Η λέξη «ευρώ» θα τυπωθεί στα νέα χαρτονομίσματα και στα ελληνικά, ενώ το νέο χαρτονόμισμα των 5 ευρώ θα φέρει στο πρόσωπό του την θρυλική σοπράνο Μαρία Κάλλας — μία από τις έξι εμβληματικές προσωπικότητες που διαμόρφωσαν την ευρωπαϊκή πολιτιστική κληρονομιά.

Οι αλλαγές βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη. Μετά από 23 χρόνια κυκλοφορίας των πρώτων δύο εκδόσεων των τραπεζογραμματίων ευρώ, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) προχωρά στον επανασχεδιασμό τους, στοχεύοντας σε μια αισθητική ανανέωση και στην ενίσχυση της ευρωπαϊκής ταυτότητας που εκπροσωπούν. Οι τελικές αποφάσεις αναμένονται μέσα στο 2026, ενώ τα νέα τραπεζογραμμάτια θα τεθούν σε κυκλοφορία αργότερα.

Η περίοδος αυτή συμπίπτει με σημαντικά γεγονότα, όπως η ένταξη της Βουλγαρίας στη ζώνη του ευρώ, που θα απαιτήσει την έκδοση επιπλέον χαρτονομισμάτων για την κάλυψη των αναγκών της χώρας. Συνολικά, τα τραπεζογραμμάτια ευρώ που θα κυκλοφορούν αναμένεται να ξεπεράσουν τα 30 δισεκατομμύρια.

Παράλληλα, συνεχίζεται σταδιακά η απόσυρση του σπάνιου πλέον μωβ χαρτονομίσματος των 500 ευρώ. Αν και παραμένει νόμιμο μέσο πληρωμής, σπάνια χρησιμοποιείται στις καθημερινές συναλλαγές. Η ΕΚΤ επιταχύνει επίσης τις προετοιμασίες για το επόμενο μεγάλο βήμα: τη δημιουργία του ψηφιακού ευρώ.

Τα νέα τραπεζογραμμάτια

Η λέξη «ευρώ» θα συνεχίσει να εμφανίζεται σε τρεις γραφές: λατινική, ελληνική και βουλγαρική κυριλλική. Ωστόσο, αντί του προηγούμενου θέματος «Εποχές και Στυλ» στην ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική, έχουν επιλεγεί δύο νέα θεματικά σύνολα:

Ευρωπαϊκός Πολιτισμός: αφιερωμένο σε ιστορικές προσωπικότητες που διαμόρφωσαν την κοινή ευρωπαϊκή ταυτότητα. Στα πορτρέτα περιλαμβάνονται:

Μαρία Κάλλας (€5) – η θρυλική σοπράνο, γνωστή ως La Divina.

Λούντβιχ βαν Μπετόβεν (€10) – κορυφαίος κλασικός συνθέτης από τη Γερμανία.

Μαρί Κιουρί (€20) – φυσικός και χημικός, βραβευμένη με Νόμπελ, πρωτοπόρος στη ραδιενέργεια.

Μιγκέλ ντε Θερβάντες (€50) – ο μεγαλύτερος Ισπανός μυθιστοριογράφος, συγγραφέας του Δον Κιχώτη.

Λεονάρντο ντα Βίντσι (€100) – δάσκαλος της Αναγέννησης και πολυμαθής.

Μπέρτα φον Ζούτνερ (€200) – Αυστριακή συγγραφέας, ακτιβίστρια για την ειρήνη, πρώτη γυναίκα βραβευμένη με το Νόμπελ Ειρήνης.

Ήδη έχει ξεσπάσει διαμάχη μεταξύ Γαλλίας και Πολωνίας για τη χρήση μόνο του γαλλικού ονόματος της Μαρί Κιουρί (Maria Curie), καθώς η ίδια γεννήθηκε στην Πολωνία ως Μαρία Σκλοντόφσκα.

Ποτάμια και Πουλιά: επικεντρωμένο στα τοπία και τη βιοποικιλότητα της Ευρώπης. Κάθε τραπεζογραμμάτιο θα φέρει χαρακτηριστικά φυσικά τοπία και αντιπροσωπευτικά ζώα. Έχει προκηρυχθεί πανευρωπαϊκός διαγωνισμός σχεδίου, με τους φιναλίστ να αναμένονται τον Οκτώβριο του 2026.

Η Πρόεδρος της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, επιθυμεί να ολοκληρωθεί η διαδικασία εντός της θητείας της, που λήγει το φθινόπωρο του 2027.

Ένα δώρο από τον Κολ στον Ανδρέα Παπανδρέου

Για την Ελλάδα, η διατήρηση της λέξης «ευρώ» στα ελληνικά έχει ιδιαίτερη σημασία. Αποφασίστηκε στη σύνοδο κορυφής της ΕΕ στο Μαδρίτη το 1995 ως «δώρο» του Γερμανού καγκελάριου Χέλμουτ Κολ στην Ελλάδα, παράλληλα με ευχές για ανάρρωση στον τότε πρωθυπουργό Ανδρέα Παπανδρέου, που νοσηλευόταν εκείνη την περίοδο.

Νόμισμα και κέρματα στην Ελλάδα και Αλβανία

Η Ελλάδα παράγει κέρματα ευρώ από το 1999 στο εργοστάσιο μετάλλου της Ελληνικής Βιομηχανίας Όπλων στην Ήπειρο, κοντά στα σύνορα με την Αλβανία. Το εργοστάσιο παράγει κέρματα και για άλλες χώρες και σήμερα λειτουργεί υπό την εταιρεία ElvalHalcor S.A.

Το εξαφανισμένο χαρτονόμισμα των 500 ευρώ

Το χαρτονόμισμα των 500 ευρώ σταμάτησε να εκδίδεται το 2016 λόγω χρήσης του σε παράνομες δραστηριότητες όπως ξέπλυμα χρήματος και φοροδιαφυγή. Παραμένει νόμιμο μέσο πληρωμής αλλά σπάνια κυκλοφορεί. Στις αγορές συλλεκτών πωλείται περίπου στα 530 ευρώ. Η Γερμανία διατηρεί πάνω από 300 εκατομμύρια χαρτονομίσματα των 500 ευρώ σε κυκλοφορία, αξίας 150 δισεκατομμυρίων ευρώ.

Το ψηφιακό ευρώ

Το επόμενο βήμα είναι το ψηφιακό ευρώ, που αναμένεται να εισαχθεί μεταξύ 2027 και 2029. Δεν θα αντικαταστήσει το φυσικό χρήμα, αλλά θα το συμπληρώσει, επιτρέποντας γρήγορες, ασφαλείς ψηφιακές πληρωμές, με σεβασμό στην ιδιωτικότητα. Οι χρήστες θα το έχουν σε ψηφιακό πορτοφόλι μέσω τραπεζών ή δημόσιων αρχών. Οι συναλλαγές εκτός σύνδεσης θα διατηρούν την ανωνυμία.