Υποχρεωτική απόσυρση ανά κατηγορία EURO

Η πρόταση της ACEA (Σύνδεσμος Ευρωπαίων Κατασκευαστών Αυτοκινήτων) καθορίζει σαφές χρονοδιάγραμμα για την υποχρεωτική απομάκρυνση των παλαιών οχημάτων:

• 2026: Απόσυρση οχημάτων Euro 1 (1992–1996)
• 2030: Απόσυρση Euro 2 (1996–2000)
• 2034: Απόσυρση Euro 3 (2000–2005)
• 2039: Απόσυρση Euro 4 (2005–2010)
• 2043: Απόσυρση Euro 5 (2010–2015)
• 2050: Απόσυρση Euro 6 (2015–σήμερα)

Με την πλήρη εφαρμογή του πλάνου, ακόμη και αυτοκίνητα που σήμερα θεωρούνται «σύγχρονα» δεν θα επιτρέπεται να κυκλοφορούν μετά το 2050.

Τι προβλέπει το νέο σχέδιο

Τα αυτοκίνητα που θα χαρακτηρίζονται «μη επισκευάσιμα» ή ακατάλληλα για κυκλοφορία θα πρέπει να αποσύρονται και να ανακυκλώνονται υποχρεωτικά.
Σε αυτή την κατηγορία ανήκουν οχήματα που:

• Έχουν ακινητοποιηθεί για μεγάλο διάστημα,
• Δεν έχουν περάσει ΚΤΕΟ για πάνω από δύο χρόνια,
• Έχουν αποτύχει επανειλημμένα σε τεχνικούς ελέγχους,
• Ή απαιτούν επισκευές μεγαλύτερες από την εμπορική τους αξία.

Εξαιρέσεις υπό προϋποθέσεις

Η Ε.Ε. αφήνει ανοιχτό ένα «παράθυρο» εξαίρεσης:
αν ο ιδιοκτήτης αποδείξει ότι προτίθεται να επισκευάσει το όχημα και να το επαναφέρει σε ασφαλή και λειτουργική κατάσταση μέσα σε συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, θα μπορεί να το διατηρήσει προσωρινά.

Στην Ελλάδα ο γηραιότερος στόλος

Η Ελλάδα με τον πιο γερασμένο στόλο αυτοκινήτων στην Ευρώπη– ηλικία πάνω από 17 χρόνια τα αυτοκίνητα στη χώρα μας-θα βρεθεί στο επίκεντρο μιας νέας πραγματικότητας. Από πότε όμως θα αρχίσει να εφαρμόζεται?

«Ευελπιστούμε ότι θα εκδοθεί γύρω στον Απρίλιο με Μάιο του 2026. Ο κανονισμός είναι άμεσα εφαρμόσιμος σε όλα τα κράτη-μέλη,» τονίζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Επαμεινώντας Βοναζούντας, Γενικός Διευθυντής Εναλλακτικής Διαχείρισης Οχημάτων (ΕΔΟΑ).

«Δεν είναι σαν την οδηγία που μπορεί να γίνουν κάποιες εφαρμογές ανάλογα με το κράτος. Και αυτός ο κανονισμός ορίζει πάρα πολλές λεπτομέρειες, τόσο όσο αφορά την ανακύκλωση αυτοκινήτων, όσο αφορά το χαρακτηρισμό των αυτοκινήτων σε οχήματα τέλους κύκλου ζωής ή οχήματα μεταχειρισμένα, στο χαρακτηρισμό των ανταλλακτικών και όλα αυτά».

Τον ρωτάμε πόσα αυτοκίνητα στην Ελλάδα οδηγούνται στην ανακύκλωση κάθε χρόνο. «Αυτή τη στιγμή τρέχουμε, αν μπορώ να χρησιμοποιήσω τον όρο γύρω στις 60.000 αυτοκίνητα το χρόνο. Εκεί έχει σταθεροποιηθεί κάπως το νούμερο από 58.000 έως 62.000-63.000. Εκεί είναι το νούμερο αυτή τη στιγμή».

Αλλαγές στο εμπόριο ανταλλακτικών

Σημαντικές αλλαγές πρόκειται να φέρει ο κανονισμός και στο εμπόριο των ανταλλακτικών. «Τα μεταχειρισμένα ανταλλακτικά, δηλαδή τα ανταλλακτικά τα οποία θα προκύπτουν από το οχήματα τέλους κύκλου ζωής, θα είναι πολύ πιο βατά και πολύ πιο προκαθορισμένο το με ποιους όρους και πώς μπορούν να διατεθούν στην αγορά. Θα αποχαρακτηρίζονται από απόβλητα σε προϊόντα με πολύ πιο σαφή τρόπο» τονίζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Βοναζούντας και προσθέτει:«Και επίσης ο νέος κανονισμός λέει ότι τα κράτη πρέπει να δώσουν κίνητρα, ώστε να χρησιμοποιούνται ανταλλακτικά από όχημα τέλους κύκλου ζωής, διότι έτσι ενισχύουν την κυκλική οικονομία».

Βαρύ φορτίο για Έλληνες οδηγούς

Για τους οδηγούς στην Ελλάδα το ζήτημα είναι οικονομικό. Μεγάλο μέρος του πληθυσμού στηρίζεται σε φτηνά και παλιά αυτοκίνητα για τις καθημερινές μετακινήσεις. Ενώ πάρα πολλά επαγγέλματα κυρίως μικρά συνεργεία και έμποροι παλαιών αυτοκινήτων εξαρτώνται από καλοσυντηρημένα αυτοκίνητα. Χωρίς γενναία μέτρα ενίσχυσης υπάρχει ο κίνδυνος η μετάβαση να γίνει άδικη και να αφήσει εκτός τους πιο ευάλωτους. Μια άποψη που υπογραμμίζουν οι ίδιοι επαγγελματίες του χώρου.

Επισκεφτήκαμε την Alykon μία μεγάλη εταιρεία ανακύκλωσης στην Παιανία

«Εδώ η απόσυρση όπως την ξέρετε πολύ στην Ελλάδα, μας δίνει τη δυνατότητα να είμαστε πολύ κοντά με τον μέσο Έλληνα ο οποίος είναι κάτοχος ενός παλαιού αυτοκινήτου. Βλέπουμε λοιπόν καθημερινά την στεναχώρια στο πρόσωπο των ανθρώπων που μας φέρουν τέτοια αυτοκίνητα και δεχόμαστε ερωτήσεις της τάξης -μήπως ως έχετε κάποιο αντίστοιχο αυτοκίνητο λειτουργικό 1.500 ευρώ να μας δώσετε. Έτσι λοιπόν βλέπουμε πως να γίνει κάτι τέτοιο είναι τελείως ανέφικτο. Θα πρέπει να δοθεί κάποιο τεράστιο κίνητρο έτσι ώστε να μπορέσει ο Έλληνας να μπορέσει να γίνει μια ολική απόσυρση στα αυτοκίνητα αυτής της χρονολογίας», τονίζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Χρήστος Σμυρλής, Διευθύνων Σύμβουλος της οικογενειακής εταιρείας ανακύκλωσης.

«Πόσο μάλλον, προσθέτει όταν το ποσοστό αυτών των αυτοκινήτων στην Ελλάδα ανέρχεται περίπου σε ένα 40-50%. Καμία σχέση εννοείται με το αντίστοιχο ποσοστό των άλλων ευρωπαϊκών χωρών». Καταγράφουμε με την κάμερα τα εκατοντάδες αυτοκίνητα που καθημερινά οδηγούνται εδώ στην πρέσα. «Πρέπει να δοθούν κίνητρα εφάμιλλα με εκείνα που ισχύουν για την αγορά ηλεκτρικών αυτοκινήτων. κάτι αντίστοιχο με αυτό που δόθηκε στα ηλεκτρικά. Εντάξει, σίγουρα ένα αυτοκίνητο Euro 6 Plus … θα είναι φθηνότερο από ένα ηλεκτρικό για να είναι εφικτό αυτό. Αλλά, ναι, θα πρέπει να γίνει κάτι αντίστοιχο με τα ηλεκτρικά», μας λέει ο κ. Χ. Σμυρλής.

Ενώ ο κ. Βοζακούντας επισημαίνει: «Είναι γεγονός ότι αυτή τη στιγμή υπάρχει μία επιδότηση για τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, η οποία τρέχει. Τώρα, αν θα δοθούν κάποιες άλλες μεγαλύτερες επιδοτήσεις ή αν θα επεκταθούν κάποιες επιδοτήσεις και σε συμβατικά αυτοκίνητα, αυτό είναι κάτι το οποίο δεν το γνωρίζουμε, τουλάχιστον προς το παρόν.»

Η επιτυχία του νέου κανονισμού θα εξαρτηθεί από την ισορροπία

Ανάμεσα στην ανάγκη για καθαρό περιβάλλον και στη στήριξη επαγγελμάτων και πολιτών που θα επηρεαστούν. Το μόνο βέβαιο είναι ότι η νέα εποχή για την αυτοκίνηση στην Ευρώπη ξεκινά τώρα και στην Ελλάδα οι δρόμοι αλλάζουν μαζί με τη ζωή χιλιάδων οδηγών και επαγγελματιών.