Μία ενδιαφέρουσα παιδαγωγική μέθοδος ξεδιπλώνεται σε πάνω από 50 πολυσέλιδα αρχεία εκπαιδευτικού υλικού που απευθύνονται σε δασκάλους και θεολόγους. Με αναφορές σε ευρείες γνώσεις από τη γενετική βιολογία μέχρι και την… ινδιάνικη προσευχή, ο προβληματισμός για το αν οι εκπαιδευτικοί μπορούν να ανταποκριθούν με fast track διαδικασίες επιμόρφωσης στις νέες διδασκαλικές μεθόδους και για το αν οι μαθητές μπορούν να αφομοιώσουν τον τεράστιο όγκο πληροφοριών κυριαρχεί.
Την ίδια ώρα η Εκκλησία βρίσκεται απέναντι στις προωθούμενες αλλαγές του τρόπου διδασκαλίας του μαθήματος των Θρησκευτικών. Η στάση του υπουργείου Παιδείας έχει εξοργίσει τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο, ο οποίος χθες και για πρώτη φορά δημόσια χαρακτήρισε «απαράδεκτα και επικίνδυνα» τα νέα προγράμματα σπουδών για τα Θρησκευτικά, προειδοποιώντας ότι η μεταρρύθμιση Φίλη θα προκαλέσει ρήξη στις σχέσεις της Εκκλησίας με την Πολιτεία.
Στο πλαίσιο αυτό, μητροπολίτες προσανατολίζονται, σύμφωνα με πληροφορίες, στο να «καταγγείλουν» από άμβωνος την ηγεσία του υπουργείου Παιδείας, ενώ οι Θεολόγοι δεν αποκλείουν να απαντήσουν με προσφυγές στη Δικαιοσύνη.
Το νέο μάθημα
Πλούσιο υλικό από ταινίες και ντοκιμαντέρ, έργα από την περίοδο της Αναγέννησης μέχρι τη μοντέρνα τέχνη ακόμα και μέσω σκίτσων και γελοιογραφιών, σύγχρονα τραγούδια από Ελληνες ερμηνευτές όπως ο Αλκίνοος Ιωαννίδης μέχρι η Αμερικανίδα τραγουδίστρια Ριάνα συγκροτούν το νέο πρόγραμμα. Συνοδευτικά κείμενα επιστημονικού περιεχομένου, ψαλμοί αλλά και ποίηση ολοκληρώνουν τον τεράστιο όγκο πληροφοριών που καλούνται όχι μόνο να μελετήσουν αλλά και να διδάξουν δάσκαλοι και θεολόγοι, χωρίς ακόμα να έχει ξεκινήσει η επιμόρφωση.
Η Πανελλήνια Ενωση Θεολόγων κατηγορεί το νέο αναμορφωμένο μάθημα των Θρησκευτικών για συγκρητισμό. Ενα συνονθύλευμα πληροφοριών για έξι θρησκείες και τρία δόγματα που μόνο παρανόηση και σύγχυση μπορούν να προσφέρουν στους μαθητές.
Η πρώτη επαφή του μαθητή με τα σύμβολα και τις γιορτές και άλλων θρησκειών εκτός της Ορθοδοξίας έχουν ξεσηκώσει την ΠΕΘ, η οποία, αν και είναι ανοιχτή στη διδασκαλία στοιχείων και άλλων θρησκειών, κρίνει ότι αυτό θα πρέπει να γίνεται στο Λύκειο και όχι σε μικρότερη ηλικία. Η πολυθρησκειακή αναφορά την οποία καταλογίζουν στα νέα προγράμματα θα «χτυπηθεί» και νομικά, καθώς η Ενωση συζητάει την προσφυγή στη Δικαιοσύνη, κατηγορώντας τις κατευθύνσεις που δίνονται για προσηλυτισμό και ανισονομία όσον αφορά τους ορθόδοξους πολίτες.
Ούτε τα συνοδευτικά κείμενα για τις προσευχές στη Δ’ Δημοτικού βλέπουν με καλό μάτι οι θεολόγοι, με το εκπαιδευτικό υλικό να εμπεριέχει, εκτός από το «Πάτερ Ημών», την προσευχή στον Ισλαμισμό και τον Ιουδαϊσμό μέχρι και… την ινδιάνικη προσευχή!
Οσο για τις μουσικές επιλογές, δεν έχουν ηχήσει θετικά στους θεολόγους, οι οποίοι έλαβαν οδηγίες για «παιχνίδι» εντός της τάξης με συμπλήρωση των στίχων από τα προτεινόμενα τραγούδια. «Ο κ. Φίλης επιχειρηματολογούσε ότι τα Θρησκευτικά είναι η ώρα του παιδιού. Τώρα με τις νέες οδηγίες, θα είναι ακόμα χειρότερα», σημειώνει ο πρόεδρος της ΠΕΘ Κωνσταντίνος Σπαλιώρας.
Επιμόρφωση
Από την πλευρά του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής, μέλη του σημειώνουν στον «Ε.Τ.» ότι πρόκειται για άνοιγμα του μαθήματος με έμφαση στην Ορθοδοξία αλλά και τη θρησκευτική ετερότητα. «Δεν μπορεί να γίνεται μάθημα με εκπαιδευτικά μοντέλα του ’50», σχολιάζουν.
Κλήρωση Τζόκερ 2745: Αυτοί είναι οι τυχεροί αριθμοί για το 1 εκατ. ευρώ
Βέβαια, τα νέα προγράμματα θέτουν αρκετά ψηλά τον πήχυ για τους εκπαιδευτικούς, που θα κληθούν να διδάξουν με βάση τις νέες κατευθύνσεις. Ο εύλογος προβληματισμός για το αν θα ανταποκριθούν οι θεολόγοι και οι δάσκαλοι στη νέα πρόκληση δεν φαίνεται να ανησυχεί το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής, το οποίο κρίνει ότι με επιμορφωτικά προγράμματα δύο ημερών η προετοιμασία τους θα έχει ολοκληρωθεί.
Τα σχολεία έχουν ήδη ανοίξει, το εκπαιδευτικό υλικό έχει δοθεί, όμως η -απαραίτητη- επιμόρφωση θα ξεκινήσει το νωρίτερο στις αρχές Νοεμβρίου. Τα κοινοτικά κονδύλια δεν έχουν ακόμα εκταμιευθεί και το πρόγραμμα επιμόρφωσης, όταν ξεκινήσει, θα γίνει σε δύο φάσεις. Μια τριήμερη επιμόρφωση σε 70 επιμορφωτές, οι οποίοι μαζί με τους σχολικούς συμβούλους που έχουν ήδη λάβει κάποιες κατευθυντήριες γραμμές θα διοργανώσουν ανά νομό επιμορφωτικά προγράμματα μόλις δύο ημερών για τους εκπαιδευτικούς.
Η χθεσινή τοποθέτηση του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμου, ο οποίος χαρακτήρισε τα προγράμματα σπουδών απαράδεκτα και επικίνδυνα, ήταν μια δυσάρεστη έκπληξη για το υπουργείο Παιδείας και το ΙΕΠ. Γι’ αυτό και τόσο ο υπουργός Νίκος Φίλης αλλά και όσοι συμμετέχουν στην επιτροπή του ΙΕΠ για την αναμόρφωση του μαθήματος έσπευσαν να ανακοινώσουν ότι είναι ανοιχτοί στο διάλογο. Αλλωστε, σύμφωνα με πηγές του υπουργείου Παιδείας, ο πρώτος χρόνος εφαρμογής θα συνοδευτεί από αξιολόγηση του προγράμματος για τα κενά και τα προβλήματα που θα προκύψουν, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο για αλλαγές.
«Απαράδεκτα και επικίνδυνα πράγματα»
«Επειδή διάβασα το πρόγραμμα σπουδών, αυτά τα πράγματα είναι απαράδεκτα και επικίνδυνα. Είναι πράγματα που δεν θα αποδώσουν καρπούς αλλά μεγάλη ζημιά στην Παιδεία γενικότερα, στην κοινωνία και ρήξη στις σχέσεις Εκκλησίας – Πολιτείας», δήλωσε με νόημα ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος μετά τη συνάντηση που είχε με την Πανελλήνια Ενωση Θεολόγων.
Και αφού μίλησε για την ανάγκη συνεργασίας μεταξύ Εκκλησίας και Πολιτείας «με θετική άποψη, όχι περιοριζόμενοι από χρονικά όρια 10 ή 5 ημερών, αλλά με περισσότερη άνεση για να πάρουμε τις σχετικές αποφάσεις», απηύθυνε έκκληση στον πρωθυπουργό «να σταματήσει την προσπάθεια αυτή, να αναβάλει κάθε νέα πρωτοβουλία ενός ή μερικών ανθρώπων και σε μια βάση μεγάλη να συνεργαστούμε σοβαρά επιτέλους σε έναν τόπο που ακούγονται λόγια, λόγια, λόγια και λείπει ο λόγος».
Σε δηλώσεις του στον «Ελεύθερο Τύπο» ο εκπρόσωπος Τύπου της Αρχιεπισκοπής Χάρης Κονιδάρης επεσήμανε ότι ο Αρχιεπίσκοπος με σύνεση και νηφαλιότητα ζήτησε από τον πρωθυπουργό έναν ειλικρινή, ουσιαστικό και σε βάθος διάλογο, σημειώνοντας ότι «ο τόπος μας και η κοινωνία μας δεν έχουν την πολυτέλεια κρίσεων και συγκρούσεων εξαιτίας κάποιων ακατανόητων ιδεοληπτικών εμμονών». Απαντώντας στον Αρχιεπίσκοπο, ο υπουργός Παιδείας έκανε λόγο, μεταξύ άλλων, για «ακατανόητη αντιδικία και κινδυνολογία».
Ακατανόητη, ωστόσο, είναι για την πλειοψηφία των ιεραρχών η στάση του κ. Φίλη, καθώς, όπως σχολιάζουν, ενώ είχε δεσμευθεί για έναν ισότιμο διάλογο με την Εκκλησία για το θέμα των Θρησκευτικών, τελικά, όπως αποδείχθηκε, αγνόησε τις θέσεις της. Μάλιστα, εκφράζουν έντονους φόβους ότι οι μεταρρυθμίσεις δεν θα σταματήσουν εδώ αλλά θα «αγγίξουν» και άλλες «κόκκινες γραμμές» που έχει οριοθετήσει η Εκκλησία, όπως είναι το ζήτημα της προσευχής στα σχολεία και τα ιερά σύμβολα.
Στο μεταξύ, «ιερά» πυρά προς την κυβέρνηση για το ίδιο θέμα εκτοξεύει και ο μητροπολίτης Πειραιώς Σεραφείμ. Σε επιστολή του προς τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα με κοινοποίηση στους υπουργούς Παιδείας και Αμυνας υποστηρίζει πως «με τις αλλαγές στα θρησκευτικά η Ορθόδοξη Εκκλησία υφίσταται θρησκευτικό ρατσισμό και δυσμενή διάκριση».
ΒΑΛΙΑ ΝΙΚΟΛΑΟΥ
ΕΛΠΙΔΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΗ
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου