Με τη μεγάλη στρατιωτική παρέλαση στη Θεσσαλονίκη, ενώπιον του Προέδρου της Δημοκρατίας Κωνσταντίνου Τασούλα και του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, και με τις σχολικές παρελάσεις σε όλη τη χώρα, κορυφώνονται σήμερα οι εορταστικές εκδηλώσεις για την Εθνική Επέτειο της 28ης Οκτωβρίου 1940.

Η παρέλαση στη Θεσσαλονίκη θα ξεκινήσει στις 11.00 στην παραλιακή λεωφόρο Μεγάλου Αλεξάνδρου και θα την παρακολουθήσουν οι υπουργοί Άμυνας της Ελλάδας, Νίκος Δένδιας, και της Κύπρου Βασίλης Πάλμας, ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής, Νίκος Ανδρουλάκης, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, Σωκράτης Φάμελλος, ο Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης Φιλόθεος, εκπρόσωποι κομμάτων, μέλη της κυβέρνησης, βουλευτές, η περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Αθηνά Αηδονά, ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης, Στέλιος Αγγελούδης, εκλεγμένοι της αυτοδιοίκησης, η ηγεσία των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας, εκπρόσωποι προξενικών αρχών κ.ά.

Νωρίτερα, στις 10.30, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα καταθέσει στεφάνι στο Ηρώο του Γ΄ Σώματος Στρατού.

Μεταξύ άλλων, Μη Επανδρωμένα Αεροχήματα, εξελιγμένα συστήματα anti – drones αλλά και όπλα τεχνητής νοημοσύνης αναμένεται να μαγνητίσουν τα βλέματτα του κοινού.

Συγκεκριμένα, στην παρέλαση θα δούμε από κοντά τις δυνατότητες του ελληνικής κατασκευής συστήματος anti – drone «Κένταυρος», το οποίο δοκιμάστηκε επιτυχώς σε ελληνικές φρεγάτες που συμμετέχουν στην «Επιχείρηση Ασπίδες» στην Ερυθρά Θάλασσα, αποτρέποντας επιθέσεις από drones των Χούθι.

Επιπλέον, το κοινό θα «γνωριστεί» με το όπλο ηλεκτρονικού πολέμου «Υπερίων» που έχει δυνατότητες κατάρριψης εχθρικών drones και προορίζεται για μονάδες επιφανείας του Πολεμικού Ναυτικού αλλά και με ρομποτικό σύστημα εξουδετέρωσης αυτοσχέδιων εκρηκτικών μηχανισμών.

Σε επίπεδο αρμάτων μάχης, θα έχουμε τη δυνατότητα να δούμε άρματα Leopard του Στρατού Ξηράς εξοπλισμένα με ειδικά «κλουβιά» που τα προστατεύουν απέναντι σε ενδεχόμενα χτυπήματα στον πύργο του άρματος.

Σε επίπεδο εναέριων μέσων, θα δούμε το ελληνικής κατασκευής drone «Αρχύτας» αλλά και μια σειρά από mini drones της Σχολής Ναυτικών Δοκίμων. Παράλληλα, θα παρελάσουν μη επανδρωμένα και αυτόνομα ελικόπτερα καθώς και UAVs και κάθετης απογείωσης drones που αξιοποιούν δυνατότητες τεχνητής νοημοσύνης.

Ανάμεσα στα άλλα συστήματα, το κοινό θα δει από κοντά μια σειρά από πυραύλους αλλά και κατευθυνόμενες βόμβες τελευταίας τεχνολογίας με υψηλές επιχειρησιακές δυνατότητες.

Εκδηλώσεις στην Αθήνα

Στις 28 Οκτωβρίου, το πρόγραμμα εκδηλώσεων του εορτασμού της επετείου του Έπους του ’40, στην Αθήνα, περιλαμβάνει χαιρετιστήριες βολές από το πυροβολείο του Λυκαβηττού και εωθινό από τις μουσικές των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας στις 06:47 π.μ.

Η επίσημη έπαρση της Εθνικής Σημαίας στον Ιερό Βράχο της Ακρόπολης θα γίνει στις 08:00 π.μ. ενώ η δοξολογία θα τελεστεί στον Καθεδρικό Ιερό Ναό Αθηνών, προεξάρχοντος του Μακαριώτατου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και Πάσης Ελλάδας Ιερώνυμου Β’ στις 10:00 π.μ.

Θα ακολουθήσει κατάθεση στεφάνων στο Μνημείο Αγνώστου Στρατιώτη από διάφορες αρχές στις 10:40 π.μ. ενώ η παρέλαση αντιπροσωπευτικών τμημάτων μαθητών και μαθητριών των σχολείων της Αθήνας, προσκόπων, οδηγών και Ατόμων με Αναπηρία, έμπροσθεν του Μνημείου του Αγνώστου Στρατιώτη, παρουσία της υπουργού Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, έχει προγραμματιστεί για τις 11:00 π.μ.

Δράσεις και εκδηλώσεις στο Πολεμικό Μουσείο

Την 28η Οκτωβρίου, το Πολεμικό Μουσείο γιορτάζει με σειρά δράσεων και εκδηλώσεων.

Αναλυτικότερα, προσφέρεται στο κοινό δωρεάν είσοδος από τις 09:00 έως τις 19:00 καθώς και δωρεάν αποστολή συλλεκτικών/αριθμημένων «Επιστολικών Δελταρίων (καρτ ποστάλ) του 1940», σε οποιονδήποτε προορισμό εκτός Αθηνών, μέσω της Στρατιωτικής Ταχυδρομικής Υπηρεσίας από τις 10:00 έως τις 13:00.

Έχουν, επίσης, προγραμματιστεί, παρουσίαση φιλοτελικών τεκμηρίων σχετικών με το έπος του Ελληνοϊταλικού Πολέμου, από τον φιλοτελιστή Κωνσταντίνο Δημησιάνο, στον εκθεσιακό χώρο του φουαγιέ από τις 09:00 έως τις 19:00, παιχνίδι αποκρυπτογράφησης λέξεων από τις 10:00 έως τις 18:00 αλλά και δωρεάν θεματικές περιηγήσεις στις αίθουσες και στο επετειακό διόραμα του 1940 από τις 10:00 έως και τις 18:00.

Ακόμη, θα γίνουν προβολές επετειακού οπτικοακουστικού υλικού, στον μόνιμο εκθεσιακό χώρο από τις 09:00 έως τις 19:00, θα προσφέρεται η δυνατότητα για εκτέλεση άλματος ελεύθερης πτώσης και πτήση με μαχητικό αεροσκάφος, με τη χρήση συσκευών εικονικής πραγματικότητας (VR) στον εκθεσιακό χώρο του φουαγιέ από τις 10:00 έως τις 18:00 αλλά και διαδραστική παρουσίαση – με συσκευές εικονικής πραγματικότητας και οθόνη υψηλής ευκρίνειας – της μάχης και του εξοπλισμού των οχυρών «Ρούπελ», στην αίθουσα «Μάχη των Οχυρών» του 1ου ορόφου από τις 10:00 έως τις 18:00.

Σε χώρους του Μουσείου, το κοινό θα έχει επίσης τη δυνατότητα να δει προβολές σε οθόνες, επεξεργασμένων, με τη χρήση τεχνολογίας τεχνητής νοημοσύνης (ΑΙ), έργων του ζωγράφου του Έπους του ‘40 Αλέξανδρου Αλεξανδράκη από τις 10:00 έως τις 18:00 ενώ στην αίθουσα του αμφιθεάτρου «Ιωάννης Καποδίστριας», θα πραγματοποιηθεί επετειακή παράσταση του «Θεάτρου Σκιών» Νίκου Καστάνη με τίτλο «Ο ήρωας Δημήτριος Ίτσιος» στις 12:45.

Επισκέψεις σε πολεμικά πλοία και υποβρύχιο στον Πειραιά

Στο πλαίσιο της επετείου του Έπους του ’40, η φρεγάτα «Ψαρά», το ταχύ περιπολικό κατευθυνόμενων βλημάτων «Καραθανάσης» και το υποβρύχιο «Πιπίνος» έχουν καταπλεύσει στον Ο.Λ.Π. στο λιμάνι του Πειραιά.

Η φρεγάτα «Ψαρά» είναι τύπου ΜΕΚΟ 200, γερμανικής σχεδίασης και κατασκευάστηκε από τα Ελληνικά Ναυπηγεία. Παρελήφθη από το Πολεμικό Ναυτικό τον Απρίλιο του 1998. Tο ταχύ περιπολικό κατευθυνόμενων βλημάτων «Καραθανάσης» ονομάστηκε προς τιμή του υποπλοιάρχου Χριστόδουλου Καραθανάση ΠΝ, που έπεσε μαχόμενος κατά τη διάρκεια της κρίσης των Ιμίων. Το υποβρύχιο «Πιπίνος» είναι το δεύτερο υποβρύχιο κλάσεως «Παπανικολής» και το πρώτο που κατασκευάστηκε στα ναυπηγεία Σκαραμαγκά στο πλαίσιο του προγράμματος «Αρχιμήδης». Η κατασκευή του ολοκληρώθηκε τον Απρίλιο του 2014.

Ξημερώματα 28ης Οκτωβρίου 1940…

Λίγο μετά τις 03:00 τα ξημερώματα της 28ης Οκτωβρίου του 1940 η τότε ιταλική κυβέρνηση απέστειλε στην Ελλάδα τελεσίγραφο, δια του Ιταλού πρέσβη στην Αθήνα Εμανουέλε Γκράτσι, ο οποίος και το επέδωσε ιδιόχειρα στον Ιωάννη Μεταξά στην οικία του στην Κηφισιά και με το οποίο απαιτούσε την ελεύθερη διέλευση του ιταλικού στρατού από την Ελληνοαλβανική μεθόριο προκειμένου στη συνέχεια να καταλάβει κάποια στρατηγικά σημεία του Βασιλείου της Ελλάδος, (λιμένες, αεροδρόμια κλπ), για ανάγκες ανεφοδιασμού και άλλων διευκολύνσεών του, στη μετέπειτα προώθησή του στην Αφρική.

Μετά την ανάγνωση του κειμένου ο Μεταξάς απάντησε στον Ιταλό πρέσβη στα γαλλικά (επίσημη διπλωματική γλώσσα) την ιστορική φράση: «Alors, c’est la guerre», (Λοιπόν, αυτό σημαίνει πόλεμο), εκδηλώνοντας έτσι την αρνητική θέση επί των ιταλικών αιτημάτων.

Στις 05:30 τα ξημερώματα, ξεκίνησε ο ελληνοιταλικός πόλεμος με την αιφνιδιαστική εισβολή (το τελεσίγραφο όριζε ότι η επίθεση θα ξεκινούσε στις 6 πμ) των ιταλικών στρατευμάτων στην Ήπειρο, οπότε η Ελλάδα αμυνόμενη εισήλθε στον πόλεμο. Το λεγόμενο «Έπος του Σαράντα», το οποίο ακολούθησε, και οι μεγάλες νίκες που ο ελληνικός στρατός κατήγαγε εις βάρος των Ιταλών, καθιερώθηκε να γιορτάζονται κάθε χρόνο στις 28 Οκτωβρίου, την ημέρα της επίδοσης του ιταλικού τελεσιγράφου και της άρνησης του Ιωάννη Μεταξά να συναινέσει.

Κάθε χρόνο αυτήν τη μέρα γίνεται στη Θεσσαλονίκη, η επίσημη εορτή, παρουσία του/της Προέδρου της Δημοκρατίας και άλλων επισήμων, με μεγάλη στρατιωτική παρέλαση. Στην Αθήνα και σε άλλες πόλεις γίνονται μαθητικές παρελάσεις, ενώ δημόσια και ιδιωτικά κτίρια υψώνουν την ελληνική σημαία.

Η επέτειος του «ΟΧΙ» γιορτάστηκε για πρώτη φορά στα χρόνια της Κατοχής. Στο κεντρικό κτίριο και στον προαύλιο χώρο του Πανεπιστημίου Αθηνών πραγματοποιήθηκε ο πρώτος εορτασμός στις 28 Οκτωβρίου 1941. Στη δεύτερη επέτειο (28/10/1942), ο εορτασμός έγινε στην Πλατεία Συντάγματος με πρωτοβουλία των οργανώσεων ΕΠΟΝ και ΠΕΑΝ. Για πρώτη φορά η επέτειος γιορτάστηκε επίσημα στις 28 Οκτωβρίου 1944 με παρέλαση ενώπιον του πρωθυπουργού Γεωργίου Παπανδρέου.

Η Εκκλησία της Ελλάδος αποφάσισε το 1952, η γιορτή της Αγίας Σκέπης από την 1η Οκτωβρίου να μεταφερθεί στις 28 Οκτωβρίου, με το αιτιολογικό ότι η Παναγία βοήθησε τον Ελληνικό Στρατό στον πόλεμο της Αλβανίας.

Κυκλοφοριακές ρυθμίσεις, λόγω της διεξαγωγής μαθητικών παρελάσεων σε Αθήνα και Πειραιά

Λόγω της διεξαγωγής μαθητικών παρελάσεων για τον εορτασμό της Εθνικής Επετείου της 28ης Οκτωβρίου, θα πραγματοποιηθούν σήμερα σε όλους τους Δήμους του Νομού Αττικής έκτακτες κυκλοφοριακές ρυθμίσεις με σταδιακή διακοπή της κυκλοφορίας των οχημάτων, ανάλογα με τις επικρατούσες κυκλοφοριακές συνθήκες και μέχρι το πέρας των εκδηλώσεων.

Ειδικότερα στους Δήμους Αθηναίων και Πειραιά, η κυκλοφορία των οχημάτων, θα διακοπεί ως εξής:

• ΔΗΜΟΣ ΑΘΗΝΑΙΩΝ, από ώρα 09.00΄ μέχρι το πέρας της παρέλασης:

– Λεωφ. Βασ. Αμαλίας, σε όλο το μήκος της και στις καθέτους αυτής μέχρι την πρώτη παράλληλη οδό.

– Ελ. Βενιζέλου (Πανεπιστημίου), σε όλο το μήκος της και στις καθέτους αυτής μέχρι την πρώτη παράλληλη οδό.

– Λεωφ. Βασ. Σοφίας, στο τμήμα της μεταξύ της Λεωφ. Βασ. Κων/νου και της οδού Ελ. Βενιζέλου (Πανεπιστημίου) και στα δύο (2) ρεύματα κυκλοφορίας, καθώς και στις καθέτους αυτής μέχρι την πρώτη παράλληλη οδό.

– Λεωφ. Συγγρού, στο τμήμα της μεταξύ των οδών Αθ. Διάκου και Διονυσίου Αρεοπαγίτου.

– Αθ. Διάκου, σε όλο το μήκος της και στις καθέτους αυτής μέχρι την πρώτη παράλληλη οδό.

• ΔΗΜΟΣ ΑΘΗΝΑΙΩΝ [Καθεδρικός Μητροπολιτικός Ναός Αθηνών (Δοξολογία)], μέχρι το πέρας της δοξολογίας:

– Μητροπόλεως, σε όλο το μήκος της και στις καθέτους αυτής μέχρι την πρώτη παράλληλη οδό.

• ΔΗΜΟΣ ΠΕΙΡΑΙΑ, από ώρα 09.00΄μέχρι 14.00΄:

– 34ου Πεζικού Συντάγματος, στο τμήμα της μεταξύ των οδών Ομηρίδου Σκυλίτση και Ελ. Βενιζέλου.

– Ηρώων Πολυτεχνείου, στο τμήμα της μεταξύ των οδών Ελ. Βενιζέλου και 2ας Μεραρχίας.

– Βασ. Γεωργίου, στο τμήμα της μεταξύ των οδών Εθν. Αντιστάσεως και Γρ. Λαμπράκη.

Η ΕΛΑΣ απευθύνει έκκληση στους οδηγούς των οχημάτων για την αποτροπή πρόσθετων κυκλοφοριακών προβλημάτων να αποφύγουν την κίνησή τους στους ανωτέρω οδικούς άξονες και να ακολουθήσουν τις υποδείξεις των ρυθμιστών τροχονόμων.