο εργαζόμενος προστατεύεται ρητά από την απόλυση σε περίπτωση που αρνηθεί να εργαστεί υπερωριακά.

* Δεν μπορεί ο εργοδότης να αρνηθεί να καταβάλει υπερωρίες, εφόσον ο εργαζόμενος απασχοληθεί πέραν του προβλεπόμενου ωραρίου του. Οποιος εργάζεται υπερωριακά δικαιούται αμοιβή ίση με το καταβαλλόμενο ωρομίσθιο προσαυξημένο κατά 40%. Αυτό διασφαλίζεται και από την εφαρμογή της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας, καθώς αν δεν δηλωθεί η υπερωρία, η επιπλέον ώρα απασχόλησης θεωρείται παράνομη και οφείλεται προσαύξηση 120%.

* Δεν προβλέπεται ότι ένας εργαζόμενος μπορεί να απασχολείται 13 ώρες ημερησίως όλον τον χρόνο. Ο ανώτατος χρόνος εργασίας είναι 48 ώρες εβδομαδιαίως σε περίοδο αναφοράς 4 μηνών, και το ανώτατο όριο υπερωριακής απασχόλησης οι 150 ώρες ετησίως. Συνεπώς, ένας εργαζόμενος μπορεί να εργαστεί 13 ώρες ημερησίως έως συνολικά 37,5 ημέρες τον χρόνο.

* Δεν μπορεί ο εργοδότης να απολύσει εργαζόμενο στέλνοντας απλά ένα γραπτό μήνυμα (sms). Στο νομοσχέδιο δεν υπάρχει καμία τέτοια πρόβλεψη. Δεν αλλάζει απολύτως τίποτα στο ισχύον θεσμικό πλαίσιο ως προς τις απολύσεις.

* Δεν έχει δικαίωμα ο εργοδότης να μειώσει τον μισθό με αιτιολογία την υπαγωγή του επαγγελματικού του κλάδου στην Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας. Με το νομοσχέδιο η μείωση των αποδοχών, αμέσως μετά την εφαρμογή της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας, θεωρείται μονομερής βλαπτική μεταβολή και απαγορεύεται.

Τι αλλάζει σε άδειες, ωράρια, επιδόματα

Περαιτέρω, σύμφωνα με τις διευκρινίσεις του υπουργείου, το νομοσχέδιο περιλαμβάνει ρυθμίσεις που προβλέπουν αλλαγές για τα παρακάτω επιμέρους κεφάλαια των εργασιακών σχέσεων:

* Ετήσια άδεια αναψυχής: Μέχρι σήμερα, βάσει νόμου, η άδεια έπρεπε να λαμβάνεται από τον εργαζόμενο αδιαίρετη, σε μία περίοδο, ενώ με αίτημα του εργαζομένου ήταν δυνατή η κατάτμηση του χρόνου αδείας, ωστόσο έπρεπε οι 2 εβδομάδες να λαμβάνονται συνεχόμενα. Με το νέο νομοσχέδιο δίνεται η δυνατότητα στον εργαζόμενο να αιτηθεί επιμερισμό της άδειάς του σε περισσότερα χρονικά διαστήματα, εφόσον το επιθυμεί. Π.χ. θα μπορεί να λάβει την ετήσια άδειά του τμηματικά σε 4 διαφορετικές περιόδους εντός του ίδιου έτους, αν επιθυμεί κάτι τέτοιο. Η χρονική περίοδος λήψης της αδείας επιλέγεται σε συνεννόηση με τον εργοδότη.

* Καθεστώς εκ περιτροπής εργασίας: Με νέα ρύθμιση που περιλαμβάνεται στο νομοσχέδιο, οι εκ περιτροπής απασχολούμενοι θα έχουν δικαίωμα να εργαστούν επιπλέον του οκταώρου τους, λαμβάνοντας την αντίστοιχη προσαύξηση 40% για κάθε ώρα υπερωριακής απασχόλησης, εφόσον το επιθυμούν. Για παράδειγμα, κάποιος που δουλεύει σε εστιατόριο το οποίο λειτουργεί Παρασκευή, Σάββατο και Κυριακή, θα μπορεί να συμπληρώνει το εισόδημά του και με υπερωριακή απασχόληση εφόσον το επιθυμεί.

* Τετραήμερη εργασία: Μέχρι σήμερα, η δυνατότητα 4ήμερης εργασίας (10 ώρες την ημέρα), σε συνεννόηση με τον εργοδότη, ισχύει για έξι μήνες. Με το νέο νομοσχέδιο, η δυνατότητα αυτή δίνεται για ολόκληρο το έτος.

* Επίδομα κυοφορίας και λοχείας: Με ρύθμιση που φέρνει το νέο νομοσχέδιο διορθώνεται η συγκεκριμένη στρέβλωση και εφεξής μία μητέρα θα λαμβάνει επίδομα κυοφορίας και λοχείας έχοντας συμπληρώσει 200 ένσημα, ανεξάρτητα από τον αριθμό των Ταμείων που έχει ασφαλιστεί και των εργοδοτών από τους οποίους έχει απασχοληθεί. Επιπλέον, το επίδομα γονικής άδειας κατοχυρώνεται ως αφορολόγητο, ανεκχώρητο και ακατάσχετο, ενώ επεκτείνεται η χορήγηση του μεταγενέθλιου τμήματος της άδειας μητρότητας και σε ανάδοχες μητέρες .

* Εργαζόμενοι συνταξιούχοι: Στο νέο νομοσχέδιο έχει συμπεριληφθεί πρόβλεψη ώστε όταν ο εργαζόμενος συνταξιούχος δικαιούται προσαύξηση στη σύνταξή του από την εργασία του, η επιπλέον παροχή να μην οδηγεί σε αύξηση του συντελεστή της Εισφοράς Αλληλεγγύης Συνταξιούχων.

* Προσαυξήσεις αποδοχών: Η πρόσφατη απαλλαγή των προσαυξήσεων από ασφαλιστικές εισφορές σε υπερεργασία, υπερωρίες, νυκτερινά και αργίες επεκτείνεται και σε προσαυξήσεις που προβλέπονται από Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας, καθώς και σε προσαυξήσεις που χορηγούνται οικειοθελώς από τον εργοδότη.